• ekim’in ilk 10 günü demek nobel demek.
    dün 2020 yılı nobel kimya ödüllerinin sahipleri açıklandı ve evimizde bayram havası var.

    şöyle bir sahne yaşadık:

    “aaa, nobel kimya ödülleri açıklanmış, genome editing ne demekse onu yapan kadınlar ödül almış, crispr filan yazıyor” diye gazetede okuduklarımı yüksek sesle kardeşime aktarıyordum. ödül sahibi bilim kadınlarının, yani emmanuelle charpentier ile jennifer doudna’nın adını duyan kardeşimin gözleri doldu bir anda.

    kulağa çok saçma geliyor, değil mi?

    ilk anda bana da anlamsız geldi.

    sonra kardeşim çok önemli bir şey anlattı:
    charpentier ve doudna crispr/cas9 çalışmalarına patent almak için ilgili kuruma başvurmaya hazırlanırlarken çalışmadan haberdar olan başka araştırmacılar kendi adlarına patent almış. bir genetikçi (moleküler biyolog), “women in science” tartışmaları konusunda çok hassas ve bu patent tartışmasından haberdar olan kardeşimde olayın koptuğu yer burası. belki duymuşsunuzdur, rosalind franklin dna’nın keşfini yapmış, ancak çalışmaları üç meslektaşı tarafından çalınmış. sonra bu üç kişi rosalind'in keşfiyle nobel almışlar. ve franklin’in hakkının yendiğini, dna’yı 'fotoğraflayarak' ortaya somut olarak çıkarabilen ilk kişi olduğunu, bu çalışmayı yaparken maruz kaldığı x-ray yüzünden kanser tedavisi görürken çalışma odasından notlarının araklandığını henüz çok yakın bir geçmişte öğrendik. crispr çalışmasının patenti konusunu franklin’in başına gelene benzeten kardeşim bunun üzerine aynen şöyle söyledi: “nobel o haksız patentin ..ına koymuş!”

    bu nedenle charpentier ve doudna’yı kutlarken nobel kimya ödülü komitesinin haklı duruşunu da vurgulamak ve franklin’i bir kez daha saygıyla anmak gerekiyor.

    ödülle ilgili sputnik haberi şurada
    patent tartışması konusunda doğrudan bir şey bulamadım, ama konunun yakınından geçen şöyle bir şey var
    rosalind franklin konusu

    edit:
    charpentier ve doudna kendi çalışmalarının patentini başkaları alınca mahkemeye başvurmuş ve davayı kaybetmişler (patent alan beyler mit'te kürsü ve alanda söz sahibi kişilermiş). nobel komitesi charpentier ve doudna'yı ödüllendirerek hem patenti hem de mahkeme kararını tanımadığını göstermiş oluyor ve araştırmanın asıl sahiplerini öne çıkarıyor. olayın en değerli yanı burası (araştırmacıların kadın olması konusu kardeşimin hassasiyeti. benim esas meselem akademik etik kısmı).

    nobel'in twitter adresinde charpentier'in çok hoş bir açıklaması var:
    "my wish is that this will provide a positive message to the young girls who would like to follow the path of science, and to show them that women in science can also have an impact through the research that they are performing."

    sonraki gün notu:
    konuyu herkesin anlayabileceği açıklıkla anlatan bir bilim insanının kendi instagram hesabındaki paylaşımını şuradan dinleyebilirsiniz.
  • 2014 yılında 3 bilim insanına verilen ödül.

    alman uzman stefan hell ile abd 'li eric betzig ve william moerner yapılandırılmış aydınlatma mikroskopi teknolojisini geliştirdikleri için bu ödüle layık görüldüler. bu sayede yüksek çözünürlüklü mikroskoplar üretilecek.
  • bu seneki ödül jacques dubochet, joachim frank ve richard henderson'a gitmiştir.
  • bence bu seneki kimya nobelinde bir ayrinti onemli. bu seneki kimya nobeli computational chemistry e gitti. zannimca nobel tarihinde ilk kez icinde computational gecen bir calisma nobel aliyor.

    bu deneysel ve teorik in disinda computational olarak isimlendirebilecegimiz yeni alanin nobel komitesi tarafindan taninmasi demek.

    aferim, boyle devam.

    duzeltme: 1998 de de computational chemistry e nobel gitmis.
  • amerikalı venkatraman ramakrishnan ve thomas steitz ile israilli ada yonath'ın, ribozomların yapısı ve işleyişi konusundaki çalışmalarıyla 2009 yılında aldıkları ödül.
  • 2019 nobel kimya ödülü, lityum iyon pillerin gelişimi için çalışan 3 bilim insanı, john b. goodenough, m. stanley whittingham ve akira yoshino' na verildi.
    isveç kraliyet bilimler akademisi: "güneş ve rüzgardan elde edilen enerjiyi stoklayan bu piller fosil enerjiden arınmış bir topluma kapı açtı"

    (bkz: https://www.sciencemag.org/…pment-lithium-batteries)
  • nobel ödülleri arasında en önemli konuma sahip dallardan birisidir. ödül kazanan bilim insanlarının çalışmaları kimyacılar tarafından sıkıca takip edilmelidir. çok fayda göreceklerine eminim.
  • 2018 nobel kimya ödülü, evrim prensipleri olan genetik mutasyon ve seçilim özelliklerini kullanıp insanlığın kimyasal sorununu çözmek adına yeni proteinler üretilmesi ile ilgili çalışmalarıyla frances arnold, george smith ve gregory winter’ a verildi.

    (bkz: frances arnold) kimya nobeli alan 5.kadın.
  • bir türk'ün kazanması sevindirici, böyle şeylere alışık olmamamız üzücü.
  • periyodik cetveli ezberlemiştim onun için açıkçası bu sene bana verirler diye ümitliydim epey. vermedi orospu çocukları.
hesabın var mı? giriş yap