köy romanı

• bize hala çuval çuval gelir bundan. dedemgil veriyo otobüse memleketten, biz de sevinç içinde esenler'den teslim alıyoruz. babam mesela öyle dienar romanı filan hiç okumamıştır bugüne kadar. alıştınmıydı kolay bırakamıyon işte.
• cumhuriyet dönemi örneklerini ele alırsak bir iki tanesi haricinde dil-üslup ve içerik olarak öyle başyapıtların çıkmadığı bir türdür.
  
  türkiye'deki köy gerçeğini yakalayacağım diye hep aynı karton karakterlerin üzerine gidilmiş ve klişelerle örülmüş bir köy romanı geleneği ortaya çıkmıştır.
  
  din=imam, devlet=muhtar, otorite=ağa üçlüsüne karşı mutlak surette ya bir halk kahramanı [şaki, eşkiya] ya da enstitü çıkışlı bir köy muallimi dualitesi bütün bu romanların yegane dramatik çelişkisi olmuştur.
  
  efsunlu bir halkçı-köylücü dil, bütün bu köy romanı geleneğinin çıkmaza girmesini sağlamış, yaşar kemal mükallidi üslup ve dil tercihi ulusal dile katkı sağlamayan binlerce sayfa dolusu bir tomar folklorik malzemeyi bütün bir roman geleneğimizin önüne set gibi çekmiştir.
  köy enstitüleri nasıl ki bir rejim projesiyse köy romanı da alttan alta böyle bir resmi dille örülmüştür. elbette sivil örnekler yok değildir ama temel mantık geri kalmış köy düzenini ve köy ahlakını eleştirirken sinsi sinsi köylüleri de aşağılamak şeklinde tezahür etmiştir. bazı metinlerde köylülerin, hain, yobaz, işbirlikçi, sapık olarak kodlanması abartılmıştır.
• taze yaprağa basılır bu köy romanı. insan okumaya doyamaz. ama şehir romanı mesela, hep saman kağıt. lezzeti yok :/
• çoğu kişiye ezberletilen şey ilk köy romanının nabizade nazım'ın karabibik adlı eseridir.
  
  gelin görün ki köy romanı kavramı zaten tartışmaya açıktır ki ahmet mithat'ın yazdığı bahtiyarlık hikayesi ya da kısa romanı bir miktar köyde geçmesi ile edebiyatımızdaki ilk köy romanı olma sıfatına erişmelidir.
  
  lise edebiyat hocalarına selam!
• "benim köy romanları yazmamın sebebi, köylüyü yakından tanımak, onlarla tam on üç yıl, gece gündüz bir çatı altında yaşama fırsatı bulmuş olmamdandır." kemal tahir - notlar (sanat - edebiyat 2)
  
  "benim yazdığım köy romanları uzun bir ırmak-derenin türk insanının ruhunu, davranışını aydınlatmak için kullandığım köylü yoludur." kemal tahir - notlar (sanat - edebiyat 2)
• (bkz: kemal tahir)
• kemaller denilince akla gelen kemal tahir , orhan kemal ve yasar kemal'in en güzel örneklerini verdiği, köy hayatini, agalik düzenini, umutlari,hayal kirikliklarini gördügümüz romanlardir. fakir baykurt ve necati cumali'yi da bu akimin icinde sayabiliriz.
• fetisistleri vardir bu romanlarin, bikmazlar o koy romantizminden ve saf, yigit koylu tiplemelerinden. en tipiklerinden (ve bugun donup baktigimda en komiklerinden) biri fakir baykurt'un ^* amerikan sargisi (veya bezi ya da salliyorum galiba) adli romanidir.
  
  bulent ecevit ne yapiyor diye merak ederseniz, iste bence su gunlerde bolca bu romanlari okuyup kendini avutuyor.
• koy romani okuyup, duvarina heybe, kilim asip ustune de saz tingirdatmaya calisan yarim porsiyon aydin'a karnimiz da gozumuz de tok.
  
  bugun asmali konak ve turevleri bas taci ediliyorsa bunun sebebi biraz da turk aydinlarinin kolayciligi ve tembelligindendir. asmali konak fenomenini delik desik edecek, onun yansittigi, empoze ettigi yasam biciminin zavalligini ortaya serceek ve ustune kahvesini icip keyifle seyrine bakacak aydinlarimiz nerede? uc kurusluk sosyolojik tahlillere, nur cintay hanimin kocasindan kaptigi bir kac sozle kalkistigi tahliller ile nereye gidilir?
  
  koy romani'nin edebi degeri yadsinamaz, o ayri bir inceleme konusudr. bizim (ve hatta benim) derdimiz turk aydinin eskiya, mazlum koylu hayranligi, gaddar aga dusmanligindan ote gidemeyip dogru durust bir koy yasami tahlili cikartamamis olmasi.
  
  koy dedigimiz olgu ilerlemenin sancagi addeliyor bazi cevreler tarafindan, bizim dusmanligimiz bunlara. yoksa kimsenin nefreti falan yok, teessuf ederim.
  
  cardakta bir ayran, koy insaninin misafirperverligi, sumugunu ceke ceke kosusturan cocuklar yabancisi ve dusmani oldugumuz seyler degil. ama dusmanligim o insanlari ilerletecez derken yerinde saymasini saglayacak koykent tarzi fikirlere inananlar ve hatta uygulayanlar.
• (bkz: çabuk onu yerine koy)