• türkiye de ölümlerin yaş ortalaması ab ve çin’e göre düşük seyrediyor olabilir. ab bölgesinden ve çin den yayınlanan rakamlarda yetmiş seksen yaş çokça dikkat çekerken türkiye’de sürekli 60 yaş üstü ölüm vurgusu yapılması buna delalet olabilir . nitekim bakanın ölenlerin yüzde sekseni altmış yaş üstü derken , yüzde yirmisinin altmış yaş altı olması ülkemiz açısından endişelendiriyor beni.
  • geçen sene bu zamanlarda bunun testi olup yapılsaydı yine bu kadar kişinin pozitif çıkacağını düşündüğüm virüs.

    (bkz: grip)
  • bir büyükşehrin acil servisinde çalışan bir hekim olarak kendi gözlemlerimi aktarmak istediğim virüs.

    bugün sadece covid-19 şüpheli hastalara baktım; çoğuna tomografi çekiyoruz çünkü belirgin semptomu/şikayeti olmadan tomografide bulgu veren çok fazla hasta var. bu hastalardan örnek alıp yatış yapıyoruz.

    örnek alırken dikkat edilmesi gereken husus: testin negatif çıkması o kadar önemli değil; asıl önemli olan pozitif çıkması. negatif çıktı diye hasta değilsiniz anlamına gelmiyor. o yüzden negatif çıkıp taburcu olsanız bile bu salgın tamamen geçene kadar izolasyon kurallarına dikkat etmelisiniz.

    çok fazla hasta yatırdım bugün; kesin tanılı hastalar da geldi, şüpheli olup gözlem amaçlı yatırdıklarımız da. haliyle her ne kadar korunsam da yüzde yüz koruyucu bir şey olmadığı için ben veya diğer çalışma arkadaşlarımın bu virüsü kapması an meselesi. bunu kabullenerek çalışıyoruz artık.

    arkadaşım annesi hasta diye evinden ayrıldı; başka yerde kalıyor. ben de ailemi risk altına sokmamak için evde iletişimi minimuma indirdim; yemeği odamda yiyorum. ben de evden çıksam mı diye düşünüyorum ama çıkarsam bu iş nereye kadar gidecek bilmediğimden kararsızım. bir hastalıkları yok diye kalmaya devam ediyorum ama içim de rahat değil bir yandan. risk düşük olsa da başınıza geldiği an o acı maksimuma çıkmış oluyor çünkü. bilirim.

    size tavsiyem, biz sağlık çalışanları evimizde bile rahat edemiyorken sevdiklerinizle beraber, risk altında değilseniz, evdeki zamanınızı güzel değerlendirmeye; beraber vakit geçirmeye çalışın. şahsen ailemle vakit geçirmeyi çok severim. ancak şu an bunu bile yapamıyorum; doktorluk bazen, hatta çoğu zaman yalnız kalmaktır. yine de bugün işe yarar şeyler yaptığımı hissettiğim için bu mesleği yapmaktan ötürü keyif aldığımı söyleyebilirim.

    bu virüsü en kısa zamanda atlatıp sevdiklerimizle daha güzel günlerde, daha güzel yerlerde görüşmek üzere.
  • türkiyede ki hali gören insanlar az çok durumun farkında.bir oyun gibi baz alalım.roller coaster treninin raylar üzerinde son sürat gittiğini hayal edin.rayların en tepesi hastalığın pik seviyesi ve tren geriden hızlanarak kemersiz (maskesiz ve tedbirsiz) bir şekilde en tepeye doğru çıkıyor.bu yolda kemersizler ölüp gidecek kemer takanlarda belki en tepeden aşağıya inerken kurtulacak fakat çok hızlı yukarı tırmanıyoruz raylardan fırlayıp gidersek(sağlık sistemi çökerse) o zaman durdurulmaz bir seviyeye ulaşacağız.
    öncelikle bu bir oyun değil bunu aklınıza yazın yukarıda örnekteki benzetmelerde gerçek hayatın bir yansıması.

    az çok şunu biliyoruz ki biz elimizden ne gelirse yapalım devletin imkanlarının yetmeyeceğininde farkına varalım.çünkü yapılsaydı zaten daha önceden yapılırdı.artık herşey için çok geç.bu haklı veya haksız olmadıklarını göstermez.öncelikle tv kanallarında ordan oraya gezinen doktorlar yerine kendi kendinizin doktoru olun. yapmanız gereken çok basit kurallar var.
    1. maskeni tak gerekli olmadığı koşullarda dışarı çıkma işin bittikten sonra kıyafetlerini yıka.
    2.el temizliğine dikkat et kimseyle hiç bir şeyle temas kurma kurduğun zaman elini yüzünü yıka hiç bir yerine dokunma.
    3.sağlıklı yiyecekler ye vucuduna baktığın gibi kişisel hijyenine dikkat et.
    4.sosyal mesafeyi koru.
    hepsi bu dostlar bu kadar basit,bunları yapmamız bile hastalığın seyrini değiştirir.sağlık bakanlığında yapmak istediği tam olarak bu.ok yaydan bir kere çıktı o pik noktası olacak.en az ne kadar olursa o kadar iyi.

