süleymanname

• bir necip fazıl kısakurek siiri:
  
  sen gül diyarının yapma gülüsün!
  aynı yapmacıkla çoban sülü’sün!
  yoktur izlediğin bir dava yolu;
  bir bu yan, bir şu yan, büküntülüsün!
  türk’e zıt sermaye merkezlerinden,
  bir zikzaklı yolda hep, güdülüsün!
  milli yekparelik gelmez işine;
  bu yüzden parçalı, bölüntülüsün 1
  ve devlete mason biraderlerin
  tam da maslahata denk ödülüsün!
  ne sır sendeki bedava oluş!
  problemler içinde en müşkülüsün!
  fikir dağlar boyu kocaman kitap;
  sen de o kocaman kitabın bir virgülüsün!
  böyleyken ustasın gözbağcılıkta;
  cüceler sirkinin baş herkülüsün!
  gözyaşı ve çığlık vatanında sen,
  hüzün bahçesinin şen bülbülüsün!
  büzülmüş susarken mahzun hakikat,
  davuldan ziyade gümbürtülüsün!
  teokratik rejim olmaz deyip de,
  peşinden müslüman görüntülüsün!
  kolera, vergiler, zamlar, enflasyon;
  bir felaketsin ki, binbir türlüsün!
  gelirsiz giderli bütçelerinle,
  her yıl, milyar milyar köpürtülüsün!
  okka okka vicdan satıl alırsın;
  topuzu altından oy baskülüsün!
  bir gökdelen sanır seni gören göz;
  bilmez ki, temelden çöküntülüsün!
  büyük kongre, dikiş tutturduğun yer;
  meclise gelince söküntülüsün!
  bağlısın hak bilmez yeminlilere;
  hakkı bilenlerden çözüntülüsün!
  üçbuçuk mebusa kaldı diye fark,
  kimbilir, ne kadar üzüntülüsün!
  millet gökten adam dilensin, dursun!
  ümit fakirinin keşkülüsün!
  kuzum, senin neren anadolludur?
  türk’ e amerikan püskürtülüsün!
  farkın şu ki, eski başbakanlardan,
  sen o belaların son püskülüsün!
  ( 1971 )
• kanuni sultan süleyman'ın hayatını ve saltanatını konu alan eserlerdir. selimname geleneğinin devamı niteliğindedirler.
  
  eserlerin bir kısmı birinci selim'in ölümünden, bir kısmı da süleyman'ın tahta geçişinden başlar. her biri padişahın herhangi bir seferiyle noktalanır. süleyman dönemini tümüyle anlatan bir süleymanname yoktur. çünkü bu dönem koskoca 46 yılı kapsamaktadır. en kapsamlı süleymanname olarak addedilen celalzade mustafa çelebi'nin tabakatü'l memalik adlı eseri bile 1554 yılına kadar gelir.
  
  eserlerin çoğu türkçe kaleme alınmıştır. farsça ve arapça yazılanlar da mevcuttur.
  
  bu eserler birincil kaynak değerindedir. fakat yazarların büyük çoğunluğu devlet hizmetinde bulunduğundan, eserler resmi görüşü yansıtmaktadır.
  
  kaynaklar:
  necdet öztürk - osmanlı tarihçileri - bilge kültür sanat - eylül 2013.
  abdurrahman sığırlı - süleymannâme - tdvia - cilt: 38 - 2010.
• necip fazıl kısakürek'in süleyman demirel'e hitaben yazdığı hiciv türünden şiiridir.
• firdevsî-i rûmî’nin, üç büyük osmanlı hükümdarı devrinde (ii. mehmed, ii. bayezid, ii. selim) yazdığı ansikopedik eserinin adı. süleymanname süleyman peygamberin efsaneleşmiş hayat hikâyesini ve peygamber kıssalarını geometri, astroloji, tıp ve felsefe gibi konularda da bilgiler vererek anlatan ansiklopedik bir eserdir. firdevsî bu eseri çeşitli tarih kitaplarından, peygamber kıssalarından, menkıbelerden, tevrat’tan ve sözlü gelenekte var olan rivayetlerden yararlanarak manzum ve mensur karışık olarak yazmıştır.
• bir minyatürlü yazmadır, aynı zamanda ilk tarihi yazma örneğidir...
• matrakçı nasuh'un 3 cilt olan kitabı. 1520-1537, 1542-1543 ve 1543-1551 yıllarını anlatmıştır.
• sultan süleyman'ın idam ettirdiği şehzade mustafa'nın tabutu başında ağlarken resmedilmiş minyatürü bulunmakta.
  görsel
  ayrıca nahçıvan seferi sonrasında kışı amasya'da geçirmeyi seçti. amasya tercihi aslında idam ettirdiği oğlu mustafa’nın merkezi olduğundan ayrı bir sembolik anlam taşıyor.