peygamber devesi

• nba ile ilgili entrylerini severek takip ettiğim yazar.
• doğum günün kutlu olsun mutlu ol senelerce
  sana boncuktan kuş yaptırdım, konacak pencerene
  karakollar alır beni sorgular gecelerce
  hiç bekleme belki gelmem, gelemem senelerce
  
  dizeleriyle doğum gününü kutladığım sine i yazar.. derûn-perver..
• seçtiği aşağılık nick nedeniyle muhatab almadığım yazar.
  
  (bkz: kutsal değerlere hakaret prim yapar mı)
• (bkz: peygamberdevesi)
• eksisozluk aracılığıyla tanıdığım muhabbet adamı, güzel insan, nba uzmanı. şaka lan şaka 10 yıldır tanırım düz adam sami'nin gerçeği, dünyanın en rahat adamı. dostum doğum günün kutlu olsun, tekel vodka ile köpek öldüreni eşsiz oranda karıştırdım yolladım sana doğum gününde doya doya zıkkımlan.
  
  ayrıca aşırı üşengeç yazar. kendisiyle tek tartışmamız ekmek almaya giderken evin anahtarını almamamdan dolayı kapıyı açmak zorunda kalmasından çıkmıştır haha.
• hayvanlar aleminde aslan neyse böcekler aleminde peygamber devesi odur
  
  nokta.
• cuma beylerbeyinde pazartesi de zeytinburnunda gördüğüm böcüktür.
  istanbula baskın yaptılar herhal.
• bugün yolda yemyeşil bir peygamber devesine rast geldim. kaldırımın ortasında kıpırdamadan bekliyordu. ya kedilere yem olacak veya dikkatsiz birinin ayakları altında ezilecekti muhtemelen. ben de onu yakaladım ve çimlerin arasına korunaklı bir bölgeye naklettim.
  
  sonra peygamber devesinin sembolizmini ve manalarını araştırmak aklıma geldi. şu bilgilere ulaştım şimdilik:
  
  "asur kralı asurbanipal’ın hazırlatıp ninova kütüphanesinde depolattığı çiviyazılı tabletler arasında m.ö. 2300 civarında yazılmış sümerce-akadça bir sözlük (urra=hubulla) vardır. tabletlerden üçü zoonimiye ayrılmıştır; düzkanatlı böcekler listesinde peygamberdevesi, buru.en.me.lı adıyla kaydedilmiştir.sözcük kelimesi kelimesine “ölülerle iletişim kurabilen sihirbaz; kahin” karşılığındadır. başının tam altındaki kıskaç olarak kullandığı ön bacaklarının meditasyon yaparcasına, hatta dua edercesine bir pozisyonda durması, avını bu şekilde zen-budist veya bir derviş sabrıyla beklemesi, gelecek saldırılardan korunabilmek için üzerinde bulunduğu yaprağın, çiçeğin, hatta taşın rengini alabilecek kamuflaj yeteneği, kafasını 180 derece döndürebilmesi, peygamberdevesinin ilk çağlardan bu yana doğaüstü güçlere sahip bir canlı muamelesi görmesini ve kültürel sembolizmlerle donatılmasını sağlar.
  
  o tüm dünyada mitolojik ve dini bir sarmal içindedir. eski mısır ölüler kitabı’nda (m.ö. 1555-1350), ölmüşlerin ruhuna yeraltında kılavuzluk eden ve onları büyük tanrı osiris’le buluşturan “minör bir tanrı”dır[1]. bu motifi fransız folklorunda daha yaşamsal bir boyutta görürürüz: kaybolan çocuklara parmağıyla gidecekleri istikameti peygamberdevesi gösterir. güney afrika khoi kabilelerinde peygamberdevesinin, dünyaya gelen ilk canlı, diğer canlıların yaratıcısı ve büyük tanrı kaggen’in yeryüzündeki tecessüm etmiş biçimi olduğuna inanılır ve “khoi’ların tanrısı” anlamını taşıyan hottentotsgot sözcüğüyle adlandırılır[2].
  
