• nasıl olduğundan çok sonuçlarıyla çok önemli olan savaştır (27 temmuz 1302).

    bilecik yenişehir bölgesinin fethinden sonra (1299) osman gazi, bithynia da bizansa ait iki merkezi, iznik ve bursayı almak için harekete geçmişti. iznik üzerine yürümeden önce gerisini koruma altına almak için bursa ovası tarafında marmaracık ve koyunhisar’ı itaat altına alır ve 1300 de avdan dağlarını kızılhisar vadisinden geçerek iznik ovasına iner ve şehri kuşatır.

    osmanın iznik kuşatması ve imparatorun şehri kurtarmak üzere heteriarch muzalon kumandasında gönderdiği orduya karşı kazandığı bapheus zaferi hakkında çağdaş pachymeres ve anonim tevarih-i al-i osman etraflı bilgi verirler.

    osmanlı anonim tarihinin verdiği ayrıntılara göre önce, iznike götüren vadi girişinde stratejik köprühisar (bugün aynı adla göksu ırmağı üzerindedir) alındı. osman’ın kuvvetleri ilkin ovada etrafı tahrip ve yağma ettiler. osmanlı ordusuna karşı kaleden düşmanın yaptığı çıkışlar püskürtüldü.

    bartusis, the late byzantine army, sayfa. 76 da bu olayı şöyle anlatır "...muzalon'un ordusu yaklaşık 2000 kişiden oluşuyordu. muzalon nikomedeia (iznik’i) savunurken, yaklaşık 5,000 süvariden oluşan göçebe aşiretlerinin birlikleri ortaya çıktı ve bapheus düzlüğünde yapılan savaşta muzalon’un ordusu yenildi.."

    fakat iznik’i her yandan kuşatmak imkansızdı. etrafı bataklıktı ve göle açılan kapı istanbul ile haberleşmek imkanı veriyordu. osman çekilmeden önce şehri sürekli abluka altında tutmak ve açlıkla teslim almak için dağ tarafında bir havale kulesi yaptı. draz ali kumandasında küçük bir birliği buraya yerleştirdi (bugün dağ eteğinde draz ali köyü ve draz ali pınarı hala aynı adla görülür).

    bir imparatorluk ordusuna karşı kazanılan bu zafer, osman’ı bu bölgede sözügeçen bir bey durumuna getirmiştir. bu zaferle şöhreti yayılmış, diğer aşiretlerden gaziler kendisine katılmak için gelmişlerdir. bapheus zaferi osman’a hanedan kurucusu karizması kazandırmıştır. başta halil inalcık olmak üzere bir çok tarihçi, 27 temmuz 1302 tarihini osmanlı devletinin kesin kuruluş tarihi olarak kabul eder. 15. yüzyılın sonlarında tarihçi neşri de bu tarihi hanedanın kuruluşu olarak göstermiştir.

    kaynak : halil inalcık - osmanlı uygarlığı
    kendim
  • kayıtlarda bafeus savaşı olarak da geçer.
  • bizans yerine iznikli tekfur ordusu ile osmanlı arasında geçen savaş denilse daha doğru olur. savaşta osman bey'in ordusu tekfur ordusundan daha kalabalık olsa da düzenli ve ekipmanlı bir oldu değildi. daha osmanlı bir beylik olduğundan çoğu gönüllü asker idi. tekfur ordusu ise daha düzenli ve eli silah tutmaya alışkın adamlardan oluşuyordu. bu yüzden osmanlı'nın bu savaşı kazanması önemli bir başarıdır. kazanılan zafer sonrası osman bey'in ünü anadolu'da yayılmış, bir çok gönüllü bey ve komutan gelip osman bey'in hizmetine katılmıştır. ayrıca savaşta osman bey'in çok sevdiği yiyeni aydoğdu bey şehit olmuştur.
  • bizans kaynaklarında savaşılan düşman için “türk ordusu” ve zafer kazanan taraf için “zafer kazanan türkler” denilen savaştır.

    osman gazi’nin çağdaşı bizanslı tarihçi pachymeres’in relations historıques adlı kitabından türklerle ilgili bölümlerin türkçeye çevrildiği bizanslı gözüyle türkler adlı kitapta bu savaş şöyle geçiyor:

    “27 temmuz günü güzel izmit’in yakınındaki koyun hisar topraklarında, sayısı birkaç bini bulan adamlarının eşliğindeki osman ansızın ortaya çıkmıştı. osman, iznik bölgesinden ayrılmış ve vadileri geçerek halizones (yalak ovası) topraklarına doğru ilerlemeye hazır hale gelmişti. ancak bu durum mouzalon’u (bizans komutanı) harekete geçirdi. tüm bu gelişmeler üzerine osman, kendisi ilerlemeden önce yüz kişilik bir öncü kuvvet gönderdi ve bu adamlar telemaia’da (telemaya) ansızın ortaya çıktılar. henüz uykuda olan mouzalan ve adamlarının üzerine saldıran bu birlik, kalabalık karşısında pek bir şey yapamamış ve geri püskürtülmüşlerdi.

    bu kez de bizanslılar onları, yani saldırganları izlemeye başladılar. saldırganlar çoktan dağa ulaşmış ve güvenliklerini sağlamışlardı. böylece bizanslıları kuşatmayı başararak oklarını çekenler, yani kovalananlar, avantajlı duruma geçmiş ve cesur bir soylu olan bizanslıların komutanına saldırmayı başarmışlardı. ancak bu adamın atını yaralamak dışında herhangi bir başarı elde edememiş ve onu ele geçirememişlerdi. bu durum yürekli bir barbar olan osman’ı iyice yüreklendirmişti. çevredeki türk ordusu méandre (menderes nehri civarı) bölgesinden gelenlerle iyice kalabalıklaşmış ve bu ittifaklarla saldırı için gerekli yardımlar alınmıştı. bu durum amourios’un da ikna olmasına neden oldu: o, uzaklardan gelenlerin bu işten karlı çıkacak olmalarını kıskanmıştı. bu adam harekete geçmekten çekinmese de bir süre bekledi.

    sonunda osman çıkagelmişti; kendi adamlarını ve yine ittifak yaptığı diğerlerini yönetiyordu; onlar var olan her şeyi yıkıp yok etmeye hazırlardı ve burada bir araya gelmişlerdi. mouzalon’un adamları ise alanlar’dan çok bizanslılardan ve yine yabancılardan çok yerlilerden oluşan ve zar zor toplanan iki bin kişiydi. savaşın kendi topraklarında yapılması nedeniyle bu adamlar kendilerinden çok daha fazla sayıda olan türklere karşı mücadele edecek cesareti kendilerinde bulmuşlardı. onlar savaşa girişerek başarılı olmak zorundaydılar. ancak şöyle de bir durum vardı ki, sırf onların kötü yürekliklerinden değil, akılsızlıklarından da meydana geliyordu. bu adamlar son zamanlarda atlarını ve paralarını kaybetmişlerdi. çünkü alanlar için vergiye ihtiyaç vardı ve bu durum onların heveslerini kaybetmelerine mal olmuştu. türkler ise çok hevesli, cesur ve rakiplerine göre çok daha fazla sayıdaydılar. bu durum mücadelenin hem sayı hem de durum bakımından eşit olmamasına neden oldu.

    bizanslıların çoğu ortadan yok olmuş, kaçarak onur kırıcı bir şekilde yakındaki izmit’e sığınmışlardı. bu durumda alanların varlığı çok faydalı oldu. alanlar büyük bir cesaretle karşı saldırıya geçerek, büyük yaya kitlesine geri çekilme fırsatı verdiler. türklerin çevresini saran alanlar, onlara saldırırken, çapraz ok salvosuna tuttukları süvarilerin atlarını yaraladılar. bu arada bizanslı yayalar da ustaca davranarak kaçmayı başardılar. ancak kurtulmak için kaçan bu adamlar, alanların da yenilmesine neden olmuşlardı. zafer kazanan türkler, o zamandan sonra çevreye yayılmış ve karşılarında bir engel olmadığından istedikleri gibi ve kolayca yağma yapmışlardı. bu savaş aynı zamanda anadolu’da var olan kötülüklerin de bir başlangıcıydı ve hasat zamanıydı [27 temmuz]. adamlarımız ya yakalanmış ya öldrürülmüş bazıları ise kaçmayı başararak kötülüğün önüne geçmiş kaderlerini sığındıkları kalelere emanet etmişlerdi.”

