sars-cov-2

• bugünün önemli gelişmeleri,
  
  * toplam ölüm sayısı 332.860
  
  * çin bugün yeni ölüm bildirmedi.
  
  * amerika 1.546 yeni ölüm bildirdi ve ülkedeki sayı 96.053 'ye yükseldi.
  
  * birleşik krallık 338 yeni ölüm bildirdi ve ülkedeki sayı 36.042 'ye yükseldi.
  
  * italya bugün 156 yeni ölüm bildirdi ve ülkedeki sayı 32.486 'ya yükseldi.
  
  * fransa bugün 83 yeni ölüm bildirdi ve ülkedeki sayı 28.215 'ye yükseldi.
  
  * ispanya bugün 52 yeni ölüm bildirdi ve ülkedeki sayı 27.940 'a yükseldi.
  
  * brezilya 1.026 yeni ölüm bildirdi ve ülkedeki sayı 19.156 ' ya yükseldi.
  
  * belçika 36 yeni ölüm bildirdi, ülkedeki sayı 9.186 'ya yükseldi.
  
  * almanya 38 yeni ölüm bildirdi ve ülkedeki sayı 8.303 'e yükseldi.
  
  * iran bugün 66 yeni ölüm bildirdi ve ülkedeki sayı 7.249 'a yükseldi.
  
  * kanada 114 yeni ölüm bildirdi ve ülkedeki sayı 6.145 'e yükseldi.
  
  * hollanda 27 yeni ölüm bildirdi ve ülkedeki sayı 5.775 'e yükseldi.
  
  * meksika 424 yeni ölüm bildirdi ve ülkedeki sayı 6.000 sınırını aşarak 6.090 'a yükseldi. böylelikle meksika hollanda'yı geride bırakarak dünya genelinde salgında en çok kayıp veren 11. ülke konumuna yükseldi.
  
  * isveç 40 yeni ölüm bildirdi ve ülkedeki sayı 3.871 'e yükseldi.
  
  * hindistan bugün 150 yeni ölüm bildirdi ve ülkedeki sayı 3.584 'e yükseldi.
  
  * ekvador 100 yeni ölüm bildirdi ve ülkedeki sayı 2.939 'a yükseldi.
  
  * rusya 127 yeni ölüm bildirdi ve ülkedeki sayı 3.000 sınırını aşarak 3.099 'a yükseldi.
  
  * peru 124 yeni ölüm bildirdi ve ülkedeki sayı 3.148 'e yükseldi.
  
  * isviçre bugün 6 yeni ölüm bildirdi ve ülkedeki sayı 1.898 'e yükseldi.
  
  * irlanda 12 yeni ölüm bildirdi ve ülkedeki sayı 1.583 'e yükseldi.
  
  * endonezya 36 yeni ölüm bildirdi ve ülkedeki sayı 1.278 'e yükseldi.
  
  * portekiz 14 yeni ölüm bildirdi ve ülkedeki sayı 1.277 'ye yükseldi.
  
  * romanya 9 yeni ölüm bildirdi ve ülkedeki sayı 1.156 'ya yükseldi.
  
  * pakistan 32 yeni ölüm bildirdi ve ülkedeki sayı 1.000 sınırını aşarak 1.017'ye yükseldi. pakistan 1.000 den fazla ölüm bildiren 25. ülke oldu.
  
  * ülkemiz 27 yeni ölüm bildirdi ve ülkemizde salgından hayatını kaybedenlerin sayısı 4.249 'a yükseldi.
  
  bugün dünya genelinde 4.922 kişi salgın nedeniyle hayatını kaybetti.
  
  amerika: 96.053 ( + 1.546)
  birleşik krallık : 36.042 ( + 338)
  italya: 32.486 ( + 156)
  fransa : 28.215 ( + 83)
  ispanya: 27.940 ( + 52)
  brezilya : 19.156 ( + 1.026)
  belçika: 9.186 ( + 36)
  almanya: 8.303 ( + 38)
  iran : 7.249 ( + 66)
  kanada: 6.145 ( + 114)
  meksika: 6.090 ( + 424)
  hollanda: 5.775 ( + 27)
  çin: 4.633
  türkiye: 4.249 ( + 27)
  isveç: 3.871 ( + 40)
  hindistan: 3.584 ( + 150)
  peru: 3.148 ( + 124)
  rusya: 3.099 ( + 127)
  ekvador: 2.939 ( + 100)
  isviçre: 1.898 ( + 6 )
  irlanda: 1.583 ( + 12)
  endonezya: 1.278 ( + 36)
  portekiz: 1.277 ( + 14)
  romanya: 1.156 ( + 9)
  pakistan: 1.017 ( + 32)
  polonya: 972 ( + 10)
  filipinler : 846 ( + 4)
  japonya : 771 ( + 3 )
  mısır: 696 ( + 16)
  avusturya: 633
  kolombiya: 630 ( + 17)
  şili: 589 ( + 45)
  cezayir: 575 ( + 7)
  ukrayna: 579 ( + 15)
  danimarka: 561 ( + 7)
  macaristan: 473 ( + 3 )
  dominik cumhuriyeti: 448 ( + 2 )
  arjantin: 404 ( + 10)
  bangladeş: 408 ( + 22)
  güney afrika: 369 ( + 30)
  suudi arabistan: 351 ( + 12)
  çekya: 306 ( + 2 )
  finlandiya: 306 ( + 2 )
  panama: 287 ( + 6 )
  israil: 279
  güney kore : 264 ( + 1 )
  birleşik arap emirlikleri : 237 ( + 4 )
  sırbistan: 237 ( + 2)
  norveç: 235 ( + 1 )
  moldova: 233 ( + 5)
  nijerya: 202 ( + 10)
  bolivya: 199 ( + 10)
  fas: 196 ( + 2 )
  afganistan: 193 ( + 6)
  belarus : 185 ( + 6)
  yunanistan: 168 ( + 2 )
  honduras: 151 ( + 4)
  kamerun: 146 ( + 6 )
  ırak: 140 ( + 6)
  bosna hersek: 140 ( + 4 )
  kuveyt: 129 ( + 5)
  sudan: 121 ( + 10)
  bulgaristan: 120 ( + 4 )
  malezya: 114
  kuzey makedonya: 111 (+ 1 )
  lüksemburg: 109
  slovenya: 106 ( + 1 )
  avusturalya: 100
  hırvatistan: 97 ( + 1 )
  küba: 80 ( + 1 )
  ermenistan : 70 ( + 3 )
  estonya: 64
  somali: 61
  litvanya: 61 ( + 1 )
  tayland: 56
  burkina faso: 52
  andorra: 51
  kenya: 50
  tunus: 47
  guatemala: 45 ( + 2 )
  azerbaycan: 44 ( + 1 )
  san marino: 41
  kazakistan: 35
  arnavutluk: 31
  gana: 31
  slovakya: 28
  lübnan: 26
  singapur: 23 ( + 1 )
  yeni zellanda : 21
  uruguay: 20
  kuzey ve güney kıbrıs : 17
  katar : 17 ( + 1 )
  kırgızistan : 14
  guadeloupe: 13
  özbekistan : 13
  gürcistan: 12
  paraguay : 11
  izlanda: 10
  venezuela: 10
  mauritius : 10
  guyana: 10
  tayvan : 7
  hong kong : 4
  diamond princess: 11
  
  * içişleri bakanlığı, sosyal medyada 65 gün içerisinde, asılsız ve provokatif coronavirüs paylaşımı yapan 10.111 sosyal medya hesabı incelendiğini, 510 şüphelinin yakalandığını açıkladı.
  
