• kurtulus savasinin sonunda yapilan mutareke. bursanin mudanya ilcesinde yapilmistir. ismet inonunun kizip masaya gecirdigi yumrugun izi su an muze olan mudanya mutareke binasinda gorulebilir.
  • ingilizcesi armistice treaty of mudanya olarak soylenen uluslararasi antlasma.
  • nutuk'tan...

    "...

    29 eylül 1922 tarihinde, bu notaya verdiğim kısa bir cevapta, mudanya konferansı'nı kabul ettiğimi bildirdim. fakat meriç nehri'ne kadar trakya'nın derhal bize geri verilmesini istedim. 3 ekimde toplanmasının uygun olacağını söylediğim mudanya konferansı'na, başkomutanlık adına olağanüstü yetkiyle batı cephesi ordulan komutanı ismet paşa'yı delege tayin ettiğimi bildirdim. bu notaya hükûmetçe de 4 ekim 1922 tarihli etraflı bir cevap verildi. bu cevapta, konferans yeri olarak izmir teklif edildi. boğazlar meselesi dolayısıyla, rusya, ukrayna ve gürcistan cumhuriyetleri'nin de daveti istendi. diğer konular üzerindeki görüşlerimiz de ana çizgileriyle bildirildi.

    mudanya'da, ismet paşa'nın başkanlığı altında, ingiliz delegesi general harrington, fransız delegesi general charpy, italyan delegesi general monbeili'nin katıldıkları konferans toplandı. bir hafta kadar süren tartısmalı görüşmelerden sonra, 11 ekim'de, mudanya ateşkes anlaşması imzalandı. böylece, trakya anavatana katılmış oldu.

    ..."
  • büyük taarruzdan sonra imzalanmıştır.
  • milli mücadelenin askeri safhasını sona erdiren mütareke'nin hükümleri şöyledir:

    1. taraflar 14-15 ekim'den itibaren silah bırakacak.
    2. yunan kuvvetleri, doğu trakya'dan çekilecek ve bölge 15 gün içinde tamamen boşaltılacak. boşaltma, askeri örgüt ve servisleri, onların her türlü araçlarını, tüm stokları ve yiyecek maddelerini kapsayacak.
    3. doğu trakya, tbmm'nin jandarma birliklerine teslim edilecek. bu kuvvetlerin sayısı 8000 askeri geçmeyecek.
    4. yunanlıların bıraktığı yerlerin kontrolünü, itilaf devletleri 30 gün içinde tbmm'ne bırakacak.
    5. boğazlar ve istanbul'un idaresi tbmm hükümeti'ne bırakılacak. itilaf devletleri kesin barış yapılıncaya kadar bir miktar asker bulunduracak.
    6. kalıcı antlaşma imzalanıncaya kadar türk askerleri çanakkale ve izmit yarımadası'nda belirlenen hattı geçemeyecek.

    ateşkes ile istanbul, boğazlar ve doğu trakya, savaşmadan geri alınmıştır. bu ateşkes ile mondros ateşkes antlaşması geçerliliğini kaybetmiştir.

    lozan barış konferansının toplanmasına ortam hazırlanmıştır.
  • savaş türkler ve yunanlılar arasında; fakat anlaşma türkler ve ingiliz-fransız-italyan delegeler arasında akdediliyor.

    şüphesiz bunda düşünenler için ibretler vardır
  • mudanya askerî sözleşmesi

    müttefik devletler tarafından 23 eylül 1922 tarihinde türkiye büyük millet meclisi hükûmeti'ne ve türkiye büyük millet meclisi hükûmeti'nin 29 eylül 1922 tarihinde müttefik devletlere gönderdikleri notalar hükümlerine uyarak müttefik generalleri:

    büyük britanya adına general hariington,

    italya hükûmeti adına general monbelli,

    fransa hükûmeti adına general charpy,

    türkiye büyük millet meclisi hükûmeti adına ismet paşa,

    yunanistan hükûmeti adına general mazarakis

    arasında 3 ekim 1922 tarihinde ve bundan sonraki günlerde mudanya'da toplantılar yapılmıştır. müttefik devletler doğu trakya'nın, edirne dahil olduğu halde, türkiye büyük millet meclisi hükûmeti'ne teslimine karar verdiklerinden bu konferansın amacı şundan ibarettir:

    1. yunan kuvvetlerinin doğu trakya'dan gerisine çekilmeye davet edilecekleri hattı belirtmek.

    2. yunan askeri kuvvetlerinin ve mülki idaresinin bu araziyi boşaltma düzeniyle türkiye büyük millet meclisi hükûmeti mülki idare ve jandarmasının bu araziye yerleşmesi tarzını tayin etmek.

    3. geçiş döneminde bu bölgelerde düzenin ve genel güvenliğin devam ettirilmesi maksadıyla kontrol sağlamak.

    delegeler aşağıdaki noktalarda birleşmişlerdir:

    1. sözleşmenin yürürlüğe konması tarihinden başlayarak türk ve yunan askeri kuvvetleri arasında çarpışmalar durdurulacaktır.

