sars-cov-2

• yakında en çok ölüm açıklayan ülkeler top 7 italya, ispanya, fransa, abd, ingiltere, almanya hollanda olacak.
  
  ne salgını bak dalgana abicim modunda olup ölüm sayıları düşük kalan ülkeler ise hindistan, rusya, çin, iran vs. olacak.
  
  efsane üçüncü dünya savaşı kapışması olur ama konumuz o değil. ıki tarafın yönetimlerine, medyasına baktığımızda ortada büyük bir komedi döndüğü açık. toplam ölen sayısının yanına en az bir sıfır koymak gerek.
• hakkında doğru bilinen bazı yanlışları yazmak istediğim virüs tipidir;
  
  'virüs 17 gün yüzeyde kalıyor.' yanlış. buldukları şey virüsün genetik materyalidir. protein coating’i olmadan virüsün hiçbir şekilde sizi hasta etme ihtimali yoktur. aynı şekilde sars-cov-2 ile enfekte olmuş çocukların dışkılarında bahsettiğim üzere virüs kalıntıları bulundu ancak yayılması söz konusu değil.
  
  'virüs mutasyon geçirip daha öldürücü hale gelebilir.' hem evet hem hayır. virüs kendini en iyi şekilde yayacak biçimde evrimleşmiştir. şuan geçirdiği mutasyon kendisi için gayet idealdir. daha öldürücü olursa ölen vücuttan yayılamayacağı için işine gelmez. ama bu kontrol altında olan bişey de değildir. çünkü inanılmaz unstabil bir yapıda rna virüsleri. random bir şekilde hem öldürücü hem yayılım hızı fazla hale de gelebilir.
  
  'ilaç bulundu ama gizleniyor. zaten insan eli ile oluşturulmuş bu virüs, ilaç şirketleri ilacını biliyor daha yeni söylüyor.' burada ne desem gg. bahsedilen ilaçların hiçbiri virüse yönelik değil. hepsi otoinflamatuar hastalıklarda immun suppressor yani bağışıklığı baskılayıcı şekilde çalışıyor. doktorların son raddeye gelmiş hastalar haricinde bu ilaçları veya ilaç kombinasyonlarını kullanacaklarını sanmıyorum. vücudun savaşması lazım kurtulmak için. bunu baskılarsanız hasta diğer bütün enfeksiyonlara açık hale gelir. yani o kadar da kolay değil, ilacı bulundu diye hayaller kurmayın. virüsün insan eliyle yapılmadığını anlatmam için gerçekten bilimsel konuşmam lazım. background’u olmayan adama da bunu asla yapamam. merak eden olursa mesaj atsın ilgili paper’ları yollayabilirim.
  
  'tek bir virüs tanesi bile olsa kaptığın an hastasın.' yanlış. virüs loading diye bir olgu var. normalde sen bir enfekte kişiden 3 birim virüs kaptın diyelim. ama seni hasta edecek oran 15 olsun. sen bunu semptomsuz atlatırsın ki böylelerine zaten asymptomatic deniyor. diyelim 15 birim kaptın birkaç enfekte olanla temas ettin. ayrıca o sıralar bağışıklığın düşüktü virüs çabuk çoğaldı. hasta olursun. ancak bunu gayet rahat yenersin. 30 birim kaptın diyelim. işte bir anda bu kadar fazla birim alırsan vücudun altından kalkamayıp hızlı biçimde iflas edebilir. yani bu iş threshold işidir. senin threshold’un da immün sisteminin ne kadar kuvvetli olduğuna göre artıp azalır. basitçe ve matematiksel olarak böyle açıklayabiliriz.
  
  'alkol aslında hiçbir işe yaramıyor. sadece sabunla el yıkamak işe yarar.' yanlış. alkol fixatif bir yapıdır. etil alkol, metanol ayrıca formaldehit yapıdaki her kimyasal lipidleri parçalar böylece virüsü çevreleyen circular membranda porlar oluşur integrity’si bozulur.
  ancak deterjan yapılar bunu daha iyi yapar. o yüzden dezenfektanlar önemlidir ama el yıkamak en önemlisidir.
  
