turan çağlar

• uçmaması için copy paste orjinali burada
  
  ''1954 yılında gazetelerde şöyle bir haber çıktı: “napoli’deki nato karargâhında vazifeli bulunan yüzbaşı turan çağlar’ın bir kızı dünyaya gelmiş ve nato adı konmuştur. nato, napoli’deki nato karargâhında doğan ilk çocuktur”.
  
  sadece gazete kupürlerini arka arkaya eklediğinizde bile karşınıza oscar’a aday olan john le carré’nin eserinden uyarlanan köstebek’e tur bindirecek bir casusluk hikayesi bu.
  
  1942 yılında harp okulu’ndan mezun olan nato’nun babası, hava muhabere yüzbaşı turan çağlar manastırlı bir aileden geliyor. herhalde adını türkiye’deki tüm darbe ve darbe girişimlerine yazdırmış tek isim o.
  
  yarbay rütbesiyle dahil olduğu 27 mayıs darbesi onu en kritik görevlerden biri olan istanbul radyoevi müdürlüğü’ne getirmiştir. çağlar, ihtilalin şahin kanadındandır. 1961 seçimlerinden demokrat parti’nin devamı olan adalet partisi ve yeni türkiye partisi zaferle çıkınca ihtilal için 21 ekim protokolü’nü imzalayan silahlı kuvvetler birliği üyesi 38 subaydan biridir o.
  
  o protokolden darbe çıkmaz ama kurmay albay çağlar darbecilikten vazgeçmez. hem 1962’de hem 1963’teki talat aydemir darbe girişimlerinde yer alır, yargılanır. aydemir onun için “arkama dönüp baktığımda turan çağlar yoktu” diyecektir.
  
  1965’te emekli olduktan sonra mit’le irtibata geçer. mit’teki görevi resmi değil, “görüş liderliği” denen bir pozisyondur. ama mit’in yönetimiyle sürekli irtibat halindedir. aynı zamanda istanbul sermayesiyle de ilişkiye geçmiştir. odalar birliği‘nin istanbul’daki özel sektör enformasyon bürosu’nda çalışmaya başlar. sabancı holding’te görev alır, akbank’ta müdürlük yapar.
  
  kızına nato adını koyan çağlar’ın adının baas tipi bir darbe yapmaya çalışan doğan avcıoğlu, altan öymen’in de içinde olduğu 9 martçılarla birlikte geçtiğine artık şaşırmıyoruz. çağlar, 12 mart muhtırası sırasında da doğan avcıoğlu ve cumhuriyet gazetesiyle birlikte hareket eder.
  
  hem işadamlarıyla hem o işadamlarını kamulaştırmayı düşünen kemalist-sol darbecilerle ilişki içindedir. gazete arşivlerindeki bir taramada adına 1971’de işadamı mete has’ın kaçırılması sırasında olayı polisten gizleyen ailenin bir yakını olarak kaçırılmayı polise ihbar eden kişi olarak bile rastlanıyor.
  
  25 aralık 1977 günü mit istihbarat başkan yardımcısı sabahattin savaşman cıa adına casusluk yapmak suçundan yakalandı. şüpheli hareketleri yüzünden takibe alınan savaşman’a, ankara nene hatun caddesi üzerinde cıa ankara şefi william philips’e mit ve orduyla ilgili bilgileri satarken suçüstü baskın yapılır. baskını yapan isimler arasında dönemin mit yöneticileri mehmet eymür ve hiram abas da vardır.
  
  kısa bir süre sonra doğu perinçek’in aydınlık gazetesi “kontrgerilla’yı açıklıyoruz” başlığı altında bir yazı dizisine başlar. mit görevlilerinin adlarının açıklandığı yazı dizinde esas hedefler 12 mart’ta işkencecilikle suçlanan mehmet eymür ve hiram abas’tır. (mit içinde cıa için casusluk yaparken yakalanan ilk isim sabahattin savaşman kendisini savunduğu bir kitap yazar. kitabını çok ilginç bir yayınevine gönderir. perinçek grubunun kaynak yayınları’na. kitap “mit-cia ilişkisi” adıyla yayınlanır)
  
  bu arada çağlar 1942 yılında harp okulu’nda birlikte mezun oldukları 12 eylül darbesinin beyni orgeneral haydar saltık’la da çok yakındır. yine darbecilerle birlikte hareket etmektedir. darbenin haberini istanbul’da aydınlık gazetesinden doğan yurdakul’a bildirir. (aydınlık, moskova’ya karşıtı bir hareket olarak darbeyi en başta selamlamış, hatta darbeden kısa bir süre sonra çıkarılan ufuklar dergisi’nde darbeyi destekleyen yayınlar yapılmıştır. aydınlık’ın bürksel temsilcisiyken darbe haberini alınca darbe karşıtı bir bildiriyi yayınlayan hadi uluengin’i doğan yurdakul arayıp sert sözlerle uyarmıştır.)
  
