montaigne denemeler

• ezberci egitim sistemi sebebiyle uzun yillar ad ve soyad olarak (s)anilagelmis -yazarin babasinin türk oldugu sanilmis- yazar eser bütünlesmesi.
• (bkz: açmayın dedeler)
• (bkz: les essais)
• ilgimi çeken konularda bile bir parcami dolduramayan yinede okuyabildigim sonunu getirdigim kitap
• monteigne - denemeler benim için bir kez okunup rafa kaldırılacak bir kitap değildir.
  montesquieu'nun (bkz: kanunların ruhu uzerine) eseri gibi geniş bir skalada yazılmış bölümlerin toplandığı kitaptır.bölümlerin neredeyse tamamında eski dönemlerde yaşamış şair ve filozoflardan alıntılar bulunmaktadır.bu alıntılar sayesinde birçok filozof ve şairin adını da kitabı okurken öğreniyorsunuz.bölümler fazla uzun olmasa bile benim için az sözle çok şey anlatabilen bir kitap.
  
  kitaptan sevdiğim birkaç bölüme ait alıntılar
  
  yalnızlık / sayfa 31
  
  dertlerimizi avutan akıl ve hikmettir,
  o engin denizlerin ötesindeki yerler değil
  horatius
  
  yalnızlık / sayfa 33
  
  kırdım diyorsun zincirlerini;
  evet, köpek de çeker koparır zincirlerini,
  kaçar o da, ama halkaları boynunda taşıyarak
  persius
• ichel de montaigne' nin her satırında düşündüren şaheseridir.
  
  iş bankası yayınları üzerinden gidersek, üç önsöz barındıran bu kitabın aslında önsöz okuma alışkanlığımız olmasa da ne kadar okunması gereken sayfaların olduğunu bu kitapta öğreniyoruz. önsözlerinde bile kendimize çıkarım yapabileceğimiz birçok nokta var.
  
  montaigne esasında siyasi bir kimlik olsa da yazdıklarına bakıldığında herkesin kendi felsefi bakış açısının olabileceğine kanaat getiriyorsunuz. çoğu konuya tarihten örnekler vererek ve düşünürlerin sözleriyle açıklık getiriyor. 1500’lü yıllardan sanki günümüz dünyasına bakmış da kaleme almış gibi. dili sade ve akıcı güzel bir eser. fakat montaigne her ne kadar kendisini anlattığını söylese de kendisi üzerinden evrensel insanı anlatmış ve erdemli/ahlaklı insanda bulunması gereken hasletlerden bahsetmiştir.
• aklıma gelen en özgün fikirlerin bile yüz yıllar öncesinde çoktan düşünülüp yazıya geçirildiğini gördüğüm baş yapıt.
  
  --- spoiler ---
  
  nesnelerden algıladığımız görüntüleri yargılamak için doğruyu eğriden ayırt edecek bir aracımız olması gerek; bu aracı doğrulamak için bir ispatlama yapmamız gerek; ispatlamayı doğrulamak için bir araç; alın size bir kısır döngü.
  
  --- spoiler ---
  
  ve daha niceleri, insana tekerleği tekrardan keşfetmiş hissi uyandırır. bunun matematiksel olarak ifade edilmiş hali bile vardır. (bkz: eksiklik teoremi)
• hakkinda cok az entari girilmis yaa.bas yapittir.hayatin her asamasinda farkli lezzetler sunar.hic unutmadigim bir tanesi:
  "insanin özünde asalet olmadi mi ,dunyanin tâcını da giyse çıplak kalır"
• ilköğretim türkçe öğretmenimizin anlattığı bir deneme vardı bu kitaptan okuduğunu söylemişti. çok etkilenmiştim ve sonrasında kitabı okumama teşvik etmişti beni.
  ilk kısmı direkt alıntılıyorum:
  "bir köylü kadın, bir danayı doğar doğmaz kucağına alıp sevmiş, sonra da bunu adet edinmiş, her gün danayı kucağına alıp taşırmış; sonunda buna o kadar alışmış ki dana büyüyüp koskoca öküz olduğu zaman, onu yine kucağında taşıyabilmiş. bu hikayeyi kim uydurduysa, alışkanlığın ne büyük bir güç olduğunu çok iyi anlatmış olacak. gerçekten alışkanlık pek yaman bir hocadır ve hiç şakası yoktur. yavaş yavaş, sinsi sinsi içimize ilk adımını atar; başlangıçta kuzu gibi sevimli, alçak gönüllüdür ama, zamanla, oraya yerleşip kökleşti mi, öyle azılı, öyle amansız bir yüz takınır ki kendisine, gözlerimizi bile kaldırmaya izin vermez…"
• ergenlik yıllarımda okumuştum. çok da beğenmiştim. hatta ardından bende montaigne gibi denemeler yazıcam ulan! moduna girmiştim... barış, adalet, vicdan, savaş vb. konu başlıklarıyla kendi düşüncelerimi yazıyordum...çoğu kitap yazmaya başlayan kişiler gibi bitiremeden bıraktım tabiki.