vaşington

• washington'ın türkçe söyleniş şeklidir vaşington. birçok dilde de özel isimlerin bir kısmı dillin kendi söyleniş biçimine göre değişir. örneğin ispanyolca'da new york, nueva york; london londres olur. yahut alexander'a alejandro derler ispanyollar. bunun yanı sıra fransızlar da bizim abd dediğimiz united states of america'ya etats unis der. bu örnekler böyle uzar gider. kendi kültürünü, kendi dilini mütemadiyen aşağılamayı, hor görmeyi, dışlamayı kendisini seksi gösterdiği yanılgısına düşen sevimli kişiler tarafından alay edilen söyleme biçimi vaşington, aslen komik olmayan, dil kurallarına uygun bir söyleme biçimidir. söz konusu sevimli kişiliklerin -kuvvetle muhtemel- dinlediğinde hayranı olduğu dillerde de benzer şekilde uygulanır. burada tuhaf olan tüm yabancı sözcükleri "cart" diye dilimize yapıştırmaktır. eğer öyle yapacaksak bilgisayar "computer"dır (yalnız mutlaka c ile çünkü biz türkler c'yi k diye okuruz), bilişim, i.t'dir, abartmak egzajere'dir, rahatsız olmak irrite olmaktır ve daha bir sürü birbirinden ezik örnek sayılabilir. kendisine, yaşadığı ülkeye, dünyaya bir de dışardan bakmaya çalışan her ölümlü beşerin ifade etme ihtiyacının, iletişim ihtiyacının çok özel bir şey olduğunu bir çırpıda kavrar.
• türkiyenin waşington büyükelçiliğinin kapısında, pirinç harflerle, şöyle yazar;
  
  "türkiye cumhuriyeti vaşington büyükelçiliği".
  
  hoş bir şey.gurur verici.
• vaşington değil vaşintın, nü york yazalım argümanları hatalı (#77234786). voşintın vaşington'un türkçedeki söylenişi değil ingilizcedeki söylenişi. tıpkı atina'ya atina der gibi gibi biz vaşington diyoruz g'yi "ton" u vurgulayarak. microsoft'u maykrosoft değil de mikrosoft okuuduğumuz gibi. (mikrosoft yazalım demiyorum telaffuzla ilgili bir örnek veriyorum). yabancı bir şehir ismini yabancıların söyleyişi ve yazımının bir bileşiminden hareketle türkçenin fonetik özelliklerine göre söylüyoruz. bütün diller de bunu yapar amerikalılar da bizim dediğimiz gibi adana ankara diyemezler. edığnaa, ankıra falan diye büker sündürürler.
  
  eğer bizde yaygın uzlaşım söyleşiye göre yazmak ise vaşington yazılmasında bu anlamda bir sakınca yok, bilakis doğrusu. eskiden bir süre devam edip bırakılmış, bu konvansiyona uzlaşıma göre zamanında bu şekilde yazılmış şeyleri olduğu gibi bırakmak dilde ve yazıdaki kültürel süreklilik, bürokratik devamlılık ve gelenek fikrine uygun doğru bir tercih bence.
  
  yani zamanında resmi belgelere, kitaplara, gazetelere imlası girmiş, vaşington, şikago, virjinya, kaliforniya, kolorado, barselona, münih, hatta filadelfiya gördüm, gibi imlalar devam edebilir etmesinde sakınca yok, ama philadelphia yazan da vatan haini olmak zorunda değil.
• dışişlerinin iç yazışmalarda washington yerine kullandığı sözcük...pek şaşmamak lazım, bana da doğrusu böyleymiş gibi geliyor, çünkü londra'ya london demediğimiz gibi, bazı eski şehirlerin türkçe'de yerleşmiş kullanımları vardır (hayır pekin/ beijing konusu ayrı bir hikayedir)..ayrıca türkçe alfabede "w" harfi olmadığını da gözönünde bulundurmak lazım...
  
  (bkz: yabancı özel isimlerin yazımı/#1273106)
• dil açısından dik bir duruş. keşke aynı duruş misal alanya sokaklarında da olsa.
• eskiden basının da kullandığı bir kent adıdır. vaşington'dan bildirirlerdi muhabirler. chevrolet'ler şavrole idi o zamanlar. sonra ana okulundan itibaren ingilizce öğretmeye başladık çocuklarımıza. vaşington washington oldu.
• dışişleri bakanlığı'nın tercih ettiği kullanımdır amerikan şehri için..
• tdk'ya ucube diyebilecek kadar akli melekelerini yitirmis bazi aklievvellerin yanlis buldugu yazilis.
• londra(london), şikago(chicago), münih(münchen), viyana(wien) vs... gibi yer isimleri ve napolyon(napoléon), şarlken(charles quint), alexander(iskender) gibi tarihi isimlerin özel isim kuralına uyulmadan, orijinalinden farklı yazılış şekline sahip olunmasının nedeni eskiden farklı bir alfabe kullanılmasının sonucu ortaya çıkmıştır. bu bahsi geçen yer ve kişiler yazım olarak kullanılan her türlü belge, yazışma, mektup, kitaplarda eski alfabe ile yazıma maruz kalmış, sonrasında latin alfabesi ile de bu şekilde yerleşmişlerdir.
  
  buna en güncel örnek de kiril alfabesi kullanımında gözlemlenebilir hala daha. misal sırpçada hem kiril, hem de latin alfabesini beraber kullanıldığından buna en güzel örneği teşkil edecektir. sırpçada da latince yazımında da vašington (š ve ş aynı harf dememe gerek yok sanırım) şeklinde bir kullanım gözlemlenir aynı şeklilde.
  
  not: benim takıldığım esas nokta ise, yeni zelanda'ya new zealand demiyoruz eyvallah güzel de, new york a neden "yeni york" demiyoruz merak etmekteyim. misal sırpçada da njujork (j'ler y diye okunuyor yani nuyork) şeklinde bir kullanım var, onlar da yeni zelanda anlamında novi zeland kullanıyor, güney carolina, kuzey dakota vs diyoruz da neden new york?
• bir donem fenerbahçe de oynamış olan eski futbolcu. kendisine vaşigol de denirdi.