  'pcr güvenilir sonuç vermez, en önemlisi ct akciğer grafisi.' yanlış!! pcr ile virüsün genomunu çoğaltıyorsun. (bu arada yapılan test aslında pcr değil q-pcr'dır ancak detayına girmeyeceğim.) neresinde yanlışlık olabilir? ki kesin sonuç için boğaz, burun ve tükürükten ayrı ayrı örnekler alınıp bakılır ^*. akciğer grafisinde virüsü falan mı tespit ediyorlar noluyor? inflammasyon seviyesini görünce hmm bu coronavirüs mü deniyor? akciğeri enfekte eden yüzlerce başka patojen yok mu? bunu yazan ve doktor olan insanlar var. insan gerçekten hayret ediyor.
  
  'bir kere enfekte olunca bağışıklık kazanmıyorsunuz. çin'de enfekte olup iyileşen bir kadın yeniden sars-cov-2 ile enfekte olmuş.' yanlış! bağışıklık geliştirmek zaman alan bir süreçtir. vücudunuzda bu işlevi gören belli hücreler vardır ^*bunların oluşup rezervuar şeklinde saklanması, yani immün hafıza oluşması aylar alır. hatta o yüzdendir ki bazı aşılar için 2. ve 3. dozu almak zorundasınızdır, çünkü immün sisteminizi train ediyor yani eğitiyorsunuz. yeniden enfekte olan kadın yeterli zamana sahip değildi. eğer bundan 6 ay kadar sonra aynı virüsle tekrar karşılaşsaydı emin olun hasta olmazdı. aşı da aynı mantıkta işler.
  
  'boğazım ağrıyor, nefes alamıyorum. kalp çarpıntım var. kesin coronayım ve bana test yapılmıyor' yanlış. korona değilsin güzel kardeşim. koronanın 3 temel yaygın belirtisi var; fever, chest pain, dry cough. yüksek ateş, ciğerlerde ağrı, kuru öksürük. bunlardan 1 tanesi bile yoksa, doktorun sana test yapmama hakkı var ki ben de destekliyorum bunu.
  
  aklıma geldikçe yanlış bilinenleri buraya yazacağım. günlerdir öyle şeyler konuşuluyor, yazılıyor ki ağzım açık izliyorum. herkes bir biliminsanı, herkes doktor, herkes uzman. hele iyi yerlerden mezun alanında başarılı mühendis arkadaşlarım. bütün dünya bilgisayarları veya internet falan hacklense emin olun ağzımı açmazdım ve bir bilgisayarcı ya da uzman çıksa da açıklama yapsa derdim. ama şuan maşallah herkes bir virolog, herkes proteinci. insan gerçekten hayret ediyor. biraz haddinizi bilin. bu davranışlarınız ve egoist konuşmalarınız biliminsanlarına yaptığınız bir hakarettir. umarım zamanla (bkz: saygı duymak) nedir, acı şekilde tecrübe etmezsiniz.
• iyileşen kişi oranının ölüm oranı kadar neden dikkat çekmediğini, ülkeler arasında ki iyileşme/ölüm sayısı farkının neden bu kadar büyük olduğunu merak ettiğim ve tıbbi açıklamaya muhtaç olduğum, dünya çapında yayılmış ölümcül virüstür.
  
  gece gece usanmadım en çok vaka bildiren 20 ülkenin, iyileşen 100 kişi karşılığında kaç ölü verdiğini hesapladım. tek tek yazmayıp ölü sayısı 100'ü geçen ülkeleri yazacağım ama çok büyük tutarsızlıklar var. çin ve iran gibi verdiği bilgilere dünya genelinde güvenilmeyen ülkeleri hiç saymıyorum.
  
  italya 6820 ölüm ve 8326 iyileşen hasta var, her 100 iyileşen hastaya karşılık 82 ölü veriyor.
  
