lenny bruce

• sahnede kufurlu konustugu icin tutuklanip hapse atilmisligi vardir.. yanlis bilmiyorsam bu "onura" erismis son kisi olmasi lazim..
  
  ayrica; sahnede tutuklandigi zaman gelen polisler izleyicilerden de rastgele kimlik ister.. bir genc "ben kimlige falan inanmiyorum" der ve kimligini vermeye direnir.. polisler onu da kelepcelerler, ve bruce ile beraber gotururler.. o genc george carlin'dir..
• zamaninin geleneksellesmis mizahini tekrar etmek yerine kabul edilebilir olanin sinirlarini zorlayan, unlulerin aldigi maasa karsilik ogretmenlerin aldigi dusuk maaslar, roma katolik kilisesi'nin ve dini liderlerin ikiyuzlulugu, kendi yahudiligi, toplumdaki ahlakcilik, felsefi acidan seks, acimasiz kurtaj yasalari, irksal adaletsizlik, yasadisi ve receteli ilaclar arasindaki cifte standart, yasal sistemin esitsizlikleri, escinsellerin hapsedilmesi, 'nigger, kike, spic' kelimelerinin ofansif bulundugu icin toplum icinde kullanilamamasi, toplumun ikiyuzlulugu, hukumet yolsuzluklari, otorite, sansur, ifade ozgurlugu gibi o gune kadar sahnede konusmanin, saka yapmanin hos karsilanmadigi konular ustune egilerek daha once kimsenin denemedigi bir seyi denemis, yaptigi bu rutinler ve bir silah gibi kullandigi dili ile tabulari yikmis, toplumun mizah algisini degistiren baslangic dalgalarindan biri olmus tum zamanlarin en efsanevi ve devrimci komedyeni.
  
  sahnede soyledikleri nedeniyle olum tehditleri almis, hasta oldugu soylenmis, defalarca sikayet edilmis, 61 ile 64 yillari arasinda mustehcenlik nedeniyle 4 kez, 61 ile 63 yillari arasinda uyusturucu bulundurmaktan 3 kez tutuklanmis, 63 yilinda ingiltere'ye girmesi yasaklanmistir.
  hakkinda baslatilan yasal surece karsi savas acmis, hatta obsesif bir sekilde takintili olmus, mahkemede kendini savunabilmek icin gece gunduz hukuk calismis, sahneye ciktiginda klasik rutini yerine mahkeme iddianamelerini ve hukuk kitaplarindan alintilari okumustur.
  
  tekrarlanan mustehcenlik suclamalari nedeniyle kimse onu ise alip sahneye cikarmak istemedigi icin issiz kalmis, tum bu yasal surecin maliyeti nedeniyle elinde olan parasini da eriterek iflas etmis ve sonunda tum kariyeri bitmis, 66'da borclari nedeniyle evini kaybedecegini ogrendigi gun asiri doz uyusturucu nedeniyle olmustur.
  bir new york bolge avukati bruce'i olume goturen seyi "we drove him into poverty and bankruptcy and then murdered him. we all knew what we were doing. we used the law to kill him.” sozleriyle ifade etmistir.
  
  kendisini bugun izlediginizde, o donem dinleyenin kulaginda agri yapan, delice bulunan materyallerini komik, ofansif, aykiri veya soke edici bulmayabilirsiniz. cunku aradan gecen zamanda toplumun delilik ve normallik normlari, sahnede asla sakasi yapilmamasi gerektigi soylenen konular ve komik algisi degisti. ve bunlarin degismesi onun acitigi cigir, kirdigi tabular sayesinde oldu. bu nedenle bugun guldugumuz bircok komedyenin temel tasi ve rol modeli lenny bruce'dur. onun sayesinde bir stand-up'cinin sahne ustunde soyleyeceklerinin kisitlanmasi ortadan kalkmis, mustehcen dil kullanilir olmustur.
  tarihci, yazar ve muzik elestirmeni nat hentoff da gunumuz komedyenlerine actigi yol icin bruce'a tesekkur borclu oldugumuzu soyler.
  bruce'in 62 yilinda mustehcenlik nedeniyle tutuklandigi chicago'daki gosterisinde seyirciler arasinda olup polise kimligini gostermeyi reddettigi icin kendisi de tutuklanangeorge carlin ise bruce benim gibilerine bir kapi acip, ifade ozgurlugu konusunu onceden cozmustu der.
  
  lenny bruce doneminde neyin kabul edilebilir, neyin ofansif, neyin mustehcen, neyin topluluk standartlarina aykiri olduguna karar veren, bruce gibilerini denetleyip susturan sansurcu hakimler vardi. bugun ise onlarin yerini kendini otorite ilan edip sakasi yapilacak ve yapilamayacak, ofansif olan ve olmayan materyallere karar veren, hoslarina gitmeyen sakalari susturmaya calisan sansurcu politik dogrucular aldi.
  tum kariyerini sansurle ve sansurculerle savasarak gecirmis, kariyeri boyunca first amendment ustunden ifade ozgurlugunun onemini anlatan bruce'in eminim ki kemikleri sizliyordur.
  