  * 65 yaş ve üzeri vatandaşlara 21 mayıs perşembe günü 09.00’dan itibaren en az
  1 ay boyunca dönmemek kaydıyla tek yön olarak olarak istedikleri yerleşim yerine gidiş izni verildi. içişleri bakanlığının açıkladığı verilere göre bugün itibariyle, 65 yaş ve üzeri vatandaşların, e-devlet, içişleri bakanlığı, e-başvuru sistemi ve alo 199 vefa destek hattı üzerinden; seyahat izin başvurularıyla, yanlarındaki refakatçileri dahil izin verilen kişi sayısı: 258,651. sağlık bakanlığı, bakanlığa aitmiş izlenimi verilen sahte bir telefon uygulaması kullanılarak vatandaşların dolandırılmaya çalışıldığın tespit edildiğini ve dikkatli olunması gerektiği konusunda uyarıda bulundu.
  
  65 yaş ve üzeri olanların, gidecekleri yerlerde de 22 mart'ta yayımlanan genelge kapsamında sokağa çıkma kısıtlamaları devam edecek. 65 yaş ve üzeri vatandaşlara seyahatlerinde refakat edecek kişiler, 72 saat içinde geri dönebilecek.
  
  * diyanet başkanlığı salgın sebebiyle camilerimizde bayram namazı kılınamayacağını duyurdu.
  
  * başakşehir çam ve sakura şehir hastanesi'nin açılış törenine videokonferans yöntemiyle katılan japonya başbakanı abe " ne kadar uzak olsak da benim kalbim sayın erdoğan ve türk halkıyla beraberdir. 60'dan fazla ülkeye yardım eden türkiye'ye saygı duyuyorum." dedi.
  
  * kültür ve turizm bakanı mehmet nuri ersoy bayramdan sonra istanbul’dan çıkışlar için 'tatil amaçlı' özel izin belgesi oluşturulacağını açıkladı.
  
  * meb, 6 haziran cumartesi günü yapılacağı ilan edilen 2020 yılı ilköğretim ve ortaöğretim kurumları bursluluk sınavı'nın (iokbs) 5 eylül 2020 cumartesi günü gerçekleştirilmesi kararlaştırıldığını açıkladı.
  
  * bisiklet federasyonu başkanı erol küçükbakırcı, cumhurbaşkanlığı türkiye bisiklet turu'nun salgın nedeniyle yapılmayacağını açıkladı.
  
  * bilim kurulu üyesi prof. dr. recep öztürk " gençler arasında asemptomatik denilen ‘sessiz taşıyıcılar’ var. virüs taşıdığından kendinin bile haberi olmayan, kendini sağlıklı sanan bu kişiler ile yaşanacak en ufak bir temas tüm aileyi hasta edebilir." uyarısında bulundu.
  
  * prof. dr. mehmet ceyhan "türkiye'de vakaların yüzde 60'nın görüldüğü istanbul soğuk bir şehir mi? ya da new york? şu anda salgının hızla yayıldığı brezilya, ekvador, suudi arabistan ve katar'da sıcaklık 40 derece. emin olmadan halka bilgi verirseniz yanlış tutuma neden olur." açıklamasında bulundu.
  
  * bilim kurulu üyesi zeliha koçak tufan "bu virüs su ve sabunla ölür. hastalık ağır diye en pahalı dezenfektanın kullanılması gerekmiyor."
  
  * kırklareli’de özel bir şirketten kiraladığı ambulansla hasta taklidi yaparak yazlıklarına gittikleri tespit edilen çifte 6.300 lira ceza kesildi.
  
  * zonguldak'ta maskesiz sokağa çıkma yasağı getirildi.
  
  * 4 gün sürecek olan ramazan bayramı'nda sokağa çıkma kısıtlaması uygulanacak. bayram tatilini "evinde geçirecek" olan vatandaşlar eminönü'ne akın ederek bayram şekeri, lokum ve kahve alışverişi yoğunluğu oluşturdu. :))))
  
  * trump yaptırdığı 3. coronavirüs testinin negatif çıktığını, hidrosiklorokin almayı da en kısa sürede bırakacağını açıkladı.
  
  * abd florida'da bulunan walt disney world kapılarını açıyor ama sadece restoranlar ve alışveriş dükkanları için. diğer kayaklar, trenler ve eğlence aletleri kapalı kalmaya devam edecek.
  
  * new york valisi andrew cuomo, çocukları etkileyen covıd-19 ile bağlantılı nadir enflamatuar sendrom vakası bildiren ülke sayısının geçtiğimiz hafta neredeyse iki katına çıktığını bildirdi. kendi sistemlerine göre şu ana dek 159 vaka tespit edilmiş.
  
  * abd, ilaç firması astrazeneca'nın deneysel covıd-19 aşısı için planlanan bir milyar dozun neredeyse üçte birini şimdiden garantiledi. coronavirüse karşı etkili olduğu kanıtlanmamış olsa da abd potasiyel gösteren bütün aşıları çok yakından takip ediyor ve en önce sahip olabilmek için de elinden geleni yapıyor. abd sağlık bakanlığı, ingiliz ilaç üreticisi astrazeneca'ya aşı gelişimini hızlandırmak ve sadece abd'ye verilmek üzere 300 milyon dozu güvence etme karışılığında 1.2 milyar dolara kadar sağlamayı kabul etti. abd şimdiye dek johnson & johnson (j&j), moderna ( mrna.o ) ve sanofi ( sasy.pa ) ile aşı gelişimini desteklemek için anlaşmalar yaptı. almanya ilaç firmasını da bağlamaya çalışmış ama başarısız olmuşlardı hatırlarsanız.
  
  * cambridge üniversitesi, 2021 yazına kadar yüz yüze yapılacak tüm dersleri iptal etti.
  
  * italya başbakanı conte " bulaşma eğrisinin artabileceğinin farkındayız. yeniden açılışın risklerini kabul etmemiz lazım, aşı bulununcaya dek bekleyemeyiz. aksi takdirde üretken sosyal doku onarılamaz şekilde tehlikeye girer. henüz parti yapmanın ya da geceleri toplu halde dışarı çıkmanın zamanı değil. sosyal mesafeye ve maske kullanımına her zamankinden daha fazla saygı duymak gerekiyor." açıklamasında bulundu.
  
  * ingiltere'de yapılan bir araştırmanın ilk bulgularına göre, londra'da yaşayan vatandaşların %17'sinin coronavirüse karşı antikor geliştirdiğini gösteriyor. ingiltere genelinde ise bu oran %5 civarında. ingiltere, roche ve abbott medikal firmasından gelecek hafta sağlık ve bakım çalışanlarına sunulacak 10 milyondan fazla coronavirüs antikor testi almayı kabul ettiğini bildirdi.
  
  * ispanya da vatandaşlar karantina önlemlerinin kaldırılması ve başbakan pedro sanchez'in istifasını talep etmek için madrid sokaklarında protestolar düzenlediler.
  
  * çin wuhan'da tüm şehrin test edilmesine devam ediliyor. şimdiye dek 3 milyon testin yapıldığı açıklandı.
  
  * isveç, diğer avrupa ülkelerinin aksine okulları, lokantaları kapatmadı, karantina önlemleri uygulamadı ve sürü bağışıklığını hedefledi. ancak test sonuçları stockholm'de nüfusun sadece %7.3'ünün antikorları geliştirdiğini gösteriyor. oysa planlarına göre her 3 kişiden 1'inin çoktan bağışıklık geliştirmesi gerekiyordu. sokağa çıkma yasağı uygulayan ülkelerde bile antikor oluşma oranı %10'a kadar çıkıyor. isveç son 1 haftadır kişi başına düşen ölüm oranı en yüksek avrupa ülkesi oldu. danimarka+norveç+finlandiya+izlanda'daki ölümlerin toplamından fazla ölüme sahip.
  
