rapallo antlaşması

• l. dünya savaşı'ndan sonra sovyetler birliği ve almanya arasında imzalanan dostluk antlaşması...
  
  savaşın sonunda yapılan antlaşmalar, iki savaş arası dönemin özelliklerine bir ölçüde biçim verdi. almanya'ya imzalattırılan versailles antlaşması, almanya'ya ağır yükler verdi. almanya, yapılan konferans ve toplantılarda hep ikinci sınıf devlet uygulamasını görüyordu. fransa, almanya'dan fizik garantiler peşinde koşuyor tamirat borcunda ısrar ediyor ve en önemlisi, dış politikada almanya'yı "çevreleme politikası" uyguluyordu. diğer taraftan da, 1917 sonrasında, sovyetlerin fransa ile ilişkileri iyi değildi. iç savaş sırasında bolşeviklere karşı mücadele eden kesimleri destekleyen fransa, savaş sonrası da bunun tutumunu değiştirmedi. buna karşılık olarak da, sovyetler birliği, ingiltere ve fransa'nın sömürgelerinde ortaya çıkan başkaldırıları teşvik ediyor ve destekliyordu. 1922 yılında da cenevre'de yapılan konferansta, ingiltere ve fransa'nın, çarlık döneminden kalan borçların ödenmesi isteğini sovyetler reddettiler. böylece ortak düşmana karşı, sovyetler ve almanya arasında bir yakınlaşma başladı. bunun sonucu olarak da 16 nisan 1922 tarihinde cenevre yakınlarında bulunan rapollo'da alman-sovyetler birliği rapollo dostluk antlaşması imzalandı. buna göre, iki ülke arasında diplomatik ilişkiler kuruluyor, almanya yeni sovyet rejimini tanıyordu. birbirlerine yönelik her türlü iddiadan vazgeçtiklerini ve sıkı bir ekonomik işbirliğine gireceklerini belirtiyorlardı. bu antlaşma ile birlikte versailles düzenine karşı ilk başkaldırı ortaya çıkmış olmaktaydı. yani iki devlet, revizyonist bir politika sürdürdüler. bu yakınlaşma bununla kalmayarak, 1926 yılında yapılan berlin antlaşması'na göre, taraflardan biri saldırıya uğrarsa, öteki devlet tam yansızlık politikası izleyecekti.
  bu yakınlaşma, 1939 yılında tekrarlanmak üzere, hitler'in 1933 yılında iktidara gelişine kadar sürecek, bu tarihten sonra ise hitler babasını bile tanımayacaktır.^*
• rapollo da imzalanan ilk antlasma 12 kasim 1920 de italya ile yugoslavya arasinda versailles antlasmasi ile çözümlenemeyen dalmacya sorununu cozmek icin imzalanmistir. fiume de free state of fiume adinda bağımsız bir devlet kurulmasini ama zara kenti haric tum dalmacya nın yugoslavya ya verilmesini ongörüyordu. bu d annunzio nun italian regency of carnaro sunun yıkılıp yerine yeni bir devlet kurulmasini ongörüyordu. kucuk duce^* buna kizinca yugoslav adalari albe ve vaglia yı isgal edip italya ya savas ilan etti. bunun uzerine yetti gari diyen roma hükümeti andrea dorya zirhlisini fiume ye gönderdi. belediye binasina atilan 2 bomba ile d annunzio ve arditi adli fasistleri ortadan çekildiler. italya, bağımsız devleti tanıdı ve riccardo zanella yı bu devletin başına seçtirdi. mart 1922 de mussolini, d annunzio nun önerdiği gibi romaya yürüyüp iktidari ele geçirince fiume de de fasist ler iktidarı alıverdiler. ve riccardo zanella sürgünde fiume hükümeti kurdu. bu zavallı birinci rapollo antlasmasi 1924 de roma da imzalanan roma antlasmasi ile sona erdi, italya fiume yi ilhak etti susak taki yugoslav varlığını da kabul etti. tüm bunlar hatay cumhuriyeti yolu ile hatay sorununun çözülmesinde bizim disisleri tarafindan örnek alındı sanırım.
• bu antlaşma ile almanya ve sovyetler birliği arasında diplomatik ilişkiler kuruluyor, yani almanya yeni sovyet rejimini tanıyordu. taraflar, aralarında hiçbir mali alacak verecek bulunmadığını ve sıkı bir ekonomik işbirliğine gireceklerini belirtiyorlardı. rapallo’nun önemi, iki devletin de devrim ve yenilgi sonucu içine itildikleri diplomatik yalnızlıktan kurtulmaya başladıklarını göstermesinde yatar. ayrıca ingiltere ve fransa’ya tam bir meydan okumadır ve iki ülke arasındaki yakınlaşmanın simgesidir.