    2. bu sözleşmenin yürürlüğe konması tarihinden başlayarak trakya'daki yunan kuvvetlerinin, gerisine çekilmeye davet edilecekleri hattı adalar denizine döküldüğü yerden trakya ile bulgaristan sınırını kestiği noktaya kadar meriç'in sol kıyısı teşkil edecektir.

    3. barış yapılıncaya kadar, mümkün olabilecek her türlü karşılığı önleyebilmek için meriç'in sağ kıyısı (karaağaç dahil olmak üzere) müttefik devletlerce kıtalarınca işgal edilecek ve bu kıtalar mütetfik devletlerce sayan

    4. edirne dolaylarına ulaşmayı sağlayan hat şubesinin geçiş serbestliğini tam olarak devam ettirmek için cesr-i mustafa paşa (sivilingrat)'adn kuleliburgaz'a kadar meriç'in sağ kıyısını takip eden demir yolu kısmı üç müttefik devletin türkiye büyük millet meclisi hükûmeti'nin ve yunanistan'ın birer delegesinden kurulu bir karma komisyon tarafından gözetim altına alınacaktır. bu gözetim, özel bir sözleşme ile düzenlenecektir.

    5. doğu trakya'nın yunan kıtaları tarafından boşaltılması, bu sözleşmenin yürürlüğe konmasından itibaren başlayacaktır. bu boşaltmada, kıtaların kendisi, çeşitli askerî hizmet ve teşkiller ve onların çeşitli taşıt araçlarıyla savaş gereçleri stokları, cephaneler ve yiyecek depoları dahildir. bu boşaltma ortalama onbeş gün içinde yapılacaktır.

    6. jandarma da dahil olduğu halde, yunan mülkiye memurları mümkün olduğu kadar çabuk çekileceklerdir. her idare bölgesinden yunan memurları çekildikçe mülkî hükûmet müttefiklerin memurlarına bırakılacak ve onlar da mümkün olduğu kadar aynı gün bunu türk memurlarına devir ve teslim edeceklerdir. bu devir ve teslim, trakya'nın tüm olarak yunan kıtaları tarafından boşaltılmasının bitiminden sonra, en çok otuz gün içinde sona erecektir.

    7. türkiye büyük millet meclisi hükûmeti'nin memurlarına düzen ve mahalli güvenin devam ettirilemesine kesin olarak yetecek miktarda türkiye büyük millet meclisi hükûmeti'nin jandarma kuvvetleri katılacaktır. bu kuvvetlerin toplamı, subaylar dahil, 8000'i geçmeyecektir.

    8. yunan kıtalarının geri çekilme hareketleri ve mülki idarenin devir ve teslim işi, başlıca merkezlere yerleştirilecek olan müttefikler arası kurulların idaresi altında yapılacaktır. bu kurulların görevi yukarıda yazılı geri çekilme, devir ve teslim işini kolaylaştırmaya aracılık etmektir. bu kurullar her çeşit taşkınlığa engel olmaya çalışacaklardır.

    9. bu kurullardan başka doğu trakya'yı müttefik kıtalar işgal edeceklerdir. ortalama yedi taburdan kurulu olan bu kıtalar düzenin devam ettirilmesini sağlayacaklardır ve yukarıda belirtilen müttefikler arası kurullara yardımcı olacaklardır.

    10. müttefiklerin kurulları ve kıtalarının geri çekilmesi, yunan kıtalarının boşaltmasından otuz gün sonra olacaktır. müttefik mükûmetler düzenin devam ettirilmesi ve türk olmayan halkın korunması için yeteri kadar önlem alındığı hakkında fikir birliğine vardıkları taktirde bu geri çekilme işi daha yakın bir tarihte olabilir. bu suretle türkiye büyük millet meclisi hükûmeti bir idare bölgesinde güvenlik ve idare bakımından görevlerini düzenli olarak yaptığı anda müttefik heyetler ve kıtalar bu idare bölgesinden, kararlaştırılan otuz günlük sürenin bitiminden önce geri alınabilirler.

    11. anadolu'da türkiye büyük millet meclisi'nin kıtaları aşağıda gösterilen ayırıcı hatlar üzerinde duracaklarıdır ve bu hatalı barış konferansının açılması ve devamı süresince geçmeyeceklerdir. yukarıdaki ayırıcı hatlar müttefik ordulardan her birinden birer subayla büyük millet meclisi ordusundan bir subaydan birleşik olmak üzere karma komisyonlar tarafından sınırlandırılacaktır.

    müttefik hükûmetlerle tbmm hükûmeti her türlü olayın önünü alacak gerekli ihtiyat tedbirlerine başvurmakla beraber aşağıdaki bölgelerde kendi kuvvetleri miktarını çoğaltmamayı ve tahkimat veyahut askeri faaliyetlere girişmemeyi taahhüt ederler.

    çanakkale bölgesi; bozburnu - kumburnu hattının boğazdan başlayarak 15 kilometre doğusunda bir mesafeye kadar.

    izmit yarımadasında; boğaziçi'nden başlayarak şile - darıca hattının 15 kilometre doğusunda bir mesafeye kadar.

    türkiye büyük millet meclisi hükûmeti, bozburun (lapseki kuzeyi) ile karaburun (karabiga'nın kuzeyinde) arasındaki kıyının en az 15 kilometre mesafesine kadar topçu yerleştirmemeyi taahüt eder.

