tsmc

• dünyada şu an yaşanan çip krizi ile ilgili ismini duyduğumuz tekel şirket.bütün dünyada ihtiyaç duyulan gelişmiş çipler diğer şirketler tarafından üretilemiyor. adamlar şu an için gelişmiş çip ihtiyacının yaklaşık %90'ını karşılamakta ve adamlar yetemiyor. hayatınızda belki duymadığınız bir ülkedeki bir şirket bütün dünyayı domine etmiş durumda. bunu da bile isteye yaklaşık 30-40 yıllık bir yatırımla yapıyorlar. kurucusu hakkındaki videoları falan izlemenizi tavsiye ederim. biz şu an trde olduğumuz için aslında bu çip açığının farkında çok da değiliz. bizde çip krizinden daha çok etkileyen bir ekonomi faktörü malesef var, fakat yurtdışında olanlar yeni çıkan ürünlerde bile ciddi ürün sıkıntısı yaşandığının farkındadır. neyse bu adamlar niye bu kadar önemli ne bunları tekel yapıyor onu söyleyeyim. bu adamlar dünyada 10 nm altı çip üreten tekel şirket konumunda. samsung 5nm çipler üretse de bunları da ağırlıklı kendi ürünlerinde kullanmakta . bir başka büyük çip üretici intel de ancak verimli olarak 10 nm çip üretebiliyor, altındaki çip üretimi için yine tsmc ile anlaşmalı. bundan intelin bu teknolojiyi yakalamaması sebebi ile üretemediği anlaşılmasın. tsmc yalnızca çip üretimi yapan bakın tasarım vs de girmiyorum adamlar yalnızca üretim kısmındalar.intel üretim yapma kısmına yatırımlarını azalttı başka alanlara yöneldi.
  
  hatta samsung kısmına girersek, tsmcnin asıl alıcısı konumundaki apple, zamanında çiplerini samsunga ürettirirken, iki şirket arasındaki fikri mülkiyete dair davalardır , rekabettir derken tüm üretimini tsmcye yaptırmaya başladı. yani şöyle söyliyim 2021 başında çıkan haberlerde tsmcnin üretmiş olduğu tüm 5nm çiplerin %80'i apple için yapılmış.
  
  yine bir bilgi eklemek isterim, tsmc kendi üretimi çipler yapsa da adamlar bizim bildiğimiz baskıcı gibi asıl para kazanıyorlar. yani intel, nvidia,amd hatta asıl alıcıları olan apple gelip bizim tasarımımız bu bu boyutta çip istiyoruz diye tsmcye ürün talebi gönderip, tsmc bu çipleri şirketlere üretiyor. ve şu an bu üretim kapasitesi yetmiyor. hatta aşağıda iletmiş olduğum linkte araç üreticilerinin çip krizi nedeni ile tsmc'ye olan şikayetlerine karşı şirketten gelen siz bizim müşterimizin müşterisinin müşterisisiniz gibi aslında bütün gelişmiş teknoloji ağının bir şekilde uzaktan yakından kendilerine bağımlı olduğunu gösteren bir açıklama mevcut
  
  tabi bu kadar tehlikeli şekilde, yanında ne yapacağı belli olmayan, hatta ve hatta bu ülkenin hak iddia ettiği tayvanın durumu nedeni ile, bu kadar önemli olan bir şirketin olasi çin tehlikesi ile ağırlıklı olarak burada üretim yapmasını istemeyen, en azından kendi içinde de üretim isteyen amerika, bu 3 büyük tekel şirket ve diğer küçükler için 50 miyar dolarlık bir incentive açıkladı. bu 3 büyük şirkete de gelin arizonada fabrika kurun dedi. yarın bugün çin tayvana bir saldırıda bulunsa akıllı ürün alamayacak duruma geleceğiz. yalnızca çip yatırımı yapanlar da tabi ki amerika değil, kendi çiplerini üretmek için avrupa, yine kapasite arttırımı için güney kore gibi ülkeler ciddi yatırım yapmaya başladılar. adamlar küçücük bir adadan bütün dünyanın kendilerine bağımlı olduğu bir şirket yarattılar.
  