    devletin artık bazı şeyleri bıçak gibi kesmesi gerekiyor.
    birincisi 50 yaş ve üzerindeki insanları kati suretle dışarı çıkarmamak,çıktılarsa özel izin ve maskeli bir şekilde olmak koşulu ile.maske takmayan bir insan evladı bile olsa acımadan kes cezayı.tabi maskeyi devletin kendi dağıtması koşuluyla.
    özel olarak whatsapp gibi iletişim kanallarına uğurlama düğün veya başka bir kalabalık durum söz konusu olduğu vakit ihbar hatları aracılığıyla devlete bildirmek gibi faliyetler olmalı. polisi ve gerekirse askeri sokağa döküp insanların sosyal mesafelerini korumaya zorlanmalı.türkiyedeki tv kanallarına yasal bir düzenleme getirip insanları ikileme sokmamasi için pandemi kurullarına özel bir yayın bile getirilmesi gerekiyor.çünkü insanımız inanılmaz unutkan ve doktorlar sürekli maske ve benzeri konularda insanları yanıltmakta.örneğin hasta olmamak için maske takmayı öngörmek doğaldır gerek yok hasta değilseniz maske takmayın diyen doktorlardan ne bekliyor bu ülke hiç anlamıyorum.o yüzden doğru bilgi aktarılmalı.madem sokağa çıkma yasağı yok o zaman halkın geçimini sağlaması için gerekli adımlar yapılmalı şayet yapılmazsa sizde biliyorsunuz ki sayın devlet büyükleri er geç şirketler bu yasakları da delecek insanlar sokaklara dağılacak.işte o zaman ipin ucu tam yakalanacakken kaçırmamız sebebiyet verecektir.
  • bugünün önemli gelişmeleri,

    * toplam ölüm sayısı 52.853 bugün itibariyle 50.000 sınırı da aşıldı.

    * çin'de ölü sayısı 6. çin'de salgından ölenlerin toplamı 3.318

    * italya bugün 760 yeni ölüm bildirdi ve ülkede salgından hayatını kaybedenlerin sayısı 13.915' e yükseldi.

    * iran bugün 124 yeni ölüm bildirdi ve ülkedeki sayı 3.160'a yükseldi.

    * ispanya bugün 1.217 yeni ölüm bildirdi ve ülkedeki sayı 10.000 sınırını aşarak 10.348'e yükseldi.

    * fransa 1.355 yeni ölüm bildirdi ve ülkedeki sayı 5.000 sınırını aşarak 5.387' ye yükseldi.

    * amerika 1.111 yeni ölüm bildirdi ve ülkedeki sayı 5.000 sınırını aşarak 5.808'e yükseldi.

    * ingiltere 569 yeni ölüm bildirdi ve ülkedeki sayı 2.921'e yükseldi.

    * hollanda bugün 166 yeni ölüm bildirdi ve ülkedeki sayı 1.339'a yükseldi.

    * almanya bugün 168 yeni ölüm bildirdi ve ülkedeki sayı 1.000 sınırını aşarak 1.099'a yükseldi.

    * belçika 183 yeni ölüm bildirdi ve ülkedeki sayı 1.000 sınırını aşarak 1.011'e yükseldi.

    * ülkemiz 79 yeni ölüm bildirdi ve ülkemizde salgından hayatını kaybedenlerin sayısı 356'ya yükseldi.

    bugün salgın nedeniyle 5.661 kişi hayatını kaybetti. ilk kez dünya genelinde 3 ülke birden 1.000 üzerinde ölüm bildirdi. ilk kez bir gün içerisinde 5.000 den fazla ölüm geldi.

