toplum ve kuram

• kürt meselesine ve ezilenlere dair akademik suskunluğa tepkili bir sosyal bilimler girişimidir. yaklaşık olarak 3 ayda bir çıkar. "toplum ve kuram" adına ek olarak, derginin ismi tam olarak " toplum ve kuram: lékolîn û xebatén kûrdi" dir, ki "kürlet üzerine incelemeler-çalışmalar" manasına gelir.. şu ana kadar iki sayısı çıkmıştır.
  
  internet sitesi soyledir:
  
  http://www.toplumvekuram.org/
  
  bir de e-mail adresleri var:
  
  toplumvekuram@gmail.com
• işbu dergiyi bulabileceğiniz kitabevleri şöyle. (dergi dağıtımı yapıldıkça listeye yenileri de eklenecekmiş.)
  
  mephisto (beyoğlu, istanbul)
  semerkant (beyoğlu, istanbul)
  medya (beyoğlu, istanbul)
  3 deniz (kadıköy, istanbul)
  khalkedon (kadıköy, istanbul)
  mephisto (kadıköy, istanbul)
  seyhan (kadıköy, istanbul)
  
  kafka (diyarbakır)
  avesta (diyarbakır)
  don kişot sahaf (diyarbakır)
  eğitim kitabevi (diyarbakır)
  urartu kitabevi (diyarbakır)
  ensar kitabevi (diyarbakır)
  lîs kitabevi (diyarbakır)
  
  star 2000 (van)
  
  kelepir (mardin)
  leylan cafe (mardin)
  
  turhan (ankara)
  dost (ankara)
  siyasal kitapevi/cebeci (ankara)
• ilk 5 sayısının pdflerine şuradan ulaşılabilmekte: http://zanenstitu.org/toplum-ve-kuram/
• ucuncu sayisi ile alakali bir duyuru metni mailbox'lara dusmus olan dergidir. soyle demisler, sunlar varmis bu sayida:
  
  ////
  türkiye’de egemen olan resmi akademik ve entelektüel sınırların içerisine hapsedilmiş olan kürt meselesi ve aynı siyasi-toplumsal rejimde ortaya çıkan diğer yakıcı meseleler üzerine yeni bir söz söyleme gayreti ile yola çıkan toplum ve kuram dergisi’nin üçüncü sayısı çıktı.
  
  türkiye’deki tekleştirme ve aynılaştırma pratiklerinin başarısızlığı sonucunda egemenler cenahında bir asra yaklaşan katılık halinin çatırdadığı bir süreçten geçilmektedir. bu çatlağın yarattığı sorunların ve esaslı çözümlerin ağırlığını gündelik siyasetin zemininin kaldırmadığı gerçeğinden hareketle, toplum ve kuram dergisi’nin üçüncü sayısının dosya konusunu “türkiye’de birlikte yaşa(yama)ma meselesi” oluşturuyor.
  
  redderek, tahakküm altına alarak ve “terörizm” söylemleriyle ötekileştirerek asimile etme siyasetine sahne olan bir ulus-devlette, toplumların rızadan ziyade zora dayalı bir zorunlu birliktelik rejimine maruz bırakıldıklarını söylemek yanlış olmaz. tarihin kapanmamış defterlerinin günümüzde ağırlığını şiddetle hissettirdiği bir süreçte çıkan üçüncü sayıda yer alan dosyanın ve diğer yazıların temel amacı, “birlikte yaşaya(ma)ma” meselesinin kaba bir milliyetçilik tartışmasından ibaret kalamayacağını ve ne kadar tarihsel ve çok yönlü bir mesele olduğunu göstermektir.
  
  bu minvalde toplum ve kuram dergisi’nin üçüncü sayısında bulunan yazılar şunlardır:
  
  • nazan üstündağ – esenyurt’da kürt ve türk cemaatleri: gündelik yaşamda hasımlık ve konukseverlik
  • zeynep çağlayan gambetti ile röportaj: “öyle bir dünya olsun ki, içine bir çok dünya sığabilsin”
  • zeynep gönen - neoliberal dönemde suçlulaştırma ve izmir asayişi’nin yeniden yapılandırılması
  • arsen yarman ile röportaj: 19.yüzyılda ermeniler ve bozulan ilişkiler üzerine
  • mehmet polatel - ittihat terakki’den kemalist döneme ermeni malları
  • ulaş güldiken - mutlak mozaik
  • deniz yükseker - sosyal bilim yöntemi olarak komplo teoriciliğinin açmazları: k. murat güney’e cevap
  • joost jongerden - türkiye’de barajlar ve siyaset: suyu istismar etmek, çatışmayı tırmandırmak
  • salih akın - guherînên di zaravayê kurmanciyê de: pirsgireka zayendê
  • adnan fırat bayar - li ser tractatus û li ser “ziman”ê wittgenstein -1-
  • bahattin demir, namık kemal dinç, ayhan işık, inci şahin - kürdistan malûmâtı
  • welat ay - bir ülkenin tarihine, kanat çırpan güvercinin acısını yerleştirmek. kitap eleştirisi: “her dağın gölgesi deniz’e düşer”, evrim alataş
  • sidar bayram - barışı tahayyül etmek
• ve o gün geldi..mayıs ayı itibariyle ilk sayıları çıkmış kitap serisidir. dayanamadım hemen sipariş verdim..taa istanbullardan geldi..merakla dünden beri karıştırıyorum ve inanılmaz nitelikli bir çalışma olmuş. bilimsel yazım kurallarına uygun, yorumdan ziyade bilgi ağırlıklı ve kaynakçalı çalışmalardan oluşan bir kitaptır.
  