  * madagaskar, coronavirüse karşı geliştirdiğini duyurduğu 'covid organics' isimli mucizevi bitkisel ilacı, afrika ülkelerinden sonra talep üzerine karayipler'deki haiti'ye de gönderecek.
  
  * filistin yönetimi, birleşik arap emirlikleri'nin gönderdiği yardımın kendileriyle değil, israil ile koordine edildiği gerekçesiyle yardım uçağındaki kargoyu reddetti.
  
  * güney afrika sağlık bakanı zweli mkhize, 2 günlük prematüre bebeğin coronavirüs nedeniyle hayatını kaybettiğini açıkladı. bebeğin annesinin testinde pozitif çıkmıştı. net veriler elimizde olmasa da, hayatını kaybeden en küçük hastalardan biri oldu ne yazık ki.
  
  * bulgaristan'da bayram namazı açık havada, sosyal mesafeli ve maskeyle kılınacak.
  
  * iran sağlık bakanı, şimdiye dek 10.000 civarında sağlık çalışanına coronavirus bulaştığını açıkladı.
  
  * arjantin ve kolombiya uluslararası uçuş yasaklarını eylül ayına kadar uzattı.
  
  * peru'da vaka sayısı iki haftada iki katına çıkarak yüz bini aşınca ülkede ilaç sıkıntısı baş göstermeye başladı. viral ve antibiyotiklerin fiyatları 10 katına çıktı. eczanelerin önünde uzun kuyruklar var. polis faiş fiyat uygulayan eczanelere baskınlar düzenliyor.
  
  * devlet başkanı bolsonaro'nun sağcılar klorokin, solcular gazoz içsin diye kendince şaka yaptığı salgında manaus'daki gilberto novaes hastanesinde bulunan yoğun bakım ünitesinde hayatları için mücadele eden insanlar
  
  dünya genelinde vaka sayısı 5.100.000 i geçti.
  
  amerika'da vaka sayısı 1.600.000 sınırını aştı.
  
  brezilya, vaka sayısında ispanya'yı geride bırakarak günde genelinde en çok vaka tespit edilen 3. ülke konumuna yükseldi.
  
  birleşik krallık'ta vaka sayısı 250.000 sınırını aştı. vaka sayısında 250 bini geçen 5. ülke oldu.
  
  endonezya ve polonya'da vaka sayısı 20.000 sınırını aştı.
  
  ülkemiz 961 yeni vaka bildirdi ve ülkemizdeki vaka sayısı 153.548 'e yükseldi. türkiye'nin yaptığı toplam test sayısı 1.729.988, iyileşenlerin sayısı 114.990 oldu.
  
  dünya genelinde görülen vaka sayıları,
  
  amerika: 1.614.563 ( 29.620)
  rusya: 317.554 ( + 8.849)
  brezilya: 275.382 ( + 20.731)
  ispanya : 280.117 ( + 593)
  birleşik krallık: 250.908 ( + 2.615)
  italya: 228.006 ( + 642)
  fransa: 181.826 ( + 251)
  almanya : 178.945 ( + 414)
  türkiye: 153.548 ( + 961)
  iran: 129.341 ( + 2.392)
  hindistan : 118.226 ( + 6.198)
  peru: 108.769 ( + 4.749)
  çin: 82.967 ( + 2 )
  kanada: 81.279 ( + 1.137)
  suudi arabistan: 65.077 ( + 2.532)
  şili: 57.581 ( + 3.964)
  meksika: 56.594 ( + 2.248)
  belçika: 56.235 ( + 252)
  pakistan: 48.091 ( + 2.193)
  hollanda: 44.700 ( + 253)
  katar: 38.651 ( + 1.554)
  ekvador : 35.306 ( + 452)
  belarus: 33.371 ( + 945)
  isveç: 32.172 ( + 649)
  isviçre: 30.694 ( + 36)
  portekiz: 29.912 ( + 252)
  singapur: 29.812 ( + 448)
  bangladeş: 28.551 ( + 1.773)
  birleşik arap emirlikleri: 26.898 ( + 894)
  irlanda: 24.391 ( + 76)
  endonezya: 20.162 ( + 973)
  polonya: 20.143 ( + 404)
  ukrayna: 19.706 ( + 476)
  güney afrika: 19.137 ( + 1.134)
  kuveyt: 18.609 ( + 1.041)
  kolombiya: 17.687 ( + 752)
  romanya: 17.585 ( + 198)
  israil : 16. 683 ( + 16)
  avusturya : 16.404 ( + 51)
  japonya: 16.384 ( + 18)
  mısır: 15.003 ( + 774)
  dominik cumhuriyeti: 13.657 ( + 180)
  filipinler: 13.434 ( + 213)
  danimarka: 11.182 ( + 65)
  güney kore : 11.122 ( + 12)
  sırbistan: 10.919 ( + 86)
  panama: 9.977 ( + 10)
  arjantin: 9.283 ( + 474)
  çekya: 8.743 ( + 22)
  afganistan: 8.676 ( + 531)
  norveç : 8.301 ( + 20)
  bahreyn: 8.174 ( + 286)
  cezayir: 7.728 ( + 186)
  kazakistan: 7.234 ( + 565)
  fas: 7.211 ( + 78)
  avustralya: 7.081 ( + 2 )
  malezya: 7.059 ( + 50)
  moldova: 6.704 ( + 151)
  nijerya: 6.677 ( + 276)
  finlandiya: 6.493 ( + 50)
  umman: 6.370 ( + 327)
  gana: 6.269 ( + 173)
  ermenistan: 5.606 ( + 335)
• ben bu virüsü artık yeterince iyi tanıdığımızı düşünüyorum ve önlemleri alarak büyük ölçüde normale dönebileceğimize inanıyorum. zaten bu karantina meselesini çok fazla uzatmanın imkanı yok, felaket filmlerinde bile uzun süreli sığınaklara girilecekse bir kaç sene önceden hazırlık yapılıyor. insanlığı taktir ettim, tak diye sığınaklara saklanıverdik vallahi.
  
  çoğumuz pek bir şey yapmıyormuş galiba, yapanları idame ediyormuşuz. çiftçi domatesi ekiyor topluyor, adamın domatesinin koordinasyonu için milyon tane insan çalışıyor, adam domatesi satınca da telefonunu kurcalayacak o telefona app falan isteyecek, onları yapıyoruz işte.
  
  benim tahminim, virüsü ciddiye alan her ülke kendi meşrebine uygun olarak normale dönecek yakında ve sağlam filyasyonla atlatacağız bunu. aşı işi yeterince yakın zamanda olmayacak o yüzden maske ve mesafe olayına alışın.
  
  bu arada globalizasyon için taze kan olabilir bu diyorum. juche ile eğlendik güldük ama sınırların kapalı, herkesin kendi kendisine yetmeye çalıştığı dünyanın ne kadar dandik olduğuna bir hatırlatma gibi oldu bu biraz. ne varsa globalizmde var.
  
  https://www.youtube.com/watch?v=hwjcstb6k4o
• şaka maka bu virüs topluma adeta bir update gibi bir patch gibi geldi. insanlar artık sıraya giriyor, asansöre binerken sıkışacağını anlayan merdiven kullanıyor, insanlar birbirlerinin kişisel alanlarına dadanmıyor, sıkışmıyor, bekliyor, öncelik tanıyor.. vay be!
• küreselciler olarak en büyük arzumuz işçilerin evde ense yapıp üretmemesi, ürettiklerimizi de alamaz hale gelmeleri. bu sebeple dünya basını ile işbirliği yapıp siktiriboktan bir grip virüsünü pandemi olarak kakaladık.
  
  amacımızı öğrenmek için 5-10 sene beklemenize gerek yok, biraz ailenizle zaman geçirin istedik. işçileri sömürmeyin dediniz, al sömürmüyoruz ama gene yaranamıyoruz :(
• sars-cov-2 virüsüne yani covid-19’a karşı dünyanın dört bir yanında aşı çalışmaları yapılmaktadır. çeşitli ülkeler, kurumlar ve özel şirketler bunun için büyük bir çaba sarf etmekteler.
  
  bu entry herkesin anlayabileceği bir düzeyde virüs, aşı ve bağışıklık ile ilgili bilgiler içermektedir.
  
