kiremitte buz musun

• bartın türküsüdür.
  
  kiremitte buz musuy
  gelin misiy gız mısıy
  aşam size gelecem
  evde yalunuz musuy
  
  eşim aman aman aman
  eşimden gel
  gavşak suyuna gideken
  beşimden gel
  
  hey hey ille de saa varacam aman
  almazsay da gaçacam aman
  eğer benü alusay
  asri de nişan yapacam aman
  
  kiremitte özle va
  yarda ela gözle va
  yari denhada görsem
  söylenecek sözle va
  
  eşim aman aman aman
  eşimden gel
  gavşak suyuna gideken
  beşimden gel
  
  hey hey ille de saa varacam aman
  almazsay da gaçacam aman
  eğer benü alusay
  beş beşübillik dakacam aman
  
  pisiklete binesiy
  bizim orda inesiy
  eğer anay sorasa
  lastik patladı dersiy
  
  eşim aman aman aman
  eşimden gel
  gavşak suyuna gideken
  beşimden gel
  
  hey hey ille de saa varacam aman
  almazsay da gaçacam aman
  eğer benü alusay
  asri de nişan yapacam aman
  
  kiremitiy özüylen
  kimle gömüş gözüylen
  ben yarimden ayrılman
  elalemiy sözüylen
  
  eşim aman aman aman
  eşimden gel
  gavşak suyuna gideken
  beşimden gel
  
  hey hey ille de saa varacam aman
  almazsay da gaçacam aman
  eğer benü alusay
  beş beşübillik dakacam aman
  
  (bkz: kavşak suyu)
  (bkz: copy paste değil alın teri)
• bir uşak türküsü. sözleri:
  
  kiremitte buz musun?
  gelin misin kız mısın?
  yarın size varacam
  evde de yalınız mısın.
  yan osman’ım yan
  
  deniz üstünde biber,
  kayıklar gelir gider.
  ne mektup var ne haber,
  yüreğim yanar gider.
  yan osman’ım yan
  
  şu binanın üst yanı
  altı da berber dükkanı
  teskereli geliyor
  hacıların osmanı
  yan osman’ım yan
• hozan beşir'in muhteşem yorumuna yakışan harika ötesi bir türkü.
  
  ne mektup var ne haber
• trt kayitlarinda u$ak turkusu olarak yanli$likla yer almi$ bir bartin turkusudur. nevzat karaki$ yorumu ile dinlemek hakkini vermektir.
• uşak ve bartın'a kardeş geldi, benim duyduğum fethiye seki de bu türküye, en azından sözlerine talip. babam çağı insanların arasında hacıların osmanı diye bir sekili köylü varıdı. bu osman askerliğini yalova'da yapmış, daha doğrusu orada uzman çavuşmuş^*, askerde bir kız veya kadın sevmiş, iyi bilmiyom, dul diyorlar. askerlik süresince yatmış kalkmışlar, imam nikahlı yaşamışlar. bizim hacıların osmanı asker bitince (doğrusu yıllık izinmiş) köyüne seki'ye dönmüş. zaten everilmişmiş^*, çoluk çocuğa karışıkmış. onun oğlu gürsel öyküyü doğrulamış, fazla anmıyorlarmış.
  
  belki bir yolunu buluruz diye birlikte seki'ye yıllık izne geliyorlar. ben yanlış bildiğim türevi biraz ilerleteyim. müşerref kendi başına araya sora seki'ye kadar gelmiş, yarı saklayıp yarı açarak öyküsünü de anlatmış, osman'ın evli-karılı düzenine kadar gelmiş görmüş. osman'la karısı dağdan ocaklık çalı kesip sırtında yüklenip getirmek üzere iki sıra eyefli ipe çalı diziyorlar. kadın onları bulup göründüğünde hacıların osmanı şöyle bir hınk gibi içini çekivermiş, çok şaşırmış. dedemle konuşmuş da dedem anama öyle anlatmış. (saliha mı neymiş adı? yoo, öğrendik işte müşerref. müşerref hanımın annesi uşak'lıymış. benim saliha sandığım okuyan sanatçı saniye can. notaya döken ahmet yamacı.) yapılan işi kavradığında bu kadın osman'ın karısından evvel kendini çalı yükünün önüne atmış: "bu benim alnımın kara yazısı." deyip doğrudan taşımaya yeltenmiş. [yanlış bildiğim sempatik türev bu, gene kenarda bulunsun.]
  