  performanslarindan birkaci:
  https://www.youtube.com/watch?v=umi4xcogrmo
  https://www.youtube.com/watch?v=38vwsy_ka2g
  https://www.youtube.com/watch?v=wlen3llkfda
  https://www.youtube.com/watch?v=g84ypbucaxa
  https://www.youtube.com/watch?v=ud6oi2kyssu
  https://www.youtube.com/watch?v=gdkoctmofog
  https://www.youtube.com/watch?v=fyhcckohthi
  https://www.youtube.com/watch?v=kf7zkm3m24q
  http://lts.brandeis.edu/…ccoll/exhibits/lennybruce/
  
  hakkinda yapilmis belgeseller:
  https://archive.org/…ails/lennybrucedocumentary2011
  https://openpirate.org/…r_to_tell_the_truth_(1998)_[101]
  https://www.dailymotion.com/video/x6wj13j
  
  hakkinda yapilmis 1974 yapimi bob fosse imzalı lenny isimli film
• "i'm totally corrupted. i mean, really. my whole act, my whole economic success, whatever that is, is based solely on the existence of segregation, violence, despair, disease and injustice. and if by some miracle, the whole world would suddenly tranquilize, be pured, i would be standing in an unemployment line somewhere. so you see, i'm not a moralist."
  saygılar kendisine.
• gerçek adı leonard alfred schneider komedyen, kara mizah ustası ve sosyal eleştirmen.
  "eğer isa 20 yıl önce öldürülseydi, katolik okulu öğrencileri boyunlarına haç takmak yerine küçük elektrikli sandalyeler takarlardı." demiştir.
• rem de its the end of the world as we know it'te selam verir kendisine.
  lenny bruce is not afraid..
• pek cok seveni olmasina karsin kayip gitmesine engel olunamamistir. bob dylan' dan, tim hardin' e kadar bir cok kisi ardindan yas tutmus, en az birer adet huzun topu parcalarini bu sahsa ithaf etmistir. hakkinda pek cok kitap ve yazi da bulabilirsiniz.
  
  kendisi icin en guzel eulogy to lenny bruce'u da nico soylemistir.
  (bkz: chelsea girl)
  
  and why after every last shot
  was there always another ?
• dünya bugün mizahta ilerlediyse ve özgürleştiyse bu adam sayesindedir. mizah sever herkes tarafından bilinmesi gereken cesur bir kişidir.
• kendisini tanımam, işlerini önceden takip etmedim. bu nedenle şimdi yazacağım şey kendisine saygısızlık olacak. tüm hayranlarından peşinen özür diler, aşağıdaki yorumu the marvelous mrs. maisel'daki lenny bruce karakteri ile sınırlandırdığımın bilinmesini isterim:
  
  hani kadınların serseriye düşmesi gibi bir klişe vardır. böyle bir klişeyi bende gerçekleştirecek kişi kendisidir. yani favori bad boyumdur. efsanedir. saygılar.
• the marvelous mrs. maisel dizisinde karakteri harika işlenmiş, bazı skeçleri ve canlandırmaları senaryo değil gerçekte de kendisine ait şekilde ve luke kirby tarafından da çok başarılı canlandırılmış zamanının sıradışı ve efsane komediyeni. zaten komedi dalında da en iyi konuk oyuncu ödülü almış luke kirby bu seneki emmy ödüllerinde. boşuna değil onun olduğu bölümler genelde dizide en yüksek puanlı bölümler.
  
  --- spoiler ---
  
  hele ki bir 3. sezon 5. bölüm var ki arşa çıkarmış son yarıdaki varlığıyla. mrs. maisel ile aralarındaki uyum çok çok başarılı, sahneler görsellik adına ders niteliğinde. adeta o zamanlara ışınlanıyorsunuz hem bu görsellik hem müziklerle. ama malesef lenny bruce anısına bir saygı duruşu niteliğinde çekilmiş bir bölüm gibi de geldi aynı zamanda çünkü malum lenny nin mutlu bir sonu yok gerçek hayatta ve dizide de bunu nasıl işleyecekler genel pozitif gidişatı çok bozmadan; göreceğiz...
  
  --- spoiler ---
• modern anlamda stand up için bir efsane yazılacak olsa idi, "önce lenny bruce vardı." diye başlayacaktır. stand up'ın kimliğini değiştirmiş, hatta kendisinden cok sey katmis ve gidişatını en çok etkilemiş adamdır kendisi.