said nursi

• said nursinin kor atlari iyilestirdigi, kisir kadinlari iyi ettigi vesaire pehlivan tefrikalarina benzeyen hikayeleri vardir.
  en meshuru da cumhuriyetin kurulus yillarinda ataturk un karsisina gecip, ayar vermesi, ukteden ukteye kosturma hikayeleridir.bu hikayeleri yazan tarihci artik nasil bir gozlem firsati bulduysa hadiseleri su sekilde nakleder.
  
  "...pasa'nin alninda nohut nohut terler belirmisti, said nursi beiuzaaman radiyallahu anh hazretlerinin karsisinda hazan yapragi gibi titriyordu.cogu zaman emir erlerine ismet pasalara hakaret ve emirler yagdirdigi makaminda kuculup kalmis, ayaginin altindaki halinin puskulunu ecnepi potinlerinin kenariyla kah o yana kah bu yana salliyordu.
  radiyallahu anh ve la illa abidune kadesallahu siirahul aziz hasmetli hazretleri said i nursi (topragi bol, duacisi cok olsun) delici bakislariyla pasanin icinden gecenleri okuyordu.
  pasanin tuzagina dusmemis onu kundye getirmisti.
  - efendi diyecegin bir sey yoksa izninle ben selametle gidiyorum dedi.
  pasaya bogmaca salgini olmuscasina bir ates kapladi bogazi sisti, garip sesler cikararak vesaire vesaire biy biy biy..."
  
  "ilimli"(kulahima anlat sen onu) said nursinin "ilimli" tebasindan birisi hadiseyi boyle nakletmeyi uygun bulmus.
  bulmus da sormazlar mi, neye dayanarak ayaginda potinle hali puskulu deprestiren ataturk imaji naklediyorsun?
  radiyalluhu anh seviyesinde bir bediuzzaman atanin odasindan cikip cami de abdest alirken kankalarina
  "ya bi gorseniz nasi maymun ettim herifi, boyle bogmaca oldu sanki girk mirk sesler cikariyodu ekikiki" diye anlatmis olabilir mi?
  ataturk hadiseyi sagda solda verdi ayari verdi ayari giydim ukteyi ddiyerek baloda, mitingde anlatmis olabilir mi?
  bu hikayeyi gotunden sallamis ilimli tarikat mensubu garfield gibi makamin camina yapisip olayi gozlemlemis olabilir mi?
  bu ne ya?
• ayrica kendisinin sahane bir hafizasi vardir.
  
  12 yasinda sanirim dergah a verildiginde, dergahda ne kadar risale vesiare varsa alir odasina goturu.o dergahin seyhi mi sihimi artik ne radiallahu anh i ise der ki:
  
  ben onca bilgiyi 20 senede oldu anca ogrendim, aptal olma akilli ol, al sana tam nemaz hocasi ordan basla.
  
  said nursi fagfuri fumburleylu cap cup hazretleri kukremese de, soyle bir bakar, cekil kenara kitap okuyacam der.
  6 ay icinde butun hepsini ezberler.
  seyhe ayari verir.
  seyh bu uktenin acsiyla 40 ini cikaramayip ebediyete intikal ettigi gun vasiyeti uzerine (ben ukteye doydum da giderim, var ise ukteli ayarini biraksin da gelsin) ukte efendi turbesi kurulur, ukte giyen ayar alan, tel baglar, uktesinden bir parca keser yapistirir duvara.
  derler ki uktelinin gonlune bir huzur gelir, ayar bir nebze unutulur.
• hakkinda cok cok fazla yanli$ bilginin bulundugu bi nevi gizemli $ahis.
• kurucusu (ya da fikir babasi) oldugu nur cemiyetinin (ya da cemaatinin) yayinlari hakkinda sacma sapan kitaplar yazip ataturk kutuphanesi raflarini doldurabiliyorsa, o kitaplari okuyup o kitaplarin sacmaligi ile esduzlemde entry girilmesinde sakinca olmayan, senelerdir internette bir takim kisilerce soyle veya boyle korunan, kollanan sahis. sallama ve ufurukten kitaplarin varligina tolere edip, bu kitaplar hakkinda yazilar okumaya tahammul edemiyorsaniz, kira sozlesmeleri hukuku isimli bir dizi kitap okuyarak dokumanter, raportor taraflarinizi tatmin edebilirsiniz. dogru durust kaynak ismi belirtmeden, dogru durust kaynak okumus gibi davranip, dogru durust bilgi sunmadan, neden ufurukten yayin oldugunu dahi belirtemediginiz kitaplar hakkinda yazilalara "boyle seyler yazmayin tembeller kafadan sallayanlar" derseniz haylazligin, haytaligin kralini yapmis olursunuz.
• (bkz: karanlık bir dünyada bilimin mum ışığı)
• feytullahçı denen cemaat taamen bu zaatın çizgisinde ilerlemektedir.
  
