• dün yaptığım bir uçak seyahatinde farkettiğim, thy tarafından yapılan şark kurnazlığını sözlükte sizlerle paylaşmak istiyorum.

    dün gece yarısı olan yolculuğum için havalimanına giderek uçağa alımları beklemeye koyuldum. yolculuk öncesi genellikle uçuşun gerçekleştirileceği uçak boeing midir airbus mıdır hangi modeldir diye tamamen keyfi şekilde thy uygulaması üzerindeki uçuş bilgilerinden bakarım.

    yine aynı şekilde uçuş bilgilerine bakarken uçağın boeing 737 max olduğunu gördüm. havacılığa hiç bir ilgisi olmayan bir kişi bile gündemden bu uçakların kazaları, tasarım sorunları ve yazılım hataları konusunda haberlerini işitmiştir. yüzlerce kişinin ölüme neden olan kazalar yaşandıktan sonra uzunca bir süre yerde bekletilen ve daha sonra bir yazılım güncellemesi ile sorun çözüldü denilen bir modelden bahsediyoruz. uçağa yolcu körüğü vasıtasıyla girdiğim için dışarıdan modelini görme şansım olmadı. uçağın koltuk gözünde yer alan bilgi kartonuna baktığımda uçağın modeli olarak 737 900 er yazıyordu. heralde sistemde hatalı bilgi gördüm diye düşündüm ve koltukta yer alan ekrandan uçuş bilgileri kısmını açtım. bu ekranda ise uçağın modeli 737 800 olarak belirtilmekteydi. yine belki bir hata olmuştur diyerek önemsemedim.

    asıl şoku iniş gerçekleşip uçaktan ayrıldığım sırada yaşadım. körük yerine normal merdivenden çıkış yaptığım sırada uçağın gerçekte 737 max 8 olduğunu gördüm. bir çok yolcu uçağın modelini kabin içinde yer alan bilgilendirme kanallarından görüp anlıyor. son noktada ise uçağın dışında yazan modelden tanımlıyor ki körükle giriş çıkış yapıldığında bu imkansız hale geliyor. thy, kabin içindeki bütün bilgilendirme kanallarını yanıltıcı bilgiyle doldurarak yolcularını kandırıyor.

    ben bunun etik dışı olduğuna inanıyorum ve bu tarz bir olayın kasti olarak yapıldığını düşünüyorum. ben sistemde bu uçağın 737 max olduğunu başında gördüm ve bilerek de binmeyi istedim. ancak bu konuda hassas olan ve korkuları olan bir çok insan var. thy havayolu sektöründe güçlü bir imaja sahip ve ben bu basit aldatmacayı yakıştıramadım.

    edit: boeing'i "boing" şeklinde hatalı olarak yazmışım, moderatör arkadaşlar düzeltirse çok sevinirim.

    edit2: okuduğunu anlamadan yorum yapan bir suser benim uzman görüşü verdiğime kanaat getirmiş. halbuki biraz okuduğunu anlayan biri olsa zaten belirtilen bir bilgiyi vurguladığımı görürdü.

    edit3: bu uçağın mevcut güncellemelerle son derece güvenli hale geldiğine ben de inanıyorum. bütün dünyanın gündemine oturan bir konuda ikinci bir hataya yer vermek boeing için sonun başlangıcı olur. faa da imajınının zedelenmemesi için çok titiz hareket etmiştir şüphem yok. ben bu uçağa güvensiz demiyorum, konu bu değil. asıl konu fobisi olan insanlar özelinde thy'nin yolcuları yanıltmasıdır. entry 'yi giriş amacım uçağı kötülemek değildir. benim anlatmaya çalıştığım olay thy'nin yolculardan hangi uçağın içinde bulunduklarını yanıltıcı bilgilerle saklamasıdır.
  • pistte deve kesenlerin ve yalakalarin selam ve dua ile yonettigi bir firmanin aldatmacasi. thy sektorunde guclu bir imaja sahip ama bu tiplerin yon verdigi bir firma ve ben bu basit aldatmacayi yakistirdim. daha iyisini beklerdim hatta.
  • bilet alırken belirtilmediyse, belirtmek zorunda değildir. max olsa binmeyecek mi?
  • "daha sonra bir yazılım güncellemesi ile sorun çözüldü denilen bir modelden bahsediyoruz"

    faa, easa onay verdi ama sen yetkili birine benziyorsun, biraz irdele konuyu istersen kardeşim galiba bizi kandırıyorlar.

