rus salatası

• anya von bremzenin sovyet mutfak sanatı adlı kitabında anlattığına göre, rus salatası veya rusya'da kullanılan adı ile olivye salatası adını 1860 larda moskovanın en şık lokantası l'hermitageın fransız şefi lucien olivierden almış. yemek ilk başta etrafı orman tavuğu, dil ve kerevit le çevrilmiş ve üzerine özel bir sos dökülmüş patates ve kornişon kulelerinden oluşan daha çok göze hitap eden bir yemekmiş. rus müşterilerinin tabaktaki herşeyi karıştırıp bulamaç haline getirdiğini görünce çok sinirlenen lucien, bu yemeği salataya dönüştürerek servise başlamış. salatamız ekim 1917devrimi ile tarihin tozlu sayfalarına gömülmüşken, 1930 lu yıllarda lucien olivier'nin eski çırağı yoldaş ivanov, stalin dönemi moskva otelinde tarifi sovyet formunda yeniden canlandırıyor. orman tavuğunun yerini normal tavuk, pembe kerevitin yerini havuç, başrole de konserve bezelye ve patatesi koyup bol mayonezle harmanlıyor.
• 70lerin sonu seksenlerin başı, yer yurdum, kişiler yurdum insanları...
  sağ - sol çatışmalrı çok hızlı,
  bakkalın biri kapıya yazmış, "rus salatası geldi"
  bizim faşolar kıllanır tabi, basarlar dükkanı, "ne lan bu rus salatası mus salatası, komünist misin lan sen"
  yazı ertesi gün değişir, "amerikan salatası geldi"
• rus salatasinin adi 1940'larin sonunda 50'lerin basinda özellikle demokrat parti rejimi sırasında amerikan salatasina dönüsmüstür. bu kıs komünism gelecek diye demiryolu yapimina son veren, rus yazarlarinin okunmasina karsi cikan yurdum mccarty'cileri, rus salatasini halk sever, sonra gider salata adina komünist olur diye adini amerikan salatasi koyarlar. abdli herhangi biri rus salatasina, amerikan salatasi denildigi zaman kopmakta, durumun sacmalagini ve acizligini biraz soguk savas kültürü varsa aciklayabilmektedir. durumun biraz daha derinden incelenmesi, rus salatasinin, kültürel hegemeonya saglama yolunda bir arac olabilecegi uzerine kurulmus olabilecegi varsayimini gözlerönüne getirir.
• rus salatasının bir de ilginç bir avrupaya yayılma öyküsü vardır. ekim devriminden sonra birçok rus aristokratı ve beyaz ruslar olarak anılan yandaşları avrupaya kaçmış ve buralarda genellikle kafelerde ve restoranlarda çalışmaya başlamışlardır böylece rus salatası avrupa tarafından öğrenilmiştir hatta bazı avrupa aristokratları bu yiyeceği o kadar sevmişlerdirki yapan kişileri evlerine hizmetkar olarak almışlardır onların çar rusyasının prensleri ve prensesleri olduğunu anladıklarında yaşadıkları olayları konu alan bir çok roman ve tiyatro eseri mevcuttur. rus salatasının belirli bir tarifi yoktur içinde olması kesin olan tek malzeme mayonezdir onun dışındakiler isteğe ve yapıldığı yöreye göre konulur. içinde bilmemne olan amerikan salatasıdır olmayan rus salatasıdır bık bık demek mallıktır, cahilliktir.
• kanımca dünya üzerindeki en güzel yiyeceklerden biri. aşırı tüketimi diareye yatkınlığı çılgınca arttırsa da her gün yenmediğinden -daha doğrusu yapım zahmetinden- olacak, çok büyük keyfe neden olan yiyecektir. aşağıda okuyacağınız tarif, tarafımdan yapılmış pizza'nın (bkz: pizza/@ornette) yanına güzel bir garnitür olarak duracak nefis rus salatası tarifidir.
  