  https://time.com/…semiconductor-chip-shortage-tsmc/
• çin tayvan'ı işgal ederse tsmc'in tüm varlıklarına el koyar filan denmiş. yalnız tsmc'in eli de armut toplamıyor bu arada. sizin evinizden görebildiğinizi dünyanın en büyük çip firması da görebiliyor. onlar da kendilerince çeşitli önlemler alıyorlar. mesela geçen sene tayvan'ın dışında yeni fabrikalar kurulacağı açıklandı. arizona'da dünya'nın en büyük çip fabrikasını kurmak için 40 milyar dolarlık bütçe ayırdıklarını açıkladılar. bunun dışında kore, japonya, almanya ve birkaç ülkede daha devasa çip fabrikası projeleri var. böyle böyle yavaş yavaş fabrikaları tayvan'ın dışına taşıyarak ileride çin tayvan'ı işgal etse bile fazla etkilenmeyecek seviyeye gelecekler. o malları çin'e yedirmeye kimsenin niyeti yok.
  
  arizona'da yeni fabrika
  
  almanya'da yeni fabrika
  
  japonya'da yeni fabrika
• resmi rakamlara göre 35% net kâr marjıyla çalışan şirket. yıllık cirosunun 20 milyar usd'nin üstünde olduğunu da belirteyim.
  
  biz de türkiye'de hayvancılık neden öldü, fındık ihracatı rekor kırdı, tekme atmayın mırıldanın, x şirkete kayyum atandı, suriye, pkk...vb konularla uğraşalım.
  
  tayvanlı tek bir şirket de senin merkez bankandaki rezervin kadar parayı birkaç senede kâr diye kasasına koysun.
  
  işte böyle bir ülkede, böyle bir dünyada yaşıyoruz sevgili futbol severler.
• texas instruments'ta başkan yardımcılığı görevine kadar yükselmiş olan morris chang tarafından 1987 yılında kurulan, adından da anlaşılacağı üzere yarıiletken tasarlamaktan çok üretmek üzere uzmanlaşmış tayvanlı firma. bu alanda o kadar büyük bir üreticidir ki örneğin şu an otomotiv sektörüne yeterince çip sağlayamadığı için araç üretimi darboğaza girmiştir. ayrıca benzer bağımlılık aklınıza gelebilecek her sektör (telekom, savunma, biyomedikal, vs.) için de vardır. bu nedenle dünyanın en stratejik şirketlerinden biridir. 2020 sonu itibariyle pazar payı %55.6'dır. fikir vermesi açısından ikinci samsung'un pazar payı ise %16.4'tür.
  
  tsmc says fixing global auto chip drought is a priority
• apple'ın kendi kullanımı için tasarladığı a, t ve u serisi işlemci ve diğer çipleri yıllardır üretmekte olan. bugün piyasalara düşen iki haberle yakında çok değerlenecek şirkettir.
  
  birincisi apple'ın mac'lerde kendi arm bazlı işlemcilerini kullanmaya başlayacağının bu ayki wwdc'de ilan edileceğiyle ilgili haber.
  
  apple plans to announce move to ıts own mac chips at wwdc
  
  diğeri de apple'ın 2022 işlemcilerde 3 nm boyutuna ineceğini işaret eden haber.
  
  tsmc on schedule for 3nm apple 'a16' iphone and ipad chip in 2022
  
  zaten rakiplerinin en az 2 yıl önünde olan a serisi işlemcilerin 2022'de neler yapabileceklerini hayal bile edemiyorum.
  