  öncelikle aşı nedir, virüs hücreye nasıl girer, vücudumuz ne gibi bir tepki gösterir kısaca bunlardan bahsetmek faydalı olacaktır diye düşünüyorum.
  
  hayvan ve insanları hastalıklardan yapay yollarla korumak için, spesifik immun yanıt oluşturmak amacıyla uygun doz ve yolla immunojenin verilmesine aşılama denir. bu amaçla kullanılan biyolojik madde ise aşıdır.
  
  iyi bir aşı; zararsız olmalı ve yeterli bağışıklık sağlamalı. bu bağışıklık uzun sürmeli, özellikle canlı aşılar bulaşıcı olmamalıdır. daha net ifade ile aşılar güvenli olmalıdır.
  
  aşılamanın amacı da önemlidir. eradikasyon, eliminasyon, hastalığın şiddetini azaltma gibi farklı amaçlarla aşılar üretilir ve kullanılır.
  
  bu aşılar; antijen sunan hücreleri aktive edebilmeli, hem b hem de t lenfositlerini uyarabilmeli, bunlardan gerekli miktarlarda bellek hücreleri geliştirebilmelidir.
  
  aşıdaki antijenlerin epitoplarına karşı, mhc sınıf ıı polimorfizminden kaynaklanan çeşitliliğin üstesinden gelebilecek düzeyde yardımcı ve sitotoksik t lenfositleri geliştirebilmelidir.
  
  sars-cov-2 virüsünün hücreye girmesi kısaca şu şekilde olur: bu virüs spike protein, m proteini ve rna gibi yapıları içerir. hücreye giriş için spike proteini kullanır ve hücrelerdeki ace2 reseptörlere bağlanır. daha sonra virüs hücreye girer ve hücrede kendi rna’sını ürettirip çoğalmaya başlar. rna’dan proteinler üretilir ve virüs kendini replike ederek çoğalır.
  
  bundan sonra artık vücudun bağışıklık sistemi devreye giriyor. şöyle ki;
  antijen sunan hücreler virüsleri yakalar. bu hücreler tarafından viral peptidler şekillenir ve yardımcı t lenfositlerine sunulur. ardından b lenfositleri tarafından virüse karşı antikor üretilir. bu antikorlar virüsün tekrar hücreyi enfekte etmesini engeller. yani immun yanıt oluşmuştur ve artık vücudumuz bu virüsü tanır.
  
  sitotoksik t lenfositleri virüsün tanımlanmasını ve öldürme işlemlerini gerçekleştirir. bellek t hücreleri de tekrar o etken ile karşılaşılması durumunda antikorların hızlı bir şekilde üretilmesini sağlar.
  
  doğal bağışıklık bu şekilde vücudumuz tarafından oluşturulur. yapay bağışıklık ise aşı kullanarak aynı mekanizmanın oluşturulmasıdır diyebiliriz.
  
  çok farklı şekilde aşılar üretilir. bunlardan biraz bahsedersek ülkelerin aşı çalışmalarında kullandıkları teknikleri daha iyi bir şekilde anlayabiliriz.
  
  canlı aşılar; attenüe aşı da denir, zayıflatılmış, enfeksiyöz yetenekleri azaltılmış virüsler kullanılır. (çiçek, kızamık aşısı)
  ölü aşılar; inaktive edilmiş virüsler kullanır. (influenza a-b, kuduz aşısı)
  viral vektör aşılar; bir viral antijeni kodlayan genler, patojeniteyi sağlayan genleri uzaklaştırılmış virüse yerleştirilir ve humoral ve hücresel bağışıklığın uyarılması amaçlanır. en çok adenovirüsler kullanılır.
  nükleik asit aşıları; dna ve rna aşıları kullanılır. kullanılacak canlıya protein sentezlenmesini sağlayacak nükleik asit enjekte edilir. bu sayede canlının kendi ürettiği antijenik üniteler sayesinde immun sistemin uyarılması amaçlanır. sadece genetik materyal kullanılır, virüs içermez.
  rekombinant aşılar; proein alt ünite aşılardır. patojenik etkenin bir parçasını içerir. sars-cov-2 için spike proteinler ve m proteinleri kullanılabilir.
  vlp aşılar; virüs benzeri partiküller kullanılır.
  
  bu bilgiler ile birlikte alttaki linki takip ederseniz, sars-cov-2 için aşı üretimi konusunda ülkelerin ve firmaların ne durumda, hangi fazda olduklarını, hangi aşı teknikleri ile çalıştıklarını daha rahat anlayabilirsiniz.
  covid-19 aşı çalışmaları
• sars-cov-2 bazı insanlara diğerlerinden daha sert vuruyor , bazıları ise sadece hafif semptomlarla hastalığı atlatabiliyor. internet kaynaklarını kullanarak bu konuya cevap arayalım haydi !
  
  okuduğum bir dolu araştırma ve makale bir konuyu işaret ediyor. genç insanlar veya yaşlı nüfus sınıfında sayamayacağımız sağlıklı insanlar da dahil olmak üzere bazı yetişkinlerin bağışıklık sistemlerinin virüsün varlığına aşırı tepki verdiğine inanılıyor. sanki virüs bulaşmış hücrelerin yanında sağlıklı hücreleri meşgul veya rahatsız eden birşeyler varmış gibi. sitokin fırtınası sendromu olarak adlandırılan kontrol dışı enflamatuar reaksiyonun akciğerlere, kalbe ve diğer organlara zarar verebileceğini söyleyen çok fazla bilim adamı var. altta yatan rahatsızlığı ve yaşlılık durumu olmadığı halde ağır seyreden veya ölümle sonuçlanan vakaların sebeplerinden birisinin bu durum olduğu hakkında bilim dünyasının artan şüpheleri mevcut.
  
  yaş durumu baskın faktör olsa da yeni araştırmalar hastalık şiddetini etkileyen bir dizi özellik ortaya koyuyor. çoğunlukla 60 yaş üstü hastalardan ölüm haberleri gelmesini normal karşılıyoruz. ama neden kimi vakalarda 20 yaşında ve mükemmel sağlığa sahip bir genç kritik tıbbi mudahalelere ihtiyaç duyuyor da, 70 yaşında hem de akciğer kanseri ile savaşan bir kişi covid-19'u hafif bir şekilde sorunsuz atlatabiliyor?
  
  öncelikle risk faktörlerine bakalım;
  yaş , 1. ve 2. tip diyabet , kalp hastalıkları , hipertansiyon , sigara , kan tipi obezite ve genetik faktörler.
  
  yaşlı insanlardaki ölüm oranlarındaki eğilim kısmen birçok yaşlı insanın kalp hastalığı ve diyabet gibi covid-19 semptomlarını şiddetlendiren kronik tıbbi durumlara sahip olmasından kaynaklanabilir. bağışıklık sisteminin patojenlerle savaşma yeteneğinin ilerleyen yaşla birlikte azaldığı ve yaşlıları ciddi viral enfeksiyonlara karşı savunmasız bıraktığı biliniyor. ancak covid-19 , altta yatan sağlık sorunları olmayan yüzlerce , muhtemelen binlerce genç insanı da öldürdü .
  
