koyunhisar savaşı

• 1302 yilinda olmustur
• osman bey zamanında yapılmış olup, bizansla yapılan ilk savaştır. bu savaşta bizanslılar yenilmiş, iznik ve bursanın yolu açılmıştır. bu savaş bafeon savaşı olarak da bilinir.
• nasıl olduğundan çok sonuçlarıyla çok önemli olan savaştır (27 temmuz 1302).
  
  bilecik yenişehir bölgesinin fethinden sonra (1299) osman gazi, bithynia da bizansa ait iki merkezi, iznik ve bursayı almak için harekete geçmişti. iznik üzerine yürümeden önce gerisini koruma altına almak için bursa ovası tarafında marmaracık ve koyunhisar’ı itaat altına alır ve 1300 de avdan dağlarını kızılhisar vadisinden geçerek iznik ovasına iner ve şehri kuşatır.
  
  osmanın iznik kuşatması ve imparatorun şehri kurtarmak üzere heteriarch muzalon kumandasında gönderdiği orduya karşı kazandığı bapheus zaferi hakkında çağdaş pachymeres ve anonim tevarih-i al-i osman etraflı bilgi verirler.
  
  osmanlı anonim tarihinin verdiği ayrıntılara göre önce, iznike götüren vadi girişinde stratejik köprühisar (bugün aynı adla göksu ırmağı üzerindedir) alındı. osman’ın kuvvetleri ilkin ovada etrafı tahrip ve yağma ettiler. osmanlı ordusuna karşı kaleden düşmanın yaptığı çıkışlar püskürtüldü.
  
  bartusis, the late byzantine army, sayfa. 76 da bu olayı şöyle anlatır "...muzalon'un ordusu yaklaşık 2000 kişiden oluşuyordu. muzalon nikomedeia (iznik’i) savunurken, yaklaşık 5,000 süvariden oluşan göçebe aşiretlerinin birlikleri ortaya çıktı ve bapheus düzlüğünde yapılan savaşta muzalon’un ordusu yenildi.."
  
  fakat iznik’i her yandan kuşatmak imkansızdı. etrafı bataklıktı ve göle açılan kapı istanbul ile haberleşmek imkanı veriyordu. osman çekilmeden önce şehri sürekli abluka altında tutmak ve açlıkla teslim almak için dağ tarafında bir havale kulesi yaptı. draz ali kumandasında küçük bir birliği buraya yerleştirdi (bugün dağ eteğinde draz ali köyü ve draz ali pınarı hala aynı adla görülür).
  
  bir imparatorluk ordusuna karşı kazanılan bu zafer, osman’ı bu bölgede sözügeçen bir bey durumuna getirmiştir. bu zaferle şöhreti yayılmış, diğer aşiretlerden gaziler kendisine katılmak için gelmişlerdir. bapheus zaferi osman’a hanedan kurucusu karizması kazandırmıştır. başta halil inalcık olmak üzere bir çok tarihçi, 27 temmuz 1302 tarihini osmanlı devletinin kesin kuruluş tarihi olarak kabul eder. 15. yüzyılın sonlarında tarihçi neşri de bu tarihi hanedanın kuruluşu olarak göstermiştir.
  
  kaynak : halil inalcık - osmanlı uygarlığı
  kendim
• kayıtlarda bafeus savaşı olarak da geçer.
• bizans yerine iznikli tekfur ordusu ile osmanlı arasında geçen savaş denilse daha doğru olur. savaşta osman bey'in ordusu tekfur ordusundan daha kalabalık olsa da düzenli ve ekipmanlı bir oldu değildi. daha osmanlı bir beylik olduğundan çoğu gönüllü asker idi. tekfur ordusu ise daha düzenli ve eli silah tutmaya alışkın adamlardan oluşuyordu. bu yüzden osmanlı'nın bu savaşı kazanması önemli bir başarıdır. kazanılan zafer sonrası osman bey'in ünü anadolu'da yayılmış, bir çok gönüllü bey ve komutan gelip osman bey'in hizmetine katılmıştır. ayrıca savaşta osman bey'in çok sevdiği yiyeni aydoğdu bey şehit olmuştur.
• osmanlı'nın kurulmasını sağlayan, bizans'a karşı zaferle biten 1302 tarihli savaş. tam olarak nerede yapıldığı hala bir muamma da olsa, halil inalcık'ın araştırmalarına binaen muharebe meydanının yalova sınırları dahilinde olduğu kabul edilir.
• osman'ın bir hânedân kurucusu durumuna gelmesi, 1302'de bir bizans ordusuna karşı zaferi ile ilgilidir. bilecik-yenişehir bölgesinin fethinden (1299) sonra osman gazi, bithynia'da bizansa ait iki merkezi, iznik ve bursa'yı almak için harekete geçmiştir. iznik üzerine yürümeden önce gerisini koruma altına almak için bursa ovası tarafından marmaracık ve koyunhisar'ı itaat altına alır ve 1302'de avdan dağlarını kızılhisar vadisinden geçip iznik ovasına iner ve şehri kuşatır. osman'ın iznik kuşatması ve imparatorun şehri kurtarmak için heteriarch muzalon kumandasından gönderdiği orduya karşı kazandığı bapheus zaferi hakkında çağdaş pachymeres ve anonim tevârih-i âl-i osman etraflı bilgi verirler. osman'ı tarih sahnesine çıkaran bu önemli olay üzerinde bu iki kaynağın karşılaştırılmasıyla şu sonuçlara varmaktayız:
  