  o, yeryüzündeki en karizmatik ve grotesk böceklerdendir. görüldüğü hemen her bölgede mitolojik ve dinsel metaforlarla adlandırılır. pastoral şiirin öncüsü grek şair theocritus, m. ö. 3. yüzyılda 10 numaralı idil’inde ona “dua eden kahin, müneccim” anlamına gelen mantis religiosa demiş[3]. ve bu ad, taksonominin babası isveçli zoolog c. linnaeus tarafından 1758’de benimsenip avrupa dillerine ya doğrudan geçmiş ya da tercüme edilmiş: ingilizcesi praying mantis, italyancası mantoidei, fransızcası mantodea vd. dil milliyetçiliği hayli yüksek olan almanlar grekçe sözcüğü alıntılamamış, tercüme etmişler: gottesanbeterin “tanrıya dua eden”. rusça ve ukraynacası bogomol “tanrı’ya dua eden” anlamında. diğer slav dillerinde (bulgarca, makedonca, sırpça, hırvatça), aynı sözcüğe küçültme eki getirilmiş ve “dua eden ufaklık” anlamlı bogomolka denmiş.
  
  mutasavvıf çekirge
  
  hayvanlar dünyasında bu denli “tanrı’ya adanmışlığın” eşine benzerine zor rastlanır. dış görünüşünün çekirgeyi andırmasından dolayı kimi kültürlerde çekirge anlamlı sözcüklerle birleştirilip adı konmuş: ural dil ailesine mensup macarların imádkozó sáska, finlilerin rukoilijasirkka dedikleri bu “mübarek” mahlukun ismi, mezkur dillerde “dua eden çekirge” demek. kanatlarıyla birlikte ön bacaklarını iki yana açtığında, zat-ı şahanesinde sema eden bir mevlevi dervişi misali “mutasaavıf” özellikler de saptanmış. bu sebeple kazan tatarları ona sufi çikértke, başkurtlar sufıy siertke yani “mutasavvıf çekirge” demişler.
  
  mekke’yi gösteren rehber
  
  bacaklarının bir böceğe göre olağanüstü uzun, ince ve çevik olmasından dolayı arap ve ibrani kültürlerinde deve ve at anlamlı sözcüklere iliştirilip adlandırılmış. bir rivayete göre hac yoluna çıkan müslümanlara, mekke istikametini gösteren bir rehberdir[4]. araplar, bu hayvana feres-ün-nebiyyi “peygamber atı” derler. xvı-xıx. yüzyıl osmanlı sözlüklerinde tanrı deveciği adıyla kayıtlıdır; “tanrı”nın yerini “peygamber”in alması ise muhtemel bir arapça etkisidir. ibranicede “süleyman’ın devesi” anlamına gelen gamal şlomo söz öbeği kullanılır. “mübarek”in kazakçada süleyman peygamberin babası davut peygamberin adıyla anılması ve devit denmesi, türk lehçeleri içindeki en ilgi çekici adlandırmayla karşı karşıya getirir bizi. kazak çocuklarına sıkça anlatılan karlıgaş pen devit (kırlangıç ve peygamberdevesi) adlı masalda, kırlangıç yavrularını yemeye çalışan yılanın gözlerini ön bacaklarıyla çıkaran peygamberdevesi, cesaret ve yardımın alegorik bir yansımasıdır. burdalık bölgesi türkmenlerinin peygamberdevesini yılangözçıkarıcı olarak anmaları, yumurta için kuş yuvalarına dadanan yılanların gözlerini, bıçkı dişli ön ayaklarıyla vurup çıkardığı efsanesinin orta asya türklerindeki yaygınlığı yüzündendir. türkmencedeki yaygın adı ise “allah’ın atı” anlamlı hudayatı’dır. türkmencenin diyalektlerinde hüdaydüye “hüda devesi” ve bişikçi “beşikçi” de denir[5]. son sözcük, ön bacaklarını birbirine kavuşturup avını beklerken kimi zaman beşik gibi sallanmasından ötürüdür. özbekler de bu özelliğine vurulmuş olmalı ki, ona “beşik depreten” anlamlı bir söz öbeği olan beşiktervatar demişler.
  
  farslar medrese hocalarına ve mollaların başı olan büyük din bilginlerine ahund derler. peygamberdevesine de antromorf biçiminden, “mütedeyyin” hasletinden ve “takva ehli” olmasından dolayı ahundek adını vermişler. ahundek, “molla” anlamlı ahund sözcüğünün küçültme ekli biçimidir.
  
