• evvelki gece ansızın, amına kodumun pig'i diyerek, tekrar yükleyip, 25. bölümü geçmek için yıllardan sonra oynamaya başladığım oyun. tavuk hakkımla geçmiştim bu bölümü yıllar önce ama yenilgiyi hazmedememişim demek ki. bilinçaltım, 4 yıl sonra patladı. bu sefer geçeceğim inşallah.
  • küçüklükten fanatiği olduğum oyun, klasik, düz adam olarak önce kaynaklara abanıp sonra şehir düzeni kuleler şehir bahçe giderim. geçen aylarda yeniden yükledim, yeniden o acayip hazzı aldım, şehir tıkır tıkır işlerken, rakiplerimi istediğim gibi yok edebilecekken ben hala şehri güzelleştirmekle meşgul oluyorum, sigaralar yakıyorum başında. öyle bir mevzu işte.
    şehrin kusursuz akışı, halkın rahatlığı refahı, kiliseler çeşmeler heykeller dükkanlar birahaneler, beni alır götürür, içinde yaşatır.*

    favori adamım eski toprak savaşçı frederick'tir. hep yanıma alırım bu adamı, kalitelidir. diğer iyi savaşanlar gibi götü kalkık değildir, bir şey isterse adam gibi ister. arap dingiller gibi "ver lan bana üç beş odun zikertmeyim kafanı" tripleri atmaz. veya wolf gibi sizle muhattap olmayıp uşağına söyletmez.
    aladin kaliteli bir kankadır, tam bir beyefendi. pig, pigdir, domuzdur. richard, namına yakaşır şekilde aslan yüreklidir, ama savaş alanında pek bir sik yapamaz.

    ama, ama, sultan ahmet, bir tanedir. elma yanaklıdır. etliye sütlüye dokunmaz, kızları oynatır nargilesini tüttürür. canım benim cicim, savaşma seviş felsefesiyle yaşamaktadır. lakin bu yaklaşım oyundaki kurtlar sofrasında işe yaramamakta, üzmektedir sultanımı. yerim seni scheker.
  • tüm zamanların kesinlkle en iyi strateji oyunuydu. ekmek yapmayı bile kurguladığınız bir sisteme sahipti. duvara asker çıkarmak, yollara kazık dikmek, düşmanın kafasından aşağı yağ dökmek gibi çok ilginç noktaları ilk getiren oyundu.
  • castle builder modunda hiç savaşmadan sadece ekonomik olarak gelişebileceğiniz ve eğer endüstri mühendisi iseniz mesleğinizi icra edebileceğiniz bir oyundur.
    şöyle ki en temel besin maddelerinden olan ekmeği üretmek için ilk önce tarlada buğday üretmeli daha sonra o buğdayı değirmenlerde un haline getirmeli unu fırında pişirerek ekmek yapmalısınız. aynı zamanda halkınızın mutluluğuna önem vermeli onlara gezip tozabilecekleri parklar bahçeler dinsel olarak gidebilecekleri kiliseler yapmalısınız. aksi takdirde kaleyi terk ederler yani greve giderler üretiminiz durur bedbaht olursunuz. bunun için her şeyi iyi planlamalı iyi kontrol etmelisiniz. yine de bir yerden sonra castle builder modu sıkıcıdır çünkü üretim rayına girmiş bütün kaynaklarımız dolup taşmaktadır sonra onca emek harcadığınız oyunu kapatır gidersiniz
    savaş kısmı ise daha zevklidir
    düşmanların üzerine azgın köpekler salmaktan mancınıkla hastalıklı hayvan leşi fırlatmaya düşman şehrinde yangın çıkartmaktan lağımcılarla tünel açıp surları yıkmaya kadar pek çok taktik barındırmaktadır.
  • oyunun en ilginç yanlarından biri, ortadoğu -hadi arap diyelim- feodal kralları ile avrupa feodal krallarına atfedilen kışla, asker yetiştirme yöntemi arasındaki fark. aslında kesin bir çizgi olmamasına yani bazı karakterlerin her iki kışla türünü de kullanmasına rağmen genellikle arap kralları paralı asker denilen mercenary kışlasını kullanırken hıristiyan krallar ise barracks yapısını kullanır. paralı asker çıkarırken hiç bir materyale ihtiyaç duyulmaz iken diğer ve asıl kışlada asker yetiştirirken kılıç kalkan vs gibi savaş materyallerine ihtiyaç duyulur. tabi onları elde etmek için de her birinin kendi ustası tarafından üretildiği guildleri inşa etmiş olmalısınız. aslında oyunu çekici kılan da bu şekilde bir etkileşim ortaya çıkarmak yani bir şeyler üreterek onları gerekli yerlerde kullanmak. ama paralı askerlerin de farkı ve gerekli özellikleri yok değil.
    neyse konuya dönersek -ki çoktan dağıldı- bu iki farklı kral karakterlerine atfedilen iki farklı asker yetiştirme biçimi metaforik olarak oyuna aktarılmış çünkü avrupa ekonomisi sanayi devrimi tamamlandıktan sonra günümüzdeki şeklini aldı fakat ortadoğu ülkelerinin ekonomisi safi petrol ihracı üzerine kurulu. ve yine safi inşaat sektörü gibi derinliği olmayan bir sektör üzerinde yükseliyor. aslında bizim ekonomimiz de bu yönden bir ortadoğu ülkesininkine benziyor.
    oyunun yapımcılarını tebrik etmek gerek, güzel bir benzetme ile ince bir mesaj vermişler. ya da hiç bir mesajları yoktu ve ben bunların hepsini kıçımdan uydurdum. bak kötü oldum şimdi.*
  • 2018 yılında da oynanan efsaneliğinden bir şey kaybetmeyen oyundur. hiçbir şeyden bu oyundan aldığım zevki alamıyorum. belki bilardo.. yok lan stronghold crusader daha güzel.
  • ben oyunu kaynaklara dayali oynarim. eger yeterince tas kaynagi varsa var olmayan herhangi bir seyi satin alabilirsiniz marketten. buyuk haritada oynuyorsaniz ve bilundugunuz yerde kaynak varsa problem yok. hemen sehrin cevresine en kiyak kuleleri dikip icine arap okculari doldurun. okcularin yanina köz koyunca ucu yanan ok atiyorlar. ayni anda 100 okcunun ucu atesli ok firlatmalarina karsi hicbir dusman kuvveti dayanamaz. ısterse suratli domuz olsun, isterse arap piyadesi, isterse sovalyeler. hepsi sonunda oluyorlar.

