salome

• incilde gecen bir oykunun kahramani.
  
  isa'yi vaftiz eden, inanci ve hikmetiyle pek cok insani etkileyen vaftizci yahya, erkek kardesi filipus'un karisi hirodias ile evlenmis olan kral hirodes'e "kardesinin karisini almak sana caiz degildir" der. kral bu sozleri uzerine yahya'yi zindanda tutsak eder, fakat kutsal ve degerli bir adam oldugunu dusundugu icin onu oldurtmez. karisi hirodias ise yahya'ya icten ice kin duymaktadir ve bunu bilen kral hirodes, yahya'nin karisindan korunmasi icin de ayrica ozen gosterir.
  
  aradan gecen zaman icinde, kral kendi dogum gununde buyuk bir solen verir. solende karisi hirodias'in kizi salome, davetlilerin onunde danseder. hem davetliler hem de kral bundan oyle keyif alirlar ki, kral salome'ye "dile benden ne dilersen, sana verecegim" der, ve hatta "benden ne dilersen, ulkemin yarisina kadar sana verecegim" diye and icer.
  
  salome ne diyecegini bilemez ve gidip annesine danisir. annesi ondan vaftizci yahya'nin basini istemesini soyler, kiz denileni yapar. "vaftizci yahya'nin basinin tepsi icinde simdi bana verilmesini isterim"...
  
  kral buna cok kederlenir ama sofrada, konuklarinin onunde buyuk bir yemin ettigi icin, kizin istedigini yapar, bas kiza tepsi icinde sunulur. kiz da tepsiyi alip annesine goturur.
  
  bildigim kadariyla bundan sonra salome'nin basina gelenler hakkinda, ne dort incilde, ne de diger mektuplarda vs. herhangi bir soyleme rastlanmaz.
• esi ve salome'nin oz annesi herodias'in itirazlarina ragmen, uvey kizinin dans etmesi icin yanip tutusan kral herod, "dansetmek icin dile benden ne dilersen, yemin ederim kralligimin yarisini bile veririm." diye buyurur ve sorar salome'ye: "soyle, guzelim, nedir benden istedigin sey?". salome'nin cevabi kisa ve ozdur richard strauss'un ayni isimli bir perdelik operasinda: "den kopf des jochanaan." (vaftizci yahya'nin kafasini.)
  
  oscar wilde'in salome oyununun ingilizce ceviri metni icin bkz:
  
  http://www.bibliomania.com/…6/57/2406/frameset.html
  
  richard strauss'un salome operasi'nin almanca librettosu (hedwig lachman'in cevirisi) icin bkz:
  
  http://www.karadar.com/…brettos/strauss_salome.html
  http://www.phespirit.info/…ces/2001_11_vienna_1.htm
• herodiasın kızı salome' nin vaftizci yahya' yı ağzından öpmek istemesi üzerine gelişen olayları anlatır. oyun tamamı incilden alıntılarla dolu bir trajedi. oyun ilk kez oscar wilde hapisteyken oynanmış.
• richard straussun besteledigi bir opera kral herod'un kizini oldurmekle gorevli genc suriyeli askerin "prenses salome ne kadar guzel olabilir?" sorusu ile baslar.
• tutkunun dans ve ışık olmuş hali idi çayyolu sahnesi'nde izlediğim oyun.
  sonu belli olması ve bu sonun tanrı(lar) tarafından hazırlanmış olması bakımından klasik tragedya özellikleri gösterse de, trajedi'nin iki olumlu değerden birini seçerek diğerinin harcanmasına sebep olmak anlamına uzak bir metin. gerçi salome'nin yahya'nın ağzını öpmeden yaşayamayacak olması göz önünde bulundurulduğunda salome veya yahya'dan birinin ölmesi bu anlamda bir çatışma gibi değerlendirilebilir. ancak, salome'nin yaşamasının "olumlu değer" olması sorunu gündeme gelir bu noktada. oyunun referansı kutsal kitap olduğuna göre de yahya'nın yaşaması daha olumlu bir değer gibi görünüyor. ancak yine kutsal kitap çıkışlı olmasından dolayı şu da söylenebilir: "yahya mesajını iletmiş ve yerini ışık'a^* bırakmıştır. bu dünyadaki hayatının sona erdirilmesi kutsal davanın yürütülmesi için elzemdir." bunlara bakarak da "insanın, özellikle de kadının tutkusu mu, yoksa tanının tutkusu mu baskın ve belirleyicidir" gibi bir soru ortaya atılabilir.
  'ağır' bir reji^*, mükemmel müzik^*, onu tamamlayan göz alıcı dans^*, tanrısal ses^* ve oyunculuk...
• rita hayworth tarafından oynanmıştır aynı isimli filmde.
  ancak film bir hollywood mamulüdür bu sebepten salome bayağı saptırılmıştır esasından. aşık olduğu adam bir hristiyan bir romalı komutandır, salome de meşhur dansını vaftizci yahyayı kurtarmak için yapar zaten. ama başaramaz. yine de imana gelmiştir salome, anasını reddedip sevgilisi ile isanın yolunu izler.
• (bkz: yedi peçe dansı)
• (bkz: yedi tül dansı)
• ibranice barışçıl anlamına gelen sözcük.
• louise attaque şarkısı.
  
  si parler
  suffisait
  sans respirer
  sans se voir
  je leur dirais
  être invisible dans le noir
  libre ce soir
  
  on pourrait essayer
  on pourrait essayer
  
  si regarder
  suffisait
  sans parler
  ni sans voir
  je lui dirais
  si rêver
  suffisait
  s'élancer
  serait simple
  salomé dans sa robe, j'ai l'espoir
  serait visible dans le noir
  libre ce soir
  
  on pourrait essayer
  on pourrait essayer