    italya: 13.915 ( + 760)
    ispanya: 10.348 ( + 1.217)
    amerika: 5.768 ( + 1.111)
    fransa : 5.387 ( + 1.355)
    çin: 3.318 ( + 6)
    iran : 3.160 ( + 124)
    ingiltere: 2.921 ( + 569)
    hollanda: 1.339 ( + 166)
    almanya: 1.099 ( + 168)
    belçika: 1.011 ( + 183)
    isviçre: 536 ( + 48)
    türkiye: 356 ( + 79)
    brezilya : 299 ( + 57)
    isveç: 308 ( + 69)
    portekiz: 209 ( + 22)
    endonezya: 170 ( + 13)
    güney kore : 169 ( + 4)
    avusturya: 158 ( + 12)
    kanada: 134 ( + 26)
    danimarka: 123 ( + 19)
    ekvador: 120 ( + 22)
    romanya: 115 ( + 23)
    filipinler : 107 ( + 11)
    irlanda: 98 ( + 13)
    cezayir: 86 ( + 28)
    hindistan: 72 ( + 14)
    dominik cumhuriyeti: 60 ( + 3)
    mısır: 58 ( + 6)
    japonya : 57
    polonya: 57 ( + 14)
    peru: 55 ( + 17)
    ırak: 54 ( + 2)
    yunanistan: 53 ( + 3)
    norveç: 50 ( + 6)
    malezya: 50 ( + 5)
    çekya: 44 ( + 5)
    fas: 44 ( + 5)
    meksika: 37 ( + 8)
    israil: 36 ( + 11)
    pakistan: 34 ( + 7)
    arjantin: 34 ( + 6)
    panama: 32 ( + 2)
    rusya: 30 ( + 6)
    lüksemburg: 30 ( + 1)
    sırbistan: 31 ( + 3)
    san marino: 30 ( + 4)
    avusturalya: 27 ( + 6)
    ukrayna: 22 ( + 2)
    suudi arabistan: 21 ( + 5)
    macaristan: 21 ( + 1)
    finlandiya: 19 ( + 2)
    kolombiya: 19 ( + 2)
    şili: 18 ( + 2)
    slovenya: 17 ( + 2)
    burkina faso: 16
    lübnan: 16 ( + 2)
    bosna hersek: 16 ( + 3)
    arnavutluk: 16 ( + 1)
    tayland: 15 ( + 3)
    andorra: 15 ( + 1)
    tunus: 14 ( + 2)
    honduras: 14 ( + 4)
    kuzey makedonya: 11
    estonya: 11 ( + 6)
    bulgaristan: 10
    kuzey ve güney kıbrıs : 10 ( + 1)
    litvanya: 9 ( + 1)
    birleşik arap emirlikleri : 8
    bolivya: 8 ( + 1)
    hırvatistan: 7 ( + 1)
    kamerun: 7 ( + 1)
    küba: 6
    bangladeş: 6
    moldova: 6 ( + 1)
    afganistan: 6 ( + 2)
    gana: 5
    tayvan : 5
    ürdün : 5
    azerbaycan: 5
    güney afrika: 5
    ermenistan : 5 ( + 1)
    hong kong : 4
    bahreyn: 4
    izlanda: 4 ( + 2)
    singapur: 4 ( + 1)
    uruguay: 4 ( + 2)
    belarus : 4 ( + 2)
    sri lanka: 4 ( + 1)
    kazakistan: 3
    paraguay : 3
    venezüella: 3
    mauritius : 3
    kazakistan : 3
    katar : 3 ( + 1)
    kenya: 3 ( + 2)
    guyana: 3 ( + 2 )
    polonya: 2
    kosta rika: 2
    porto riko: 2
    özbekistan : 2
    nijerya: 2
    sudan: 2
    guatemala: 1
    gabon: 1
    guam: 1
    zimbabwe: 1
    gambia: 1
    filistin: 1
    brunei: 1
    diamond princess : 10

    * türkiye cumhuriyet merkez bankası, milli dayanışma kampanyası'na 100 milyon lira ile katıldıklarını bildirdi. o.o iletişim başkanlığı, milli dayanışma kampanyası kapsamında şimdiye kadar 846 milyon 606 bin 155 lira bağış toplandığını açıkladı.

    * fransa’da 47
    almanya’da 23
    hollanda’da 20
    belçika’da 10
    ingiltere’de 9
    abd’de 6
    isveç’te 5
    isviçre’de 3
    avusturya’da 2 vatandaşımızın coronavirüsten dolayı vefat ettiği açıklandı.

    * antalya valiliği, yabancı plakalı araçların il sınırlarına girişlerini yasakladı. antalya'da ikamet ettiğini kanıtlayamayanlar şehre giriş yapamayacak.

    * cerrahpaşa paşa tıp fakültesi patoloji uzmanı feriha öz, coronavirüs nedeniyle hayatını kaybetti.

    * türk hava yolları (thy) genel müdürü bilal ekşi, coronavirüs salgını nedeniyle seferleri iptal edilen yolcuların ücret iadelerini uçuş yasakları kalktıktan 2 ay sonra alabileceklerini bildirdi.

    * yunanistan’ın pire limanı’nda el. venizelos isimli kruvaziyerin, yolcu ve mürettebatta coronavirüs tespit edilmesi nedeniyle karantina altına alındığı bildirildi. yolcu gemisinde türk yolcular da bulunuyor.

    * abd'de federal acil durum yönetim ajansının pentagon'dan 100.000 ceset torbası talebinde bulunduğu iddia edildi.

    * abd'de bu hafta işsizlik fonuna başvuran insan sayısı 6,6 milyon kişiye ulaştı. bu rakam geçen hafta 3,3 milyon, ondan önceki hafta 280,000 idi.

    * new york valisi andrew cuomo, eyalette 6 gün yetecek kadar suni solunum cihazı kaldığını, her gün 350'den fazla insanın yoğun bakıma getirildiğini ve önümüzdeki haftalarda 16 bin kişinin hayatını kaybedebileceğini söyledi.

    * ingiltere sağlık bakanı matt hancock, ingiltere'nin ulusal bir karantinaya ihtiyacı olduğunu, aksi halde kayıpların 500.000 i bulabileceği uyarısında bulundu. british airways geçici olarak 28.000 personeli işten çıkarıyor.

    * fransa'da salgın nedeniyle 3,6 milyon kişinin işsiz kaldığı bildirildi. fransa’nın başkenti paris’in devasa büyüklükteki meyve sebze hali morga dönüştürülüyor.