    bazi haritalar buyuktur. ıttifak etmis 8 dusmana karsi savasiyor olsaniz bile yeterince kaynak ve suratle insa edilmis, tamamen kapatilmis bir kale ise yarar. fakat kalenin etrafini en az 200 okcu ile donatmak gerek. ben genelde 'your army is at it's maximum size' lafini duyana dek 8/10 oraninda okcu, 2/10 oraninda da salzman (sovalye) basarim. okcu kulelerine duruma gore ballista veya mangonel yerlestiririm ki dusman katapult la veya trebuchet ile geliyorsa onlari okcularin menzilinden daha fazla menzili olan aletlerimle bertaraf edebileyim.
    soyle bir saymak gerekirse en cok kullanilan savas aletlerini ve savascilari degerlendirebilirim:

    arap okcusu: 75 kagittir pahalidir fakat baska malzemeye ihtiyac duymaz. kuleye dikip yanina bedava olan közü koyunca mukemmel savunma yaparlar. cok seri ok atar bir kuleye 40-45 kisi sigabilirler. 200 okcu dusman gucu ne olursa olsun oyunun sonuna dek yetebilir. sadece cok kalabalik atli okcular ve cokca japon okcular soz konusu olunca akibetlerinden endise edilmelidir. bir de kulelere yerlestirdigimiz merdivenleri okcular tirmandiktan sonra yikmazsak dusman birlikleri kralinizdan evvel ilk olarak kulelerdeki okculara hucum ederler. dusman birlikleri ne cektiklerini kendileri bildikleri icin bunlari imha etmelidirler. 10 arap piyadesi bir kuleye tirmanirsa 50 okcunun canina okur. muhakkak kacinilmali.