    12. müttefik kıtaları şimdi bulunduğu arazide kalacaklardır. bu araziye türkiye büyük millet meclisi hükûmeti, barış konferansı kararına kadar, uymayı taahüt eder.

    istanbul yarımadasında; podima'nın yedi kilometre kuzey batısının karadeniz üzerinde bir noktadan ıstranca - mertekil - kışağıl - sinekli - karaşan çiftliği - kadıköy - yenice - filandina çiftliği - kalikratya (mevkiler dahil) hattının doğusunda kalan yarımadanın bütün kısmı.

    gelibolu yarımadasında; baklaburnu (saros körfezinde) ve soğuklukmansabı (mevkiler dahil) hattının güneyinde kalan yarımadanın bütün kısmı.

    13. türkiye büyük millet meclisi hükûmeti, barış antlaşmasının onayına kadar doğu trakya'ya kıta geçirmemeyi ve orada bir ordu toplamamayı ve devam ettirmemeyi taahhüt eder.

    14. bu sözleşme imzalandıktan üç gün sonra, yani 14/15 ekim 1922 gece yarısı yürürlüğe girecektir.

    mudanya'da dört nüsha halinde fransızca olarak 11 ekim 1922'de imza edilmiştir.

    https://tr.wikisource.org/…udanya_askerî_sözleşmesi
  • 94. yılı kutlu olsun. imzalandığı bina pek güzeldir. görmeyenler, değer verenler vakit ayırsın görsün.
  • tarih yeniden ve yeniden yazilabilme ozelligi olan birsey, hem mecazi hem gercek anlamda. annanem soruyor bugün mudanya mütarekesinin yildonumu degil mi diye. ne diyeyim kendisine artik degil mi? işte muhafazakâr bir millet!
  • büyük taarruz sonucu galip gelen ve zafer kazanan ordunun, trakya'yı da düşmandan kurtarması esas amaçtı. hedef, bütünü ile birlikte, misak-ı milli'de ilan olunan türklüğün anavatanı idi.

    ordularımız izmir ve bursa'yı kurtardıktan sonra, trakya'yı da yunan ordusundan kurtarmak için istanbul ve çanakkale istikametlerinde yürüyüşlerine devam ederken, itilaf devletleri durumdan telaşlandılar. edirne dahil meriç'e kadar trakya'nın bize iadesi hakkındaki isteğimizin kabul edilmesi üzerine, mudanya ateşkes anlaşması'na ulaşan yol açılmış oldu.

    3 ekim 1922'de mudanya'da toplanan konferansta türkiye'yi batı cephesi komutanı ismet (inönü) paşa, büyük britanya'yı general harington, fransa'yı general charpy, italya'yı general mombelli temsil etmiştir. çetin görüşmeler sonunda hazırlanan mudanya ateşkes anlaşması 11 ekim 1922'de imzalanmıştır.

    ateşkes anlaşması ile, türkiye ve yunanistan arasında silahlı çatışmaya son verilmiştir. trakya, meriç sınır olmak üzere türkiye'ye bırakılmıştır. yunanlılar on beş gün içinde trakya'yı boşaltacaklardır. yunanlılardan boşalan yerlere itilaf devletleri birlikleri girecek, onlar da en geç bir ay içerisinde, trakya'yı türklere teslim ve devredeceklerdir. türklerin trakya'da en çok sekiz bini bulan jandarma kuvveti olacaktır. türkler, ateşkes anlaşması'nda öngörülen sınırlar içinde itilaf devletleri birliklerinin bulundukları yerlere girmemeyi taahhüt etmektedir. ateşkes anlaşması imza edildiği tarihten üç gün sonra yürürlüğe girecektir.

    mudanya mütarekesi akti için yapılan toplantıda geçen bir olay, ismet paşa'nın gücünü belirtmekte ve nasıl görüşmeye daha ilk andan itibaren hakim olduğunu göstermektedir. olay şöyle cereyan etmiştir: ismet inönü diyor ki: "küçük bir heyetle mudanya'ya gittik. benim yanımda batı cephesi kurmay başkanı asım gündüz, birkaç kurmay subay vardı. mudanya'da bir binada yerleştik. general harington ingiltere'yi, general chary fransa'yı, general mombelli'de italya'yı temsil ediyorlardı.

    ben heyeti ikamet ettiğimiz binada kabul ettim. generallere masada yer gösterdim. harington'u sağıma aldım. fransa delegesini karşıma, italyan generalini de soluma oturttum. fakat ben generallere yer gösterirken onlar biraz şaşırmış gibi oldular. meğer başkanlığı, müzakereyi idare etmeyi onlar kendileri için düşünmekte imişler."

    sonradan fransız general şöyle demiş: "ismet paşa, bize mağlup generaller muamelesi yaptı."

    *
hesabın var mı? giriş yap