• turgay tüfekçioğlu bu kelimedeki ilk heceyi uzun okur. "tü:rük" şeklinde... tüfekçioğlu'nun genellikle fikir birliği içerisinde olduğu kazım mirşan ve kazım mirşan'ın söylediklerini tekrar eden haluk tarcan da böyle mi okur, bilmiyorum. ancak "ökük türük"* tartışması sırasında ilk kez duyduğum bu okuyuşun hatalı olduğunu söylemek gerek.

    birincil uzun ünlülerin zaman içinde kısalmasının bazı etkileri vardır. kö:k, gök olmuşsa; kö:l, göl olmuşsa, herhâlde tü:rük de dürük olurdu. tabii bir de ikinci vokalin düşmesi var. dolayısıyla, eğer turgay tüfekçioğlu haklı olsa idi, bugün milletimizin adı "dürk", içinde yaşadığımız bu ülke de "dürkiye" olacaktı.

    elbette, bu yüzde yüzlük bir ihtimal değil. ancak yine de "türük" adındaki ilk ünlüyü uzun okumak için ikna edici bir sebep göremiyorum.
  • turk kelimesinin eski turkce'de kullanilmis hali.

    asagidaki metin, "http://www.turkleronline.com/…turk-turuk_turkmu.htm" adresinden alinmistir.

    türk mü türük mü?

    “...milletimizin adı, en eski metinlerimizden köl tigin, bilge kağan ve moyun-çor bengü taşlarında türük şeklinde geçmektedir.

    tonyukuk, ongin ve köl-iç-çor bengü taşlarında ise, bu kelimeyi bugün kullandığımız gibi, türük şeklinde görüyoruz. daha sonraki metinlerden bugüne kadar da türk şekli umumileşmiştir.”

    (o.fikri sertkaya, göktürk tarihinin meseleleri, s.2)
  • komple türk kavminin değil, sadece göktürkler'in adıdır "türük". türkler'in bir millet olarak bu adı almaları, emevîler'in kendilerine "türük" diyen göktürkler'le karşılaşıp, aynı millete mensup olan herkesi türk diye adlandırması ve türkler'in de bir süre sonra bu durumu benimsemesiyle (bilhassa islamiyet'e geçişlerden sonra) olmuştur.
  • törük veya türük kelimesi, bugün kullandığımız "türk" kelimesinin kaynağıdır ancak "töreye bağlı" anlamına geldiği talat tekin'e göre doğru değildir. hatta türk kelimesinin kökenini "yöneten kutsal sınıf" anlamındaki "türüsüg" veya "göksel, tanrısal" manasındaki "türk-ök" gibi kelimeler olduğunu iddia eden haluk tarcan'a ayarı yapıştırmışlığı ve kelimenin kökenini kısaca anlatmışlığı da vardır.

    haluk tarcan'ın yalçın çınar adındaki biriyle tartışması sırasındaki iddiası:

    "türk=tür-ök (3)

    sayin yalçın çınar'a (marmaris)...

    ..türüsüg'ün anlamı olan ‘‘yöneten kutsal sınıf'' ırkçılığın tam karşısındadır. kişiler arasında ayırım olmadan herkes yönetebilir. bu hoşgörüyü ve kişiler arasında eşdeğeri ifade eder. göksel, tanrısal demek olan tür-ök de aynı anlamdadır. çünkü kişiler tanrı'dan eşdoğarlar..

    haluk tarcan-paris"
    http://hurarsiv.hurriyet.com.tr/…-123538&yazarid=42

    talat tekin'in cevabı:

    "'yeter söz milletin' köşenizde yayımlanan haluk tarcan (paris) imzalı yazıda türk sözcüğünün 'göksel, tanrısal' anlamında olan türk-ök sözcüğünden geldiği ileri sürülüyordu. bu doğru olamaz. çünkü en eski türkçe'de, orhon türkçesi'nde, 'göksel, tanrısal' anlamındaki tek ibare tengri teg'dir.

