iskorbüt

• c vitamini eksikliginin sebep oldugu hastalik. dislerin dökülmesi en bilinen belirtisidir. eski zamanlarda okyanus asiri seyahat eden denizcilerde sik rastlanir imis...
• ce vitamini eksikliğiyle kendini gösteren, halsizlik ve dişetlerinin çekilmesiyle kendini gösteren hastalık. uzun deniz yolculuklarında mürettebatın en büyük sorunuydu. nedenleri anlaşılınca, tayfalara limon verilerek önlenmiştir. ayılana gazoz, bayılana limon lafının bu olaydan sonra çıktığını sanmıyorum ama, o zamanlar gazoz yoktu çünkü.
• c vitamini(askorbik asit) eksikliğine baplı olarak gelişen, dişetlerinde kanama, anemi, halsizlik, kol-bacak-eklemlerde ağrılarla belirgin hastalık.
• (bkz: irecep)
• eskiden uzak mesafelere sefere çıkan denizcilerde görülen ve c vitamini eksikliğinden meydana gelen ölümcül hastalık. ölene kadar büyük ızdırap çektirip adamların simalarının tanınamayacak gibi değişmesine sebep olurmuş.
• o uzun deniz yolculuklarina cikip da disleri dokulen adamlar dogrudur bir yere kadar, ama ingilizler buna da bir cozum bulmuslardir vaktinde.
  
  simdi, limon'un kucugu, minicigi, ufacigi olan lime adi verilen nesneler, fici fici gemilere doldurulur, seyahatlerde her denizci gunde bir tane (veya iki gunde bir tane filan) tuketirlerdi.
  
  bu yuzden bu gemicilere limey adi verilmistir daha sonradan. nasil ingilizler, amerikalilar icin, amerikan ic savasindan kalma yankee sozunu kullaniyorlarsa, amerikalilar da ingilizler'e limey derler. biz de seviniriz, cunku sonunda iskorbut olmamislardir (nasil bagladim sonunu ama?).
• (bkz: ye scurvy dogs)
• vasco de gama'nın seferleri sırasında yüzlerce denizcisinin ölüm nedeni olan illet hastalık.
• ing. scurvy
• c vitamini eksikliginden kaynaklandigi, 1747 yilinda dahi doktor james lind tarafindan tespit edilmis hastalik.
  bu doktor dostumuz, gemisinde bulunan sikayetleri ve belirtileri benzer olan 12 denizcisini tedavi etmek icin kollarini sivar ve bunlari basaltindaki revire yatirir. yatirilanlarin hepsine kuvvetli bir hasta menüsü belirler, buna ilaveten 12 hastayi ikiserli gruplara ayirir ve bu 6 gruba tamamen farkli gida ve ilaclari duzenli olarak vererek reaksiyonlarini gözlemler, notlar alir. diger hastalarda bir iyilesme olmazken portakal ve limon yedirdigi iki denizci 6 gün sonra iyilesir ve görevlerinin basina dönerler. lind`in tüm bu calismalarina, notlarina ragmen ingiliz donanmasi ancak 50 yil sonra iskorbüt illetine son verebilmistir.