    * çin'den, fransa'nın satın aldığı ve gönderilmek üzere olan maskelerin, abd'li alıcılar tarafından fransa'nın ödediğinden 3 kat daha fazla nakit ödenerek satın alındığı bildirildi. provence-alpes-cote d'azur bölgesi başkanı “ kek üzerindeki krema, asfalt üzerinde kargoya üç katı bedel ödeyen yabancı bir ülke var. ” diye yorumladı fransız kanalına.

    birkaç hükumet son haftalarda yerli gıda stoklarını stoklamak için harekete geçti. büyük bir un üreticisi olan kazakistan ihracatı yasakladı ve dünyanın üçüncü büyük pirinç ihracatçısı olan vietnam da aynısını yaptı . sırbistan önce ilacı ve daha sonra ayçiçeği ihracatını engellemek için harekete geçti. büyük küresel savaşın özetini okumak isteyenler

    * italya'da tommy isimli robot hemşire yoğun bakımlarda kullanılmaya başlandı. tommy italya'daki salgının merkez üssü olan varese'deki circolo hastanesi'ndeki coronavirüs hastalarına bakım yapılmasına yardımcı olan altı yeni robottan biri. robotlar hastanın başındaki cihazlardaki parametreleri izliyor ve sonrasında hastane personeline iletiyor. ayrıca hastaların mesajları kaydetmelerini ve doktorlara göndermelerini sağlayan dokunmatik ekran yüzlerine sahipler. en önemlisi de böylece doktorlar ve hastaların direkt temasına engel olunmuş oluyor. italya'da şimdiye dek 66 doktor virüs nedeniyle hayatını kaybetti.

    * almanya'da toplamda 2,300 sağlık çalışanının coronavirüse yakalandığı açıklandı.

    *japonya başbakanı abe'nin coronavirüsle mücadele politikası olarak açıkladığı her haneye iki maske alay konusu oldu. abe hali hazırda olimpiyatlar iptal edilmesin diye ulusal karantina çağrılarını reddettiği, vaka sayılarını gizlediği iddiaları nedeniyle tepkilerin odağında bulunuyor.

    * rusya devlet başkanı putin 1 milyon rublenin üzerinde banka hesaplarının faiz gelirlerinden yüzde 13 vergi alınarak, coronavirüsle mücadelede kullanılacağını açıkladı. abd başkanı donald trump, putin ile görüşmesinde rusya'nın yardım teklifini kabul etmişti. rusya hava kuvvetlerine ait tıbbi malzeme yüklü bir kargo uçağı new york john f. kennedy havalimanı'na indi. rusya sağlık bakanlığı bazı bölgelerde coronavirüsün yayılmasını ve hastalığı önlediği söylentisi nedeniyle aşırı talep olması üzerine alkollü içki satışını yasakladı.

    * iran meclis başkanı ali larijani'nin coronavirüse yakalandığı açıklandı. iran'da virüsten koruyor söylentisiyle tüketilen sahte içkiden ölen kişi sayısı 320'ye çıktı. iranlı hackerlar dünya sağlık örgütü çalışanlarının mail adreslerini hackleme girişiminde bulundu.

    * azerbaycan'da 5 nisan'dan itibaren, sokağa çıkmaları gerektiğinde belirtilen özel bir numaraya mesaj atarak ve neden dışarı çıkacaklarını belirterek izin almak kaydıyla dışarı çıkmalarına izin verebilecek. market, eczane ve banka için günde sadece 2 saat izin verilecek. kişinin ailesinden biri ölmüşse dışarı çıkma izni verilebilecek. doktora gitmek için ayrı izin alınacak. çalışması gereken kişiler, çalıştıkları yerden onaylı bir belge göstererek dışarı çıkabilecek.

    * kolombiya polisi ve bir mezar evi tarafından birlikte düzenlenen coronaviürüs konusunda haklı uyarma amacı taşıyan kampanya. hatırladığım kadarıyla benzer bir şeyi ülkemizde bir vatandaşımız yapmış ve ceza yemişti. :)) hindistan'da ise halkı bilinçlendirme kampanyası kapsamında polisler coronavirüs temalı kask takıyorlar.

    * filipinler cumhurbaşkanı rodrigo duterte, askerlerinin karantinayı ihlal edenleri vurmaktan çekinmeyeceğini söyledi. filipinler'in lübnan büyükelçisi 62 yaşındaki bernardita catalla'nın coronavirüs sebebiyle hayatını kaybettiği bildirildi. karantina önlemlerinin filipinler'in başkenti manila üzerindeki etkisi

    * yunanistan'da hastanaler malzeme sıkıntısı çekmeye başladılar. patologlarının dörtte biri pozitif test edilmiş durumda. yunanistan'ın en büyük sorunlarından biri yaşadıkları ekonomik kriz sırasında binlerce eğitimli doktorun çoğunlukla almanya ve ingiltere'ye göç etmiş olması. geçen hafta tıp öğrencileri ve emekli uzmanlar da dahil olmak üzere gönüllüler için bir çağrı yapıldı. hükümet yoğun bakım yatakları ve virüs testleri için özel hastanelere 30 milyon avro (33 milyon dolar) verdiği için ateş altında. eleştirileri saptırmak için bazı özel kurumlar bağışları artırıyor. bu hafta yunanistan'ın önde gelen özel sağlık gruplarından biri, pandemi sırasında kullanılmak üzere devlete tüm bir kliniği bağışladığını açıkladı. nakliye patronu aristoteles onassis'in vakfı olan onassis vakfı, bu hafta yunan sağlık sistemi için 7.75 milyon avroya mal olan 13.5 milyon koruyucu maske aldıklarını duyurdu.