  ispanya, italya ile tutarlı 2991 ölüm ve 3794 iyileşen hasta var, her 100 iyileşen hastaya karşılık 79 ölü veriyor.
  
  isviçre, g. kore yaklaşık olarak her 100 iyileşen hastaya karşılık 92 ölü veriyor.
  
  ingiltere ve abd'de bu oran korkunç. ama en kötüsü değiller, 100 iyileşen hastaya karşılık ingiltere 312, abd ise 205 ölü veriyor.
  
  geldik en kötü ülkeye, hollanda. 276 ölüye karşın sadece 2 hasta iyileşmiş.
  
  fransa'da 1100 ölüye karşılık, 3281 vaka iyileşmiş, 100 iyileşen hastaya karşılık 33 ölü veriyorlar.
  
  almanya ise destan yazıyor. 159 ölüme karşılık, 3290 iyileşen hasta var. her 100 iyileşen hastaya karşılık 4,8 ölü veriyorlar.
  
  toplamda 18 ülkeye baktığımızda(çin ve iran hariç), 13013 ölüme karşılık, 19881 iyileşme var, bu da her 100 iyileşen hasta karşılığında 65 ölüm demek oluyor.
  
  edit: anladığım kadarıyla testi pozitif çıkan hastalara, ağır semptomlar göstermeseler dahi gün aşırı test yapılıyormuş, bazı hastalarda testin negatif çıkması 37 güne kadar uzayabiliyormuş dolayısıyla bu hastalar bu süre boyunca iyileşmiş kabul edilmiyormuş. bu sebepten verdiğim rakamlar herhangi bir anlam ifade etmiyormuş, bilgilendirme için @starbucksyesili 'ne teşekkürler.
• #coronavirus gunlerinde bir damla bilgi.
  #
  soru1: evimde kedim [ kopegim] var, coronavirus bu hayvanlara [ ya da bunlardan bize] gecer mi?
  cevap1: gunumuzde butun dunyayi evine kapatmis olan hastalik etkeni [ sars-cov-2 ] insanlara ilk once hayvanlardan gectigi bildirilmistir. evimizde bizle beraber yasamakta olan hayvanlara [kedi, kopek kus vb.] bu virusun gecme olasili vardir. [kedi ve kopeklerden [ ve diger bazi hayvanlardan] izole edilen coronavirusler olmustur. bu nedenle de buyuk olasilikla eger hayvanin bulundugu yerde virus tasiyan bir insan varsa, virus sevgili hayvaniniza da gececektir ]
  #
  soru2: onlem olarak ne yapmaliyim?
  cevap2: evimizdeki sevgili hayvanima dokunmadan once el yikanmasi vb. onlemleri almali, dokunma islemi bittikten sonra da gene el yikanmasi vb. onlemler alinmalidir.
  siz disari cikmiyorsaniz, o da disari cikmasin, olabiliyorsa, yapabiliyorsa hep iceride kalsin.
  #
  # anahtar kelimeler: covid-19, sars-cov-2, evimde hayvan var, soru, cevap, zeus.
  #
  #dipnot1: [bu bilgiler icin [daha onceki yazilarimdan farkli olarak], kaynak vermedim, gerekli mi?]
  #dipnot2: 'sevgili hayvanim' ifadesiyle kedi, kopek gibi 'gercek' hayvan kastedilmistir.
  #dipnot3: sehirde yasayan herkesin degil, bazi insanlarin hayvanlari var, ama dagda koyde yasayan cobanlarin hepsinin hayvanlari var.. meseleyi biraz genis bakmakta fayda var.. [bugun dag basindaki bir dostumla konusunca bu konuda yazma ihtiyaci duyuldu, apartman icindeki hayvan ve sahipleri de dolayisiyla bu yazidan faydalanmis oldu.. baska merak edilen konu var ise ikinci bir yazinin konusu olabilir.. zeus der ki bir caylagin yazisi kisa olmalidir.. zeus'un olimpostan gelen uyarisi nedeniyle anahtar kelimelere onu da ekliyorum simdi..]
  #
  #edit:
  simdi yukaridaki kocaman panodaki yazi gozume ilisti, diyor ki:
  " bugün çaylak onay listesinde 99999. sıradasınız. bu sıra 10 entry'yi ne zaman doldurduğunuza göre her gün xyz arasından ..."
  dunya covid-19'daan yikiliyor, biz burada damla damla bilgi yazalim diyoruz.. eksi ne yaziyor..
  homo sapiens'in 300bin yillik yeryuzu macerasinin sonunun homo erectus'a benzeme olasiligi giderek yukseliyor.. [ bu virus testislerde ovaryumlarda ne yapar daha tam bakilmadi.. orasi urkunc bir olasilik.. tarihe burada bir centik atmis olalim..]
  onemli olan benim gorunmem degil [gorunmesem daha da iyi belki de..], yazdiklarimin iletilmesi..
  birisi yazdiklarimi aktariyorsa, baska bir seyin onemi kalmiiyor zaten..
  hangisi daha onemli, 999999 sirasi mi coronavirus mu?..
  la havle..
  bak gene bogazim kurudu..
  atesim mi cikti ne..
  gidiyorum ben..
  #
• ülkelerin doğrulanmış test istatistikleri
  