    türk sözcüğünün orhon yazıtları'nda geçen eski biçimi ise iki heceli 'türük' yada 'törük'tür.

    sayın haluk tarcan o yazısında türk sözcüğünün aslının 'türüsüg' olduğu, bunun da 'yöneten kutsal sınıf' anlamına geldiğini de öne sürüyor. bu da doğru olamaz; çünkü eski-yeni hiçbir türk dilinde bu anlamda böyle bir kelime yoktur.

    sayın tarcan'ın yazısından anlaşıldığına göre, o yalçın çınar (marmaris) ile türk adının kökeni üzerinde bir tartışmaya girmiş. anladığım kadarıyla sayın çınar da türk sözcüğünün aslının 'doğruğ' olduğunu ileri sürüyormuş. bu da doğru olamaz; çünkü eski türkçe'de kelime başında (d) sesi yoktur!

    sayın yalçın ile tarcan'ın böyle bir tartışmaya girişmeden önce türk adının kökeni üzerine türk bilimcilerinin şimdiye kadar ileri sürdükleri görüşleri ele almaları ve bu görüşleri çürütmeleri beklenirdi.

    bildiğimiz en eski biçimi türük ya da törük olan bu etnik adın macarca'daki biçimi török, eski rusça'daki biçimi de tork'tur. bu veriler türk etnik adının aslının iki heceli törük ya da bunun kısalmış biçimi törk olduğu yolundaki görüşü desteklemektedir. bu verilere göre törük adı, büyük bir olasılıkla 'doğmak, yaratılmak, türemek' anlamındaki eski türkçe törü-eyleminden -k eki ile türetilmiş bir sözcüktür ve 'halkedilmiş, yaratılmış, türemiş' anlamına gelir.

    prof.talat tekin-istanbul"
    http://hurarsiv.hurriyet.com.tr/…spx?id=-124781&p=2

    türk kelimesinin kökeni ve kökeninin anlamı üzerine bina edilen milliyetçi gazlamalar aynen türk budun ertin ökün okunurken de ortaya çıkmış, buradan hareket edilerek mhp için slogan bile uydurulmuştur. elbette bundan binlerce sene öncesine millet-milliyet bilinci aşılamak da damarlarında asil kan dolaşanlara pek yakışmış.
  • anlamı 'töreye bağlı' demek olan kelime.
  • talat hocamız bu konuda çok sağlam ayar vermiştir. kazım mirşan ya da haluk tarcan gibi sözde-bilimcilerin attığı diğer tüm palavraları bu kelime üzerindeki tartışmadan anlayabilirsiniz.

    azıcık dil, azıcık genel tarih, prehistorya bilgisi olan biri "türük" sözcüğünün anlamı konusunda zaten hiç şüphe etmezdi. türük "türemiş olan" demektir. yani "insan"...
    -ik,-ük,-uk ekleri türkçe'de çok işlek, belli ki çok eskiden beri kullanılan eylemden ad türetme ekleridir. dillerin o dili konuşan halk için kullandıkları sözcüklerin kökenine inildiğinde hep "insan", "kişi", "yaratılmış olan" gibi basit ve net bir anlam çıkar. yani başta türük diye bir sözcük yoktu. ormanın içinde, türkçe konuşan insanlar birbirlerine "kişi" anlamında "türük" diyorlardı. zaten türkçe konuşmayan kimseyi görmüyorlardı. ne zaman ki, başka dilleri konuşan insanlarla karışıp, kaynaştılar o zaman "türük" daha belli bir şeyi, kendilerinden olan, aynı dili konuşan insanları ifade etmeye başladı. 20. yüzyılda incelenmiş afrika ve okyanusya dillerinde de hep aynı şema vardır.
  • tırrık kelimesinin kökeni, ishal giden türk anlamına da gelir.
  • üç farklı anlamı; yünden ve keçi kılından azık torbası, gebe ve süt kabı olan türkçe sözcük.
  • (bkz: törük), töreli, türk
  • türk kelimesinin orijinali. göktürk değil köktürük.
hesabın var mı? giriş yap