  toplum ve kuram başlığı ve lêkolîn u xebatên kurdî(kürt araştırma ve incelemeleri) alt başlığıyla çıkmıştır. kitabın çıkış nedeni tamamen sosyal bilimler alanında ve akademia'da kürtler'in sosyolojik, ekonomik- demografik, antropolojik özelliklerinin yani anlayacağınız kürt ve kürde özgü toplumsal konuların gözardı edildiği veya bir yalan üretiminin sürekli tekrarlandığı için böyle bir çalışma yapmak olduğu söylenmektedir.
  
  ilk kitap serilerinin konusu genel nitelikte denebilecek düzeydedir:
  kürt toplumunda değişim dinamikleri ve sınıflar
  
  kitabın içindeki çalışmalara baktığımızda tarihsel, ekonomik, jeo-uzamsal çalışmaların yanı sıra akademia'daki kürt sorunu ile ilgilenen ingiltere'deki üniversitelerde hocalık yapmış sonrasında university of kurdistan hawler'in kuruculuğunu yapmış şu anda ise boğaziçi üniversitesi'nde ders veren iranlı kürt akademisyen abbas vali ve kürt sorunu konusunda akademianın ve sosyoloji biliminin en çok bedel ödeyeni, gözükara saçı sarı çorumlusu ismail beşikçinin ropörtaj ve yazıları var.
  
  diğer çalışma başlıklarına bakacak olursak;
  
  "türkiye'de ulus devlet oluşumu, kürt direnişi ve dönüşüm dinamikleri"(harun ercan)
  
  "demografik açmazdan demokratik açmaza: türkiye'nin kürt meselesi"(nilay özok)
  
  "türkiye kürdistanı'nda kontrgerilla stratejisi olarak çevre tahribatı"(joost jongerden ve diğ.) bu çalışma tunceli özelinde pkk'nin çıktığı yıldan 90'lar boyunca türk ordusunun bir strateji olarak yarattığı doğa tahribatına odaklanan bir çalışma. çok ilgi çekici bir çalışma..özellikle harita üzerinde yıllar süresince nasıl bir değişim olduğu, tablolar aracılığıyla bu tahribatın niceliksel değerlerini de ortaya koyması açısından ilgi çekici.
  
  barış annelerine odaklanan bir çalışma " annelik ve politika: barış anneleri'nin öğrettikleri" (gözde orhan)
  
  80 sonrası doğudan batıya göçlere odaklanan bir çalışma ve bunun sonuçlarını anket verileriyle açıklamaya çalışan bir çalışma; "türkiye'de 1980'li ve 1990'lı yıllarda yaşanan zorunlu göç ve toplumsal sonuçları"(betül altıntaş)
  
  sosyo ekonomik ve güncel bir çalışma var yine bu kitapta..özellikle 80 sonrası ortaya çıkan liberal politikalar ve zorunlu göçle birlikte tuzla tersaneler bölgesi ve kürtlerin proterleşme sürecine odaklanan bir çalışma; "türkiye'de neoliberalizm, kürt meselesi ve tuzla tersaneler bölgesi"(tuzla araştırma grubu)
  
  "abbas vali ile akademi üzerine"(ropörtaj)
  
  "türkiye'de sosyal bilimler mümkün müdür?"(ismail beşikçi)
  
  kürtler üzerinde uygulanan iskan hareketlerinin tarihsel kökenlerine inen bir çalışma. özellikle ittihat ve terakki döneminin başlangıcında 1. paylaşım savaşında yapılan kimi iskan çalışmaları ve uygulamalarına belgeler ışığında odaklanmış;
  
  "20. yüzyıl kürt göç hareketlerinde birinci dalga: kürtlerin yeniden iskanı ve kürt mülteciler meselesi"(namık kemal dinç)
  
  kürt tarih yazımı üzerine bir çalışma;
  
  "erken dönem etno-politikası: şerefhan'ın şerefname'si ve kürt beyleri" (djene bejalan)
  
  diğer çalışmalar
  
  derviş aydın akkoç tarafından yazılmış "siyasal iktidar kapsamında 'edebiyat ve ulusal alıntılar': genesis
  
  çeşitli kitap eleştirileri de kitabın son bölümünde yer almaktadır.
  