  kung fu’ya ilham veren peygamberdevesi
  
  dağ, tepe, ırmak gibi engelleri yiyecek uğruna aşabilmesi, çiftleşme esnasında erkeğin kafasının dişi tarafından yenmesi, yiyecek bulamadıklarında kendi türünü bile mideye indirmesi, çin kültüründe “hırs” ve “tamah” sembolü olarak görülmesine neden olur. t’ang hanedanlığı dönemi şairlerinden lo hung-hsien, “insan doğası gereği asla tatmin olmaz, bir fili yutmaya çalışan yılana ve bir ağustosböceğine hücum eden peygamberdevesine benzer.” der[6]. çilehaneye çekilmiş bir derviş misali sakince avlarını beklemeleriyle tezat oluşturan ani ve şedid avlanmaları, kendisinden büyük canlılarla kıyasıya mücadeleleri, çin ve japon kültürlerinde güç, cesaret ve gözükaralığı da simgelerken, çin savaş sanatı kung fu tekniklerine ilham olmuştur. bir çin atasözünde “bir kağnıyı durdurmaya gücü yetmese de, bunu deneyecek acarlığı vardır.” şeklinde tanımlanan peygamberdevesi; çincede ??imleriyle gösterilir. ilk im (táng) “ağustosböceği”, ikincisi láng “yusufçuk”) anlamındadır. 10. yüzyıldan itibaren çinliler bambu kafeslerde peygamberdevesi besleyip birbirleriyla dövüştürür ve galip gelenin mağlubu yemesini izlerlerdi[7].
  
  şeytanın atı mı?
  
  peygamberdevesine kırım tatarları şeytanatı der. arapçanın (feres iblis) ve fransızcanın (cheval du diable) bazı diyalektlerinde de aynı anlamı taşıyan sözcükler kullanılır. şeytanla özdeşleştirilmesi, kırgızcadaki caaçı (“yay ustası savaşçı”) ve japoncadaki kamakiri (“orak kesiği”) adları, peygamberdevesinin karşıtını kendi içinde barındıran iki zıt (tanrısal ve demonik ) kutbuyla, “yin yang”, hatta “diyalektik” felsefeyi haiz olduğunu gösterir.
  
  peygamberdevesi, yüzyıllar boyunca sanat ve edebiyata da konu olmuştur. salvador dali, jean-françois millet’in louvre’de sergilenen l’angélus (1857-59) adlı tablosundaki kadını, duruşundan dolayı peygamberdevesi ile özdeşleştirmiş; bu tablodan esinlenerek 1934’te atavism at twilight (kunstmuseum, bern) adlı resmi çizmiştir. dali’nin tablosundaki erkekte baş yerine bir kafatası, göğüskafesinde ise kalbin bulunduğu yerde bir delik vardır ki bu boşluk, sanat eleştirmenlerince dişi tarafından ısırılarak koparılmış olarak yorumlanır.
  
  lanetlenmiş cassandra mı?
  
  türk edebiyatında da zaman zaman konu edilen peygamberdevesi, adalet ağaoğlu’nun öykülerinden birinde, hem kutsanmış hem de lanetlenmiş bir varlık olarak kadınla özdeşleştirilmişti:
  
  “yavaş yavaş anımsıyorum: bir zamanlar mükemmel bir peygamberdevesi olmayı düşlemiştim. güneye, akdeniz’e sık indiğim zamanlarda, bir seferinde taraçada otururken şişe ağzına tünemiş bir peygamberdevesi görmüştüm. ipincecik, uzun, kol gibi bir çift ön ayak, yine çok ince uzun arka ayaklar. ön ayaklar, insan gibi dua edercesine birbirine çapraz bitişmişti. mantis religiosa? arka ayaklar üçgenin dik açısı kadar kıvrılabiliyordu. üçgen bir baş, dışa fırlak bir çift göz. hayvanın büyüsüne kapıldım. dakikalarca gözledim onu. tepesinde görülür görülmez tellere benzer bir çift duyarga. bunlar acaba taraçada esintiden mi böyle titreşip duruyor, yoksa ses alıcısı gibi duyarlı, dikkat kesilmiş, durmadan bir şeyleri kayıt mı ediyordu? yoksa hayvan, türünün lanetlenmiş cassandra’sı mıydı?”[8]
  
  üçgen kafasıyla, gagamsı burnuyla, pörtlek gözleriyle dünya dışı yaratıklara esin kaynağı olmuş; sinema ve çizgi filmlerde gördüğümüz pek çok “uzaylı”onun sayesinde tecessüm edebilmiştir. kısacası peygamberdevesi insanoğlu tarafından hem takdis hem de tel’in edilerek adlandırılmış nadide canlılardan biridir."
  -alıntıdır-
• bugün evimize ziyarete gelen böcektir. bir anda balkondan salona daldı ve ufak bir irkilme yaşattı. yaklaşınca ayağa kalkıp keskin kollarını gösterek beni tehdit de etti. sevimli bir şeydi ama.
  https://eksiup.com/p/c485146gtyi7
• az önce fotoğrafını ve videosunu çektim. gece gece çok ürperticiydi.