• beynin iki lobu arasinda kopru gorevi goren corpus callosumun bir nedenle (genellikle epilepsi tedavisi icin) kesilmesi sonucu ortaya cikan durum. sag ve sol loblar kafalarina gore takilmakta ve sanki ayni bedende iki zihin varmis gibi durumlar ortaya cikmaktadir. bu da philosophy of mind icin ilginc sorular ve sorunlar ortaya cikarmaktadir: zihnin birlesik bir butun oldugu yolundaki yargimizi zorlar; kisilik, ego, ozne kavramlarinin tanimlarini yeniden dusundurtur. (ayrıca (bkz: corpus callosum/#1273355))
    (bkz: sizoanaliz)
  • örmeğin hasta bir eliyle sigara yakarken diğeri ona vurur, market alışverişinde seçtiği bir ürünü diğer el sepetten çıkarabilir.
  • (bkz: yabanci el sendromu)
  • ilk ayrık deney çalışmalarını 1950 li yıllarda nörobiyolog roger w. sperry kediler üzerinde bir deney ile yaptı. kedilerin sağ ve sol beyin yarım kürelerini corpus callosum dan keserek ikiye ayırdı ve gözlerden gelen sinirlerin sadece bir yarım küreye gitmesini sağladı. çünkü sağ gözden gelen sinirler ikiye ayrılmakta ve iki yarım küreye birden ulaşmaktaydı. gözden gelen uyarıların sadece bi göze ulaşması için sinirlerin ikiye ayrıldığı yerde sinirlerden biri kesildi ve sadece diğer sinirin uyarıyı beyne iletmesi sağlandı. aynı işlem diğer göz-beyin bağlantısı için de yapıldı. böylece sol gözden gelen uyarının sadece sol göze, sağ gözden gelenin sadece sağ göze ulaşması sağlandı.
    bu deney için şöle bi düzenek hazırlandı; iki odacık ve bu odacıkların önüne iki kapı kondu.(kapılar kedilerin iterek açabilicekleri şekildeydi.) kapılardan birine vharfi cizildi ve bu kapının ardına yiyecek kondu. diğerine ise `^` çizildi ve arkasında yiyecek yoktu. kedi her seferinde bırakıldı ve rastgele odalardan birine girerek yiyeceğe ulaştı. her seferinde odalar yer değiştirdi, yani vişaretli kapı ve oda bi sefer sağdayken diğer sefer sola kondu. ama kedinin sürekli sağ gözü açık bırakıldı ve kedinin yiyecek olan odanın üzerinde ki işareti tanıması belli bi deneme yanılma süresi aldı. belli bi süre sonra kedi artık bırakılır bırakılmaz v işaretli kapıya gidip yiyeceği alıyordu. böylece beynin sol tarafı bu işareti tanımıştı.
    daha sonra kedinin sağ gözü kapatıldı ve beynin sağ tarafına sinyal götürür hale geldi. aynı zamanda yiyecek konan odalarda değişti yani bu sefer yiyecek `^`şekilli kapının ardındaydı. kedi sanki bu düzeneği hiç görmemiş gibi davrandı ve aynı deneme yanılma süresini sergiledi.
    yiyeceğin bulunduğu yeri öğrenmek için gereken süre birinci düzenektekiyle yanıydı. oysa böyle bi operasyon geçirmemiş bi kedi bu deneye tabi tutulsa, beklenen tepki, kedinin hemen yiyecek olan v işaretli odaya koşması olurdu. böylece kedi çok fazla deneme yanılma süresine gereksinim duyacaktı. önceden öğrendiği yolun doğru olmadığını, daha sonra da yeni durumu anlaması gerekirdi.
    oysa böyle bi durum yaşanmadı. sol beynin öğrendiği şeyden sağ beynin haberi bile yoktu. her iki taraf düzeneği kendileri öğrendiler.
  • psikolojide su gune kadar bunlardan daha ilginc oldugunu dusundugum tek vaka yok. icimizde iki kisi mi yasiyor, yoksa bu sayi artar mi gibi bambaska felsefik diyarlara goturmeye muktedir. kisaca olay su, epilepsi beynin bir lobunda baslayip sonra diger lobuna atliyor. bu arada epilepsinin tam aciklamasi da uyarici olmadan aktivasyona gecen noron gruplari, tamamen rastgele. bir nevi beyinde deprem olmasi gibi, uyarici yok ama obek obek noronlar yanip sonuyor, sonuc epilepsi. neyse, corpus callosum denen 200bin noron iceren bir sinir bagi beynin sag ve sol lobunu birlestiriyor. 60'larin sonlarinda corpus callosum'u keserek epilepsinin bir lobdan digerine atlamadan durduralacagina inaniliyor, ve bingo, sonuc gayet basarili; hastalarda epilepsinin kendini tekrarlamamasi bir yana, hicbir araz da yok, hatta su an adini hatirlamiyorum bunu ilk gerceklestiren doktorlardan biri "demek ki corpus callosumun bu loblar sarkmasin diye tutan bir bagdan pek de farki yokmus" gibi bilimselligin babasini aglatmis aciklamalar yapiyor. neyse, gel zaman git zaman derken bu hastalarin bir kisminda soyle haller beliriyor, diyelim adam supermarkette alisveriste, sag elinin market arabasina koydugu sebzeyi sol eli tutup geri cikartiyor. bismil. ya da adam amerikali olduguna gore oh sviit cisis. bir baskasi gomleginin dugmelerini tek eliyle iliklerken, diger el dugmeleri cozmeye basliyor. buna da nacizane yeah beybi diyelim diye dusundum. sonucta hastalar bu sikayetlerle geri donunce testlere baslaniyor.

