tcg muavenet

• 1972 yılında türkiye'ye transfer edilen, eski adı uss gwin olan, 1944 yapımı robert smith sınıfı mayın döken muhrip dm357 tcg muavenet, 2 ekim 1992 tarihinde, saros körfezinde icra edilen display determination tatbikatının gece dinlenme anında, forrestal sınıfı cv-60 uss saratoga adlı uçak gemisinden atılan 2 adet sea sparrow füzesiyle vurulmuştur.
  
  sea sparrow füzeleri normalde satıhtan havaya, uçaklara karşı kullanılan 4 mil menzile sahip olan sistemlerdir. ateşlenebilmesi için 4 aşama gerekir:
  i. atış kontrol radarı aracılığıyla hedefin aydınlatılması,
  ii. kurulum
  iii. emniyetin açılması
  iv. ateşleme.
  
  olaya ilişkin olarak abd basını tarafından tamamen yanlış anlaşılma ve kaza olduğu iddiası savunulduğu halde, soruşturma raporuna giren telsiz konuşmalarına bakıldığında, harp harekat merkezindeki astsubayın kasten yanıltılmış olabileceği kuşkusu oluşmaktadır. söz gelimi, silah subayı, emniyetin açılması emrini verdikten sonra, ateşleme konsolonun başındaki astsubaya "kuşları uçur" şeklinde bir komut vermektedir. bunun üzerine astsubay füzeleri ateşler. hemen bir kaç saniye sonra silah subayı "sen ne yaptın?" diye sorunca, astsubay "kuşları uçur derken neyi kastettin? gerçek olduğunu sandım" diye cevap verir. bunun üzerine silah subayı "sana bunun gerçek olduğunu söylemedim. hepsi talimdi... hepsi sadece talimdi" şeklinde konuşmayı sonlandırmaktadır.
  
  bu olaydan sonra şehitlerin ailelerinden bazıları abd hükümetiyle hukuki arabulucuk büroları kanalıyla anlaşmaya varır ve dava açmadan bu kişilere belli miktarlarda tazminat ödemeleri yapılır. bazı kişiler, abd'de dava açmak için başvuruda bulunur ancak abd'deki savcılık makamları, bu olayın iki ülke arasındaki politik bir mevzu olduğunu, abd mahkemelerinin bu konuda yetkili olmadığını belirterek dava açma talebini reddederler. sakatlanan ve yakını ölenlerden dava açanlar abd hükümetinden tazminat alamaz. türk hükümeti bu kişilere maaş bağlar ancak hukuki haklarını aramaları konusunda yol gösterici davranmaz. devletler arası ilişkilerde ise hiçbir değişim olmaz. gerçekte abd'nin, vurulan ve hizmet dışına çıkarılan tcg muavenet'in yerine herhangi bir tazminat ödemesi de söz konusu değildir. daha ziyade 1992 yılının sonunda türk deniz kuvvetleri komutanlığı'nın talebi üzerine 9 adet knox sınıfı fırkateynin türkiye'ye leasing anlaşması ile transfer edilmesi söz konusudur. yani gemiler vade bitiminde türk donanması'nın malik statüsüne kavuşacağı bir kira anlaşması ile transfer edilmiştir. bu gemilerden 8'i karşılığında türkiye gemi başına 25 milyon dolar ödeme yapar. bu gemilerin dışında aynı sınıftan 1 adet gemi, 1961 nato güney kanat yardımı anlaşması çerçevesinde abd tarafından tazminat değil, hibe olarak verilmiştir. sözü edilen gemi ff1082 uss elmer montgomery olup, türk deniz kuvvetleri tarafından yedek parça olarak kullanılmış ve aktif hizmete devam etmemiştir. gemilerle birlikte içlerindeki güdümlü mermiler de türkiye'ye verilir. türkiye gemilerin alınması için, yanı sıra transfer ve personel eğitim maliyetleri için abd'ye toplam 300 milyon dolar tutarında ödeme yapar. ödeme yapılarak transfer edilen gemilerden ilk partide uss reasoner (ff-1063), uss fanning (ff-1076), uss thomas c. hart (ff-1092) ve uss capodanno (ff-1093) bulunmaktadır. uss capodanno envantere girdikten sonra tcg muavenet ismini almıştır. ikinci parti gemiler de 1994 yılında hizmete giren uss bowen (ff-1079) , uss mccandless (ff-1084), uss donald b. beary (ff-1085) ve uss ainsworth (ff-1090) olup, tcg ege adıyla envantere alınan uss ainsworth bugün izmir'de müze gemi olarak hizmet vermektedir.
  
  uss saratoga'da bulunan ve faciaya neden olan amerikalı personelden hiçbiri askeri mahkemeye gönderilmez, ağır bir ceza almaz ve sadece disiplin cezası alırlar. geminin komutanı albay james michael drager'a da personelin eğitiminin eksik ve yetersiz olmasından dolayı kınama cezası verilir. drager'ın ödediği tek bedel 1993 yılında amiral olamadan emekli edilmek olur. 5 insanımız katledildiği halde, kimseye hiçbir ciddi ceza verilmemiştir. türk hükümeti ve yetkilileri de abd ne istiyorsa onu yapmıştır.
  
  https://www.washingtonpost.com/…_term=.2b1f7a03e0ea
  http://www.nytimes.com/…ring-that-killed-turks.html
  
  olayla ilgili olarak saratoga personelinden bazı kişiler, olayın gerçekleştiği dönemi unutamadıklarını, "harika" bir sezon geçirdiklerini belirtmektedir. örneğin çarkçı onbaşı eddie adams'ın ve söz konusu dönemde uss saratoga'nın harp harekat merkezi'nde bulunan uzman onbaşı chris gauthier'ın yorumları buna dair birer örnektir. tüm bunlar saldırının kasıtlı yapıldığı şüphesini güçlendirmekte, ya da yanlışlıkla yapılmış olsa bile saratoga personelinden bazı kişilerin türk denizcilerin ölümünü çok da fazla önemsemediklerini göstermektedir. ilgili yorumlara ve saratoga'nın söz konusu dönemdeki personel listesine aşağıdaki linkten ulaşılabilir:
  https://www.navysite.de/…mmandid=106&startyear=1992