    * yunanistan'da ayrıca 2,000 kişinin kaldığı bir mülteci kampının içindeki 20 göçmende virüs tespit edilmesi sonucu mülteci kampı karantina altına alındı.

    * avustralya hükumeti çalışan ailelere destek olması amacıyla önümüzdeki altı ay boyunca çocuk bakım hizmeti ücretlerinin devlet tarafından karşılanacağını açıkladı.

    * israil sağlık bakanı ve israil ortodoks yahudi cemaatinin önde gelen bir üyesi olan yaakov litzman ile eşinin coronavirüs testleri pozitif çıktı. bu da netanyahu'nun yeniden kendini karantinaya almasına neden oldu.

    * sony, salgın nedeniyle merakla beklenen "the last of us ıı " ve bazı oyunların geliştirilmesini süresiz olarak askıya aldığını duyurdu.

    * empire state binası kentin acil bir durumun ortasında olduğunu hatırlatıyor.

    bugün itibariyle dünya genelindeki vaka sayısı 1.000.000 u aşmış bulunuyor.

    almanya'daki vaka sayısı 80.000 sınırını aştı ve bugün itibariyle çin'i vaka sayısında geçmiş bulunuyorlar.

    iran'daki vaka sayısı 50.000 sınırını aştı.

    ingiltere'deki vaka sayısı 30.000 sınırını aştı.

    kanada'daki vaka sayısı 10.000 sınırını aştı.

    ülkemiz 2.456 yeni vaka bildirdi ve ülkemizdeki vaka sayısı 18.135'e yükseldi.

    dünya genelinde görülen vaka sayıları,

    amerika: 238.836 ( + 23.833)
    italya: 115.242 ( + 4.668)
    ispanya : 110.238 ( + 6.120)
    almanya : 84.636 ( + 6.655)
    çin: 81.589 ( + 35)
    fransa: 59.105 ( + 2.116)
    iran: 50.468 ( + 2.875)
    ingiltere: 33.718 ( + 4.244)
    isviçre: 18.827 ( + 1.059)
    türkiye: 18.135 ( + 2.456)
    belçika: 15.348 ( + 1.384)
    hollanda: 14.697 ( + 1.083)
    kanada: 11.118 ( + 1.387)
    avusturya : 11.108 ( + 397)
    güney kore : 9.976 ( + 89)
    portekiz: 9.034 ( + 783)
    brezilya: 7.910 ( + 1.030)
    israil : 6.857 ( + 765)
    isveç: 5.568 ( + 621)
    norveç : 5.140 ( + 263)
    avustralya: 5.139 ( + 91)
    irlanda: 3.849 ( + 402)
    çekya: 3.805 ( + 216)
    rusya: 3.548 ( + 771)
    şili: 3.404 ( + 373)
    danimarka: 3.386 ( + 279)
    ekvator: 3.163 ( + 405)
    malezya: 3.116 ( + 208)
    polonya: 2.946 ( + 392)
    romanya: 2.738 ( + 278)
    filipinler: 2.633 ( + 322)
    hindistan : 2.536 ( + 538)
    lüksemburg: 2.487 ( + 168)
    pakistan: 2.386 ( + 268)
    japonya : 2.384 ( + 206)
    suudi arabistan: 1.885 ( + 165)
    tayland: 1.875 ( + 104)
    endonezya: 1.790 ( + 113)
    yunanistan: 1.544 ( + 129)
    finlandiya: 1.518 ( + 72)
    güney afrika: 1.462 ( + 82)
    peru: 1.414 ( + 91)
    dominik cumhuriyeti: 1.380 ( + 96)
    meksika: 1.378 ( + 163)
    izlanda: 1.319 ( + 99)
    panama: 1.317 ( + 136)
    sırbistan: 1.171 ( + 111)
    kolombiya: 1.161 ( + 96)
    arjantin: 1.133 ( + 79)
    singapur: 1.049 ( + 49)
    birleşik arap emirlikleri: 1.024 ( + 210)
    hırvatistan: 1.011 ( + 48)
    cezayir: 986 ( + 139)
    katar: 949 ( + 114)
    ukrayna: 897 ( + 103)
    slovenya: 897 ( + 56)
    mısır: 865 ( + 86)
    estonya: 858 ( + 79)
    hong kong: 802 ( + 36)
    yeni zelanda: 797 ( + 89)
    ırak : 772 ( + 44)
    fas: 691 ( + 37)
    ermenistan: 663 ( + 92)
    litvanya: 649 ( + 68)
    bahreyn: 643 ( + 74)
    macaristan: 585 ( + 60)
    bosna hersek: 532 ( + 73)
    moldova: 505 ( + 82)
    lübnan: 494 ( + 15)
    letonya: 458 ( + 12)
    bulgaristan: 457 ( + 35)
    tunus : 455 ( + 32)
    kazakistan : 435 ( + 55)
    andorra: 428 ( + 38)
    slovakya: 426 ( + 26)
    azerbaycan : 400 ( + 41)
    kosta rika: 396 ( + 21)
    kuzey makedonya: 384 ( + 30)
    güney ve kuzey kıbrıs: 356 ( + 36)
    uruguay: 350 ( + 23 )
    kuveyt : 342 ( + 25)
    tayvan: 339 ( + 10)
    belarus : 304 ( + 141)
    ürdün: 299 ( + 21)
    burkino faso : 288 ( + 6)
    arnavutluk: 277 ( + 18)
    afganistan : 273 ( + 36)
    san marino: 245 ( + 9)
    vietnam: 227 ( + 9)
  • internette salgının abartıldığına dair her türlü mecrada birçok yazı görüyoruz. ekşi sözlük'te de bununla ilgili birçok başlık açıldı açılıyor. bu kişiler genellikle komplocu veya herkes koyun, ben gerçekleri görüyorum kafasında kişiler. çoğu bunun mevsimsel gripten çok da farklı olmadığını türlü nedenlerle abartıldığını iddia ediyor. işin kötüsü insanların önemli bir kısmı fikirlerini böyle radikal bir şekilde ifade edemese de salgının büyütüldüğünü düşünüyor. neden bunun böyle olmadığını ve karantina uygulamalarının yerinde olduğunu iki basit görselle açıklayacağım.