  önce elimizde bulunan verileri ortaya koyarak bazı cevaplar arıyalım. mesela x kromozomu, virüse karşı vücudun bağışıklık yanıtına ait cevaplardan birisi olabilir . x kromozomu, bağışıklık sistemimizi programlamaktan sorumlu genleri barındırır . iki x kromozomu olan kadınlar tipik olarak sadece bir tane x kromozomu olan erkeklerden daha güçlü bir bağışıklık tepkisine sahiptir. bu bilgi ile, erkek ölümleri ya da erkek hastaların ağır seyreden vaka sayısının kadınlardan fazlalığını açıklayabilecek bir adet kanıt ortaya koyabiliriz.
  
  mart ayında, çin'in huazhong bilim ve teknoloji üniversitesi'nden araştırmacılar , ciddi covid-19 vakalarına sahip kadınların, eşit derecede etkilenen erkeklerden daha fazla koronavirüs antikoruna sahip olduklarını ve muhtemelen virüsle daha efektif olarak savaşabildiklerini keşfetti .
  
  bazı araştırmalar da, erkeklerin alışkanlıkları nedeniyle covid-19'a yenilme olasılığının daha yüksek olduğunu göstermiş. erkeklerdeki %34 lük sigara içme oranı bunun örneklerinden sadece biri.
  
  alkol tüketiminin, ufak da olsa karaciğerinde hasar bıraktığı kişilerde ağır seyreden, bazı durumlarda da ölüm ile sonuçlanan vakalara sebep olmasını da başka bir kanıt olarak vermek mümkün.
  
  minnesota üniversitesi bulaşıcı hastalıklar uzmanı dr. michael osterholm , kişi sağlıklı gözükse de, vücudunda bulunan obezite salgısının da kimi vakaların ağır seyretmesini ya da ölüm oranlarının artmasını etkileyebileceğini söylemiş. elimizde vakaların farklı seyretmesi ile ilgili soruya bir yanıt daha var demektir.
  
  dünya çok sayıda başarılı siyahi sporcuya sahip. olimpiyat dereceleri alan, dünya rekorları kıran fit durumdaki siyahi insanları hepimiz biliriz. dolayısı ile, bu güçlü kuvvetli görünen insanların virüse karşı bağışıklık sistemi yanıtlarının daha kuvvetli olacağını düşünürüz. fakat covid-19 orantısız bir şekilde siyahi amerikalıları beyaz amerikalılardan daha çok öldürüyor gibi gözüküyor. new york'ta afrika kökenli siyahi amerikalıların covid-19 kaynaklı ölümleri, beyaz amerikalıların ölme olasılığının iki katı daha fazla ölçülmüş. chicago 'da ise virüsle ilişkili kaydedilen ölümlerin % 72'si afrika kökenli amerikalılar'dan oluşmuş. konu ile ilgili new york times haberine göz atabilirsiniz. amerikalı yetkililer, yaşanan bu durumun açıklamasını, siyahi amerikalıların altta yatan risk faktörlerinin beyaz amerikalılardan daha fazla olması şeklinde yaptılar. aslında bu durumun sosyolojik ve politik sebepleri de var. geçmişten beri gelir düzeyi düşük siyahi amerikalıların ulusal sağlık hizmetlerine erişimi beyaz amerikalilardan daha az. bu biraz da adil gelir dağılımı ve amerikan sağlık sisteminin herkese eşit imkanlar sağlayıp sağlamayamaması sorunsalı yüzünden yaşanan bir durum sanki.
  
  enfekte olmuş genç ve sağlıklı insanların neden öldüğünü açıklamak halen çok zor. örneğin, virüs hakkında dünyayı harekete geçiren alarmı çalan 34 yaşındaki bir doktor olan li wenliang... patojene bulaştıktan birkaç hafta sonra öldü. altta yatan bilinen bir sağlık sorunu yoktu. bu gibi durumlarda bilim insanlarının ilk olarak akıllarına gelen cevaplar genetik ve çevresel risk faktörlerinin enfeksiyonların şiddetini açıklamaya yardımcı olması ihtimalinden geçiyor.
  
  belki aradığımız kesin cevap değil ama, scripps memorial hastanesi la jolla'da görevli olan doktor shawn evans'ın, altta yatan ciddi bir rahatsızlığı olmadığı halde covid-19'dan dolayı ölen genç hastalar için yaptığı ufak bir değerlendirmesi dikkatimi çekti ;
  --- spoiler ---
  
  hastalığa yakalanıp hızla iyileşenlerin büyük çoğunluğu gençler. ancak genç nüfus arasındaki azınlık bir grup hastada, sars-cov_2'nin kanın oksijen taşıyan hemoglobin hücrelerinde benzersiz bir değişikliğe neden olduğunu gösteriyor.
  
  gördüğüm genç hastaların çoğu, ilk zamanlar hastalıkla uzun sayılabilecek bir süre evlerinde mücadele ettiler. sorunları devam eden hastalar, ancak çok ciddi rahatsızlıklar duymaya başladıklarında hastahaneye gelebildiler. ve hastahaneye kabul edildiklerinde, maalesef virüsün yayılımı oldukça gelişmiş durumda oluyor. dolayısı ile klinik tablo ağırlaşıyor.
  
  --- spoiler ---
  
  doktor shawn evans'ın açıklamaları ile devam edeyim. zira net konuşan insanları severim ;
  
  --- spoiler ---
  
  30 yaşında vücudu çok fit bir triatlet, hiç egzersiz yapmayan 45 yaşında sadece satranç oynayan tembel birisi kadar savunmasız . bu virüsün ana anahtarını kimin taşıdığını halâ bilmiyoruz.
  
  sadece genç olmak, virüse karşı kuvvetli olunduğu anlamına gelmez. hiç kimse, herhangi bir anda hangi bağışıklık korumasına sahip olup olmadığını bilmiyor.
  --- spoiler ---
  
  son bir ihtimale ilişkin bilgiyi de geçip yazımıza son verelim. howard hughes tıp enstitüsü'nde araştırmacı ve rockefeller üniversite hastanesinde doktor olan jean-laurent casanova diyor ki;
  
  "bazı gençler arasında gelişen virüse karşı savunmasızlığın, kişinin dna'sında kısmen kodlanmış olabileceğinden şüpheleniyorum. covid-19 hastalığına yakalanmış bazı genç nüfusun doğuştan gelen bağışıklık hataları veya insanları belirli hastalıklara karşı hassas hale getiren genetik koşulların mevcut olma ihtimali var. genellikle tek bir gendeki tek bir mutasyonun neden olduğu bu durumlar, bağışıklık sisteminin belirli bir virüs veya bakteriye tepkisini engelleyerek, görünüşte sağlıklı gençlerin bir alt kümesinin sars-cov-2 ile enfekte olduktan sonra neden aşırı hastalandığını açıklayabilir."
  
