• uçak motorları sistemleri, deniz araçları için itiş sistemleri ve enerji üretim sistemlerinin büyük ingiliz üreticisidir. 20. yüzyılın büyük bir bölümünde lüks otomobil üreticisi olarak dikkat çeken şirket, araba üretim faaliyetlerinden ayrıldı ve 1971 yılındaki iflasının ardından şirkete devlet tarafından el konuldu. 1987 yılında ise özel sektöre geri döndü. şirket tarihi için, rolls royce'a girmeden olmaz.

    rolls-royce plc hem tek başına, hem de avrupa, amerika birleşik devletleri ve japonya’daki şirketlerle ortak girişimlerle, sivil havacılık ve ordu için uçak motoru üretmektedir. başlıca ürünleri arasında; boeing, airbus ve tupolev uçaklarında kullanılan trent ve rb211 turbofan serileri ve eurofighter typhoon için geliştirilen ej200 turbofan bulunmaktadır. rolls royce ayrıca, dünyanın önde gelen bir gemi itiş ekipmanı tedarikçisidir. ürünleri ve hizmetleri, komple gemi tasarımından, entegre itiş, manevra ve konumlandırma sistemlerine ve güverte makinelerine kadar uzanmaktadır. diğer havacılık dışı ürünler arasında petrol ve gaz endüstrisi için havacılık kaynaklı gaz türbinleri ve enerji üretim tesisleri, kraliyet donanması için ise nükleer enerji sistemleri bulunur.

    ingiliz mühendis frederick henry royce, dinamolar, elektrikli motorlar ve elektrikli vinçler üretmek için 1884'te f.h. royce and co.'yu kurdu (1899'da royce ltd. adını aldı.) ilk otomobilini 1904'ün başlarında yaptı. kısa süre sonra, 1902'de kurulmuş kaliteli araba satan c.s. rolls and co.'nun kurucusu charles stewart rolls ile tanıştı. iki adam, royce'un arabalarını, rolls ayrıcalığı ile satış yapma konusunda anlaştılar ve adını rolls-royce koydular. otomobillerin başarısı, 1906'da rolls-royce ltd.'nin kurulmasına ve altı silindirli 40/50 hp'lik otomobillinin piyasaya sürülmesine yol açtı. daha sonra silver ghost (1907-25 arasında üretilmiştir) adını alan otomobil, ingiliz otomobil basınında, “dünyanın en iyi arabası” olarak ün kazandı. şirketin başarısı twenty (1922-29), birkaç phantom (1925'te başlamıştır ve 1949'dan itibaren devlet başkanları için özel olarak yapılmıştır), silver wraith (1947'de tanıtılan), silver dawn (1949), silver cloud (1955), silver shadow (1965) ve silver seraph (1998) modelleriyle birlikte sürmüştür. 1931'de rolls-royce, 1920'lerde walter owen bentley tarafından kurulan bentley motors'u satın aldı. bundan sonra bentley modelleri, yavaş yavaş rolls-royce'unkilerle, birkaç küçük mekanik detaylar haricinde, mekanik ve tasarım özellikleri benzer olarak üretildi. yıllar boyunca rolls-royce, otomobilleri için yalnızca şasiyi ve motorları üretti ve bu üretimi, bireysel müşteri gereksinimlerine göre yapmak için uzman üreticilerine bıraktı. 1939'da ise, arabaların bütün parçalarını üretmeye başladı.

    1914 yılında rolls-royce, bünyesindeki ilk uçak motoru olan the eagle'ı üretti. ikinci dünya savaşı arifesinde tanıtılan su soğutmalı merlin motoru, birçok uçakta (supermarine spitfire ve hawker hurricane dahil)** kullanıldı ve bu savaşın en başarılı piston motorlarından biri oldu. 1940'ların başlarında, ingiliz havacılık mühendisi frank whittle'ın jet itiş kuvvetindeki öncü çalışmalarına dayanarak rolls-royce, askerlik hizmetine giren ilk jet motoru welland'ı (1944'te gloster meteor'da) tasarladı. 1953 yılında vickers-armstrongs viscount için geliştirilen şirketin dart turboprop motoru, ticari servise giren ilk turboprop oldu. 1966'da rolls-royce, bristol siddeley motors'u (1959'da bristol aero motors ve armstrong siddeley motors'un birleşmesiyle kurulmuştur) satın aldı; bu sırada, harrier uçağı için dikey/kısa kalkış ve iniş için pegasus vektörlü itiş motorunu ve concorde süpersonik uçağı için olympus motorunu (fransız snecma ile birlikte) geliştirdi. nihayetinde rolls-royce’un jet motoru operasyonları, satış açısından şirketin en büyük bölümünü oluşturuyordu.

