kerim sadi

• değeri bilinmemiş ama türk solunun ağır toplarındandır
  
  asıl adı nevzat cerrahlar olup a.cerrahoğlu takma adı ile yazmıştır.
  a.cerrahoğlu adı ile "türkiyede sosyalizm tarihine katkı" isimli eseri 1975 yılında yayınlanmıştır.
  ikinci cildini tamamlamaya ömrü yetmemiştir.
  
  şimdilerde yukarda zikrettiğim kitap ,kerim sadi adıyla yeniden yayınlanmıştır.
  "islamiyet ve osmanlı sosyalistleri-islamiyet ve yöncü sosyalistler"
  "türkiyede sosyalizm (birinci cilt)"
  "türkiyede sosyalizm 2.cilt" isimli eserlerini biliyorum
  
  bir de "tarih anlayışı olmayan tarihçi :fuat köprülü" isimli 1964 basımı 43 sayfalık bir kitapçığı vardır.
  
  partiye kayıtlı olmaması sebebiyle tanınmamıştır. cemil meriç 'in has arkadaşıdır
• atatürk'ün özel kütüphanesinde bulunan kerim sadi kitapları
  
  1046. kerim sadi : ahmet haşim. istanbul 1933 sinan matbaası. 16 s. 8° anıt kabir
  
  “insaniyet kütüphanesi neşriyatı : 4”
  
  t811.314, t814.316, t819.314
  
  anıtkabir 646
  1047. kerim sadi : bir münekkidin hataları. istanbul üniversitesi ordinaryüslerinden mehmet ali aynî b. in telifgerdesi olan “intikat ve mülâhazalar” unvanlı eserin birinci babında tesadüf edilen karekteristik tercüme yanlışlarından birkaçına dair. 1. cüz. istanbul 1934 sinan matbaası ve kütüphanesi. 15 s. 8°
  
  “insaniyet kütüphanesi no : 6”
  
  410
  anıtkabir 157
  
  1048. kerim sadi : bir şakirdin hataları. (birlik) muharrirlerinden nevheves bir şakirdin marksizme ait tek bir cümlesinde tesadüf edilen ilim hatalarının tashihine dair. 1. cüz. istanbul 1934 sinan matbaası ve kütüphanesi. 14 s.8°
  
  “insaniyet kütüphanesi no : 7”
  
  19
  anıtkabir 360
  
  1049. kerim sadi : çin cihan ticaretine nasıl açıldı. istanbul 1932 işık matbaası. 18 s. 8°
  
  “insaniyet kütüphanesi neşriyatından : 3”
  
  380.9
  
  anıtkabir 359
  
  1050. kerim sadi : şevket süreyya’nın hatıralarına dair. tercüme vadisinde bir katliam. 4. cüz. istanbul 1934 sinan matbaası ve kütüphanesi. 23 s. 8°
  
  “insaniyet kütüphanesi no : 5”
• dücane cündioğlu, 02.07.06 tarihli yeni şafak'taki yazısında kendisinden bahsetmiştir:
  
  bir adam düşününüz ki hayatını türkiye'de sol'un ve sosyalizm'in tarihini araştırmaya adamış olsun, ömrünü marksizm'in en güçlü muhaliflerine, hatta bazı yandaşlarına ?hem de 1930-40lı yıllarda? eleştiriler yazmakla geçirsin...
  
  bir adam düşününüz ki ziya gökalp'e... tevfik fikret'e... ahmed hâşim'e... fuad köprülü'ye... hüseyin cahid'e... şevket süreyya aydemir'e... mehmed ali aynî'ye... haydar rifat'a... hilmi ziya ülken'e... babanzâde hüseyin şükrü'ye... prof. kessler'e... hatta dr. hikmet kıvılcımlı'ya gayet muknî ve ciddî eleştiriler kaleme alsın, hatta bu sayede söylenilmeyeni söylemeye, ihmal edileni ikame etmeye çalışsın, ahmed cevdet paşa'nın, nâmık kemal'in, mehmed akif'in fikirlerini 'farklı' bir nokta-i nazarından ele alsın, fecr-i aticileri, servet-i fünuncuları yerden yere vursun...
  
  bir adam düşününüz ki "muhammed ve islâmiyet", "islâmiyet ve sosyalizm bağdaşabilir mi?", "isa sosyalist midir?", "islâmiyet ve osmanlı sosyalistleri", "islâmiyet ve yöncü sosyalistler", "osmanlı imparatorluğunun dağılma devri ve tarihî maddecilik" başlıklı yazılar, risaleler kaleme alıp 'din' ve 'sosyalizm' arasında irtibatlar kurmak için gece-gündüz demeden kütüphaneler devirsin de muhalifleri bile "bu adam ekmek yerine kitap yiyor, onunla münakaşa edilmez" desin...
  
  bir adam düşününüz ki bütün bu faaliyetleri sırasında kimliğini saklamak, 100'ü aşkın müstear ad kullanmak durumunda kalsın, sürgünlerden, mahkemelerden başını alamasın, üstelik memleketin tanınmış birçok kaleminin ciddiye aldığı, hatta 'talebesi' veya 'arkadaşı' olmakla övündüğü bir isimken, gerçekte bir 'çelebi' gibi yaşasın ve bir 'garip' gibi ölsün...
  
  ve bir adam düşününüz ki onca vasfına rağmen, hakkında yazılmış bir tek, evet bir tek ciddi tedkik, bir tek biyografi ve/veya bibliyografi neşredilmemiş olsun...
  