    ilk görselimiz şu; https://hizliresim.com/n1vbfa

    görsele baktığımızda virüsten etkilenen kişilerin %85'inin hastaneye gitmeden hafif semptomlarla veya hiçbir semptom göstermeden normale döndüğünü görebiliyoruz. yani sars-cov-2 bulaştığı herkesi yatağa düşürmüyor. genellikle anlaşılamayan bir nokta bu. mesela fatih terim'in iyileştiği açıklanınca kamuoyunda neredeyse tepki oldu, 'nasıl beş güne iyileşir, hiç hasta olmamıştır o.' şeklinde. bu yoğun tepkilerden kamuoyunun genel olarak hastalığı algılayamadığını anlayabiliriz. yani covid-19 herkes için ölümcül bir hastalık değil. gelelim diğer %15'e. bunlar hastalığı ağır yaşayan, hastanelik olan kişiler. %85'lik kısım genellikle gençler, sağlıklı beslenen sağlık durum iyi kişilerken bu kişiler genellikle yaşlılar, kronik rahatsızlıkları olanlar ve bağışıklık sistemi zayıf olanlar (kanser, organ nakli). üçüncü gruptakiler tıbbi destekle hastalığı yenip, iyileşen kişiler ve toplam enfekte olanların %10'unu oluşturuyorlar. geriye kalan %5 ise hastalığı en ağır şekilde yaşayanlar. bu insanların içinde oksijen desteğine ihtiyaç duyan ve yoğun bakıma alınanlar da var. hastalıktan hayatını kaybedenler de bu grupta. ancak hastaların aldığı tıbbi desteğe göre de bu oranlar değişiyor. ölüm oranlarının ülkeden ülkeye değişmesinin en önemli nedeni ülkenin yaş ortalaması, sağlık sisteminin yeterliliği ve insanların genel sağlık durumu. yani ortalama yaşam süresi 82 yıl olan, salgına hazırlıksız yakalanan, nüfus içinde 50 yaş üstünün önemli bir yer tuttuğu ve sağlık sisteminin çöktüğü italya'da %11 kayıtlı vaka/ölüm oranı çok da sıra dışı bir olay değil. ekstrem bir örnek vermek gerekirse tüm serie a futbolcuları virüsten etkilenmiş olsa ölüm oranının %1 bile olmayacağını rahatlıkla söyleyebiliriz. yani hastalık nüfusun belli bir bölümü için ölümcül. sağlıklı insanlar için çok da korkutucu bir hastalık değil. bu noktada ölüm oranı yüksek hastalığa akciğer kanseri örnek verilebilir. hastalığa yakalanan insanların %90'ından fazlası 5 yıl içinde hayatını kaybediyor. görülen o ki insanların bir kısmı da covid-19'u kafasında bu şekilde kodlamış. ondan sonra o nasıl iyileşti bu nasıl iyileşti diye şaşırıyor, pozitif olup çabucak iyileşen kişileri ilgi çekmeye çalışmak gibi şeylerle itham ediyorlar.

    gelelim 2. görsele; https://hizliresim.com/ay5gwy

    bu grafik covid-19'un diğer bulaşıcı hastalıklar içindeki yerini gösteriyor. görüldüğü üzere ölüm oranı ebola, kuş gribi ve mers'e göre oldukça düşük. ancak sıkıntı şu; bazı noktalarda hala kesinlik olmasa da hastalık mers, kuş gribi ve eboladan çok daha yüksek bir bulaşıcılığa sahip. yakın zamana kadar önemsenmediği için bugün pozitif vakalar bir milyonun üstünde. eğer hiçbir karantina tedbiri uygulanmasaydı ve insanlar panik yapmasın diye hastalık küçük gösterilmeye çalışılsaydı bugün belki de on milyonlarca enfekte olmuş insan olacaktı. bu da hastanede tedavi gören ve ölüm riski olan 1.5 milyondan fazla insan demek. yani özetle karantina gerekli diyenlerin, hastalık akciğer kanseri veya pankreas kanseri gibi ölümcül diye bir iddiası yok. bu salgın tehlikeli çünkü ölüm oranları çok daha yüksek olan bu hastalıklar bulaşıcı değil. yani karantina hastalık hızlı yayıldığı için sağlık sistemi iflas etmesin diye alınan bir tedbir. bir de bu tabloya zamanla hasta olup görevini bir süre yapamayacak sağlık personellerini de katmak gerekiyor. özetle amaç herkesin aynı anda hasta olmasını engelleyip, hastalığın %1-2'lerde olan ölüm oranını %5'lere çıkarmamak. yani ne yapılırsa yapılsın bu hastalık insanları öldürecek. ancak karantina tedbirleri yüksek bir bulaşıcılığı olan bu hastalık için zaruri.

