• nüfus memuru:soy isminiz ne olsun?
    ilk karay: yaz 'yarak' yaz.
    n: yarak yazamayız efendi.
    i: karay yaz o zaman.
  • eserlerinde kendine has sözcükleri ve deyimleriyle türkçeyi geliştirmiş yazar. kendi okuduklarımdan çıkardığım bu güzel sözcükleri paylaşmaktan mutluluk duyuyorum.

    önce bir deyimle başlayalım. sellerle çırpışmak sözünü tufan olup sellerle çırpışmak, çarpışmak olarak da kullanır yazar. en olmayacak şeyleri bile olduracağını sanmak, çok cesaretli olmak demektir.

    refik halid, memlekete olan hasretini ve vatan sevgisini ağaç hasreti diye tanımlardı. ağaç özlemini sıla haretine benzetirdi.

    polis, cankurtaran gibi acil durum araçlarının sesini yani kornasını ejderha düdüğü, verimsiz olan şeyleri de aktifimsığ veya aktifimtırak diye dile dökerdi.

    bilen bilir refik halid'in bir de cetvelleri vardır. oldukça da ünlüdür. öykülerinde bol bol yer vermiştir bu cetvellere. sarhoşluğun çeşitlerini anlattığı sarhoş cetveli, aşık türlerinin anlatıldığı aşık cetveli gibi.

    ortama limon tipler ya da ortamı bozan, tadını kaçıran insanlar için meclisbozarlık sözünü kullanırdı refik halid. bir eserde alt metni olan dizeler için kapalı kutu şiir, arsız ve yüzsüz kimseler için dayak yoksulu, evlilik meyvesi yani çocuk için izdivaç mahsulü derdi.

    süs ve gösteril düşkünü kimselere koketri müptelası, parasız ve işsiz geçlik için çarçur balıkları, serserisi bol olan semt, yer için ise haşarat yatağı sözlerini kullanmıştı.

    bazen bir şeyler bittiğini hisseder, artık döneminin geçtiğini düşünürüz ya onun için de mevsimin son pazarı demişti usta yazar. bir şeylerin son zamanını ifade ederdi bu deyimde.

    aşırı düşünceli, karamsar olmak, melankolik şekilde davranmayı ise içinden gölgeler geçmek olarak ifade etmişti.
  • aylarca ana dilinden uzakta olduğu için tek kelime konuşmayan hasan’ın, eskici ayakkabı tamir ederken onun işine dalıp türkçe “çiviler ağzına batmaz mi senin?” sözü geliverir aklıma refik halit deyince.
  • bir arkadaşımın rivayetine göre*soyadı hadisesi şöyle gerçekleşmiş:

    "mustafa kemal, refik halit karay ile anlaşamazdı. refik bey de mustafa kemal'i sevmezdi. hep kendisine muhalifti. soyadı kanununa müteakip gazi paşa, refik beye "karray" soyadını vermiş ve kendisine; hayatın boyunca boyunca hep ters gittin, sana soyadını da tersten veriyorum demiştir. talihsiz refik'in soyadı, ardından kaybettiği iddia sonucu silinen bir r harfiyle birlikte son halini almıştır."
  • (#106148009) entrydeki bilgiler için ufak bir düzeltme: çarçur balıkları değil çurçur balıkları olacak. bugünün saraylısında da bu cümle geçer, anlamı da yazılmış zaten. ayrıca bu cümle refik halid karay a özgü değildir, o dönemin istanbul türkçesinde kullanılan bir tabirdir.
  • lisedeyken edebiyat öğretmeninin verdiği ödev dolayısıyla 'memleket hikayeleri' kitabını okuduğum yazar
  • halep şam illerini gurbet hikayelerinde dinlemek oldukça zevklidir. anakronizme düşmek pahasına dilinde yeter miktarda arapfobi de vardır.
  • arkadaşlarımın yeni kurduğu sitede tan gazetesinde yazdıkları derlenmekte. yakında 1942 senesini tamamlayacaklarmış. tek bir tıkla refik halit okumanın keyfi bir yana tüm yazdıkları belli etiketlere tabi tutulduğu için belli konularda yazdıklarına da hemen ulaşabiliyoruz. refik halit’in eğer yazar olmasaydı dil bilimcisi olmak istediğini bilenler bilir, etimoloji etiketinde yer alan yazılarıyla bu isteğinin izini görebiliriz. özel hayat etiketiyle ailesinden veya kendinden bahsettiği yazılarını görebiliriz. ıı.dünya savaşı etiketinde, savaşın o dönemin türkiyesinde nasıl bir etki uyandırdığı da izlenebilir. tabi beni içinde istanbul geçen yazıları çekiyor.

    linkte siteye yüklenen refik halit yazıları listelenmiş:

    https://www.turkishliterature.net/…indeki-yazilari/
  • karay türklerinden refik halid beg
  • milli mücadele'ye muhalif bir kimsedir.

    istediği kadar iyi bir yazar olsun, bu konu bir insanın ne olup olmadığını çok net gösterir. millet, mustafa kemal'in tabiriyle, "fakru zaruret içinde" anadolu'da canı pahasına mücadele ederken, istanbul'da sait molla, ali kemal gibi hainlerle -ne yazık ki- aynı safta yer almıştır.

    iyi yazar olabilir.
    ama, bir arkadaşın dediği gibi, ardından rahmet okunacak bir kimse asla değildir, olamaz.
hesabın var mı? giriş yap