jacob veldhuyzen van zanten

• 5 şubat 1927 doğumlu hollandalı kaptan ve uçuş eğitmeni.
  
  kendisi havacılıkta oldukça başarılı kabul edilir fakat adını dünyaya duyuran olay sivil havacılık tarihinin en kötü 5 kazasına ilk sıradan giriş yapmasıdır. ^*
  (bkz: tenerife faciası)
  
  kazayı yapmış olduğu boeing 747'yi seattle'dan hollanda'ya getiren ilk üç pilottan birisidir. eski çalışma arkadaşları onun için "harika bir pilot, iyi bir adam ve mükemmel bir mühendis." demişlerdir. hatta, kaza haberi geldiğinde klm yetkilileri en güvendikleri pilot olarak olay yerine onu göndermek istemişler fakat sonradan kazayı onun yaptığını öğrenmişlerdir. 27 mart 1977'de 50 yaşında öldüğünde henri?tte veldhuyzen van zanten-segers ile evliydi. ayrıca ron ve mari?tte adında iki çocuğu vardı.
  
  ^*
• başarılı bir kariyeri olsa da tarihe en ölümlü havacılık kazasının sorumlusu olarak geçmiştir ve belki de bu ünvanı hiç kaybetmeyecektir.
  sırf beklemekten canı sıkıldığı için acele etmiş ve saçma sapan hareketlerle kendisi dahil 583 kişinin ölümüne yol açmıştır. bir pilot için olabilecek en kötü son bence.
• kazanın anlatıldığı belgeselde gösterildiği kadar aksi bir adam olduğunu sanmıyorum, zira öyle bir adama o kadar insanın canını emanet etmezler.^* öte yandan, üst üste gelen aksilikler sonucu da olsa, kendisi gibi tecrübeli, tanınmış bir pilottan beklenmeyecek fevri kararıyla sivil havacılık tarihine adını kanla yazdırmış insan evladı.^*
• tenerife faciasinin gerceklesmesinde bircok tesadufi hatalar zinciri mevcut olsa da, en buyuk sebebi kalkis iznini almadan kalkisa gecmesidir. bunun sebebi olarak da, van zanten'in son 3 aydir hic ucus yapmamasi ve pilot adaylarini simulatorlerde egitmesi olarak gorulmektedir ^*. cunku simulatorlerde, hava trafik kontroloru ile gerceklesen diyaloglar gercek hayattan cok farklidir. van zanten simulatorlerde kalkis iznini veren otoritedir. bunun da, 3 ay sonra yaptigi ilk ucusta, klm'nin yeni politikalari sonucunda olusan zaman kisiti, piste yabanci olmasi, sis, pan em ucagi ile kulenin konusmalarinin cakisarak kendi kokpitlerinde net duyulamamasi gibi etkenlerle, kendisini kalkis icin otorite olarak gormesine neden olmus olabilecegi dusunulmustur.
  
  bu kaza sivil havacilik tarihinde bircok yeni kurali beraberinde getirmistir. kalkis pistine ayni anda asla birden fazla ucagi cikartmamak (taxi pozisyonunda bile), kule konusmalarinda take off ^* kelimesinin, kalkis ani disinda kullaniminin yasaklanmasi (henuz kalkis iznini almayan ucaga 'kalkistan sonra saga donun' yerine, 'pisti terk ettikten sonra saga donun' denmesi gibi) ve kaptan pilotun otoritesinin yardimci pilot ve ucus muhendisi tarafindan sorgulanabilecegi egitimlerinin verilmesi, bu kurallardan birkacidir.
• gururu ve egosu yüzünden 583 kişinin ölmesine sebep olan pilot. aynı zamanda klm’in reklam yüzü olması da ironik.
  
  (bkz: tenerife faciası)
• dönemin teknolojisiyle ve tenerife kulesinin amatörlüğü nedeniyle hollandalı yetkililerce aklanmaya çalışılsa da, ukalalığı ve fevriliği ile ikinci pilot ve uçuş mühendisinin uyarılarını dinlemeyerek uçuş tarihinin en büyük kazasının baş sorumlusu olan şahıstır.
  uçuş saatini doldurmak üzereyken bir gün fazladan tenerife'de konaklamak zorunda kalmamak için uçağı aceleyle takeoff'a sokmuştur. bu esnada görüş açısını 50 metreye kadar düşüren sis ve atc ile yaşanan iletişim kopuklukları da üstüne eklenince, kaza kaçınılmaz olmuştur.
  işin komik yanlarından biri de, tenerife'deki kazadan haberdar olan klm yetkililerinin, kendisinin bu kazada öldüğünü bilmeden bu kazayı incelemesi için ispanya'ya gönderecek olmasıdır.
  
  kendisinden sonra uçuş eğitimlerinde, birinci kaptanın emir ve sözlerinin sorgulanabilir olması gösterilmiştir. havacılık tarihine de tek katkısı budur.
  
  uzun lafın kısası:
  (bkz: katil)
  
  edit:imla
• orospu çocuğudur. yüzlerce aileye ateş düşürmüştür. cehemnemde yansın.
• fazla özgüvenin zararlarına örnek uçan hollandalı. ama ben de belgeselde tersliğinin abartıldığını düşünüyorum.
  
  yaşadığı son anlarda pan am ekibinden yediği küfürler de cvr kayıtlarındadır.