  çözümü de şu şekilde açıklıyor : "öncelikle genomların virüse yatkınlığını açıklayabilecek “aday” mutasyonları ortaya çıkarmak gerek. birinci adım anlamak ! bir gendeki mutasyonu tanımlayıp laboratuvarda test edebilirsek, ikinci aşamada nasıl önleyebilir ve nasıl düzeltebiliriz sorularına cevap bulabilir ve bu sayede sağlıklı genç insanların covid-19 sebebiyle ölümlerine çare bulabiliriz."
  
  bu uzun yazıyı sabredip okudugunuz için minnettarım. hasta arkadaşlara acil şifalar ve diğer herkese de saglıklı günler dilerim.
• new york'taki zencilerin ölüm oranının daha çok olmasının nedeni d vitamini eksikliği de olabilir.
  d vitamini vücut için gerekli ve bildiğiniz üzere güneş ışığıyla ilişkili.
  eğer afrika'daysanız, sürekli güneş ışığına maruz kalacağınızdan, asırlardır, daha az d vitamini sentezleyen siyah deriye sahip olmanız gerekecek, hasbelkader albino doğanlarınız iki üç seneye cilt kanseri..
  eğer kuzey yarım kürenin yukarılarında yaşıyorsanız, çok daha az güneş ışığına maruz kalacaksınız, bu nedenle beyaz derili olanlarınız d vitaminini rahatlıkla sentezlerken, esmerler ve siyahlar bağışıklık sıkıntıları çekebilecek. vegan gibi takviyeyle takılabilirler tabi.
  
  neticede her gen yerinde güzel diyor bu insanları sınırları içine tıkayan çok anti küreselci virüs ya da doğa.
• bel fıtığı ve boyun fıtığı gibi hastalıkları tetikliyor mu merak ettiğim virüs.
  şahsım da dahil son 2 haftada çevremde 4 kişide fıtık ve sinir sıkışması gibi hastalıklar başgösterdi.
• bugünün önemli gelişmeleri,
  
  * toplam ölüm sayısı 338.649
  
  * çin bugün yeni ölüm bildirmedi.
  
  * amerika 1.412 yeni ölüm bildirdi ve ülkedeki sayı 97.465 'e yükseldi.
  
  * birleşik krallık 351 yeni ölüm bildirdi ve ülkedeki sayı 36.393 'e yükseldi.
  
  * italya bugün 130 yeni ölüm bildirdi ve ülkedeki sayı 32.616 'ya yükseldi.
  
  * fransa bugün 74 yeni ölüm bildirdi ve ülkedeki sayı 28.289 'a yükseldi.
  
  * ispanya bugün 688 yeni ölüm bildirdi ve ülkedeki sayı 28.628 'e yükseldi. ispanya böylece vefat sayısında fransa'yı geçerek salgında en çok kayıp veren 4. ülke konumuna yükseldi.
  
  * brezilya 1.385 yeni ölüm bildirdi ve ülkedeki sayı 20.000 sınırını aşarak 20.541' e yükseldi. brezilya 20.000 kayıp sayısına ulaşan 6. ülke oldu.
  
  * belçika 26 yeni ölüm bildirdi, ülkedeki sayı 9.212 'ye yükseldi.
  
  * almanya 49 yeni ölüm bildirdi ve ülkedeki sayı 8.352 'ye yükseldi.
  
  * iran bugün 51 yeni ölüm bildirdi ve ülkedeki sayı 7.300 'e yükseldi.
  
  * kanada 93 yeni ölüm bildirdi ve ülkedeki sayı 6.245 'e yükseldi.
  
  * meksika 420 yeni ölüm bildirdi ve ülkedeki sayı 6.510 'a yükseldi. böylelikle meksika kanada'yı geride bırakarak dünya genelinde salgında en çok kayıp veren 10. ülke konumuna yükseldi.
  
  * hollanda 13 yeni ölüm bildirdi ve ülkedeki sayı 5.788 'e yükseldi.
  
  * isveç 54 yeni ölüm bildirdi ve ülkedeki sayı 3.925 'e yükseldi.
  
  * hindistan bugün 142 yeni ölüm bildirdi ve ülkedeki sayı 3.726 'ya yükseldi.
  
  * ekvador 117 yeni ölüm bildirdi ve ülkedeki sayı 3.000 sınırını aşarak 3.056 'ya yükseldi.
  
  * rusya 150 yeni ölüm bildirdi ve ülkedeki sayı 3.000 sınırını aşarak 3.249 'a yükseldi.
  
  * peru 96 yeni ölüm bildirdi ve ülkedeki sayı 3.244 'e yükseldi.
  
  * isviçre bugün 5 yeni ölüm bildirdi ve ülkedeki sayı 1.903 'e yükseldi.
  
  * irlanda 9 yeni ölüm bildirdi ve ülkedeki sayı 1.592 'ye yükseldi.
  
  * endonezya 48 yeni ölüm bildirdi ve ülkedeki sayı 1.326 'ya yükseldi.
  
  * portekiz 12 yeni ölüm bildirdi ve ülkedeki sayı 1.289 'a yükseldi.
  
  * romanya 10 yeni ölüm bildirdi ve ülkedeki sayı 1.166 'ya yükseldi.
  
  * pakistan 50 yeni ölüm bildirdi ve ülkedeki sayı 1.067'ye yükseldi.
  
  * ülkemiz 27 yeni ölüm bildirdi ve ülkemizde salgından hayatını kaybedenlerin sayısı 4.276 'ya yükseldi.
  
  bugün dünya genelinde 5.789 kişi salgın nedeniyle hayatını kaybetti.
  
  amerika: 97.465 ( + 1.412)
  birleşik krallık : 36.393 ( + 351)
  italya: 32.616 ( + 130)
  ispanya: 28.628 ( + 688)
  fransa : 28.289 ( + 74)
  brezilya : 20.541 ( + 1.385)
  belçika: 9.212 ( + 26)
  almanya: 8.352 ( + 49)
  iran : 7.300 ( + 51)
  meksika: 6.510 ( + 420)
  kanada: 6.245 ( + 93)
  hollanda: 5.788 ( + 13)
  çin: 4.633
  türkiye: 4.276 ( + 27)
  isveç: 3.925 ( + 54)
  hindistan: 3.726 ( + 142)
  rusya: 3.249 ( + 150)
  peru: 3.244 ( + 96)
  ekvador: 3.056 ( + 117)
  isviçre: 1.903 ( + 5)
  irlanda: 1.592 ( + 9)
  endonezya: 1.326 ( + 48)
  portekiz: 1.289 ( + 12)
  romanya: 1.166 ( + 10)
  pakistan: 1.067 ( + 50)
  polonya: 982 ( + 10)
  filipinler : 857 ( + 11)
  japonya : 777 ( + 6)
  mısır: 707 ( + 11)
  kolombiya: 652 ( + 22)
  avusturya: 635 ( + 2)
  şili: 630 ( + 41)
  ukrayna: 588 ( + 9)
  cezayir: 582 ( + 7)
  danimarka: 561
  macaristan: 476 ( + 3)
  dominik cumhuriyeti: 456 ( + 8)
  bangladeş: 432 ( + 24)
  arjantin: 419 ( + 15)
  güney afrika: 397 ( + 28)
  suudi arabistan: 364 ( + 13)
  çekya: 312 ( + 6)
  finlandiya: 306
  panama: 291 ( + 4 )
  israil: 279
  güney kore : 264
  birleşik arap emirlikleri : 241 ( + 4)
  sırbistan: 237
  moldova: 237 ( + 4)
  norveç: 235
  bolivya: 215 ( + 16)
  nijerya: 211 ( + 9)
  afganistan: 205 ( + 12)
  fas: 197 ( + 1)
  belarus : 190 ( + 5)
  yunanistan: 169 ( + 1)
  kamerun: 159 ( + 13)
  honduras: 156 ( + 5)
  ırak: 147 ( + 7)
  bosna hersek: 141 ( + 1)
  kuveyt: 138 ( + 9)
  sudan: 137 ( + 16)
  bulgaristan: 125 ( + 5)
  malezya: 115 ( + 1)
  kuzey makedonya: 112 ( + 1)
  lüksemburg: 109
  slovenya: 106
  avusturalya: 101 ( + 1)
  hırvatistan: 99 ( + 2)
  küba: 81 ( + 1)
  ermenistan : 74 ( + 4)
  estonya: 64
  somali: 61
  litvanya: 61
  tayland: 56
  burkina faso: 52
  andorra: 51
  kenya: 50
  guatemala: 48 ( + 3)
  tunus: 47
  azerbaycan: 46 ( + 2)
  san marino: 41
  kazakistan: 35
  arnavutluk: 31
  gana: 31
  slovakya: 28
  lübnan: 26
  singapur: 23
  yeni zellanda : 21
  uruguay: 20
  katar : 19 ( + 2)
  kuzey ve güney kıbrıs : 17
  kırgızistan : 14
  guadeloupe: 13
  özbekistan : 13
  gürcistan: 12
  paraguay : 11
  izlanda: 10
  venezuela: 10
  mauritius : 10
  guyana: 10
  tayvan : 7
  hong kong : 4
  diamond princess: 11
  
  * milli savunma bakanlığı, celp işlemleri hakkında, sevke tabi yükümlülerin seçim ve sınıflandırma sonuçları 28 mayıs'ta e-devlet üzerinden duyurulacağını, sevk sürecindeki tüm işlemlerin e-devlet'ten yapılacağını, zorunlu durumlar dışında askerlik şubelerinde işlem yapılmayacağını duyurdu.
  
