meşşailik

• islam felsefesinde aristocu felsefeye verilen ad. meşşailik temel konularda islama dayanırken, yöntem olarak aristoteles mantığını kullanmıştır. (bkz: ibni sina ve farabi)
• (bkz: maasai)
• (bkz: peripatetikos)
• arapca tarikat kelimesi de bu kavram uzerinedir. tarik arapca yol anlamina gelir. ayni yolda yuruyenlere peripatetiklerden beri tarikat denir. hatta ingilizce track de bu kelimeyle baglantilidir. uzayacak, kapatiyorum.
• (bkz: islam aristoculuğu)
• (bkz: ibn bacce)
• kindi'den ibn rüşd'e kadar bir fikir çizgisidir. işin başında süryani ve nasturiler kanalıyla abbasilerin aristo mantığı ile tanışması var. sonradan platon^* ve plotin düşüncesinin de işin içine girmesiyle yeni eflatunculuk şekline bürünür.
  
  klasik islam düşüncesi ile temel kavga alanlarından birini kıdem-i alem meselesi oluşturur. klasik islam düşüncesindeki alemin yaratılmış olduğu inancının yanına meşşailer sudur fikrini koyar. ilginçtir işin başındaki ve sonundaki kindi ve ibn rüşd'de bu fikre rastlanmaz.
  
  farabi örneğinde sudur fikrini açalım. en üstte, mutlak varlık ve bir olan allah; ardından ikinciler, kozmik akıllar olarak görülen, maddeden uzak, ruhani varlıklar, kısaca melekler; en altta, heyula, yani mükemmelliğin uzağında şekilsiz ilk madde ve maddi alem.
  
  vahyi güvenilir bir bilgi kaynağı olarak kabul eden meşşailer için ruhani varlıkların allah ile maddi alem arasında aracı kılınmasının bir örneği vahiy meleği cebrail^*'dir. burada klasik islam düşüncesini karşı çıkmaya iten yansa bu aracılığının şekli. yani bu aracılığının allah için gerekli, zorunlu^* kılınmasıdır. klasik islam düşüncesi bunu reddeder.
  
  özelde sudur genelde kıdem-i alem fikrinin, fazlaca iyimser bir bakışla, yaratmanın tümünün ezelde gerçekleşmesini ifade ettiğini savunanlar da olmuştur.
• arapça'da yürümek anlamına gelen meşy kökünden türemiş meşşai kelimesi çok yürüyen anlamına gelir. bu amcaların kendilerine yürüyenler demelerinin sebebi, gerek aristo'nun gerekse platon'un yürüyerek düşünmeyi ve ders anlatmayı sevmeleri, habire yürümeleriymiş.
  (bkz: peripatetikos)
  alakali olarak (bkz: ritim)
• gazali'nin;
  
  -evrenin ve zamanın ezeli olduğu,
  - allah'ın bilmesini, yaratılmışların bilmesiyle eş tutup o'nun bilgisini sınırlamaları,
  -ruhun basitliği ve gayri maddiliği tezine dayanarak, ahiret hayatının sadece ruhani bir hayat, ahiret mutluluğunun da akli ve manevi doyumlardan ibaret olduğu yönündeki fikirleriyle cismani dirilişi reddetmeleri,
  -kuran'ın, duyu hazları ve elemleriyle ilgili tasvirlerini, halkın ahlaki terbiyesini amaçlayan semboller olarak değerlendirmeleri
  ...
  
  gibi fikirleri yüzünden şiddetle eleştirip, sonuç olarak kuran'da yer alan sarih açıklamalara ters düşüp peygamberi yalanladıkları için islam dışı olarak görüdüğü islam ekolü.^*
• (bkz: kindi)
  (bkz: ibn rüşd)
  (bkz: farabi)
  (bkz: ibn sina)
  (bkz: ibn bacce)