kara basma iz olur

• "güzellerde naz olur /.../ hop ninnayı ninnayı / gel oynayı oynayı" şeklinde devam eden anonim bir türküdür. nakarat kısmı fitbol taraftarlarınca "hede aldı babayı" şeklinde deformasyona uğratılmıştır. alakalı olarak (bkz: hangi tezahurat hangi sarkinin uyarlamasidir)
• bayburt men$eli turku .
  
  -kara basma iz olur-
  
  kara basma iz olur
  güzellerde naz olur
  gündüz gelme gece gel
  eller duyar söz olur
  ---hop ninnayi ninnayi
  ---gel oynayi oynayi
  
  kara basma kayarsin
  sen benimle ayarsin
  asker oldugum zaman
  günlerimi sayarsin
  ---hop ninnayi ninnayi
  ---gel oynayi oynayi
  
  kar üstüne kan damlar
  dayanmaz buna canlar
  ne zaman dügünümüz
  sayilmiyor bu aylar
  ---hop ninnayi ninnayi
  ---gel oynayi oynayi
• sözkonusu basmanın eylem olduğunu yani kumaş olan basma olmadığını taze farkedip dehşete düştüğüm türkü. yirmi yıldır kara basma kumaşın iz yaptığına, yani boyasının çıktığına dair beslediğim önyargının tamamen benim sakat kavrayışımın ürünü olduğunu kabul ediyor, bundan sonra türküleri yarım yamalak dinlemeyeceğime dair kendime söz veriyorum^*. devamında açık açık kara basma kayarsın diyor yahu!
• yaylalar yaylalarla beraber askerde talip yaparken en fazla soylenen turkulerden biridir.
• cok bilinen bir turkunun ilk dizesi. pek cok turkude oldugu gibi, arkadan gelmekte olan asil mesaja uyak olsun diye yazilmis, mesajla yakindan uzaktan alakasi olmayan bir giris ifadesidir. soz konusu turkude asil anlatilmak istenen mevzu, guzellerin nazli olacagi seklinde bir genellemeyle soze girdikten sonra, (ne alakasi varsa) sevgiliye gunduz vakti gelmemesini, alakasiz kisilerin ileri geri laf etmesini engellemek icin, mumkunse aksam karanliginda gelmesini ogutlemektir.
  bu nedenle ilk dizeyi yanlis anlamak, yani kara basma eyleminin karda ize yolacmasindan degil de, kara renkli basma kumasinin iz yapmasindan bahsedildigini zannetmekte uzulecek birsey yoktur. asil mesaj yerine ulasmissa, mesele yok.
• bu sozler kara'nin ortamda hareketsiz kalmasina sebebiyet verir. kara cok agirdir ve adim attigi anda iz olacaktir.
• (bkz: siyah giyme söz olur)
• (bkz: beyaz giyme toz olur)
• çocukken sümerbank basması koyu renk, kötü boya, ucuz kumaş, tabi renk çıkarır çamaşırlar boyanır mevzuu üzerine türkü mü yakılırmış diye derin düşüncelere dalmama neden olmuş 70li yıllar modası türkü...
• "gündüz gelme gece gel, eller duyar söz olur." kismini irdelemek istedigim turku.
  
  bu ellerin duyup da soz edecegi hadise nedir? herhalde bu hususta hemfikiriz. peki oyleyse gunduz gelmesi daha uygun degil midir soz olmamasi icin?
  
  yani $oyle izah edeyim,
  
  sizin evinize cumartesi gunu saat 9:35'te bir bay/bayan girse mi soz olur, yoksa ayni bay/bayan yine ayni cumartesi gunu saat 22:35'te mi girse soz olur?
  
  anladigim kadariyla turkuyu soyleyen insan icin esasinda gece gunduz falan fark etmiyor. ama illa ki sevi$mek istiyor. akabinde bu sevi$me istegini turku niyetine cigirip milletin diline du$uruyor falan... bu bayburt nasil bi yermi$ lan.