• platon’un mağara alegorisinden günümüze gelene kadar gerçeklik, farklı düşünürlerin farklı farklı teorileri ile açıklanmaya çalışıldı. sanal dünyalar, simülasyon, persona, avatar gibi çeşitli dönüşümler günümüz dünyasında 50 yıl önde anlaşılamayacak bir türü de ortaya çıkardı. sosyal medya. öncesinde televizyon, medya diye eleştirilerin başı çektiği film türleri dönüşüme uğramıştır. elinde cep telefonu olan herkes aynı zamanda potansiyel bir gazeteci olabiliyor. olay anı görüntüsünü kamerasıyla çekip servis edebiliyor. ya da sosyal medya kullanıcısı olduğu yerde fenomen, dolandırıcı, sahte biri olabiliyor. çok derin ve çekici olan bu konuda sanırım milat kabul edeceğimiz film matrix olmuştur. 21. yüzyıla girerken bizlere internetin önemini ve popüleritesini hatırlatan yapım kendisiyle beraber doğacak yeni fenomenleri de beraberinde getirdi. artık, sosyal medya üzerinde 15 dakikalığına ünlü de olabilirdik, seçilmiş kişi de iyi birer sevgili ya da devlet düşmanı azılı bir hacker da. internet ve sosyal medyadan sonra hiçbir şey eskisi gibi olmayacaktı. dolayısıyla sinema da öyle…

    bu konuda en çok ses getirdiğini düşündüğüm başarılı yapımlar:

    (bkz: celle que vous croyez) 2019
    türkçeye hangi kadın olarak çevrilmiş başarılı bir film.

    50 yaşında, iki çocuklu akademisyen claire, takıntı haline getirdiği bir genç ile sahte hesap açarak konuşmaya başlar. sevgilisini sosyal medya hesabında kendisini 23 yaşında, sarışın, genç ve güzel olarak tanıtarak, kendinden onlarca yaş küçük fotoğrafçı bir çocukla olan gerilimli ilişkisini izliyoruz. film, bana seviyor, sevmiyor adlı filmi anımsattı. sahte hesaplar ardına saklanan insanların anlatımı açısından önemli bir film.

    (2010) (bkz: the social network) 2010
    sosyal ağ ismiyle dilimize çevrilen filmin yönetmeni david fincher. facebook'un kuruluşunu anlatan film, internet dünyasının nasıl dönüşüme uğradığını, gerçek profillerle bir üniversite yurt odasından milyarlarca insana ulaşıldığının hikayesi.

    (bkz: ben x) 2007
    her bünyenin kaldırabileceği bir yapım değil onu baştan belirteyim. online oyunlarda çok başarılı bir lise öğrencisinin reel hayattaki tezat oluşturacak biçimdeki ezikliği üzerinden ilerliyor film. lisede öğrencilerin birbirine uyguladığı baskılar, eziyetler başarılı bir biçimde anlatılıyor.

    (bkz: disconnect) 2012
    sanal hayatlar ismiyle türkiyede gösterime girmeyen film, bizleri, internetin aslında iletişimsizliğe nasıl ittiğini başarılı bir şekilde gözler önüne seriyor. yüzlerdeki mavi ışık, mutsuzluğu hiçbir zaman bu kadar iyi yansıtmamıştı.

    (bkz: hard candy) 2005
    lolipop, üniversite zamanlarında izlediğim ve beni son derece rahatsız eden bir filmdi. öyle ki 2. kere izlemeye cesaret edememiştim. sosyal medya üzerinden reşit olmayan kızlarla iletişime geçen pedofil bir sapığın ve onu cezalandıran bir çocuğun hikayesi.

    sala samobjcow imzalı iki filmden bahsetmek isterim:

    (bkz: suicide room) 2011 ve (bkz: hejter) 2020
    iki filmi de şiddetle öneriyorum. spoiler olmaması açısından üç anahtar kelime ile ortak noktalara parmak basmam gerekirse, internet, gençler ve sahte kimlikler.