    sonuç olarak normalde ben de her işte bir komplo arayan birisi olsam da bu karantina tedbirlerinde ve hayatın durdurulmasında bir gariplik yok. işin güzel tarafı çalışmak zorunda olan kişilerin bizi ölüme yolluyorlar gibi bir psikolojiye girmesine de gerek yok. tabii ki yaşlılar ve kronik rahatsızlığı olanları bundan muaf tutmak lazım. komploculara dönersek bu konu tartışmaya kapalı ancak bu virüs laboratuvar ortamında ortaya çıkarılmışsa kimin yapmış olabileceğini sabah kadar tartışırım :)
  • bu nasıl bir virüs ki, bazı insanlarda ölüme sebep olurken bazıları hasta olduğunu fark etmiyor bile. üstelik gittikçe genişleyen çok çeşitli bir semptom skalası var.
    hala hakkında çok az şey bilindiğini düşünüyorum.

    en çok merak ettiklerim ise şunlar,

    bilgi sahibi, uzman yazarlarımız açıklarsa ne güzel olur, bunlar önemli detaylar:

    - asemptomatik hastalarda ne oluyor da hiç hissetmeden atlatıyorlar?
    kuvvetli bağışıklık sebebiyle diyelim. e peki bir insanın ateşi de mi çıkmaz, kendini biraz halsiz de mi hissetmez bağışıklık bunları alt ederken?
    nasıl olur da semptom göstermezler?

    - peki ya esas belirtileri hiç göstermeyip, sadece yan belirtileri gösterenler?
    mesela hastaların küçük bir yüzdesi bu virüsü sadece gastrointestinal belirtiler göstererek hafif atlatabiliyormuş. (örn. ishal, kusma, karın ağrısı,...vs.)
    mild covıd-19 often only shows gastro symptoms
    bu nasıl olabiliyor? virüs hastanın içinden geçip gidiyor mu? nedir bunun sebebi?
  • son veriler doğrultusunda dünya vaka sıralamasındaki yerimiz stabil. 10. sırada yer almaya devam ediyoruz.

    muhtemelen bir sonraki verilere göre, 18827 vaka sayısı ile 9.sırada yer alan isviçre’yi de ne yazık ki geride bırakacağız.

    bu noktadan sonra tabloda aşağıya doğru sıralanan ülkeler bilindiği üzere ürkütücü ve astronomik rakamlara sahip durumda ve de aramızda şu anlık çok büyük, ciddi farklar bulunuyor. her ne kadar yapacağımız test sayısındaki artışa göre vaka sayısının da maalesef ciddi derecede artacağını düşünsek de, umarız çok daha karamsar bir tablo ile karşılaşmayız diyerek ilk günlerden itibaren paylaştığım türkiye’nin vaka sıralama istatistiklerini son kez paylaşarak artık son veriyorum.

    türkiye’deki seyri ve vaka istatistiklerinde son durum şu şekilde;

    11 mart - ilk vaka
    19 mart - 9.gün -359- dünya vaka sıralaması: 31.
    20 mart - 10.gün -670- dünya vaka sıralaması: 27.
    21 mart - 11.gün -947- dünya vaka sıralaması: 23.
    22 mart - 12.gün -1236- dünya vaka sıralaması: 22.
    23 mart - 13.gün -1529- dünya vaka sıralaması: 21.
    24 mart - 14.gün -1872- dünya vaka sıralaması: 20.
    25 mart - 15.gün -2433- dünya vaka sıralaması: 19.
    26 mart - 16.gün -3629- dünya vaka sıralaması: 15.
    27 mart - 17.gün -5698- dünya vaka sıralaması: 14.
    28 mart - 18.gün -7402- dünya vaka sıralaması: 14.
    29 mart - 19.gün -9217- dünya vaka sıralaması: 13.
    30 mart - 20.gün -10827- dünya vaka sıralaması: 12.
    31 mart - 21.gün -13531 - dünya vaka sıralaması: 10.
    1 nisan - 22.gün - 15679 - dünya vaka sıralaması : 10.
    2 nisan - 23.gün - 18135 - dünya vaka sıralaması: 10.

    türkiye’deki genel istatistik;

    test sayısı: 125556
    vaka sayısı: 18135
    vaka oranı: %14,44
    ölüm sayısı: 356
    ölüm oranı : %1,96

    son üç günün istatistikleri;

