kilit taşı

• da winci nin tuttuğu notlarda adı geçen bi nevi şifreli kasa.
  üstü ve altı mermerle kapatılmış silindir şeklinde bir boru.silindirin üstünde,dişli ve çark sistemiyle çalışan bir şifreleme mekanizması var...yani doğru sözcüğü ve sayıları giriyorsununuz,silindirin altındaki mermer kapak çıkıyor ve içindekine ulaşıyorsunuz.eğer kırarak açmaya çalışırsanız havanızı alıyorsunuz.çünkü silindir kutunun içinde camdan bir tüp oluyor ve camdan tüpün içindede bilgileri yok edebilecek bir sıvı...asit türü yada sirke türü bir sıvı
• eski yapılarda bulunan; ağırlığı ayarlamasının ve içinde binayla ilgili talimatları bulundurmasının yanı sıra altın (sikke, para v.b.) da bulundurur. binanın kısmen ya da tamamen yıkılması durumunda kilit taşının içindeki para kullanılır. konuyla ilgilenen birçok "defineci"nin başarısızlık haberleri orada burada yayınlanmıştır. zira daha önce de belirtildiği gibi kilit taşını (bina yıkılmadan, zarar görmeden)çıkarmak öyle kolay değildir. mimar sinan dedemdi benim.
• kemerli, kubbeli yapılarda yerleştirilen son taş. kemer veya kubbenin en yukarıdaki taşıdır ki cüssesinin küçüklüğü ile görevinin büyüklüğü ters orantılı. kilit taşını çıkardığınızda yapının yıkılması kaçınılmazdır.
• renk renk, desen desen olup bahçelerimizi,, otoparklarımızı beton ve asfaltın iç bunaltıcılığından kurtarmış taşlardır. ortası boş olup ordan yemyeşil çimenler fışkırtanları bile vardır. çöker bozulursa felan, ya da altına erişmek gerekirse bi sebepten dolayı, lokal olarak açılıp tekrar hop diye aynı malzemeyle kapanması mümkündür.
• meydanlarda, kaldırımlarda, sokaklarda, parklarda, otoparklarda da kullanılabilen taş çeşidi. (aslında doğal bir taş değil, fabrikasyon ürünü olduğu için taş denmesi ne derece doğrudur bilemiyorum) orta kısmı dar, uç kısımları iki yandan geniş olduğu için, bir taşın ortası, öbür iki taşın kenarlarına denk gelmekte ve böylece kilitlenme hadisesi gerçekleşmektedir. fiziksel açıdan çeşitli baskılara karşı mukavemet bu şekilde artmaktadır. isminin kilit taşı olması ise bu kilitlenme hadisesinden hareketle gerçekleşmiştir.
  bayındırlık birim fiyatları ve rayiçlerde de mevcut olan bu poz, dış zemin kaplama malzemelerinin en çok kullanılanlarındandır.
• ucuz olmasından dolayı asfalt yerine kullanılan ancak asfaltı kazımayıp asfaltın üstüne uygulandığında da at siki üstüne konan kelebek gibi duran zemin kaplama zamazingosu. bunu uygulayan belediyelerin allah belasını versin. asfalt zemin üzerine ince çakıl döküp üstüne bu taşı kumla birlikte koyuyorlar, yol da 15 cm kadar yükseliyor. garaj girişi, apartman girişi, taşların bittiği nokta sürekli bir yükselme alçalma oluyor. sanırım asfalttan da ucuz ki belediyeler sürekli bunun yapma telaşındalar. bunu asfaltı kazımadan direk uygulayan adamlar yüzünden nefret ettim.
• hesap ettim, bir kaldırım bordür daşının diklemesine aynısı, yanlamasına yarısı genişliğindedir. yüksekliğini hesap edemedim.
• çok önemli bir taştır kemer kiriş veya köprülerde en üst ve ortada bulunur bu yapıyı tutar ve stabil kalmasını sağlar.
• paket taşının kuzenidir.
• tonozun ortasında yer alıp yapıyı birbirine kenetlemek için kullanılır. tüm kaburgalarla eşleşecek şekilde kesilip kaburgaların birbirine basınç uyguladığından emin olunur. bir nevi bu taş sökülüp alınsa tonoz çöker mantığı mevcut. kimi yapılarda süsleme amaçlı olarak kilit taşının üstü heykellerle de süslenmiştir.