ishak paşa sarayı

• dünya'nın ilk kaloriferli binası olarak tanınan saray.
• kanalizasyon sistemi de şayan-ı hayret bi durumdur.
  
  cümle kapısının somaltından olduğu ve rus işgali sırasında sökülüp moskova'ya götürüldüğü anlatılır hala.
  
  iran'dan gelen elçiler sarayı öve öve bitiremeyince, padişahın gazabına uğramıştı ishak paşa ya da oğlu!
  
  bi de van'da değil, ağrı'nın doğubeyazıt ilçesindedir.
• yüksel bingöl'ün özenle^* hazırladığı kitaba konu olan saray. adamlar olayi bitirmis, zevk içinde yaşamışlar dedirtir, yukardaki amcanin yazdığı kitap, resimlerle bezenmiş olup 40 milyon değerindedir, alıp okunması için biraz pahalıdır. (siz alın, ben sizden otlanacağım)
• doğu beyazıtı ayakları altına alan müthis manzaralı saray
• ishak paşa sarayı, saraydan öte bir külliyedir. istanbul topkapı sarayı'ndan sonra son devirde yapılmış sarayların en ünlüsüdür.
  
  doğubeyazıt ilçesi'nin 5 km. doğusunda, bir dağın yamacındaki tepe üzerine kurulan saray, osmanlı imparatorluğu'nun lale devrindeki son büyük anıt yapısıdır. 18. yy. osmanlı mimarisinin en belirgin ve seçkin örneklerinden olduğu kadar, sanat tarihi yönünden de değeri büyüktür. sarayın harem dairesi takkapı kitabesine göre yapılış tarihi hicri 1199, miladî 1784'tür.
  
  saray binasının bulunduğu zemin vadi yakası olduğundan, kayalık ve sert bir yerdir. eski beyazıt şehrinin merkezinde olmasına rağmen, bu yapının üç tarafı (kuzey, batı, güney) dik ve meyillidir. sadece doğu tarafında müsait bir düzlük vardır. sarayın giriş kapısı buradadır. aynı zamanda en dar cephesidir.
  
  saray, kalelerin özelliğini kaybettiği; ateşli silahların bulunduğu bir çağda yapıldığından, doğu yönündeki tepelere karşı müdafaası zayıftır. cümle kapısı müdafaa bakımından en zayıf noktasıdır. cümle kapısı bölümü, istanbul ve anadolu'da kurulan saraylarınkinden farksız olup, taş işçiliği ve oymacılığı yönünden muntazamdır.
  
  türklere özgü tarihi saray örnekleri bugün ülkemizde pek az sayıda kalmıştır. bunlardan biri de ishak paşa sarayı ve külliyesi'dir.
  
  ishak paşa sarayı şu mimari bölümlerden meydana gelir:
  
  1- dış cephe,
  2- birinci ve ikinci avlu,
  3- selamlık dairesi,
  4- cami binası,
  5- aşevi (darüzziyafe),
  6- hamam,
  7- harem dairesi odaları,
  8- merasim ve eğlence salonu,
  9- takkapılar,
  10- cephanelik ve erzak odaları,
  11- türbe binası,
  12- fırın,
  13- zindan,
  14- iç mimariden bazı bölümler (kapılar, pencereler, dolaplar, şerbetlikler, şömineler vs.)
  
  saray osmanlı, fars ve selçuklu uygarlığının mimari üslubunu bünyesinde toplayan bir özellik taşır. cildıroğullarından ii. ishak paşa ile çolak abdi paşa'ca 1685'te yaptırılan saraya, 1784'te son şekil verilmiştir. yapı yaklaşık olarak 115x50 m. ölçülerinde bir alana kurulmuştur. kesme taştan yapılan sarayın doğu cephesindeki portali kabartma ve süslemeleriyle selçuklu sanatının özelliklerini yansıtır.
  