  son olarak, yukarıda yer alan, nasıl oldu da bu firma taiwan'dan çıktı sorusuna cevap vereyim. silicon valley ilk mikrochipleri üretmeye başladığında bilinçli olarak üretimi taiwan'da kurdu. bunun göz önündeki nedeni iş gücünün ucuzluğuyken, asıl nedeni ise uzak doğulu kadınların ufak elleri ve saatlerce konsantre kalma yetileriyle, monoton ancak ince el emeği gerektiren microchip üretimini herkesten daha iyi yapabileceklerine inanılmasıydı.
  
  o günlerden bu yana köprülerin altından çok su aktı, soc üretimi neredeyse tamamen robotlara devredildi, ancak tsmc gibi şirketler bu gelişime ayak uydurmayı başardılar. elektronik cihaz üretiminin kaydığı çin'e yakınlığı da bu pozisyonunu korumasını kolaylaştırdı. bugün hala tsmc apple'ın tercih ettiği partneri durumunda. apple'dan teknolojisini geliştirmek için yardım fonu ve teknik destek alarak kendisini koreli ve çinli rakiplerinin önünde tutmaya devam ediyor. ancak yine apple'ın çin üretimine bağımlılığını azaltma planları kapsamında abd'de de üretim tesisi açmaya hazırlanıyor. nasıl olsa artık ince işçilik robotlar tarafından gerçekleştirildiği için işgücü özellikleri önemini yitirmiş durumda.
• geçmişte 7 nm ve 5 nm üretimininde sipariş önceliğini apple’a vermiş olduğu gibi 2022’de geçeceği 3 nm üretiminin de tamamı ilk aşamada apple ürünlerine ayrılacak.
  
  apple takes tsmc's whole 3nm production capacity for mac, iphone, ipad
  
  ayrıca, yukarılarda bir yazarın abd’nin huawei ambargosuna katılması konusundaki eleştirisine cevap vermek isterim. bu durum tsmc için bir seçenek bile değil çünkü ambargo abd kökenli teknolojilerin kullanımını yasaklıyor. hem tsmc’nin üretimi, hem de kullandığı litografi makinaları kısmen amerikan kökenli teknolojiler kullandığı için firmanın bu yasaklara uymamak gibi bir seçeneği bulunmuyor.
• hem nvidia hem de amd'ye çip satan tayvan menşeili firma. yıllık net geliri hemen her zaman türkiye merkez bankasının dolar rezervlerinden fazladır.
• dünya'nın en büyük silikon çip üreticisi tayvanlı şirket.
  
  şirketin şu anki tekel konumu, üretim talebine yetişemiyor oluşu ve mevcut taşımacılık krizinden dolayı amd, intel ve nvidia ceo'ları joe biden ile iletişime geçmişler. abd'de yerel olarak çiplerini üretmek için bir takım teşvikler talep etmişler. joe biden'ın halihazırda yeni bir ekonomik program getirme niyetinde olduğunu da eklemek lazım. büyük ihtimalle birkaç sene içinde sözkonusu amerikalı üç büyükler ortak bir fabrika kuracaklar abd içinde. tsmc hisseleri son zamanlarda hep yükseldi. hissedarları varsa bu haberi okumalarında fayda var.
• acayip bir jeopolitik risk altında, abd hint pasifik kuvvetleri amirali çin'den tayvan'a altı yıl içinde bir saldırı bekliyor. senatörlerden ek bütçe istediği konuşmasında tehdidi kasten abarttığı belki söylenebilir ama yine de yatırım yapacaklar için düşünülmesi faydalı. (bu haber bugün çıktı, an itibariyle tsm %4 inmiş zaten)
  
  gerçi çin'in tayvan'a olası bir saldırısı 3. dünya savaşı'na neden olabileceği için o durumda son düşünülecek şey portföydeki birkaç lot tsm'dir löl.
• şu an 0.25u proses parametreleri ile devre tasarlamaya çalıştığım firma... parametreler için istedikleri fiyat da bayağı fazladır bu arada.