  özellikle kürt sorunu, kürt toplumu ile ilgilenenlerin hemen edinmesi gereken ve yakından takip etmeleri gerektiğini düşündüğüm nitelikli bir kitap.
• son sayısı "hakikat ve adaletin izinde doksanları hatırlamak" başlığıyla çıkan dergidir.
  
  http://zanenstitu.org/…zinde-doksanlari-hatirlamak/
  
  makaleler
  
  bu sayidaki makaleler
  
  hakikat ve adaletin izinde doksanları hatırlamak: bu sayıda
  
  “geçmis¸in i·s¸lenmesi ne demektir?”: 13
  
  toplum ve kuram
  
  portreler: 31 barıs¸ anneleri: 35
  
  bas¸ak can
  
  1990’larda devletin “sivil siyaseti” olarak zorla kaybetmeler: 43
  
  ayhan is¸ık
  
  gazi olayları ve doksanlarda devrimci mahallelerin yeni nizamı: 53
  
  ilgın erdem
  
  kürdistan’da dogˆa / ekoloji katliamı: 61
  
  serhat arslan
  
  ulusal kurtulus¸, ayaklanma ve sınırların ötesi: 1970’lerden 1990’lara kürt hareketi’nin
  
  degˆis¸im dinamikleri: 75
  
  ahmet hamdi akkaya
  
  1990’lı yılların olagˆanüstü hal rejimi ve savas¸: kürdistan yerellerinde s¸iddet ve direnis¸:
  
  99
  
  adnan çelik
  
  toplumu sindirme yöntemi olarak
  
  faili meçhul cinayetler ve kent baskınları: 147
  
  vedat çetin
  
  geçici köy koruculugˆu sisteminin toplumda yarattıgˆı dönüs¸üm ve korucu olmanın kis¸isel
  
  gerekçelendirmeleri: 177
  
  nur tüysüz
  
  apoletli medya: doksanlı yıllarda basın ve i·ktidar: 203
  
  kamusal politigˆin yeniden yazımı:
  
  90’lı yıllar i·tibariyle kürd kültürel çalıs¸maları ve yeni politik dil 233
  
  engin sustam
  
  90 kus¸agˆı: saçakaltında bulus¸anlar: 263
  
  sibel öz
  
  i·zlenimler “kus¸lar bile yoktu”: 277
  
  ayhan is¸ık
  
  katliam yılları: digor katliamı: 303
  
  mahmut alınak
  
  s¸eyh said’in kayıp mezarı: kürtlerin egemenlik mücadelesinde hafıza-mekân diyalektigˆi:
  
  307
  
  his¸yar özsoy
• kürt, kürdistan ve kürdoloji üzerinden sosyal bilimler alanında çalışma üreten dergidir.
• "kürdistan'da doksanlar: şiddet, direniş ve hakikat" başlığıyla çıkan 10. sayısının içeriği şu şekilde:
  
  qırıx: 1990’lar diyarbakırı’nda kürt ulusal mücadelesi, toplumsal cinsiyet ve gündelik hayat üzerine bir “ters yüz rapsodi”
  serap ruken şengül
  
  savaş ve bellek: doksanların zorla kaybetme fenomeni olarak beyaz toros
  adnan çelik
  
  eren keskin ile röportaj:
  “ölülerimize olan borcumuz: devletle hesaplaşmak” üzerine
  
  kürt özgürlük hareketinde kadın direnişi
  rûken alp
  
  kamu sendikalarında etnisite ve sınıf ilişkisinin kuruluşu: yurtsever emekçiler
  kiraz özdoğan
  
  “bingöl’de savaş istanbul’da ırkçılık: kürt alevi bir kadının 80’lerden 2000’li yıllara gündelik yaşam deneyimleri” üzerine
  özgürlüğe sevdalı köy: mijîn
  
  zülküf kışanak
  
  türkiye kürdistanı’nda köye dönüş ve zorunlu göç üzerine yeni perspektifler
  joost jongerden
  
  hakikat komisyonları ve dünya deneyimleri
  
  muhtaç kaynakça
  evin jiyan kışanak & çağrı kurt
  
  http://zanenstitu.org/bu-sayida-2/
• 15 ekim 2016 tarihinde çıkacak yeni sayısının dosya konusunu ekoloji ve başlıkları da şunlar olacakmış:
  ekoloji ve kürt/kürdistan kültürleri
  kürdistan’da sürdürülebilir üretim ve tüketim
  politik mücadele alanı olarak ekoloji
  savaş ve ekoloji ilişkisi
  kadın, lgbti ve ekoloji
  komünalizm ve ekoloji
  hayvan özgürlüğü ve türler / türcülük
  kent, yeniden inşa ve ekoloji
  baskı ve tahakküm aracı olarak ekoloji / doğa katliamları
  alternatif yönetim biçimleri, yerel yönetimler ve ekoloji
  http://zanenstitu.org/…2-sayi-icin-yazarlara-cagri/
• 4. ve 5. sayısını çıkaran dergidir. 6. sayı hazırlıklarının tamamlandığı duyumları kulaktan kulağa yayılmaktadır. dergi ile ilgili girilen entrynin 2010 yılı olduğu görülüp "yoksa kapandı mı?" sorusu merak uyandırabilir. fakat kapanmamıştır. yollarına devam etmektedirler.
  
  dergi ile ilgili son bilgileri almak için şunları kullanın derim;
  
  http://www.facebook.com/toplumvekuram
  http://twitter.com/toplumvekuram
  http://www.toplumvekuram.org/