jevons paradoksu

• kaynakların daha verimli kullanımlarına olanak sağlayan teknolojilerin, artacak olan tüketim talebi nedeni ile daha fazla kaynak kullanımına sebebiyet verebileceğine dikkat çeker.
  
  tarihte buna verilen en klasik örnek watt'un buhar makinesidir. watt, bir model newcomen motorunu tamir etme görevine atandığında motorun ne kadar verimsiz olduğunun farkına varmıştır. en büyük buluşu olan ayrı bir kondenser fikrini newcomen motorundaki verimsizliği gördükten sonra ortaya atmış ve uygulamaya geçirmiştir. watt'un tasarımında kondenser ve çalışma silindiri ayrı olduğu için, silindirden önemli miktarda ısı kaybı önlenmiştir. watt'un buhar motoru, geniş bir endüstri yelpazesinde kullanılmaya başlanmış, kömür daha uygun maliyetli bir güç kaynağı haline gelmiştir. endüstride artan bu verimlilik ile beraber, uygulama başına gerekli olan kömür miktarı azalmış olup, toplam kömür tüketimi artmıştır. yani "verimlilik artarsa kaynak tüketimi azalır." tahmini, hatalı bir tahmin olmuştur.
  
  benzer bir durum aydınlatma için de düşünülebilir. geçmiş yüzyıllardan bugüne kadar ingiltere'de yapay aydınlatma birimlerinin enflasyona göre hesaplanmış maliyeti için: şekil a bu düşüş doğal olarak kullanımda çok büyük artışlar doğurmuştur. elektrik santralleri ve aydınlatma teknolojisinde artan verim, aydınlatma için daha az enerji kullanımı ile değil bunun tam tersi ile sonuçlanmıştır.
  
  günümüzde yörüngeye ulaşmak için gerekli olan enerjinin yüksek maliyeti nedeniyle oldukça pahalı olan uzay yolculuklarının da gelecekte teknolojik gelişmeler ile paralel olarak artan verimle ucuzlayacağına şüphe yoktur. uzay turizmi kitlelere ulaşabilen bir endüstri hâline gelirse artacak olan enerji tüketimi jevons paradoksunun yeni bir örneği olacaktır.
  
  konu ile ilgili olarak:
  (bkz: sürdürülebilir kalkınma)