    okcu arap atlisi: kalabalik oldugunda en etkili silahsorlerdir. yakin kilic savasina sokulmamalidir zira kiliclari olmadigindan cok cabuk can verirler. etrafi cok siki guvenlikli, 100 atesli okculayla donatilmis bir kaleyi dahi 250 atla bir tas bile kirmadan uzaktan temizleyebilirsiniz. en suratli savasci olduklari icin sizden uzaktaki bir noktadaki kriz anina en hizli sekilde varabilirler. zayif noktalari ise etrafina pitch dosenmis yerlere ates atildiginda derhal yanarak kul olurlar. bu konuda sovalyeler kadar iyi degiller.

    arap piyadesi: diger arap savascilarda oldugu gibi kilicla dogarlar ve baska bir ekipmana ihtiyac duymazlar. bu yuzden hizli uretim yapilabilir. cogu kisi bunlari hucumda kullansa da en etkili olduklari alan savunmadir. hucuma ciktiklarinda paso ok yerler ve geberip giderler. olasi bir dusman istilasinda ise cok kuvvetli olduklarindan kaleyi iyi savunurlar. ben bunlardan 30 40 tane basip sahin yanina dikerim, kapikulu askerleri gibi sahin kisisel gardi olarak kullanirim.

    assassin: assassinler adi ustunde tam suikastcidirler.
    dusman kalesine tirmanarak girerler ve cok gec farkedildikleri icin cok zararlidirlar. cok suratli degillerdir, kiliclari kuvvetli degildir ama gorunmezlikleri oldugu icin cok etkili olabilirler.

    fire thrower: ates atarlar ve dusmani yakarlar. en etkili olduklari alan savunmadir fakat tanesi 100 lira oldugundan pek kullanmam. en pahali arap savascisidir. kilic savasinda etkisizdir. arap piyadelerin uzerine uzaktan ates attirkldiginda etkisi gorulur.

    mesaleli koleler: 5 liradir, savasmazlar, okcularla karsilastiklarinda hemen geberirler fakat dusmanin korumasi zayif kaynaklarina salindiginda oralari tutusturup yakma ozellikleri var. vur kac taktigi ve pis savasta ise yararlar.

    arap savascilarinin hicbiri ekstra ekipmana ihtiyac duymaz. ekipman savascilari ise:

    maceman: domuz pig in saglam askerleridir. en auratli savascilardir. bir at kadar hizlidirlar ve yagmalama, dagitma isinin ustasidirlar. acik kalelere saldirtildiginda ortaligin hamuna gorlar. fakat topuzlari ve sirtlarindaki deri zirhlar pahalidir. cok para varsa kullanilabilirler.

    crossbowman: japonca gibi bir aksanla konusup kurmali oklardan firlatirlar. cok hizli ok atamazlar ama hizli kosarlar ve oklari saglamdir. savunmada kullanilabilirler fakat deri zirh ve yay ekipmanlari pahali oldugundan pek tercih etmem.

    pikeman: balta kullanirlar ve swordsmanlar gibi demir zirhlidirlar. swordsmanlar kadar saglam degillerdir. bu yuzden daha ucuzdurlar.

    sovalye: demir zirh, kilic ve ata ihtiyac duyuldugundan uretmesi en muskil savascidir. birebirde en kuvvetli savascidir. ataklarda kullanilir ve savunmada ise kale icinde devriye gezdirilebilir. oldukca pahalidirlar ve adam gibi bir birlik olusturmak icin bir ton para harcayip bir suru at ciftligi kurmaniz gerekir. uretilecekse en az 30 kisilik birliklerden olusmalari gerekir zira kucuk bir grup sovalye cok sayida arap piyadesine filan dayanamaz.

    savas aletleri ise su sekilde:

    muhendisler catapult, trebuchet, siege tower, battering ram, portable shield ve fire ballista uretip kullanabilirler. bu saydiklarim arasinda en etkilileri catapult ve fire ballistadir.

