lerd

• mohammad rasoulof'un yönettiği, 2017 cannes film festivali'nde un certain regard, yani belirli bir bakış ödülünü almış iran filmi. a man of integrity olarak çevrilmiş ingilizceye.
• film türkiye'de -antalya film festivali'nde dürüst bir adam ismiyle gösterilmesine karşın- inatçı bir adam ismiyle vizyona girdi. orijinal ismi olan lerd, tortu demekmiş ve filmdeki yozlaşmış sistem görüntüsüne, suyun üzerinde kalmak için yapılan yolsuzluklara baktığımızda oldukça uygun bir isim... filmin ingilizce ismindeki (a man of integrity) 'integrity' ise dürüstlükle beraber, 'bozulmamışlık' 'tamamlık' gibi anlamlara geliyor (t a m a m hareketinin başladığı günün gecesinde yazılan bu entry'de konuyu tamamlamak üzerinden tamam'a getirmemek için kendimi tutuyorre)...
  
  --- spoiler ---
  
  neyse, isminden, posterinden ve sinopsisinden anladığımız kadarıyla çiftçilik yapan ve bir şirkete karşı mücadele eden bir adam izleyeceğimizi düşünüyoruz filmin başında. sisteme karşı tek başına savaşan bir adam bekliyoruz ama aslında hiç de öyle değil. 'sistem' yerine 'su' sözcüğünü kullandığımızda filmi anlayabiliyoruz. her tarafı kirlenmiş bir su söz konusu ve bu suyun başını tutan da bir şirket ve de kraldan çok kralcı olanlar. adam da yavaş yavaş kirleniyor ve senaryonun bu noktası muazzam. büyük kararlar öncesi kendisini bir duşta ya da bir su birikintisinde görüyoruz başkarakterimiz rıza'yı, bu da onun kirlenmeden önceki son arınma denemesi oluyor galiba…
  
  ayrıca filmin sinematografisinde bir su mavisi kendini belli ediyor, dolayısıyla su hem konu hem metafor hem de renk olarak filmde belirgin bir şekilde yer alıyor. filmin tek sorunu belki sonlara doğru bazı polisiye noktalarda inandırıcılığını kaybetmesi oluyor. bunun dışında müthiş bir gerçekçi-politik iran sineması örneği…
  
  --- spoiler ---
  
  puan vermeyi sevmem ama bazen de vermeden duramam: 8/10
• gördüğüm en hareketli iran filmi.gerliyorsunuz film bitene kadar.
  gerilim ölçünüz elbette başka bir iran filmi.
  asla durağan değil
  entrika,hırs kin uyuşturucu bile var hatta gizemli bir aşk sahnesi de..
  tavsiye ederim.
• senaryosu leviathan filmiyle aşırı benzerlikler gösteren iran filmi.
• --- spoiler ---
  
  benim memurum işini bilir temalı film. etkileyici ve oldukça sinir yıpratıcı, adamın çaresizliğini damarlarımda hissettim.
  
  sabit kamera sahneler az olsa da çok güzeldi. evin yanış sahnesi bana sanki biraz offret'i hatırlattı.
  
  anlamsız bulduğum nokta, adamın, su birikintisinde karpuzlu içki içip "keyif" yaptığı sahneler oldu. sistem eleştirisi olabilir, başka bir metaforik anlamı da olabilir ama bana kesinlikle gerçekçi gelmedi.
  
  adamın, karısına laf edenlere ağzını açamayıp, evde hıncını kadından çıkarıp bas bas bağırmasında da klasik ortadoğu erkeğini görmüş olduk.
  
  --- spoiler ---
• derinlikli bir yapı kurarak toplum eleştirisi sunan mohammad rasoulof filmi.
  
  --- spoiler ---
  
  üniversite yıllarından beri yozlaşmış düzenle mücadele ettiğini öğrendiğimiz reza, bu başkaldırının cezasını birçok defa çekmiştir. reza, üniversiteden atılmış hatta bir dönem hapse bile girmiştir. ancak bu düzen öyle yüzsüzdür ki dürüst olmayı seçen bir insanın aslında korkak, uyumsuz bir insan olduğunu defalarca yüzüne vurur, onu birçok defa küçük düşürür.
  
  işte reza için hayatın sorunları ve mutsuzluklarıyla baş etmenin yolu kendisine ait bir mağaradır. bu mağara ve karpuz kabuğuna saklanan içki, reza için bir kaçış noktasıdır.
  
  kahramanımız birçok koldan saldıran düzene, düzenin anladığı yollardan cevap verdiğinde toplumun saygısını 'kazanır' ancak sığındığı mağarasını kaybeder. düşündüğü mağara, ağladığı mağraya dönüşür. artık inatçı bir adam değil sadece mutsuz bir adamdır o. potansiyel bir abbas'tır.
  
  son olarak reza'nın arkadaşının söylediği gibi: "bu ülkede ya zalim olursun ya da mazlum. başka yolu yok."
  --- spoiler ---
• kahramanın anti kahramana dönüştüğü, klasik iran minimalist sinema akımının biraz dışında bir film. filmi izledikten sonra üslubu farklı ama konu itibariyle doğulu bir dogville yapmışlar dedim. yerine uygun düşen metaforlar, sistemin içinden sistem eleştirileri, din konusunda acabalar ile bezenmiş; yine de iyi ve kötüyü biraz fazla karikatürize etmiş, ortalamanın bir tık üstü romantik bir film olmuş.
  
  --- spoiler ---
  filmin en iyi sahnelerinden birisi reza'nın müslüman mezarlığına gömülen gayrımüslim kızın cenazesini zorla çıkartan polislere "cennete gider diye mi korkuyorsunuz" demesiydi
  --- spoiler ---
• bir mohammad rasoulof filmi.
  
  bence hiçbir şekilde işlemeyen berbat bir senaryosu var. ne düşünüyor, ne yapıyor, ne amaçla yapılıyor, kopuk kopuk hiçbirşeyin anlaşılmadığı çok kötü bir akışı var. kötü adamlar neredeyse hiç anlatılmadığı için iyi adamı da anlatamamış oluyor ki o suratsız rıza da hiç iyi yazılmış bir karakter değil. yani film bana çok kindar da geldi ayrıca. sistem eleştirisi filan tamam da en azından birileri de adamın gazını alsın bari, bir tane iyi birşey yok ülkede. hapis filan da yatmış zaten, hapishanedeki arkadaşı ümit, ya amaaaan.