    georges pachymeres, bizanslı gözüyle türkler, çev: ilcan bihter barlas, ilgi kültür sanat yayıncılık, istanbul, 2009, s. 72-76
  • osman bey zamanında yapılmış olup, bizansla yapılan ilk savaştır. bu savaşta bizanslılar yenilmiş, iznik ve bursanın yolu açılmıştır. bu savaş bafeon savaşı olarak da bilinir.
  • osmanlı'nın kurulmasını sağlayan, bizans'a karşı zaferle biten 1302 tarihli savaş. tam olarak nerede yapıldığı hala bir muamma da olsa, halil inalcık'ın araştırmalarına binaen muharebe meydanının yalova sınırları dahilinde olduğu kabul edilir.
  • osman'ın bir hânedân kurucusu durumuna gelmesi, 1302'de bir bizans ordusuna karşı zaferi ile ilgilidir. bilecik-yenişehir bölgesinin fethinden (1299) sonra osman gazi, bithynia'da bizansa ait iki merkezi, iznik ve bursa'yı almak için harekete geçmiştir. iznik üzerine yürümeden önce gerisini koruma altına almak için bursa ovası tarafından marmaracık ve koyunhisar'ı itaat altına alır ve 1302'de avdan dağlarını kızılhisar vadisinden geçip iznik ovasına iner ve şehri kuşatır. osman'ın iznik kuşatması ve imparatorun şehri kurtarmak için heteriarch muzalon kumandasından gönderdiği orduya karşı kazandığı bapheus zaferi hakkında çağdaş pachymeres ve anonim tevârih-i âl-i osman etraflı bilgi verirler. osman'ı tarih sahnesine çıkaran bu önemli olay üzerinde bu iki kaynağın karşılaştırılmasıyla şu sonuçlara varmaktayız:

    anonim osmanlı tarihinin verdiği ayrıntılara göre ilkin, iznik'e götüren vadi girişinde stratejik köprühisar alındı. osman'ın kuvvetleri iznik üzerinde, ilkin ovada etrafı tahrip ve yapma ettiler. osmanlı ordusuna karşı kaleden düşmanın yaptığı çıkarmalar püskürtüldü. fakat iznik'i her yandan kuşatmak olanaksızdı. etrafı bataklıktı ve göle açılan kapı istanbul ile temasa ve oraya ulaşmaya imkan veriyordu. osman çekilmeden önce şehri sürekli abluka altında tutmak ve açlıkla teslim almak amacıyla dağ tarafından bir "havâle" kulesi yaptı ve draz ali kumandasında küçük bir kuvvet yerleştirildi. iznikliler imparatora haberci gönderip şayet yardım gelmezse teslim olmak zorunda kalacaklarını bildirdiler. " çün islambol tekfuru bu hâle vakıf oldu, hayli gemi cem ` edüb içine çok eşkerler koyub gönderdi kim varalar gazileri iznik üzerinden ayıralar... gaziler dahi ol kafirler çıkacak kenerda pusuya girip pinhan oluğ durdular. bu yanadan kafirler dahi gemilerin sürüp varıb yalak-ovası'nda ol kenara iskele urub bir gece çıkmağa başladılar. kara yere döküldüler. her biri atların ve esbabların çıkarmağa çalışırken gaziler dahi gafilen allah'a tekbir getürüb cümle... hamle edüb at salıb kafirler arasına kuyulub kılıc urdular... gemi içinde olanlar gemilerin alub göçüb gitmek ardınca oldılar."
    bir imparatorluk ordusuna karşı kazanılmış bu zafer, osman'ı bölgede karizmatik bir bey durumuna getirmiştir. çağdaş kaynak pachymeres onun bu zaferle şöhretinin paflagonya(kastamonu) bölgesine kadar yayıldığını ve gazilerin onun bayrağı altına koşuştuklarını kaydederler. 15. yy sonlarından tarihçi neşri, onun beyliğini ve bağımsılığını haklı olarak bu tarihe kor. koyunhisar savaşı osman'a bir hanedan kurucusu karizması kazandırmış, kendisinden sonra oğlu orhan itirazsız beylik tahtına geçmiştir. biz 27 temmuz 1302 tarihini osmanlı hanedanının dolayısıyla osmanlı devleti'nin kesin kuruluş tarihi olarak kabul ederiz.

    bu bilgiler halil inalcık devlet-i aliyye adlı eserinden alınmıştır.
  • kite kalesi'nin fethedildiği savaştır ayrıca bu savaş sonrasında bursa'nın kuzeyi hariç üç tarafı osmanlı topraklarıyla çevrilmiştir.
  • tarihte ilk osmanlı-bizans savaşı'dır.. diğer adı bafeon savaşı'dır..osman bey dönemi'nde 1302 yılında yapılmıştır...
  • yabancı kaynaklarda 1301 ve 1302 olmak üzere iki farklı tarihte yapıldığı söylenen savaş, yerli kaynaklarda 1306'da gerçekleşmiş olarak da gösterilmektedir.

    savaş tam olarak bursa'nın kuzeydoğusunda, gemlik'in ise güneyinde yer alan bölgede gerçekleşmiştir.

    osman bey'in 5000 kişilik ordusuyla rum beylerinin ve bizans imparatorunun askerlerinden oluşan bir orduyu bozguna uğrattığı savaştır.
hesabın var mı? giriş yap