    simdi bu testlere gecmeden once sunu belirtelim, beynin sol lobu vucudun sag tarafini kontrol ediyor ve konusma merkezi sol lobda. sag lobsa, vucudun sol tarafini kontrol ediyor ve uzaydaki yerimiz gibi dalgalardan sorumlu devlet bakani da sag lob. mukemmele yakin. gazaniga ve ogrencileri soyle bir deney yapiyorlar, ekranda tam ortada bir nokta var, buna odaklanin deyip bir saniyeligine sunu gosteriyorlar: he.art yani, noktanin solunda "he" sagindaysa "art" yaziyor. burda hemen hatirlatalim, "he" solda belirdigi icin bu beynin sag lobuyla algilaniyor. "art" sa sag gorsel alanda belirdigi icin beynin sol lobu, yani konusmayi kontrol eden tarafiyla algilaniyor. corpus callosumu canavar gibi calisan insanlara ne gordugu soruldugunda "heart" diyor, malum.

    neyse, bu hastalara "ne gordun" diye soruldugunda "art" diyor (cunku "art" sag gorsel alana yansitilandi ve konusma merkezinin oldugu sol lob tarafindan algilandi) "peki sol elinle biza hangi kelimeyi gordugunu goster" denildigindeyse, "he" yi gosteriyor. zira "he" sol gorsel alana yansitilmisti ve sag lob tarafindan algilaniyordu. sag lob vucudun sol tarafini kontrol ettigi icin sol elini kullanarak goster denildiginde, sol lobun kontrolunde olan konusma merkezi de devrede olmadigi icin cat diye "he" yi gosteriyor. en acisi "neden art dedin ama he gosterdin denildiginde, bu hastalarin dumur olup "bilmem, bilmem ki, siz mi dediniz acaba bana goster diye" gibi kafa karismalarina kosmasi. sag lobla algilanacak sekilde sola ciplak kadin resmi koyup hastaya "niye kizardiniz" sorulari yonelten calismalar da var da, artik o raddede ben hay bilime koyayim demek isterim. adamlar zaten iki bilincli yasiyorlar, iyice cildirtmak neden? sonucta corpus callosumu gozlerinden opuyorum, kendine iyi baksin. doktor elinde maymun olmamak icin, daha bize cok lazimsin sen corpus gibi yalakaliklar da yaparim gerekirse, yalan degil.

    edit: biza
  • house m.d. 5. sezon 24. bölümde işlenen konudur. zaten hem house'un iç dünyası hemde hastanın durumu nedeniyle sanırım bölümün adı "both sides now"dır. bölümdeki hastanın yaşadığı şeylerle ilgili birşeyler anlattığı bölümde, "ne zaman alışveriş yapmak için markete gitsem, alışverış sepetinde benim almadığım birşeyler buluyorum." demesi olayın özetidir sanırım. ayrıca aynı bölümde bilmiyorum ne kadar doğru bir yöntem ama bununla ilgili ufakta bir test vardır.
  • (bkz: #27759933)
  • turkceye ayrik beyin olarak cevirebilcegimiz spit brain vakalari uzerine, ozellikle de ayrik beyinli hastalarda yapilan deneyler sonucu beynimizin sol yarim kuresinde konuslandigi belirlenen "yorumlayici" modulune odaklanan, bu yorumlayicinin sadece ayrik beyinlilerde degil, normal insanlarda da aktif olarak calistigini psikoloji deneylerinden orneklerle anlatan ilginc bir yazi icin bkz:

    http://www.prensesemektuplar.com/…-yorumlayici.html
  • http://www.youtube.com/watch?v=gmp5wci2dxu
  • sizofreni vakalarıyla arasındaki ilişkiler araştırılmaktadır.
hesabın var mı? giriş yap