    (bkz: her) 2013
    spike jonze imzalı film aslında the chobits adlı animeyi referans almış. sanal hayatlar ve yalnızlık üzerine düşündürücü bir yapım.

    (bkz: don't look up) (2021)
    adam mckay imzalı başarılı bir politik komedi. sosyal çoğunluklar, sürü toplumu çok başarılı şekilde yansıtılmış.

    (bkz: searching) 2018
    aneesh chaganty imzalı film, geçen sene izlediğim en başarılı yapımlardandı. kaybolan kızını, internet hesapları üzerinden giderek araştıran bir babanın hikayesi son derece sıradışı tekniklerle ve sinemada deneysel yaklaşımlarla seyirciye yansıtılmış, kameramanlıkla ilgilenenlerin özellikle izlemesini öneririm.

    (bkz: who am i) 2014
    internetin, sosyal medyanın gücünü gösteren film gerilim ve gizemi çok başarılı şekilde kotarıyor.

    (bkz: trust) (2010)
    14 yaşındaki annie (liana liberato) internette tanıştığı bir genç ile arkadaşlık kurar. kurduğu arkadaşlık sanal alemden telefonla görüşme boyutlarına ulaşmıştır. aylar sonra annie arkadaşı (chris henry coffey) aslında kim olduğunu öğrenir. annie çok sarsılır, depresyona girer. annie ’in anne ve babası (clive owen ve catherine keener) kızlarının bu kötü zamanında, ona destek olacaklardır.

    (bkz: nerve) 2016

    oyun, sanal oynanan bir doğruluk mu cesaret mi? oyununu temel alıyor.

    (bkz: underground the julian assange story) 2012
    film, internet dünyasının bu sıra dışı ismi assange ’ın liderlik ettiği hackerlerın hikayesini, aktivist annesi christine assange ile ilişkilerini, ilk bilgisayarı olan commodore 64’le başardıklarını ve hayatından çeşitli kesitleri sunuyor

    (bkz: snowden) 2016
    talk radio gibi öncü bir filme imza atan oliver stone, bu filminde, amerikan hükümetinin "güvenlik" adı altında e-postalara, sosyal medya hesaplarına, cep telefonu mesajlarına, hard disklere, kredi kartı ekstelerine ve hatta bilgisayar kamerasına kadar erişebildiğini öğrenen edward snowden, hükümet gizli hesap olmadığını ve tüm bunların gizli kanunlarla yasallaştırıldığını 2013 haziranı’nda tüm dünyaya duyurur. snowden o anda amerikan tarihinin gördüğü en büyük vatan haini ilan edilirken aynı zamanda da bir kahramana dönüşecektir.

    (bkz: cam) 2018
    güzel bir kız olan alice, üye olduğu bir programda canlı yayın yaparak para kazanmaktadır. popüler oldukça daha fazla para kazanmaya başlayan genç kızın bir gün hesabı hacklenir ve olaylar gelişir. sosyal medya, fenomen olma hayalleri üzerine farklı bir pencereden bakan film olmuş.

    (bkz: surrogates)
    suretler, avatar kavramı üzerine çok farklı bir bakış açısı getirse de daha fazlasını vaadetmeyen farklı bir konusu olup yazık edilen yapımlardan olmuş.

    son olarak

    (bkz: tinder avcısı)
    (bkz: the social dilemma)
    (bkz: kedilere bulaşmayın)
    internetin, sosyal medyanın gücü üzerine yapılmış başarılı belgeseller olmuş şiddetle tavsiye ediyorum.
  • başlığa küçük bir ek yapmak gerekirse, film değildir fakat black mirror'ın nosedive bölümü de mutlaka izlenmelidir. toplumsal etkileşim noktasında güzel mesajlar içeriyor.
hesabın var mı? giriş yap