• bir sami dilidir. urfa aramcasinin lehcesidir aslinda. sanirim onemini urfa'nin dogu hristiyanliginin merkezi oldugu ikinci yuzyila (ucuncu de olabilir emin degilim) borclu. cunku hristiyanlar icin "aramca" dinsiz demek gibi bir seydi ve bu ismi verdiler dogu aramcasina. galiba abecesinde hic sesli harf yoktu. bir donem yunanca kadar populer olmasina karsin gunumuzde birkac dini toren haricinde kullanilmamasi kuvvetle muhtemel.
    206 gun once verilmis bu en kasarlanmis ukteyi doldurmak da bana nasipmis artik ne diyeyim olmustur umarim.
  • mardin'de görüştüğüm bir süryani din adamının acısı öfkeye dönmüştü: "burası benim de vatanım, benim çocuğum dilimizi öğrenmek için suriye'ye neden gidiyor? ben de bu ülkenin vatandaşı değil miyim!"
    aynı din adamı, mardin artuklu üniversitesindeki yaşayan diller enstitüsünün süryanice, kürtçe gibi dillerle ilgili çalışmalarını da samimiyetsiz bulduğunu söylemişti. üniversitedeki o bölümler o girişimler ne durumda bilmiyorum.

    başka bir yerde de anlatmış olabilirim bunu. olsun tekrar iyidir.
  • günümüzde konuşulanlar arasında aramice'ye en yakın dil.

    ayrıca (bkz: kıptice/@ssg)
  • artık süryanilerinde kullanamadığı ve yazma dilini bilenin çok az olduğu, henüz ölmemiş dünyanın en eski 3 dilinden biridir.
  • roma imparatorluğunun doğudaki egemen dili olan yunancadan süryaniceye çok sayıda, yahudi aramicesine daha az sayıda yüksek kültür sözcüğü aktarılmıştı. bir kısmı kuran arapçasında da görülen bu sözcüklerin, sami kökenli olmadıkları, dolayısıyla arapçada yerli olamayacakları açıktır.

    beled (politeía = devlet), burc (pyrgos = kule), cins (gênos), dirhem (draxmê, para birimi), dinar (dênarios, para birimi), feradis/firdevs (paradeísos = cennet), incil (euangêlion), kırtas (kartés = papirüs), zevc (zeugos = eş), sicil (sigillion = resmi evrak), qıntar (kentenárion = kantar)

    (bkz: sevan nişanyan)
    (bkz: kuran'ın kültürel ve terminolojik kaynakları)
  • aramice'nin 3. yy'da urfa'da tureyen lehcesidir. bugun hala mardin, diyarbakir, siirt, urfa ve yakin yorelerinde konusulur, cocuklara ogretilir. midyat ve cevresindeki daglik alanda (bkz: tur abdin) gunumuzde konusulan lehcesine turoyo denir, ki bolgenin demografik yapisindan dolayi arapca ve kurtce kelimelere bu lehcede sikca rastlanir. kendine has alfabesi vardir. ama suryanice arap alfabesiyle yazilirsa bu kullanima garshuni denir.
  • türkiye'de bu dilde yazabilen çok az insan kalmıştır. belki bir elin parmaklarını bile geçmez. en önde gelen temsilcisi mardin'de, mor eliyo kilisesi'nin papazı gabriel aktaş'dır.
  • orta aramcanın bir lehçesi olan ve leşşana suryaya (arap. luğat suryaniyye) olarak adlandırılan ve hıristiyanlık öğretisi içerisinde kadim süryanî ortodoks kilisesi, marunî kilisesinin yanında bugün keldanî katolik kilisesi, doğu süryanî kilisesi, hindistan'daki malabar katolik kilisesi ile malakar katolik kilisesinin ibadet dili (liturgical language) olan ve bugün arapça ile ibranca ile akrabalık ilişkisi bulunan (israil'in iki resmî dilinden biri) semitik (samî) dil.

    hz. meryem oğlu isa'nın anadili olan ve bugün ölü dillerden sayılan (let's say) kadim aramcaya en yakın lehçe olduğu belirtilebilir. örnek vermek gerekirse kadim aramcada isa (jesus) sözcüğünün karşılığı yeşu idi. bugün süryanîler tarafından kullanılan süryanî dilinde de yeşu. bir diğer varyantı ise birtakım avrupa dilinde joshua'dır. o da bugün türkçeye arapça üzerinden yuşa olarak geçmiştir. ancak biliyoruz ki arapça diğer samî dillerden farklılaşırken kadim aramca sözcük-başındaki /y-/ seslerini düşürmüş; sözcük başı, ortası ve sonundaki /ş/ sesini ise /s/ sesine çevirmiştir. böylece kırk yıllık aramca konuşan ve kendisini yeşu olarak tanıtan yahudi ananın oğlu yahudi soylu peygamber arapçada isa olmuştur. entarinin başında geçen dil manasına gelen leşşan, arapça lisan sözcüğüne evrilmiştir arap dilinde. ses denklikleri dilbilimin altalanı toplumdilbilimin bir kolu olan diyalektoloji alanının ciddi bir konusudur.

    neyse konuma döneyim. bu entariyi yazma sebebim, türkiye'de konuşulmakta olan ve ölmekte olan bu yerli (otokton) dilde yazılan ilahîleri dinlemek başlı başına bir hobi benim için. ilk defa bir süryanî ilahîsi duyduğumda kültürlerearasılık (interculturalism) kavramını anlamaya hiç bu kadar yaklaşmamıştım sanırım. doğu anadolu'dan bir ağıt dinliyorum sandım. pazar günü güzel havaya rağmen evde oturup tez önerimi yazarken ise şu güzel süryanî ilahîsiyle rahatlatıyorum kendimi.
  • öğrenmek istediğim dil. elinde eğitim kaynağı olan mesaj atarsa çok sevinirim.
  • uydudaki süryani kanallarını takip ettiğim kadarıyla diyebilirim ki, kelimelerin hemen hepsi "o" harfi ile bitiyor.

    (bkz: suryoyo)
hesabın var mı? giriş yap