  * içişleri bakanlığı, seyahat izni verilen 65 ve üzeri yaşlardaki vatandaş ile refakatçilerinin sayısının 416.598 olduğunu bildirdi.
  
  * istanbul avcılar murat kölük devlet hastanesi'nde 10 yıldır görev yapan dr. uğur ertuğrul coronavirüs nedeniyle hayatını kaybetti.
  
  * btcturk yeni malatyaspor yapılan testler neticesinde bir futbolcu ve bir personellerinde coronavirüse rastlandığını açıkladı.
  
  * hakkari’nin şemdinli belediye başkanı tahir saklı’nın coronavirüs testinin pozitif çıktığı açıklandı.
  
  * bodrum'a bayram yasakları gelmeden önce son 24 saatte ise yaklaşık 10,000 aracın giriş yaptığı öğrenildi.
  
  * bilim kurulu üyesi prof.dr. alpay azap: " 2.dalga kesin olacak.nisan ayında yaşadığımız kadar yüksek olmasını beklemiyoruz. çünkü toplumda bir hazırlıklılık oluştu; insanlar daha bilinçli,kurumlar nasıl davranacağını biliyor.ikincisi, çok fazla olmasa da kitle bağışıklığı oluştu." açıklamasında bulundu.
  
  * türkiye bilim akademisi üyesi prof. dr. önder ergönül, istanbul'daki coronavirüs bağışıklık oranının %15 civarında olduğunu belirtirken, " oran %60 olduğunda gerçekten hastalığa karşı bağışlık kazanmış olacağız." değerlendirmesinde bulundu.
  
  * bakırköy cumhuriyet başsavcılığı, silivri ceza ve infaz kurumları'nda kronik tüberküloz rahatsızlığı bulunan bir hükümlünün coronavirüs salgını nedeniyle hayatını kaybettiğini açıkladı. savcılık, cezaevinde toplam 82 hükümlü ile tutukluda coronavirüs tespit edildiğini belirtti.
  
  * adana merkez cami'de coronavirüs yasağına uymayarak teravih namazı kılmak isteyen bir grup furkan vakfı üyesine polis müdahale etti. 40 kişi gözaltına alındı. olayların ardından içişleri bakanlığı bir kere daha hatırlatmada bulundu, 29 mayıs 2020 cuma günü belirlenecek kurallar çerçevesinde öğle, ikindi ve cuma namazları camilerde cemaatle kılınabilecek.
  
  * ığdır genelinde maske takma zorunluluğu getirildi.
  
  * abd başkanı donald trump, coronavirüs nedeniyle yaşamını yitirenler için ülkede 3 gün boyunca bayrakların yarıya indirileceğini açıkladı.
  
  * trump, ikinci bir coronavirüs dalgası olması durumunda ilk seferinde olduğu gibi ülke ekonomisini durdurmayacaklarını söyledi. trump " kilise cami ve sinagogları insanların temel ihtiyaçlarını karşıladıkları alanlar olarak tanımlıyoruz. bu alanlar ulusumuzu bir arada tutuyor ve açık olmaları gerekiyor. valiler, bu alanların açılması talimatını vermeli." açıklamasında bulundu. " eğer açmazlarsa, ben açarım." demekten de geri durmadı.
  
  * trump, kendi açıklamalarına ters düşen bilimsel çalışmalara verip veriştirmeye de devam ediyor. colombia üniversitesi'nde yürütülen bir araştırmada, " abd'de sokağa çıkma yasakları 1 hafta erken başlatılsaydı, ölü sayısı 36 bin eksik olacaktı" sonucuna varıldı, trump " colombia çok liberal bir kurum. “diyerek araştırmanın politik bir iş olduğunu söyledi. nıh ve virginia üniversitesi tarafından yapılan araştırma sonucunda, mucize ilaç olarak tanıttığı hydroxychloroquine'in ölümleri artırdığı yolunda bir rapor yayınlanması konusunda "trump düşmanı bir açıklama" yanıtını verdi.
  
  * abd sağlık bakan yardımcısı doktor brett giroir, coronavirüs salgınına ilişkin küresel soruşturmanın acilen başlatılması için dünya sağlık örgütüne çağrıda bulundu.
  
  * abd'nin 1.2 milyar dolar karşılığında 300 milyon doz aşı siparişinin ardından oxford üniversitesi'nden 2. faz test açıklaması geldi. aşının 10 bin yetişkin ve çocuk üzerindeki 2. faz insan testine başlanacağı duyuruldu.
  
  * çin'de 30 yıl sonra ilk kez pandemi nedeniyle ekonomik büyüme hedefi belirlenmedi.
  
  * italya başbakanı guiseppe conte, parlamento oturumu sırasında öksürük krizine tutuldu. defalarca kez su içmesine rağmen öksürüğü yatışmayınca diğer milletvekilleri maske takmadığı için tepki gösterdi. alkışlarla protesto ettiler.
  
  * fransa ekonomi bakanı le maire, renault'un salgının getirdiği ekonomik sorunlar nedeniyle ciddi finansal sorunlar yaşadığını ve tamamen kapanabileceğini söyledi.
  
  * salgının etkileriyle mücadele eden rusya'da ekonomi bakanı maksim reshetnikov, rusya ekonomisinin 2020 yılının ikinci çeyreğinde geçen yılın aynı dönemine göre %9,5 oranında küçüleceğini, yıllık gsyih'nın ise %5 azalacağını tahmin ettiklerini açıkladı.
  
  * rusya'da giydiği şeffaf giysi ile gündeme oturan hemşire nadia, çok sıcak olduğunu, koruyucu elbise istediğinde yok cevabını aldığını, içinin gözüktüğünün farkında olmadığını söyledi. nadia'ya verilen disiplin cezası da geri alındı. diğer doktorlar da koruyucu giysi ile çok bunaldıklarını, nadia'nın bunu yapan tek sağlık çalışanı olmadığını söylediler.
  
  * birleşik krallık başbakanı boris johnson, abd'yi izleyerek ülkesinin çin'e ithalat bağımlılığını sona erdirmeyi planladıklarını açıkladı. hindistan hükumeti de çin ve hong kong'dan gelen yabancı portföy yatırımcılarını daha sıkı inceleyeceklerini belirtti. abd ticaret departmanı, 9 çinli şirketi uygur türkleri'ne karşı insan haklarını ihlal ettiği için kara listeye aldı. abd basını çin'in kuşak yol kapsamında cibuti'deki yatırımlarını da mercek altına aldı. çin'in ilk denizaşırı üssü burada bulunuyor. öte yandan fitch, çin yaptırımları alan avustralya'nın görünümünü 'negatif' izlemeye aldı.
  