  güney kore, almanya, avustralya, ve rusya'nın vaka sayılarına oranla oldukça fazla test yapmış. nüfus başına kıyaslandığında ise birleşik arap emirlikleri ve avusturya da üst sıralarda
• öldürme oranı düşük diyerek, diğer virüslerden sevimli görünen fakat öldürme oranı yüksek olan virüslerden daha çok kişinin ölümüne neden olan şerefsiz.
• biraz önce okuduğum habere göre hindistan hidroksiklorokin'in ihracatını yasaklamış. bu durumda bu hammaddenin üretiminde hindistanın yüzdesi umarım düşüktür :/
  türkiyede resmi olarak covid-19 tedavisinde kullanılan bu etken maddeli ilaç şimdi stoklarda var ve rahatça kullanılıyor. ama hindistanın ihracatı durdurmasından dolayı ilaç üretimi azaldığında, hastanelerde ilaç stoğu azaldığında, karaborsaya düştüğünde ne olacak, insanlar nasıl tedavi olacak ben şimdi onu düşünüyorum.
  edit: eczacılar alınmış
• #104097795 - okunması gereken entry.
• #guvenilir bilgi icin:
  #
  covid-19 ve sars-cov-2 icin guvenilir bilgi kaynaklari:
  * https://www.who.int/…iseases/novel-coronavirus-2019
  * https://coronavirus.jhu.edu/map.html
  * https://www.cdc.gov/…ronavirus/2019-ncov/index.html
  
  # guvenilirlik onemli bir kavram..
  [ mesela ben hayli zamandir birilerine guvenmiyorum.. konuyu dagitmayalim]
  bu hastalik onemli,
  kaynaklarin guvenilir olmasi da onemli,
  ikisi birlesince cok onemli bir noktaya geliyoruz.. dolayisiyla gereksinim vardi, bu yazi ortaya cikti..
  bu 3 adreste, [ozel / spesifik istekler disinda] herkese yetecek cok sey var.. map desen, ayri guzel..
  
  ilgili yerlere iletilebilir,
  
  saygiyla
  
  #anahtar kelimeler: covid-19, sars-cov-2, guvenilir kaynak, guvenilmez birileri, zeus.
  #[zeus'un ne isi var burada diye soran olursa soylerim.. simdilik bu konu daginik kalsin. ]
  #
  #2020.03.25.saat.20.15 itibariyle edit: bu baslikta yazilanlari gorunce, bu yazimin ilgili yerlere iletilmedigini dusunuyorum. birisi iletebilir mi?
  #
• aşısını bulan kişiye nobel ödülü kazandıracaktır. ve daha neler neler...