  saray iki avlu ve bu avluda bulunan yapılar topluluğundan meydana gelmiştir. birinci avludaki yapıların bazıları yıkılmıştır. dört tarafı yapılarla çevrili ikinci avlu dikdörtgen planlıdır. girişe göre sağ tarafta selamlık ve onun arkasında haremlik vardır. bunların sonunda cami ve türbe bulunmaktadır. türbe selçuklu kümbet mimarisi üslubunda inşa edilmiştir. saray bölümü iki kattan oluşmaktadır. 366 oda da bu iki kat içinde yer almaktadır. her odada taştan yapılmış ocaklar vardır. taş duvarlardaki boşluklar bütün yapının merkezi bir ısıtma sistemine sahip bulunduğunu göstermektedir. divan salonu 20x3 m. boyutlarındadır. duvarları ve tabanı taştandır. duvarları türk hat sanatının örnekleriyle, sülüsle yazılmış ayet ve beyitlerle süslüdür. burada yer alan "ishak meram üzere kerem kıldı cihanı-binyüzdoksandokuz buna oldu tarih" beytinden sarayın miladî 1784 yılında tamamlandığı anlaşılmaktadır. sarayın ikinci avlusundaki türbe, kesme taştan yapılmıştır. bu sekizgen türbe, selçuklu türbe mimarisi geleneğinin tipik örneği olan kümbet şeklindedir ve iki katlıdır. duvarları geometrik motiflerle süslüdür. bu türbede çolak abdi paşa, ishak paşa ve yakınları yatmaktadır.
  
  (taa vana kadar gidip uğrayamadık içimizde kaldı bende uktemi buraya kustum tematik yapıp. ayrıca buradaki datalar kültür bakanlığı kaynaklıdır)
• (bkz: ishak paşa camii)
• sarayın bir tuvaletinde kocaman bi pencere vardır. alabildiğine manzara eşliğinde işini görebilme lüksü vardır. tabi halkım da bu zevki tatmak amacıyla olur olmaz kullanmaktadır.
• "işte bir saray böyle bir yerde, bu şekilde yapılmalı" diye düşündüren şaheserdir. şu aralar cocacola'nın iftar reklamında bir sahnesi vardır. ne zaman bu sarayın bir fotografını görsem aklıma eski çağlarda yaşayan insanlar gelir. "eskiden buraların hakimi bizdik, bakma sen, hala da biziz" der gibi durur , gün batımında..aynı çağda yaşamamış olsalar bile insanın aklına mezopotamya zamanlarını , asurlar, sümerler, persler ve daha kimler'i getirir. .. acaba neden böyle bir şaheseri harabe gibi bırakmak tercihini kullanmışız diye de düşünmeden edemem...tamam belki bir tarihi eser, antik değeri bakımından o şekilde korunuyor olabilir ama yine de aslına uygun biçimde restore edilse daha iyi olmaz mı sanki..bolu tüneline birsürü milyondolarları gömmüş devletin yok mudur üçbeş kuruşu, şurayı adam etsek, eski haşmetine kavuştursak..
• tüm heybetiyle, 100 yeni türk lirası'nın arkasından geçmiş zamana bakan saray.
  bir asalet abidesi.
  
  http://www.cnnturk.com/…d=40&haberid=45794&image=11
• yapimi cesitli nedenlerden dolayi 99 yil surmus saray.
  
  sarayin yapimi 1685'te cildir valisi colak abdi pasa tarafindan baslatilmis, 1784 yilinda ii. ishak pasa tarafindan bitirilmistir. sarayi tamamlatan ishak pasa 1790 yilinda gorevinden alinmis ve hasankale'ye surulmustur. dolayisi ile yapilan bu muhtesem saray cok kisa bir sure kullanilmis, sonrasinda terkedilmistir.
  
  7600 metrekare alana sahip olan saray, osmanli saray planinda haremlik ve selamlik olarak iki kisimda insa edilmistir. suslemelerinde barok ve rokoko usluplari karisik olarak kullanilmis, kapilarinda selcuklu uslubu tercih edilmistir. iki katli olan saray 366 odadan olusmustur.
  
  bir rivayete gore padisah bu sarayin topkapi sarayi'ndan daha gorkemli oldugu soylenmeye baslaninca ishak pasa'yi gorevinden azletmistir.