maveraünnehir nereye dökülür

• cevabını yalnız sivillerin bilebileceği, devletin ve tabiatın ortak ve yanlış sorusu.^* 7'nin 69. bölümünde hakan'a soluk aldıran ilk cevap; b şıkkı.
• (bkz: maveraunnehir)
• cevabı olmayan bir soru. cunku maveraunnehir bir nehir değil bölge olduğu için haliyle bir yere döküldüğü filan da yoktur.
• cevabını şairinin bile bilmediği bir cevap. soruyu soranın ne sorduğunu bilemediği soru. dinleyenin anlamadığı; bakanın göremediği bir ülke. yanıtını bilmeyenlerin yaşadığından kuşku ettiğim güneş. gibi bir denklemi akla getiren acı dizeler.
• hüzünlü bir sorudur, hüznü kendi içinde, yanıtı da:
  maveraünnehir nereye dökülür?
  
  desem ki toprak değil nehirlerdir dökülen
  ve desem ki;
  toprak benim...
  ve
  şimdi dünyanın bütün nehirleri dökülüyor gözlerimden.
  bütün nehirleri.
  durmadan, gümbür gümbür; göz yaşlarımın gürültüsünden kulaklarım sağır,
  başka her şeye sağır, aşka sağır, meşke sağır...
  güneşe kör.
  sabaha hain
  geceye dost
  
  bütün nehirleri diyorum dünyanın bütün nehirleri...
  akıp gidiyor...
  dökülüyor
  
  su biter mi usta?
  su biter mi?
  su biterse toprak yiter mi?
  ya şu da biter mi?
  yangın yani,
  toprak yangını?
• ece ayhan'ın meçhul öğrenci anıtı şiirinde geçen sorunun yanıtını bulanın hayatın da nereye döküldüğünün sırrına vakıf olacağına dair şaiyalar mevcuttur. bir şiirin bir tek dizesi bile bazen yeterli oluyor hayatın akışını durdurmak için.
• bu soruyu anlamıyorum. bu sorunun aslında anlaşıldığına da inanmıyorum. bu soruyu anlayandan bana anlatmasını rica ediyorum. bu sorunun cevabıyla birlikte, nilgün marmara'ya ithaf edilen şiirin hüzünlü ve etkileyici bir kısmı olmak dışında ne kasttetiğini, getirdiği/hissettirdiği duygular dışında ''şairin burada ne anlatmak istediğini'' çözmeyi öneriyorum. maveraünnehir'in nereye değil, niçin döküldüğüdür asıl soru/n bence.
• (bkz: bir şiirde ikinci yeniyi geçersen kaçıncı olursun)
• altay öktem'in şiirinde cevabını bulan sorudur.
  belki seni severim umurumdasın
  yalnızsın, yaralısın, sarışınsın
  bir kedi yavrusunun damdan düşüşü
  kadarsın, ılıksın, suçlusun
  
  çocuklar kızmazlar bana gidersem
  susarlar derslerde -bu iyi- denklem çözmezler
  fatih istanbul'u alır mı bilmem
  ama maveraünnehir dökülmez!
  
  önce ben öperim gizli yerlerinden
  sıcak yerlerinden, buruk yerlerinden, korkak yerlerinden
  sonra bütün mahalle öper umurumdasın
  çocuklar kızmazlar bana dönersem
  nasılsa maveraünnehir dökülmez!
  
  bileyciler, çingeneler, teneke tamircileri...
  her sözcük bir mermi gibidir bana
  bir kadını bir kadın gibi izinsiz sevemem
  
  belki umurumdasın evet umurumdasın
  bir yaprak düşer yere; çıt. işte sonbahar
  gibisin, ıslaksın, çok uzaktasın
• şiiri iç burkar. okudukça okudukça anlarsın ki aslında bi yere dökülmez. devir daim yapar. döküldüğü yerden tekrar dolar, doldukça taşar ve yine kendine dökülür.
  
  -bu ölümü de bastırmak için boynuna mekik oyalı mor
  bir yazma bağlayan eski eskici babası yazmıştır:
  yani ki onu oyuncakları olduğuna inandırmıştım