namık kemal yolga

• 1914-21.12.2001 yillari arasinda yasamis turk diplomati.
  ikinci dunya savasi sirasinda paristeki turk buyukelciliginde gorev yapan yolga, cok sayida yahudiye turk pasaportu vermis, acilen kurtarilmasi gerekilen yahudilere verilmek icin turk diplomatlar tarafindan icat edilmis gayri muntazam vatandaslik belgesi dagitmis boylece evlerinden atilmalarini ve toplama kamplarina goturulmelerini engellemistir.
  pasaport verilen yahudilerden birinin tutuklandigini ogrendiginde yolga bizzat kendi arabasiyla gidip alman makamlarin elinden kisiyi kurtarip, evine gotururmus.
• türk schindler'i olarak anılan eski (1940) paris başkonsolos yardımcısı. kendisini türk pasaportu belgesel filmini izlerken farkettiğim fakat kendisi hakkında çok fazla bilgi bulamadığım diplomat. o da en az diğer diplomatlar kadar emek vermiş insanları kurtarmak için. hatta cevdet dülger'le birlikte yaklaşık 180-200 museviyi kurtarmış olabileceğinden bahsediliyor belgeselde. kızı gülyüz yolga, babasının yaptığı iyilikleri babasından değil de 1997'deki bir başka belgeselden öğrendiklerini söylüyor. o kadar da güzel yürekli biriymiş. belgeseli daha dün izledim hala etkisindeyim ve bunu geç farketmiş olmak üzücü.
  
  kendi yazdığı özgeçmişinde fransa'da naziler'in eline düşen musevi asıllı türk vatandaşlarını kurtarmak için neler yaptığını şöyle anlatmış:
  
  dayanak türk anayasası
  
  "biz bir musevi vatandaşımızın drancy'e yatırıldığını veya paris ve civarında tevkif edildiğini haber aldığımızda türk anayasası'nın vatandaşlarımız arasında din farkı göz etmediği gerekçesine dayanarak teşebbüslere girişiyorduk ve vatandaşlarımızın tahliyesini istiyorduk.
  ilk teşebbüs almanya büyükelçiliği'nin paris' deki binasında çalışmaya devam eden bürosu nezdinde bir nota ile tahliye talebinde bulunmaktı. arkasından vatandaşımızın bulunduğu yerdeki veya yanındaki alman bürosuna gidiyordum. bu teşebbüsler genellikle müsbet karşılanıyordu. vatandaşı bazen kendi arabama alarak dönüyordum. paris'teki görevim esnasında öğrenebildiğim kadarıyla yalnız bize haber veremeyen bir tek vatandaşımız bordeaux'da tevkif edilerek almanya'daki kamplara götürülebilmişti."
  
  kaynak için:
  
  belgesel için:
  
  diğer kurtarıcılar için:
  
  behiç erkin
  necdet kent