    -2 nisan-
    test sayısı: 18757
    vaka sayısı: 2456
    vaka oranı: %13,09

    -1 nisan-
    test sayısı: 14396
    vaka sayısı: 2148
    vaka oranı: %14,92

    -31mart-
    test sayısı: 15422
    vaka sayısı: 2704
    vaka oranı: %17,53
  • oldukça yüksek sayıda test yapan ve bu nedenle tespitli vaka sayısının gerçek vaka sayısına yakın olduğunu düşündüğüm iki ülke üzerinden ülkelerdeki gerçek vaka sayısının kaç olabileceğine ilişkin bir öngörü çalışması yapmak istiyorum. yüksek sayıda test yapan ve asemptomatik vakaları bile bulmaya çalışan bu iki ülke güney kore ve almanya.

    güney kore : 9976 (9 bin 976) tespitli vaka - 169 ölüm - 59'da 1 ölüm yani yüzde 1,69 ölüm oranı

    almanya : 84636 (84 bin 636) tespitli vaka - 1099 (bin 99) ölüm - 77'de 1 yani 1,29 ölüm oranı

    ülkelerin açıkladıkları ölüm sayılarının tespit ettikleri vaka sayısından daha fazla gerçeği yansıttığı aşikar. dolayısıyla bu iki örnek ülkenin verilerini esas alarak diğer ülkelerin açıkladıkları ölüm sayısı üzerinden gerçek vaka sayılarını bulmaya çalışacağım. bu iki ülke arasındaki ölüm oranı farkı binde 4. yani güney kore'de bu virüsten kaynaklı ölüm oranı binde 4 daha fazla. ben bir üçüncü değer olarak, güney kore'den de binde 4 daha öldürücü olabilecek üçüncü bir basamak ekliyorum (yaşlı nüfus oranı, sağlık hizmetlerinin koşulları gibi nedenlerle bazı ülkelerde daha yüksek ölüm oranı olabileceği gerçeğinden yola çıkarak ekledim bu basamağı). almanya temelli tahminin ismini 1-alm, güney kore temelli tahminin ismini 2-gk, üçüncü eklediğim tahminin ismini 3-tah olarak göreceksiniz aşağıda. buna göre sonuçlar:

    italya : 115242 (115 bin 242) tespitli vaka - 13915 (13 bin 915) ölüm

    model kapsamında italya'daki gerçek vaka sayısı tahminleri: 1-alm 1071455 (bir milyon 71 binin üzerinde), 2-gk 820985 (820 binin üzerinde), 3-tah 654005 (650 bine yakın).

    yani italya'daki gerçek sayı modelime göre 650 binle 1 milyon 70 bin arasında bir yerde. bu durum mevcut tespitli vaka sayısının çok üzerinde tespit edilememiş vaka olduğunu gösteriyor.

    ispanya : 110238 (110 bin 238) tespitli vaka - 10096 (10 bin 96) ölüm

    model kapsamında ispanya'daki gerçek vaka sayısı tahminleri: 1-alm 777392 (777 binin üzerinde), 2-gk 595664 (595 binin üzerinde), 3-tah 474512 (474 binin üzerinde).

    yani modelime göre ispanya'daki gerçek vaka sayısı 474 binle 777 bin arasında. bu da mevcut tespitli vaka sayısının çok üzerinde tespit edilememiş vaka olduğunu gösteriyor.

    fransa : 59105 (59 bin 105) tespitli vaka - 5387 (5 bin 387) ölüm

    model kapsamında fransa'daki gerçek vaka sayısı tahminleri: 1-alm 414799 (414 binin üzerinde), 2-gk 317833 (317 binin üzerinde), 3-tah 253189 (253 binin üzerinde).

    fransa'daki gerçek vaka sayısı modelime göre 253 binle 415 bin arasında. ancak tespitli vaka sayıları bunun çok altında. bugün, tek gün içerisinde bildirdikleri 1355 (bin 355) ölüm, fransa'nın gerçek vaka sayısının tespit ettiklerinden çok fazla olduğunu ortaya koyuyor zaten.

    ingiltere : 33718 (33 bin 718) tespitli vaka - 2921 ( 2 bin 921) ölüm

    model kapsamında ingiltere'deki gerçek sayısı tahminleri: 1-alm 224917 (224 binin üzerinde), 2-gk 172339 (172 binin üzerinde), 3-tah 137287 (137 binin üzerinde).

    ingiltere'de gerçek vaka sayısı model kapsamındaki verilerle 137 binle 225 bin arasında. zaten son günlerde çok az test yapıldığına dair bir tartışma var ingiltere'de. bu model kapsamındaki değerlendirmede bunu doğruluyor.

    türkiye : 18135 (18 bin 135) tespitli vaka - 356 ölüm

    model kapsamında türkiye'deki gerçek vaka sayısı tahminleri: 1-alm 27412 (27 binin üzerinde), 2-gk 21004 (21 binin üzerinde), 3-tah 16732 (16 binin üzerinde).

    türkiye'deki gerçek vaka sayısı modelime göre 17 bin ile 28 bin arasında. sağlık bakanlığının açıkladığı mevcut rakam 18 bin. bu test konusunda fena gidilmediğini gösteriyor bence. ancak ülkemizdeki süreç diğer ülkelerden daha geç başladığı için bir süre sonra yapılacak bir değerlendirme daha doğru olabilir.
hesabın var mı? giriş yap