  bir süre kadın hacıların osmanı'nın evinde tutunmaya çalışmış. kuma gibi, uyma gibi kenarda durmuş. yalnız öz karı ümmühan pek cazıymış, izin vermemiş, kocasını kıskanmış. çekip gittiği gibi belki türkünün güftesini yazmış. yörede aile, insanlar bu öyküyü sahipleniyorlar. osman'ın bir kız kardeşi varmış, o kamil hatması adıyla tanınıyor. doğru bildiğim kişiyse, o erkek fatmadır, yani çok güçlü ve cesur olduğundan adeta kocaya kaçmamış da kocayı o kaçırmış. osman yerleşik, kamil hatmasıgil yörük hayatı sürüyordu.
  
  eskilerden muzaffer akgün çok güzel, harika yorumlardı, öyküye dair ek veri/renk milliyet blog'ta bulunabilir. yöre insanından kabaca öğrendiğim öykünün ayrıntılarını karanlikta kalan aydinlik'in verdiği linkten düzeltme fırsatı buldum.
  
  sözleri:
  kiremitte buz musun
  gelin misin kız mısın
  yarın size varacam
  evde de yalınız mısın
  yan osman’ım yan
  
  deniz üstünde biber
  kayıklar gelir gider
  ne mektup var ne haber
  yüreğim yanar gider
  yan osman’ım yan
  
  şu binanın üst yanı
  altı da berber dükkanı
  teskereli geliyor
  hacıların osmanı
  yan osman’ım yan
  
  bir başka türkü öyküsü ve yöre efsanesi için (bkz: sırrı efe).
  
  (bkz: zeybek/@ibisile)
  (bkz: osman'ımın mendili)
• kiremitte buz musun?
  salataya tuz musun?
  ha gel hele şöyle yanıma,
  tuvalette kabuz musun? (fısıldayarak)
• söz-müziği selahattin çilsüleymanoğlu'na ait bir bestedir. bu konuyu gündeme taşıyan da emek dostu büyük üstad (bkz: nevzat karakış)'tır.
• içinde art niyet barındıran türküdür.
  şarkının sözlerine bir bakalım mesala.
  kiremitte buz musun,
  gelin misin kız mısın?
  akşam size gelecem,
  acep yalınız mısın?
  
  kiremitte buz musun derken, bana neden soğuk davranıyorsun demiş olabilir. ancak türkü sözlerinden yenge de erik gibi kütür kütür manasında söylenmiş olması daha olası duruyor.
  gelin misin kız mısın sorusu başlı başına rezalet zaten. hadi bekaret testi yapmamış olsun. evli misin değil misin diye o günün diliyle kibarca sormak istemiş olsun. biz yine iyi düşünelim diyelim.
  akşam size varacam, evde yalınız mısın?
  kısmına gelince niyet apaçık ortaya çıkıyor. şerefsiz daha evli mi bekar mı olduğunu bilmediğin kızın evine gelme cesareti nerden geliyor.
  bu ne cesaret?
  sıfırdan yüze kaç saniyede çıktın?
  ulan hani şimdiki gençler öyle böyle idi.
  eskilere bak. utanmadan türkü diye bir de söylenmiş, dinlenmiş. bu türküyü dinleyip söyleyen de millete edep namus ahlak dersi vermiş.
• trt radyolarinda mustafa özcan ile emine akmese nin düetiyle dinledigim enfes türkü. ayrica nevzat karakis dan dinlemek isteyenlere link verelim efendim; http://www.youtube.com/watch?v=1h2lzxdnas4
• muzaffer ertürk yorumu için buradan.