    edit: bir kaç arkadaş başlıkta iddia edilen model karmaşası ile ilgili bir yorum yapmamış olmama rağmen firmayı savunduğumu yazmışlar, sanırım okuduğunu anlamayan kendileri. ayrıca başlıkta belirtilen isim değişikliği boeing firması tarafından yapılmıştır.
  • aynen lan, köşedeki bilgisayarcı güncelledi yazılımı hatta. o olaylardan sonra aylarca uçurulmadı max’lar. 1001 testten geçirildi, 1001 onay alındı ve bir daha da uçak kazası yaşanmadı.

    bir de roman yazar gibi yazmış, hey allahım.
  • 737 max ları birçok havayolu 2020 yılının kasım ayında dünya havacılık idaresi * tarafından alınan kararla tekrar kullanmaya başlamıştır. zaten pandemi den dolayı çok etkilenen taşımacılık sektörü hızlı toparlanması için yerde bekleyen uçakların da floya eklemesi gerekmektedir. tk ya kurum olarak çok sıcak olmasam bile havacılıkta bu tür yanıltmaların çok büyük cezaları olacağını düşündüğümden dolayı uçuş içindeki bilgilendirme kartları bir şekilde güncellenmemiştir. örnekte de görüldüğü gibi isteyen hangi uçak modelinde bindiğini rahatlıkla kontrol edebiliyor.

    edit : kaynak
  • aklıma elif can yetim'in müdür olduğu bir kurum geldi. sonra dedim ki " hadi yüreğim gidelim bu ülkeden. bu ülke koparmak istiyor beni özlemlerimden." normal bir durum yani. çok da şey etmeyiniz.
  • haklı bir başlık. thy insanların bu uçağa güveni zedelendiği için boyle bir yönteme başvuruyor olabilir mi?

    bence bunu yapmalarına gerek yok. uçak basit bir yazılım güncellemesinden de geçmedi; çok kapsamlı, çok uzun testlerden geçti.

    boeing açısından bir nevi imaj meselesi haline geldiği için, firmanın bu uçağı gerçekten son derece güvenli hale getirdiğine inanıyorum.

    keza uçuş güvenliği otoriteleri açısından da aynı durum söz konusu. ilk halde nasıl bu uçağa onay verdiler, bu yüzden ciddi sorgulamaya tabi tutuldular. onlar da bu sefer yeniden uçuş izni vermeden önce, her türlü olası sorunu didik didik incelemiş olmalılar.

    pandemi sırasında da uzun bir vakitleri oldu gerekli testleri yapmak için.

    velhasıl 737 maxler muhtemelen şu anda havadaki en güvenilir uçaklardan biri haline geldi.

    ama insanların kafasındaki imaj sorunu söz konusu. işte o da zamanla çözülecektir.

    yine de eğer başlığı açanın tarif ettiği gibi yanlış bilgilendirme ile insanları kandırarak bunu yapıyorlarsa, bu hiç uygun bir yöntem değil.
  • bütün havacılık sektörünün yaptığı-yapacağı bir aldatmacadır. bir dönem re-branding yapılması konuşuluyordu.

    max'lar bugün o kadar çok testten geçirildi ki belki de dünyanın en güvenli uçağı oldu diyebileceğimiz bir noktaya geldik.

    malum, geçtiğimiz yıllarda birçok firma max için anlaşmalar yaptı, bunun için çok yüklü miktarlarda pdp (pre-delivery payment) ödendi, ve çok fazla uçak üretim bandına girdi. yüzlercesi bu banttan çıktı. bu kadar sermaye ne olacak? havacılık sektörü bu bağlamda max'ları birkaç trick ile yeniden kullanıma sokuyor. küresel sermaye bu uçakları iliğine kadar sömürmeden kolay kolay bırakacak bir durumda değil.

    şahsen, halihazırda uçak fobisi olan biri olarak sanmıyorum ki gidip max olan uçuşa bineyim. bilet alırken muhakkak max mı değil mi bakarak alacağım diye düşünüyorum. ama bu fobi öyle bir şey ki bu sefer de max'tan kaçacağım diye başıma bişey gelir diye düşüneceğim :)
hesabın var mı? giriş yap