• timur’un ordusunda gayet de gayri-türk unsurlar bulunmaktaydı.bu sisteme ‘’tamma’’ adı verilmişti.moğol dönemi kalıntısı bir kurumdur.göçebe,yerleşik,gürcü,arap,türk,acem,tacik gibi kavimleri imparatorluk hizmetinde ve orduda mobilize bir şekilde kullanmıştır.savaş zamanı satın alınan veya esir düşen kölemen askerler de orduda kullanılıyordu.yine aynı şekilde prens/emir orduları vardı.her emir mesul olduğu bölgedeki kavimlerden asker toplayıp savaş zamanı imparatorluk emrine girerdi.
    timur,iran coğrafyasına girdiği zaman ise bölgeyi bilen ve tanıyan kürtler,deylemliler ve bedevilerden oluşan paralı askerleri kullanmıştır.bunun yanı sıra yine iran coğrafyasında daha alt düzey asker sınıfı olan ‘’çerik’’ler kullanılmaktaydı.çerikler yerli milislerden oluşan askeri sınıftı.horosan fetihlerinde gurlular ve garşistanlılar orduda hizmet etmişlerdir.mazderan isyanı bastırmak için sava,kum ve kaşan bölgesindeki arap aşiretleri kullanılmıştır.

    hatta emir timur, monark ve derebeylerin hakimiyetini azaltmak için hintli,suriyeli,ıraklı,horosanlı vs birçok nüfusu maveraünnehir bölgesine iskan etmiştir.bu devlet politikasını osmanlı da selçuklu da kullanmıştır.fethettiği yerlerdeki büyük hükümdarlar genelde ortadan kaldırılırdı.daha küçük , bölgesel kalan hükümdarlar da sınırlarındaki fetihlere timur ile beraber katılırdı.mesela ermenistan’ın başındaki melik izzeddin kürd,timur’un karakoyunlu türkmenleri üzerine yaptığı seferde bulunmuştu.yine şirvan beyi ibrahim,timur’un gürcistan,kıpçak bozkırları ve anadolu seferlerine katılmıştı.daha önce muzafferilere ve celayirlere hizmet etmiş olan ve yüksek ihtimal fars kökenli olan saru adil hizmetindeki askerlerle timur’un maiyetine girmiştir.2 yıl hizmet ettikten sonra çeşitli sebeplerden dolayı idam edilmiştir.

    bu yerel beylerden ordunun ve devletin merkezine giremeyen olduğu kadar girenler ve hizmet edenler de vardır.mesela melik muhammed übahi timur’a biat edip azerbaycan’daki alancak valiliğine kadar yükselmiştir.kuhistanlı cemşid damgan ve sarin valiliği yapmıştır.

    sonuç olarak cengiz han’ın moğol imparatorluğu da dahil orta çağda kurulan türk devletlerinin hepsi salt türkmenlerden oluşan ordular kullanmamışlardır.zamana ve ihtiyaca göre hem ordunun merkezinde hem de yardımcı kuvvet olarak yabancı unsurları ordularında muhafaza etmişlerdir.
hesabın var mı? giriş yap