kaspar

• kaspar hauser mitinden yola çıkarak peter handke'nin 1968 yılında yazdığı tiyatro oyunu. yazar bu oyunda aslında kapsar hauser mitini temel alıyor ve bu mitten yola çıkıyor olsa da aslında yazdığını şu şekilde tanımlar "bu oyun aslında kaspar hauser'in gerçekte kim olduğunu göstermiyor, bir insanla neyin mümkün olduğunu gösteriyor".
  
  oyun boyunca kaspar, boş tahta (bkz: tabula rasa) konumundan suflorler tarafından sarfedilen ve üzerinde yavaş yavaş bir tahakküm kuran cümleler marifetiyle rastgele doldurulmuş bir tahtaya dönüşür. özellikle diğer vahşi çocuk (feral child) mitlerinde olduğu gibi oldukça hızlı bir ilk öğrenme döneminin ardından bir çok kelimeyi ustalıkla kullanabilen ama bu kelimelerin hangi nesneleri temsil ettiğini ayırdedemeyen bir birey haline dönüşür.
  
  örneğin,
  
  "masada dirsek
  yok
  bıçaklı balık
  yok
  telefe-
  rikte
  dişi domuz yok
  karıya öpücük
  yok
  pişmemiş yermantarı
  yok
  her serseri içerde
  susturulmuş
  hepsi muhalif.
  
  gerçek bir değnekte
  bok yok
  yalamak için
  gerçek bir parmak yok
  her yumruk
  kınında
  her taze balık
  kızgın yağda
  her dakik uçak
  vaktinde havada
  her gerçek insan
  herşeyin farkında
  her sağlıklı meyva
  konservede
  gerçek olmayan herşey
  bok çukurunda
  "
  
  gibi bir çok mefhumu içinde barındıran ama tam bir bütün addedilemeyecek kelimeler bombardımanı ile konuşmaktadır.
  
  textten bir diğer alıntı ise kaspar'ın konuşma yeteneğine kavuşmadan önceki ve sonraki durumunu kendince betimlediği ve bence textin önemli bölümlerinden biri olan aşağıdaki paragraftır.
  
  "konuşmaya başladığımdan beri düzenli bir biçimde ayağa kalkabilirim; fakat konuşmaya başladığımdan beri düşmek sadece acı veriyor; fakat acı hakkında konuşabileceğimi bildiğimden beri düştüğüm zaman duyduğum acı hafifledi; fakat düşüşüm hakkında başka birinin konuşabileceğini öğrendiğimden beri düşmek daha kötüleşti; fakat acıyı unutabileceğimi öğrendiğimden beri artık düşmek acı vermiyor; fakat düşmekten utanabileceğimi öğrendiğimden beri acı artık hiç bitmiyor."
  
  görüldüğü üzere kaspar artık konuşmaktadır ve konuşarak yaptığı eylemleri adlandırabilmekten memnundur. ancak yaptığı eylemdeki herhangi bir başarısızlık hakkında başkalarının da konuşabilmesi ve bu konuşmaların alay içermesi ona sonsuz bir acı vermektedir.
  
  genel olarak vahşi çocuk mitlerine bakarsak, bu mitlerde yer alan çocuklar hayatlarının ilk dönemindeki sosyalleşme evresini atladıkları için, beyin gerekli uyarımlardan uzak kalmış ve geç gelen uyarımlar algıda gerekli karşılıkları bulamamaktadır. kelimeler öğrenilmekte ancak kelime-nesne ilişkisi kurulamamaktadır.
  
  werner herzog'un "every man for himself and god against all" adlı filmi de 1980 yılında kaspar miti üzerine yapılmış bir çalışmadır. izlenmesi tavsiye edilir.
  
  2005 yılında odtü oyuncuları da bu textin bir yorumunu yaban çocuk ismiyle sahnelemiştir.
• sahnedeki bütün oyuncuların kaspar olduğu oyun, iki farklı çevirisi vardır, ama ikisi de yayımlanmamıştır, handke dil ve faşizm olgusunu irdelerken, perde aralarında bile izleyiciyi rahat bırakmaz,
• oyunla ilgili güzel bir makale için
• maslak'ta itü sahnesinde izlediğim tek kişilik über oyun.
  
  (bkz: kaspar hauser)
  
  oyun konusunu 19. yüzyılın başlarında almanya'da yaşayan kaspar hauser'den alıyor. doğumundan itibaren bir zindana kapatılmış, konuşmayı, yürümeyi ve kavramları bilmeyen kaspar'a dışarıdan verilen komutlarla tüm bunlar öğretiliyor, tabi dil ve kavramlar yoluyla toplum normları da dayatılmış oluyor kaspar'a ve oyun boyunca kaspar üzerine giymeye çalıştığı bu normlar karşısında bocalıyor.
  
  doğduğunuzdan beri toplum ve çevrenizdeki insanlar tarafından size dayatılan kavramların benliğinizi nasıl deforme ettiğini ve şekillendirdiğini düşünmenizi sağlıyor oyun.
  
  maslak'ta tekrar oynayacakmış 30 kasım akşamı. tavsiye edilir.
• mitüs'ün, 2018 yılının mayıs ayında prömiyerini yıldız teknik oyuncuları tiyatro şenliği'nde gerçekleştiği prodüksiyon çalışması.
• oyunun detaylı analizi burada bulunabilir kaspar analiz
• müthis dj. tabi ki alman.
• otistik çocuklarla çalışan, uzaktan kumanda ile yönetilen robot. hertfordshire üniversitesi’nde tasarlanmış. amacı çocukların ilgisini toplayıp onlara yeni davranışlar kazandırabilmek. otizmli çocukların ilgisini çekebilmesinin nedeni basit davranışlar sergilemesi, tahmin edilebilir hareketler yapması. otizmli çocuklar ani ve kestirilemeyen davranışlardan hoşlanmıyorlar bu yüzden robotlarla çalışmayı insanlarla çalışmaya tercih ediyorlar. kaspar
• (bkz: casper)
• (bkz: ana kasparian)