  1. öncelikle patatesleri abartmadan haşlıyoruz, bir başka deyişle çok da yumuşak olmamalılar. havuçları ılık suda 15-20 dakika bekletiyoruz, salatalık turşusunu alıyoruz, (küçük olursa çok iyi olur. büyükleri o kadar iyi tat vermiyor kanımca) ve bezelye konservesi bulunduruyoruz
  
  2. patatesler haşlandıktan sonra yuvarlak dilimler halinde kesiyor, onları da ^*küçük karelere bölüyoruz. (eğer karecikler büyük olursa salatanız diri durmaz, kolayca dağılan püre gibi olur.) bu arada kind of blue'yu baştan sona dinlerseniz daha da keyif alıyorsunuz.
  
  3. patatesleri böldükten sonra genişçe bir kaba koyuyoruz. havuç ve salatalık turşusunu da küçük dilimler halinde (önce dörde bölüp dilimlersek harika olur, leziz olur efendim.) bölüp, bezelyelerle beraber genişçe bir kaba koyuyoruz.
  
  4. işin esas harcı mayonez. mayonezi satın alıp katkı maddeli bir mayonez kullanırsanız, asla doğal rus salatası tadı elde edemezsiniz. bunun için bolca margarin^*, azıcık limon suyu ve yine kararında sayılabilecek miktarda çiğ yumurta alınır, mikserle puding kıvamına gelene kadar çırpılır. arzu ederseniz zeytin ezmesi, sosis dilimi ya da sarımsak da ekleyip tadı katlayabilirsiniz. ben tercih etmem, ancak zevk bu. size kalmış.
  (kendi mayonezini yapabilmenin verdiği mutluluğun ne kadar yoğun olduğunu unutmayınız.)
  
  5. elde ettiğimiz mayonezi de genişçe kaba koyuyor ve tüm malzemeyi iyice karıştırıyoruz. (iyice = homogen olduğundan emin oluncaya kadar.)
  
  6. rus salatası sıcak tüketilmemelidir. sıcak tüketimi sırasında ince bağırsak tubuler sisteminin emilim gücü düşeceğinden diareye yatkınlık artacaktır. tercihen en az 2 saat buzdolabında bekletilmesi gereklidir diyorum.
  
  7. rus salatasını buzdolabına koymadan önce dolu tabağın üzerine biraz hellim atarsanız, salatayı tüketirken bunun şımartan aroma oluşturduğunu göreceksiniz..
  
  ^*
• ekmek arası yemesi pek güzel olur. efendim, ilk gençlikten gelen bir tarifi sizlerle paylaşmaktan gurur duyarım:
  
  epeydir denizde yüzmüş olmak gerek. öğle sonrası olmalı. saat üç buçuk dört. on altı yaşlarında olmalısın. sen. bu basit sandviçin tadına bakacak olan. rus salatası önceki akşamdan kalmalı. bolca yapılmış bir mezeden. iyice demlenmiş, iyice kıvamlanmış ve içindeki malzemelerin tatları birbirine iyice girmiş olmalı. denizde en az iki saat geçirdin ya, yanaklarının ve dudaklarının içi tuzdan yanmalı. obaya gelmiş, duşunu almış ve üstünü giymiş olmalısın. yarım ekmeğin içine abartmadan süreceksin. ve kıyıya, denize girmeye devam eden arkadaşlarının yanına gitmelisin. soğuk ve neredeyse şekerli bir tada sahip bu kıvamlı yiyecek dudak içlerine sıvandıkça oradaki tuzu yok edecek ve aç karnını bayağı güzel doyuracak. daha sigaraya başlamamış olmalısın, o tadı yay uzun uzadıya kollarını kuma dayayarak. denize batıp duran arkadaşlarını seyret. dalgaları. yakıcılığını yitirmiş yaz sonu güneşinin altında.
  