    catapultlar manciniklardir ve tas firlatirlar. uretilip olumcul saldirilarda kullanilacaksa eger en az 30 tane uretilmelidir. hizli degillerdir, catapultlara muhakkak arap okcu atlilari eskort etmelidir zira dusman okcu birliklerine karsi cok cabuk zayiat verirler.
    bir keresinde 150 katapult yapip okuz gibi 5 dusman kalesini ardi ardina yerle bir etmisligim vardir fakat tas kaynaklariniz saglam degilse cok suratli tas tukettiklerinden tasiniz biterse mal gibi ortada kalabilirsiniz. katapultlar muazzam kaleleri yerle bir etme gibi gorsel zevkler verse de artik hic kullanmam.

    fire ballista: akli calisan adamlar bunu iyi kullanirlar. 10 fire ballista ile uzun mesafeden dusman kalelerinin icine atesli oklar firlatip etrafi yakarsiniz. kaynaklari tukeneceginden asker uretemez hale gelir. katapult tan en buyuk farki ise agresif moda konabilir vebuzerlerine beklenmedik anda gelen birliklere direkt saldirirlar. yani kendi baslarina biraktiginizda katapultlarin aksine kendi baslarinin caresine bakabilirler.

    ben buboyunda genelde ilk once kuleler dikip ateali okculari yerlestiririm. savunma sistemi ekstra bir mudahaleye gerek birakmayacak seviyeye geldiginde atli okculardan olabildigince cok basarim. bu oyunu hizli bir sekilde kazanmak isteyen adam ok atabilen savascilara ve ekipmana yatirim yapar. ok atabilen adam kilicli birliklere karsi cok cok az zayiat vererek buyuk birlikleri imha eder. savunma hattimi garantiye alinca okcu atlilarimi dusman kalelerine salarim. once kulelerdeki okculari bitirip daha sonra atlara kale icindeki guvenlik birimlerini imha ettiririm. tek basina kalan kralin ustune ise kulelere tirmanabilen 20 assassin yollar oldurturum.

    kilic kullanamayan savascilarla bile hic masrafa girmeden duaman yok edilebilir.

    ne katapult, ne sovalye, ne swordaman, ne pig in maceman leri, ne de herhangi bir arap savascisi olmadan kazanilabilir.

    gida anlaminda, kaynaklar anlaminda ve savunma anlaminda kendi kendisini idare edebilen bir sistem insa edilirse devami cok kolay gelir. okcu atlilari dusman kaynaklarina yakin yerde devriye gezdirirseniz ekonomik anlamda cokmesini saglarsiniz ve savunmaya yatirim gucu zayiflar. her turlu yok edilir.

    oyunun en zevkli yeri savunma zaafiyeti verme pahasina birden fazla dusmana ayni anda saldirmaktir. oyuncunun cok hizli olmasi gerekir zira bir tarafla ugeasirken diger taraftan alacagi maglubiyet kendisini buyuk riske sokabilir.

    oyanacaklara en buyuk tavsiyem su ki oyunun basinda gameplay options tan oyun hizini minimuma durusup temel ihtiyaclari gidermeleri yonunde.

    ayrica bu oyunun krali aslinda bakkaldir. paraniz varsa her boku satar. halbuki kral dese ki neyin var neyin yok belese ver diye vermesi lazim ama banka gibi namussuz, hukumetten daha guclu.
  • paralı askerlerin mevcut olduğu oyundur.feodal beylerin topladıkları vergilerle arap askerlerini satın alması ve yanında savaştırması haçlı seferlerinden birinci dünya savaşına tarihin tekerrürünü anımsatmıştır bana.
  • dönüp tekrar okunan kitaplar gibi, tekrar gidip oynayacağınız oyun... halkı biraz satıcıdır, onun dışında çok sağlam oyundur. hatta age of empires dan daha gerçekçidir. bir de bugün farkettim, muharebe olmayan zamanlardaki müziği en donuk insanın bile kıvırtasını getirir... ayrıca oyuncu kadınsa, halk düzenli beslensin diye farklı besin gruplarından satın alabiliyor. mimarsa şehir düzenli olsun diye kendini daha bir kasıyor...
  • gerekli gelişimleri gösterdikten sonra işlerin tıkır tıkır yürüdüğü ülkenizde huzurun, mutluluğun ve çalışma şevkinin sinerjisiyle halkına yukardan bakan kralın ulaşılmaz hazzına tanıklık edebileceğiniz görülenin aksine sıkıcı olmayan oyun.
hesabın var mı? giriş yap