    1960'ların sonunda rolls-royce, yeni ve güçlü bir jet motoru olan rb211'in geliştirilmesini üstlendi. rakip şirket general electric'i yenmek için, lockheed’in geniş gövdeli l-1011 tristar uçağına rb211 turbofanı tedarik etmek üzere lockheed aircraft corporation* ile sabit fiyatlı bir sözleşme yapmayı kabul etti. rolls-royce yönetimi, şirketin şubat 1971'de iflas etmesine neden olan, motorun geliştirilme maliyetlerini küçümsemesi de dahil olmak üzere, süreçte birçok yanlış hesaplama yaptı. sonuç olarak, rolls-royce devlet bünyesine alındı ve ingiliz hükümeti şirketin mali yükümlülüklerini yerine getirdi. daha sonra iki ayrı kuruluşta yeniden yapılandırılmıştır: jet motoru operasyonlarını içeren rolls-royce ltd., 1971 yılında kurulmuş ve devlete ait bir şirket haline gelmiştir; otomobil ve dizel motor operasyonlarını kapsayan rolls-royce motor holdings limited ise, 1973 yılında kuruldu ve özel hissedarlarca alındı. 1980'de rolls-royce motor holdings limited şirketi, vickers ltd. tarafından satın alındı ve ikinci kere bağlı bir şirket oldu. savunma sanayii üreticisi olarak uzun bir geçmişi olan ingiliz imalat ve mühendislik şirketi vickers, ertesi yıl rolls-royce motor holdings'i, halka açık bir şirkete dönüştürdü. 1983 yılında rolls-royce ltd., international aero engines konsorsiyumuna, avrupalı, amerikalı ve japon şirketlere dördüncü olarak, kısa ve orta menzilli jetler için v2500 turbofan motorunu geliştirmek üzere katıldı.

    1987 yılında ingiliz hükümeti, şirketin hisselerini özel yatırımcılara satarak rolls-royce ltd.'yi özelleştirdi; isim daha sonra rolls-royce plc olarak değiştirildi. üç yıl sonra, küçük ve orta ölçekli jet motorları inşa etmek için alman otomobil üreticisi bmw'ye, bir konsorsiyumda katıldı. bmw, 2000 yılında ortak girişimin tam kontrolünü aldı. buna karşılık bmw'nin, ana şirketteki hissesi yüzde 10'du. 1995 yılında rolls-royce plc, havacılık, sanayi ve denizcilik uygulamaları için amerikan gaz türbinli motor üreticisi olan allison engine company'nin (1915 yılında kurulan) satın alınmasıyla uçak motoru faaliyetlerini genişletti. 1999 yılında, denizcilikte itiş ve stabilizasyon sistemleri, türbin bileşenleri ve savunma sistemleri üreticisi olan vickers plc'yi satın almasıyla deniz enerji sistemlerinde de dünya lideri olmuştur.

    1997'de vickers, rolls-royce otomobil yan kuruluşunu satma niyetini açıkladıktan sonra iki alman otomobil üreticisi volkswagen ve bmw, birbirlerine rakip tekliflerde bulundu. her ne kadar vickers'in hisseleri volkswagen tarafından satın alınsa da, hissedarlar, rolls-royce markası ve logosu (vickers, otomobil üreticisinin kontrolünü almadan önce imzalanan bir anlaşma gereğince) haklarını elinde bulunduran motor üretici şirketi rolls-royce plc'nin bmw tarafından alınmasını desteklediler. gelecek yıl yapılan yeni bir anlaşmada volkswagen, rolls-royce otomobil operasyonlarının tümünü vickers'dan aldı, bmw ise rolls-royce adını, saygıyla korudu. bunun üzerine bmw, volkswagen'e 2002'nin sonuna kadar rolls-royce adı ve markası altında otomobil yapma ve satma lisansı verdi. 2002'nin ardından bmw, yeni bir fabrikada rolls-royce adını taşıyan otomobiller yaptı. ingiltere crewe'de bulunan orijinal fabrikayı satın alan volkswagen, satışların yarısından fazlasını oluşturan bentley otomobil serisinin geliştirilmesine odaklanmak üzere bir alt kuruluş olarak rolls-royce & bentley motor cars ltd.'i kurdu.
hesabın var mı? giriş yap