venüs'ün askerleri olarak da bilinen, veneria lakaplı efsanevi roma lejyonu. pek çok diğer lejyon gibi m.ö. 61 yılında
gaius iulius caesar tarafından kurulmuştur.
sezar'ın en güvendiği lejyonu olan bu atlı birlik, kendisinin
hispania valisi olduğu dönemde oluşturduğu ve uzunca bir süre masraflarını cebinden ödediği yaklaşık 5,000 kişilik bir savaş makinesiydi.
gergovia muharebesi ve
alesia savaşı gibi
galya seferinin kaderini tamamen değiştiren iki çarpışmada da olağanüstü başarılar gösteren ve
de bello gallico'da kendine oldukça uzun bir yer edinen bu efsanevi lejyon, sezar'ın pompey'i mağlup ettiği iç savaşta da
munda muharebesi, utica savaşı ve
thapsus savaşı'nda büyük kahramanlıklar sergiledi.
m.ö. 45 yılında terhis edilen lejyon, ilerleyen yıllarda daha az sayıda askerle
lepidus ve
markus antonyus tarafından yeniden toplandıysa da eski şaşalı günlerine erişemedi. lejyonun son kalan askerlerinin de
aktium savaşı'nın ardından
augustus'a isyan etmesini takiben lejyon,
augustus tarafından tamamen lağvedildi ve 'equestris' (at sahibi, atlı, soylu at yetiştiricisi anlamlarına gelen önemli bir unvan) payesi de silindi.