• gottfried leibniz' in "kötülük tanrıdan kaynaklanıyorsa tanrı doğası gereği kötüdür" çıkışlarına karşı yazdığı çürütme kitabıdır. leibniz' in matematik dışındaki tek felsefe kitabı hatta tek kitabı. leibniz bu kitabıyla geniş etki uyandırmak için dönemin moda dili fransızca ile yazmıştır(leibniz' in ana dili almanca' dır) asıl uyandırmak istediği etkiyi orjinalde bayağı anlatım bozukluğu olduğundan fazla da uyandıramamış deniliyor. aslında leibniz çok dindar bir insan değil hatta deist olduğu bilinir ve şu anki dünyanın şimdiye kadar yaratılanların en iyisi olduğunu söyler bu kitabında.kitapta genel olarak insanlık alemini meşgul eden tanrı-özne ilişkisini irdeler ve dinler ile felsefelerin yazgılarını birbirleriyle karşılaştırır. yer yer stoacı yazgı ile müslümanların ve hristiyanların yazgılarının farklı işleyişini toplumlarla örnekliyor. bence eserin önsözünde( yaklaşık 50-60 sayfa) yaptığı felsefe kitabın genelinde yaptığı felsefenin ötesine ulaşıyor. aklındaki soruları şöyle özetliyor leibniz önsözde:

    "aklımızın sık sık yolunu şaşırdığı, ikileme düştüğü iki ünlü dolambaç var.biri en başta kötülüğün üretimi, kaynağıyla ilgili olarak özgür olan ile zorunlu olan konusundaki büyük soru; öteki onun öğeleri gibi görünen süreklilik ile bölünmezler tartışması(burada sonsuzla ilgili sorular da giriyor araya ister istemez).ilki neredeyse tüm insan ırklarının kafasını karıştırdı, ötekilerse yalnızca filozofları uğraştırdı.ikinci soruyu töz ile özdekin doğası üzerine doğru anlayışın olmaması yüzünden insanların yanlış tutumlar aldığını göstereceğim.bu tutumlar aşılmaz güçlüklere yol açar."

    tanrının adaleti ve gücü ile insanın özgürlüğü arasındaki mesafe bu kitabın asıl konusu denilebilir.

    ".... adalet ile adaletsizlik, övme ile yerme, ödül ile ceza zorunlu eylemlere bağlanamaz, artı hiç kimse olanaksızı yapmakla yükümlü olmaz ya da hiçkimse zorunlu olanı yapmaktan alıkonulamaz...."

    leibniz' in tavrı yer yer bağnazlığa kaçıyor gibi. leibniz tanrı' yı haklı ve iyi kılmaya çalışıyor theodicee' de...
  • "insan ruhu bir tür tinsel otomattır."
  • (bkz: theos)
    (bkz: dike)
  • gottfried wilhelm leibniz tarafından kaleme alınmış, başucu kitaplarım arasında yer alan bir eser.

    ''tanrı karanlıkta bilgece saklar gelecek zamanın işlerini.''
hesabın var mı? giriş yap