monoray

• tek raylı demiryolu, tekray. monorayda vagonlar, rayın üzerine veya raya asılı olarak hareket ederler.
• odtü de yapılacağı söylenen şey. zaten çok fazla olan odtü trafiğini ortadan kaldırması açısından haria bir şey
• istanbulda bakırköy ido iskelesi ile e5 metro istasyonu arasına yapılması planlanan toplu taşıma sistemine verilen genel al.
• (bkz: monorail)
• tokyo'da metro, banliyo ve tren hatlarina ek iki ayri hatti bulunan hafif rayli sistemdir... yurikamome hatti odaiba ile shimbashi'yi, tokyo monorail ise hamamatsucho ile haneda havaalanlarini birbirine baglar... ilkinde otomatik surus sistemi oldugundan makinist bulunmaz...
• odtü de yürütülmesi faslı başarıyla tamamlanmış olan, "ne bu ya tek raylı tren mi olurmuş" yorumuna sebebiyet veren ulaşım hedesi (bkz: transportation mode)
• istanbul'a yillardir neden yapilmadigini anlayamadigim rayli ulasim sistemi.
  gerci kemal kilicdaroglu bazi projelerden sozediyor ama bugune kadar somut olarak boyle bir proje hicbir zaman olmamis. topbas da hala siddetle karsi cikmakta ve kemal kilicdaroglu'nu maliyetlerini bilmedigi, kafasina gore atip tuttugu icin suclayip metro'ya gore daha pahali oldugunu iddia etmekte.
  
  kadir topbas'i anlamak zor. metrobus getirdim, super bulu$ yaptim, istanbul'un trafik sorununu cozdum havalarinda su an.. partisinin gelenegine aykiri gelmeden insanlarin gozunun icine baka baka olaylari manipule etmeyi ve kivirmayi cok iyi biliyor.
  
  ama gercekler topbas'tan farkli soyluyor tabi.
  bugun dunyanin en modern sehirlerinde monoray sistemi kullaniliyor. japonya'nin pek cok sehri, las vegas, shangai, kuala lumpur, jacksonville gibi yerler coktan bu sistemi toplu tasimanin buyuk bir parcasi olarak kullanir durumda.
  
  maliyetleri karsilastirdigimizda da monorayin yeralti ve yerustu metro sistemlerine gore cok daha avantajli oldugu goruluyor. ornek olarak ortalama olarak kilometre basina 100-110 milyon dolarlik bir maliyeti var. fakat bu ortalamanin icinde japonya, abd gibi insaat sektorunde isgucunun cok yuksek oldugu ulkeler girdiginden dolayi turkiye icin maliyetin cok daha dusuk olabilecegini soylemek mumkun. ornegin, kisi basi geliri turkiye'ye yakin olan malezya'nin kuala lumpur'a insa ettigi monoray icin kilometre basina maliyet 37,5 milyon dolar. yani turkiye icin de hemen hemen ayni rakam gecerli.
  
  dusuk maliyete ek olarak yapimi sirasinda caddelerin trafige kapatilmamasi, mevcut otoyollarin serit sayisini azaltmamasi, daha cok yolcu tasiyabilme kapasitesi, gorunumunun estetik olmasi gibi bir cok ozelligi de siralayabiliriz.
  
  oysa yeralti metro sistemlerinin yapilmasi kilometre basina 200-250 milyon dolar gibi bir rakama maloluyor. ayrica aylar boyu kapanan kavsaklar ve yollar, istasyon insaasi yuzunden santiyeye donen meydanlar da cabasi..
  
  tabii ki yeralti metro sistemin en gelismis ve en iyi toplu tasima sistemi oldugu tartisilmaz fakat turkiye gibi yuzlerce kilometre metro tuneli insa etmeye gucu yetmeyecek, ayrica trafik derdinden muzdarip ulkeler icin en mantikli yol toplu tasimada agirligi monoray sistemlerine vermek.
  
  metrobus sistemi belki kisa vadede biraz rahatlama sagladi ama uzun vadede daralan e5'i ve hizla artan otomobil sayisini dusununce trafigi iyice kilitleyecegi asikar. ayrica koprude metrobusler de trafige takilinca seferlerin aksamasi, seyahat suresinin tahmin edilememesi gibi sorunlara neden oldu.
  
  umuyorum ki yakin gelecekte bu isi birileri ele alir da istanbul her yeri kapsayan modern bir rayli sisteme kavusur.
  
  ayrintili arastirmak isteyen varsa buyursun:
  http://www.lightrailnow.org/…yths/m_monorail001.htm
  http://lrt.daxack.ca/lrtvshrt/costcompare.html
• mezbahalarda, kesimhanelerde kesilen hayvanın asıldığı askıların bulunduğu, mezbaha içinde hareket etmelerini sağlayan raylı sistemdir.
• odtü'deki bundan değildir. hanidir ilerlemeyen 20 metre uzunluğuyla olsa olsa nanoray olabilir.
• izmir'de, büyükşehir belediyesi tarafından yapılması düşünülen toplu taşıma sistemi.
  gaziemir'e yapılmakta olan yeni fuar alanına ulaşım için sağlanacak. şu an için 2 kilometrelik bir güzergah düşünülüyor.