  anonim osmanlı tarihinin verdiği ayrıntılara göre ilkin, iznik'e götüren vadi girişinde stratejik köprühisar alındı. osman'ın kuvvetleri iznik üzerinde, ilkin ovada etrafı tahrip ve yapma ettiler. osmanlı ordusuna karşı kaleden düşmanın yaptığı çıkarmalar püskürtüldü. fakat iznik'i her yandan kuşatmak olanaksızdı. etrafı bataklıktı ve göle açılan kapı istanbul ile temasa ve oraya ulaşmaya imkan veriyordu. osman çekilmeden önce şehri sürekli abluka altında tutmak ve açlıkla teslim almak amacıyla dağ tarafından bir "havâle" kulesi yaptı ve draz ali kumandasında küçük bir kuvvet yerleştirildi. iznikliler imparatora haberci gönderip şayet yardım gelmezse teslim olmak zorunda kalacaklarını bildirdiler. " çün islambol tekfuru bu hâle vakıf oldu, hayli gemi cem ` edüb içine çok eşkerler koyub gönderdi kim varalar gazileri iznik üzerinden ayıralar... gaziler dahi ol kafirler çıkacak kenerda pusuya girip pinhan oluğ durdular. bu yanadan kafirler dahi gemilerin sürüp varıb yalak-ovası'nda ol kenara iskele urub bir gece çıkmağa başladılar. kara yere döküldüler. her biri atların ve esbabların çıkarmağa çalışırken gaziler dahi gafilen allah'a tekbir getürüb cümle... hamle edüb at salıb kafirler arasına kuyulub kılıc urdular... gemi içinde olanlar gemilerin alub göçüb gitmek ardınca oldılar."
  bir imparatorluk ordusuna karşı kazanılmış bu zafer, osman'ı bölgede karizmatik bir bey durumuna getirmiştir. çağdaş kaynak pachymeres onun bu zaferle şöhretinin paflagonya(kastamonu) bölgesine kadar yayıldığını ve gazilerin onun bayrağı altına koşuştuklarını kaydederler. 15. yy sonlarından tarihçi neşri, onun beyliğini ve bağımsılığını haklı olarak bu tarihe kor. koyunhisar savaşı osman'a bir hanedan kurucusu karizması kazandırmış, kendisinden sonra oğlu orhan itirazsız beylik tahtına geçmiştir. biz 27 temmuz 1302 tarihini osmanlı hanedanının dolayısıyla osmanlı devleti'nin kesin kuruluş tarihi olarak kabul ederiz.
  
  bu bilgiler halil inalcık devlet-i aliyye adlı eserinden alınmıştır.
• kite kalesi'nin fethedildiği savaştır ayrıca bu savaş sonrasında bursa'nın kuzeyi hariç üç tarafı osmanlı topraklarıyla çevrilmiştir.
• halil ınalcik hoca'nin osmanli tarihinde efsaneler ve gercekler kitabindan alinti:
  
  ''osman ıznik kusatmasina gitmeden arkada kalanlari güven altina almak üzere koyunhisar ve marmaracik kaleleri üzerine bir sefer yapti. bapheus (koyunhisar) savasini kazanip (1302) yenisehir'e döndü.
  
  ıki koyunhisar oldugu unutulmamalidir. 1303 yilinda bursa ovasindaki tekvurlar, ıstanbul'daki imparatorun emri ile birlesip yenisehir'e dogru ilerlemeye basladilar. bunlari yol uzerinde koyunhisar'da karsilayan osman, dimbos bogazina kadar sürdü.
  
  dimbos 'da yapilan savasi osman kesin zafer ile kazandi (1303)''.
  
  allah gani gani rahmet eylesin
• tarihte ilk osmanlı-bizans savaşı'dır.. diğer adı bafeon savaşı'dır..osman bey dönemi'nde 1302 yılında yapılmıştır...