  * peru'nun güneyindeki castrovirreyna eyaletindeki tantara adlı ilçenin belediye başkanı jamie rolando urbina torres, içki içmek için karantina kurallarını ihlal ederken suçüstü yakalanınca, gözaltına alınmamak için bir tabutun içine girerek ölü taklidi yaptı.
  
  * malezya başbakanı muhyiddin yassin, bir çalışanında virüs tespit edilmesinin ardından coronavirüs şüphesi nedeniyle evinde 14 gün sürecek karantinaya alındı.
  
  * güney sudan bilgi bakanı michael makuei, savunma bakanı da dahil olmak üzere 10 bakanın testinin pozitif çıktığını açıkladı. bakan makuei, cumhurbaşkanı salva kiir mayardit'in pozitif olduğu haberlerinin gerçeği yansıtmadığını belirtti.
  
  * meksika ligi, santos laguna'da forma giyen 8 oyuncunun corona testinin pozitif çıkması üzerine iptal edildi.
  
  * brezilya'da en çok kaybın olduğu sao paulo'nun valisi joao doria "hem coronavirüsle hem de 'bolsonarovirüsle' savaşmamız gerek." diyerek devamlı olarak valiyi hedef gösteren başkana tepki gösterdi. dünya sağlık örgütü temsilcisi mike ryan güney afrika ve brezilya'nın coronavirüs salgınının yeni merkezleri olduğunu açıkladı. öte yandan kamu hastaneleri sağlık çalışanları, iki aydır maaşlarının ödenmediklerini söyleyerek protesto gösterisinde bulundular. cumhurbaşkanı jair bolsonaro'nun salgını ele alışından ötürü görevden alınması çağrısında bulundular.
  
  * 50 milyon nüfuslu tanzanya'da vaka sayısı sadece 500 ve 3 haftadır da rakamda bir değişiklik yok. devlet başkanı john magufuli, "dualarımızla salgını atlattık" diyor, vatandaşlara bitkisel çay içmelerini, buhar banyoları yapmalarını öğütlüyor. oysa ülkeden kenya'ya geçen 50 kamyon şoföründe virüs bulundu ve ardından kenya kargo trafiği dışında tanzanya ile olan sınırını kapattı. magufuli, ülkelerin tıbbi malzeme bağışı önerisini geri çeviriyor. sağlık bakanlığı müsteşarı ile laboratuvarlardan sorumlu müdürü kovdu. virüs haberi yazan gazeteler cezalandırılıyor ve gazetecilere maske dağıtan bir milletvekili hapse atıldı. başkan kiliseleri, camileri ve barlar ve restoranlar gibi diğer toplanma yerlerini kapatmayı reddetti. ulusal laboratuvar tarafından yapılan testlerin doğruluğunu sorguladı, aksine kullanılan sürüntülerin kendilerine virüs bulaştırabileceğini iddia etti.
  
  * estonya, iş yerlerine daha güvenli bir geri dönüş için dünyanın ilk dijital coronavirüs bağışıklık pasaportlarından birini test etmeye başladı.
  
  * spotify, çalışanlarının isterlerse yıl sonuna kadar evden çalışabileceklerini duyurdu.
  
  * san francisco'da yetkililer evsizler için sosyal mesafe kurallarına uygun özel bir alan sağladı.
  
  * fransa plajlarında alınan sosyal mesafe önlemleri
  
  * hollanda 21 mayıs 2020 ve scheveningen plajlarından görüntüler ise çok farklı
  
  dünya genelinde vaka sayısı 5.200.000 i geçti. iyileşenlerin sayısı 2.100.000 i geçti.
  
  brezilya bir günde bildirilen en yüksek vaka sayısıyla birlikte 300.000 sınırını aştı ve dünya genelinde 300 binden fazla vaka tespit edilen 3. ülke oldu.
  
  şili'de vaka sayısı 60.000 sınırını aştı.
  
  pakistan'da vaka sayısı 50.000 sınırını aştı.
  
  katar'da vaka sayısı 40.000 sınırını aştı.
  
  singapur, bangladeş ve portekiz'de vaka sayısı 30.000 sınırını aştı.
  
  ukrayna ve güzey afrika'da vaka sayısı 20.000 sınırını aştı.
  
  panama'^da vaka sayısı 10.000 sınırını aştı.
  
  ülkemiz 952 yeni vaka bildirdi ve ülkemizdeki vaka sayısı 154.500 'e yükseldi. türkiye'nin yaptığı toplam test sayısı 1.767.495, iyileşenlerin sayısı 116.111 oldu.
  
  dünya genelinde görülen vaka sayıları,
  
  amerika: 1.640.668 ( + 26.125)
  rusya: 326.448 ( + 8.894)
  brezilya: 319.069 ( + 43.687)
  ispanya : 281.904 ( + 1.787)
  birleşik krallık: 254.195 ( + 3.287)
  italya: 228.658 ( + 652)
  fransa: 182.219 ( + 393)
  almanya : 179.713 ( + 692)
  türkiye: 154.500 ( + 952)
  iran: 131.652 ( + 2.311)
  hindistan : 124.794 ( + 6.568)
  peru: 111.698 ( + 2.929)
  çin: 82.971 ( + 4)
  kanada: 82.413 ( + 1.089)
  suudi arabistan: 67.719 ( + 2.642)
  şili: 61.857 ( + 4.276)
  meksika: 59.567 ( + 2.973)
  belçika: 56.511 ( + 276)
  pakistan: 50.694 ( + 2.603)
  hollanda: 44.888 ( + 188)
  katar: 40.481 ( + 1.830)
  ekvador : 35.828 ( + 522)
  belarus: 34.303 ( + 932)
  isveç: 32.809 ( + 637)
  isviçre: 30.707 ( + 13)
  singapur: 30.426 ( + 614)
  bangladeş: 30.205 ( + 1.694)
  portekiz: 30.200 ( + 288)
  birleşik arap emirlikleri: 27.892 ( + 994)
  irlanda: 24.506 ( + 115)
  endonezya: 20.796 ( + 634)
  polonya: 20.619 ( + 476)
  ukrayna: 20.148 ( + 442)
  güney afrika: 20.125 ( + 988)
  kuveyt: 19.564 ( + 955)
  kolombiya: 18.330 ( + 643)
  romanya: 17.712 ( + 127)
  israil : 16. 690 ( + 7)
  avusturya : 16.436 ( + 34)
  japonya: 16.424 ( + 40)
  mısır: 15.786 ( + 783)
  dominik cumhuriyeti: 13.989 ( + 332)
  filipinler: 13.597 ( + 163)
  danimarka: 11.230 ( + 48)
  güney kore : 11.142 ( + 20)
  sırbistan: 11.024 ( + 105)
  panama: 10.116 ( +139)
  arjantin: 9.931 ( + 648)
  afganistan: 9.216 ( + 540)
  çekya: 8.770 ( + 16)
  bahreyn: 8.414 ( + 240)
  norveç : 8.322 ( + 13)
  cezayir: 7.918 ( + 190)
  kazakistan: 7.597 ( + 363)
  fas: 7.332 ( + 121)
  malezya: 7.137 ( + 78)
  avustralya: 7.095 ( + 14)
  nijerya: 7.016 ( +339)
  moldova: 6.847 ( + 143)
  umman: 6.794 ( + 424)
  finlandiya: 6.537 ( + 44)
  gana: 6.486 ( + 217)
  ermenistan: 5.928 ( + 322)
  bolivya: 5.187 ( + 268)
• coronavirüs ailesinin yeni üyesinin ismi.kendisinin röportajı da bulunmaktadır.https://youtu.be/kl8pnmyn3ge