  12 eylül döneminde (bir diger iddia 60 darbesinde) bilfiil kendisinin naaşı bile sakıncalı sayılmış gömüldüğü yer olan memleketinden (neresi oldugunu unuttum netekim) bizzat çıkartılarak askeri helikopterle adı sanı bilinmeyen bir yere götürüldüğü iddia edilir.
• ne dense dolu
  dogunun kalkinmasinin egitimle olacagini dusunup zamanin padisahiyla bile mucadele edip universite kurulmasi icin caba gostermistir, ataturkle mucadeleside bu yondedir. gotumuzu sere sere rahat icinde oturup ota boka laf atmak neyin cozumu olacaksa, yerler adami yerler.
• (bkz: uyan gazi kemal)
• bugünkü hangi atatürkçünün hangi mustafa kemal ile uyumsuzluğunun belirsizliği gölgesinde bir güruhun cansiperane kollanmasından payını almış, şeriatçı olduğu andan itibaren mertliğinin metinliğinin nazarımızda bir hükmü kalmamış bir kişidir.
  
  eğer bugünün nurcuları said nursinin sıfatına, ruhani kimliğine ulaşamıyor ve onu yansıtamıyor ya da yanlış yunluş yansıtıyorsa, said nursi öğretisini kendi cemaatinde layığıyla aktaramamış, zerk edememiş demektir. o halde said nursinin günümüzde gösterilen sıfatının eleştirilmesinde bir art niyet, ya da tabansızlık aramak doğru olmaz.seveninin de sevmeyeninin de bu aksettirilen sıfatının eleştirisine kendi üslubunca katılabilir.
  
  bir ihtimal said nursinin fikir olgunluğu cemaati tarafından bile erişilemez düzeyde seyretmektedir.bu bağlamda mürşidimdir diyen cemaatinin kendisini özümseyemediği iddia edilen bir insanı cemaat dışı gözlemcinin menfi yönde eleştirilmesi isabetsiz olamaz; isabetsiz denilecekse aynı 'anlaşılmazlık' argümanı ile karşısına getirilen olumlu eleştirilerle said nursinin metin mert, ya da müller hasletlerinin saptanmasının da ne kadar doğru bir said nursi portresine ulaştırabileceği kuşkuludur. öznel hususlarda herkes bir konuyu veya şahsı bir diğerinden daha süper kavradığını iddia edebilir, bunun genel geçer doğrulanması ya da yanlışlanması diye bir şey de söz konusu olamaz. bu yüzdendir ki kişiler başkalarının görüşlerinin kendilerince yanlışlığını bulmaya çalışmaktan çok kendi görüş ve inanışlarını kendilerince en iyi şekilde ifade etmekle yükümlüdür. ben bu cihetle kendi gördüğüm ve edindiğim bir said nursi portresini ve portreyi oluşturan şahsın rasyonelliği ve objektifliğini aktarıp, eleştirmekte kabul edilemez bir şey görmüyorum, görülmesine de hayret ediyorum.
  
  'herkes yanlış görüyor, olan bitenin bir ben farkındayım' bbg hülya tavrı ile said nursi aztec challenge misali kayan platformlarda savunulacaksa, ortam bbg evine döner, insanlar hırsla odalara kapanıp şınav çekerek stres atar. netice ter olur, yün olur. göbek deliğinde biriken pamuk olur.
• said nursiyi kendi cemaati olan nurculardan bagimsiz dusunmek zorunda olmayan, "nurcular ayri mursidi olmasi icab eden said nursi ayri"dir fikrine sahip olunmadan da elestirisi yapilabilecek oldugu icin sahsi cevap hakki olmayan bir kisi.
  
  kendisi bir sair, yazar, ressam olmadigindan olsa gerek kendi sahsi butunlugu icerisindeki essizliginden cok teorisini takip edenlerin tavriyla da anilmak durumundadir. zira said nursinin kisilik hasletlerinden cok fikirleri ve savundugu ideolojinin yansimasi tarihi ve direk ya da endirek etkilenen kisileri ilgilendirecektir. bu durumda said nursinin kisisel ustunlugu politik anlamda sesi oldugu iddia edeni baglamazken, elestireni baglamak zorunda da degildir. her turlu politik dini lider elestirisinde de bunu gozlemlemek mumkundur. hitlerin ressamligi resmini, mobutu sese sekonun cocuklarina karsi gosterdigi sevkat cocuklarini ilgilendirecektir. geriye birakilan iz bu sekilde ise, o izin elestirisine degil, o izin varligina zihinler takilmalidir(ki takildigini goruyoruz).
  