  ...
  ...
  
  kerim sadi niçin ihmal edilmiştir? bu bir tesadüf müdür?
  
  bu soruya cevap verebilecek nadir isimlerden biri de attilâ ilhan'dı, ne yazık ki o da aramızdan ayrıldı.
  
  sizi merakta bırakmayayım da sorunun sahibi olarak, cevabını da ben vereyim: kerim sadi belki marksistti, komünistti, sosyalistti, ama hepsinden evvel yerli bir adamdı. sizin anlayacağınız, gâvursa bile bizim gâvurumuzdu.
  
  türkiye'de onların olan mümtaz ve muazzez, bizim olansa merduddur. onların olan öne çıkıyor, bizim olan geri itiliyor. bu, bu toprakların yazgısı.
  
  http://yenisafak.com.tr/…x?i=1135&y=ducanecundioglu
• 1941 tarihli "osmanlı imparatorluğunun dağılma devri ve tarihi maddecilik" isimli kitabi yunan isyani'ni iktisadi acidan inceler. gayet orjinal tespitleri var.
• aziz nesin'in `bir sürgünün anıları` kitabında sık sık sözettiği sosyalisttir. kerim sadi'nin entellektüel birikimini teslim etmekle birlikte kişiliğini yerden yere vurmaktadır. nesin'in trajikomik bursa anılarına göre kerim sadi bencil, kendini beğenmiş kısaca insan olmayı becerememiş bir kişidir.
• marquis de sade'nin yatak odasında felsefe adlı eserini çevirmiş çevirmen.
• türk solunun saygıdeğer ama partisiz olduğu için pek yadedilmeyen emektarı.
• müteferrika mecmuası'nın kış 2015/48. sayısında (büyük boy) tam 156 sayfa (bağımsız bir kitap bile olabilirdi) özel bölüm hazırlanıp yayımlanan büyük türk komünisti...
  
  dosyadaki yazılar şöyle:
  
  zafer toprak: "aydınlık'tan katkı'ya kerim sadi'nin türkiye'de marksist düşünceye katkısı" (25 sayfa inceleme ve 17 sayfa kerim sadi'nin çıkardığı katkı dergisi'nin 1970-80 arası sayılarının tamamının dökümü)
  
  bülent erdem: "çok bilinen, ama hiç bilinmeyen!!! birçalışma: insaniyet kütphanesi" (36 sayfada 1932-48 yılları arasında insaniyet kütüphanesi adıyla çıkardığı 38 kitap/broşürün incelenmesi)
  
  ismail kara: "başlık büyük fakat... kerim sadi ve islâmiyetle sosyalizm arasında kurulan ilişkilere dair birkaç not"
  
  erden akbulut: "komintern belgeleri'nde tkp'li kerim sadi"
  
  ayrıca daha önce yayımlanan mustafa baydar'ın "yazı hayatının 50. yılında kerim sadi" röportajı. selahattin hilâv'ın "kerim sadi'nin bazı inceleme ve eleştirileri", ilhami bekir'in [tez] "40 yıl önce kerim sadi", nurullah ataç'ın "bir münekkit" yazıları ve kerim sadi'nin "namuk kemal - tarihin matérialist telakkisine göre" broşürünün tıpkıbasımı.
  
  .
  
  eminim, az basılan bu sayı tükenecektir.
  
  .
  
  ek bilgi: hatalı yazmadım "namuk kemal" kitabın dış kapağındaki ad. iç kapakta ve metinlerde "namık".
• 1900-1977 yılları arasında yaşamış türk sosyalistlerinden. ilk dönem türkiye sosyalizm tarihinde ağırlığı olan bir adamdır kendisi. sosyalistler fazla milli bulduğundan, dinciler milliyetçiler fazla komünist bulduğundan olsa gerek, yeterince üzerinde durmaya layık görmemişlerdir kerim sadi'yi.
  
  yatak odasında felefe'yi türkçeye kazandırmıştır. cemil meriç ile dostlukları vardır. bir tür yerli sultan galiyev ruhu taşıdığını düşünüyorum.
  
  ansiklopedideki vahşi (1929), karl marx (1935), iş ücreti nedir? (1935), ekonomicilik efsanesi (1938), bir islam reformatörü: mehmet akif (1964), türkiye'de sosyalizmin tarihine katkı (1975) yayımlanmış bazı kitaplarıdır.
• tanımak için iyi bir kaynak