  ve 1983 yılı. ankara’daki cıa casuslarını dinleyen mit, bir telefon görüşmesinde kendisini “john” diye tanıtan bir türk’ü yakın takibe alır. john, turan çağlar’dan başkası değildir. çağlar, her ayın ilk ve ikinci çarşambası amerikalılarla buluşmaktadır. mit’teki askeri kanadı ikna edebilmek için çağlar’ın bütün temasları fotoğraflarla belgelenir. ailesine göre “bir gün evden çağırılan”, mit’çilere göre “suçüstü yapılan” çağlar sorgusunda 15 yıl boyunca amerikan istihbaratına türk ordusuyla ilgili bilgi ve belge verdiğini itiraf eder. kendini şöyle savunur: “zaten bütün hükümetler, genelkurmay başkanları amerikan hesabına çalışıyor, ben yapınca mı suç oldu.” genelkurmay askeri mahkemesi’nde yargılanmak üzere ankara’ya gönderilir. casusluktan 15 yıl hapsi istenmektedir. mamak cezaevine konur. hürriyet gazetesine “casus değil, amerikan sempatizanıyım, fakat bu husus hiçbir zaman memleket sevgisi üzerine çıkamaz, çıkmamıştır” açıklamasını yaptığı 29 temmuz 1983 günü akşamında cezaevinde hayatını kaybeder. gata otopsi raporuna göre, ölüm nedeni enfaktüstür. nuri gündeş’e yazdığı mektuba göre ise alması gereken ilaçları almayarak bir çeşit intihar etmiştir. ölümüyle ilgili şüphe ortadan kalkmaz. davasına yayın yasağı konduğu için kimse olayın üstüne gitmez.
  
  mit’in tarihindeki iki cıa casusunun adı yıllar sonra ergenekon davasıyla yeniden gündeme geldi. geçen yaz ergenekon davası’na bakan mahkeme avukatların ya da savcılığın böyle bir talebi yokken ilginç bir şekilde genelkurmay’dan ve mit’ten gizlilik kararı olan sabahattin savaşman ve turan çağlar’ın dosyasını istedi.
  
  dosya adresine ulaştı mı bilmiyoruz. ama eğer ulaştıysa bugün yanlış yerlerden konuşulan mit’in karanlık tarihi hakkında çok şey öğreneceğiz.
  
  çocuğuna nato adını koyan bir subayın perinçek’in haber kaynağı haline nasıl geldiğinin hikayesi türkiye tarihi hakkında bize çok şey söyleyecek.
  
  bu arada neyse ki o kız çocuğu gazetelere haber olan adını değil lale adını kullandı, büyüdü, barış manço ile evlendi ve biz onu bugün lale manço diye tanıyoruz.''
  
  ayrıca bakınız
  yıldıray oğur
  21 ekim protokolü
• 27 mayıs 1960 ta hava kurmay albay ,ayrıca 1961 ihtilal protokolünü imzalayanlardan. albaylıktan emekli olduktan sonra 1982 de abd lehine casuslukyaptığı iddiası ile tutuklandı.aynı yıl mamak cezaevinde öldü veya öldürüldü.
  1952 yılıda cıa tarafından devşirildiği, selma ashwort ile yakın ilişkili olduğu söylenmektedir.
  
  1960lı yıllarda istihbaratçı olduğu açığa çıkmakla birlikte cıa bağlantısı bilinmiyordu.
  ancak, 12 mart 1971 öncesi gelişmeleri çok iyi izlediği ,kimlerin gözaltına alınacağını bildiği
  olayların içinde olanlar tarafından (örneğin vedii bilget) dile getirilmişti
  
  1980li yıllar düşünülünce abd lehine casusluk suçlaması biraz tuhaf kaçıyor...
  
  attention ulan ayi arkadaşın ikazına göre ölüm tarihi 1983 imiş.kendisine teşekkür ederim.
• 1983 yılında cia casusluğu ile suçlanan mit elemanı kurmay albay.
  
  "-nasıl olsa bütün hükümetler ve genel kurmay başkanları amerika hesabına çalışıyor. ben yapınca mı suçlu oluyor"? ifadelerinin sahibidir.
  
  15 yıl casusluk yaptığını itiraf etmiştir. cezaevinde şüpheli bir şekilde ölmüştür/öldürülmüştür.
  
  (bkz: sabahattin savaşman)
• bugün yılmaz özdil'in yazısına konu olmuş bir zamanların casusu ve lale manço nun babası albay. yılmaz özdil'in 06 ekim 2017 tarihli yazısı
• adın doğru yazılışı için (bkz: turan çağlar)
• - askeri kariyeri bittikten sonra -ki burada da askeri istihbarat alanında çalışmıştır- mit ile iltisaklı çalıştı bir süre (kadrosu var mıydı yoksa asset miydi bilmiyorum). bu dönemde de sıkı bir nato sempatizanı olduğu biliniyor aslında. kızına ^* "nato" ismi koyacak kadar.
  
  - ilginçlik şurada başlıyor. çağlar 1975'ten sonra -ki bu dönemde artık mit'te değildir- doğu perinçek ve aydınlık ekibi ile sık sık temas kurmaya başlamıştı. hatta 1979'da derginin bürosunda kontrgerilla hakkında açıktan brifing verecek kadar.
  
  - bu olaydan sonra eski mesai arkadaşı mitçiiler tarafından kaçırılıp darp edilmişliği de var.
  
  - eymür bu konuda bir başka mitçi turan deniz'in çağlar üzerinden aydınlıkçılara bilgi sızdırdığını da iddia eder.
  
  - aynı çağlar, bir süre sonra abd'lilere bilgi sızdırır iken suçüstü yakalanacaktır.
  
  - bu durum eymür'ün uzunca zaman bu "bu perinçek taifesinin abd karşıtı gözüktüğüne bakmayın, hepsi abd ile ilişkili" demesine yol açtı. (sanki kendi değilmiş gibi)
  
  - çağlar'ın ölmeden biri süre önce ziyaretçilerine "buradan benim ölüm çıkar" dediği biliniyor. oysa ilk zamanlar oldukça rahat tavırları varmış. belli ki onu kullananlar tarafından terk edildiğini hissetmiş olmalı. her şekilde sırları ile mezara gitmiş oldu.
• kurtlar vadisi'ndeki "ufuk bey" karakteri kendisinden esinlenerek oluşturulmuş gibi duruyor.
• (bkz: lale manço)