  bir dini lider olmak durumunda bulunan said nursinin metafizik evliya kerametine kafayi takanlar ile bir siyasi lider olan ataturk'e evliya damgasi vurmaya calisanlar benzer bir orneklem denkligi icerisinde bulunmamaktadirlar. said nursi hakkinda verdigim ornekleri taksimdeki ataturk kutuphanesinde birbirine benzeyen bir cok kitap arasindan secmisken, ataturku krallastirip, ilahlastirma isteginde metafizik ve fatalist salinimlar icinde ancak bir iki esere rastlamamam mumkun olabilmisti (o bir iki eserde ayni kitabin farkli ciltleri idi). bu ayrim elbette said nursinin yakin durdugu metafizik akimdan kaynaklanmaktadir, ve metafizik bir iddiasi olmayan ataturkun buna ragmen surreal anlatimi bir kac said nursi tefrikasina bedel olabilmektedir.
  
  burada sahsi gozlemimin istatistiki isabetliligi tartisilabilirse de, mevcut kaynaklardan yaptigim derlemeleri aktarmis olmamin yanlisligi, dini ve politik bir lider olarak said nursiden bunlarin anlasilamamasi gerektigi iddia edilemez. anlasilmamasi gereken (anlasilmamasi gerektigi iddia edilen) bir seyleri anlayip cilt cilt kitap yazmis birileri var ise, o birilerinin yanlisligi aktaranin kattigi yoruma temel olusturacak, negatif elestirileri mesru hale getirecektir.
  
  esentepenin isminin verilis oykusunu anlattigim bir baslikta^* irdelendigi uzere ataturke de sacma sapan misyon ve kimlikler yuklemeye calisan metinlerle ) yuz goz olarak buyumus bir ulusta kisilerin inannislarimizdan farkli yansitilmasinin kisinin asil sahsiyetinde belirleyici olmamasi gerektigi bilinmekteyse de, bu tip olusumlar topluma mal oldugu andan itibaren dogru veya yanlis kamunun oyunda kendine yer acabilmis kabul edilip, zararli da olsa, yaniltici da olsa dile getirilebilmelidir.
  
  bunun disinda ataturke ermis muamelesi yapilmasi, ya da alinin tanri oldugunu iddia edilmesi, bahsi gecen olusum ve gruplarin kendi dini ve manevi gorusleri icerisinde kendilerini izah edebilecek, bizim degerlerimize uyumsuzlugu sebebiyle, akli selim bir sekilde elestirilemeyecektir.
  
  bu bilgiler isiginda said nursinin "ayarmatorlugu" de, "metin mertligi" de, "metin milliligi" de subjektif yorumlari dogurabileceginden, mevzu kendi fikir suzgecinden, ya da iri taneli eleginden suzuldugu bir billur akisin semasi icerisinde incelenebilmeli, bir kez elestiri ya da bilgi kaynagina yonelik manidar gondermelerde bulunmus kisi de basa donup o elekten bir kez de kendini gecirip debisini olcebilmedir. bunun tekzipi de suphesiz muteakip entrylerdendir. okudugunu anlamayanin ozursuzlugu, yazdigini anlasilmaz kilan ile ayni hassas kantar da olculen, kemik agirligi gibi luzumsuz bilgileri bir kenara not edilen bir kusurdur.
  
  bbg eray misali "ortaya manidar bir seyler soyluyorum, ama herkese saygim var. kimi zaman anlasilmaz oluyorum, ama anlasilmaz olma kaygim var." deyislerinden mustesna olarak kimi haftalari birincilikle kapadigini gordugumuz insanlardan da bu tip olasi karsitliklar, ihtimal dahilinda pozitif ya da negatif yansimalar dinamigi icinde dusundukten sonra kanaat metnetmesini bekler, takim oyunu icerisinde uzun vadede surantrene olup formdan dusmemesini, ani donuslerle meniskusune hasar verip yedek klubesinin gediklisi olmamasini temenni ederiz. nursuz gunler.
  
  luzumlu hissettigimden editle
  (bkz: ayar vermek ile fikir savunmak arasindaki fark)