  böyle pek duygusal, pek hatıralı bir yiyecektir benim için. ha, bu sandviçi daha sonraları da yedim yemesine; ama o öğleden sonraki tadı hiçbir zaman yakalayamadım. ben öyle rakıyla falan sevemem kendilerini. zaten rakı için meyve yeter bana.
  
  kumpirde de bayılırım bu rus arkadaşa.
  
  pazartesi sendromundan mıdır nedir böyle öğleden sonra öğleden sonra...
• oncelikle soylemek lazim polonya'da halk arasinda cikip benim geldigim yerde bu yiyecege rus salatasi deniyor desem beni ustume atlayip doverler. genci yaslisi demeden agzimi kirarlar. dovenler de mahkemede beraat falan eder cok buyuk olay olur. milli yemekleri bu zira. ben dersimi aldim o yuzden artik dememeye calisiyorum. ruslar da yapmistir elbette bunun gibi bir salata ama ruslarin gectigi yerlerde rusluk iyi bir sey gibi anilmiyor. ismini degistiriyorlar. almanlarin soykirim holocaust yaparak gectigi yerlerde alman yemekleri alman olarak kaliyor lakin. bunu boyle tarihe not dusmek lazim, rus her ne yaptiysa almanlardan daha beter bir dusman olarak hafizalarda kalmis.
  
  leh mutfagindaki karsiligi salatka jarzynowa yani sebze salatasi olan bu salata turevi, adini haketmek icin konserve garniture mayonez eklemekten daha uzun sancili sureclerden gecer. ev yapimi olmayanlari bir sure sonra yiyemez olursunuz. iki saatin uzerinde hazirlanma suresi olan salata diyorum yav. perde pilavindan uzun.
  
  ekleyecekleriniz :
  
  3 x patates
  2 x maydanoz koku (ingiltere'de olanlar parsnip ile degistirebilir, turkiyede pazarcilara sormak lazim)
  3 x havuc
  2 x yumurta
  1 x kereviz koku
  1 x sogan
  1 x elma
  1 x ufak kutu bezelye
  1 x kavanoz mayonez
  1 x kavanoz sisman kornison tursu
  cok az hardal
  
  yumurtalari kati haslayip sogumaya birakin. diger tum sebzelerin ayni tencerede kabuklariyla haslanip sonra suyunun suzulmesi lazim. onlari da sogumaya biraktiktan sonra uzun kesme islemi baslayacak. listedeki herseyin varsa kabuklarini soyduktan sonra yarim santimi gecmeyen uzunluklarda kupler halinde kesmeye baslayin. uzun suruyor. onden patatesleri keserseniz daha az is olur. tum kup kesilmis malzemeyi tek bir buyuk canaga alip iyice tuz biber ekledikten sonra bezelyesini koyuyorsunuz. ustune 1 corba kasigi hardal koyup karistiriyorsunuz. ustune 4 - 5 corba kasigi mayonez yeter. salatayi mayonezde bogmanin alemi yok. bu sekilde karistirdiktan sonra tepesine 2 corba kasigi daha mayonez koyarak salatanin tepesini sivayin. buzdolabinda o sekilde 1 saat gecirirse daha once hayatinizda yemediginiz rus salatasini yersiniz.
• çok sevilen ancak yüksek kalorisi nedeniyle yiyemeyenler için, patates yerine haşlanmış karnıbahar, mayonez yerine yoğurt+hardal karışımı, bir miktar haşlanmış bezelye+havuç ve küp kornişon turşu kullanılarak evde alternatifi yapılabilir bu lezzetin.
• mayonezle (bkz: mayonez) yapilabilecek en guzel $eylerden biri.. bezelye, mayonez, elde ba$ka ne warsa katilir ve guzel lezzetli bir yiyecek elde edilir..
• rusya' da fransiz salatasi denen olusum
  (bkz: soyleyenin yalancisiyim)