• veganizm, hisseden hayvanlarin insanlar tarafindan mal ve kaynak olarak kullanilmasina karsi etik bir yasam seklidir. gunumuzde akli ve merhameti olduguna inandigimiz bircok insan bile hala hayvanlari "iyi bir sekilde" yetistirip sömürmeyi ve öldürmeyi savunur oysa olmek istemeyen bir canliyi oldurmenin dogru yolu yoktur ve hayatta kalmak icin veya saglikli olmak icin gunumuz sartlarinda hayvan yemeye de kullanmaya da gerek yoktur. (evet, saka degil. reklamlarin ve size ezberletilen propagandalarin aksine gercekten hayvansal bir sey kullanmanin insan icin geregi yoktur)

    hayvansal icerigi olan yiyecek, giyecek vb urunleri kullanmayan ve hayvanlar uzerinde test edilmemis urunleri tercih eden kisilere "vegan" denir.

    veganlarin ortak noktasi ne yapmadigidir. (cogunluk gibi) bir zamanlar et, sut, yumurta, bal yerken sonradan vegan olanlar, hayvan zulmune katilimci olmaktan vazgecmis insanlardir.

    vegan olma sebepleri ise cok farkli olabilir cunku sorgulayan insan vegan olmasi gerektigini fark edebilir. insanlarin ilgi alanina gore vegan olma sebepleri baslangicta farklilik gosterebilir ama temelde birine vegan demek icin, onun "hayvan kullanimini hayatindan cikarmis ve (insan disi) hisseden hayvanlarin sömürülmeden yasama hakkina eylemlerinde saygi duyan" biri olmasi gerekir. yani veganizmin etik boyutunun farkina varmasi gerekir. ancak bu noktayi baslangicta fark edemeden vegan yasamaya gecenler de oluyor. cunku insan, genelde kendi bildiginden ve ihtiyacindan yola cikiyor.

    --ruhsal sebeplerden vegan olanlar--
    butun dinlerde ilk kural "oldurmeyeceksin"dir. ozellikle ruhani gelisim asamasinda hemen hemen her kulturden ogretide nefsine hakim olma ve merhametin genislemesi icin belirli beslenme, hayat sekli aliskanliklari vardir. "butun canlilara saygi gostermenin yolu vejetaryenliktir" diye gecmiste cogunda "vejetaryen beslenme" fikri onerilse de gunumuzde bu yasam sekli hayvanlar icin yeterli degildir cunku sut, yumurta, bal, ipek vb urunlerin elde edilmesi icin kullanilan butun hayvanlar kolelestirilir ve verimi dustugunde oldurulur. veganizm fikri 1944 yilinda vejetaryenlik yetersiz kaldigi icin ortaya cikmistir.
    https://en.wikipedia.org/…egetarianism_and_religion

    --saglik sebebiyle vegan olanlar--
    gunumuzdeki kronik hastaliklarin (kalp krizi, felc, diyabet, obezite, kanser, bagisiklik sistemi hastaliklari vb..) %80'i bitkisel vegan beslenme ile geri alinabilir, hatta (tipki tarihteki gibi) ilacsiz, tumuyle ortadan kaldirilabilir. veganlarin et yiyenlere gore 15 yil daha uzun ve daha az hastalikla yasadigi biliniyor.
    http://nutritionfacts.org/…opics/plant-based-diets/

    --cevresel sebeplerle vegan olanlar--
    her yil 70 milyar kara hayvani ve 2 trilyon deniz canlisini 7,5+ milyar insan populasyonu icin katlediyoruz. insan nufusu artiyor ve katlettigi hayvan sayisi artiyor. belli hayvanlari yetistirmek icin, ormanlari ve vahsi yasam hayvanlarinin yasam alanlarini katlediyoruz. su kaynaklarini en cok hayvancilik sektoru kullaniyor. en cok cevresel atigi ve kuresel isinmanin sebebi olan zararli sera gazlarini (insanlardan daha cok) yetistirilen hayvanlar uretiyor.. bu durum surdurulemez.
    http://cowspiracy.com/facts/

    --adalet icin vegan olanlar--
    etik veganlar. yani veganligin temelini anlayan, hayvanlara onun gozunden bakip onlari 'aliskanlik, gelenek, damak zevki ve cikar' icin incitmenin hakli bir sebebi olmadigini anlayan insanlar.. adaletin lafta degil, eylemde gerceklestiginin farkina varanlar... kimi kendiliginden bu zulmun farkinda oluyor ve cevap ararken yolu veganizme cikiyor kimi gordugu bir yazi, gorsel, video sonrasindan bu bilince ulasiyor.
    https://www.youtube.com/…atch?v=8ocqcy0qeka&t=1m50s
    http://hayvanozgurlugucevirileri.com/

    (bkz: bitkisel beslenmenin faydaları)
    ve daha nicesi...
  • veganların kendilerince vicdanlarını rahatlatmaya çalıştıkları bahaneler.

    •elindeki tablet, cep telefonu veya bilgisayar ile internete giriyorsun bu aletleri kullanırken kalkmış küresel ısınma diye tatava yapıyorsun. bu aletler imal edilirken harcanan enerji ve atıklar o hayvanların yetiştirilmesi amacıyla doğaya verilen zarardan çok daha fazla ama sen bu aletleri elinden bırakıyor musun? tabi ki hayır.

    • çamaşırlarını yıkadığın makinede kullandığın deterjanların yapımını geçtim çamaşırlar yıkandıktan sonra çıkan atık sular toprakları ve suları kirletiyor, peki sen bu aleti kullanmaktan vazgeçiyor musun? tabi ki hayır. makine imal edilirken doğaya verilen zarardan bahsetmiyorum bile. gerçi bahsetsem de bu hassas arkadaşlar kalkıp ondan vazgeçecek değil ya.

    • sebzelerini muhafaza ettiğin buzdolabı ozon tabakasının anasını ağlatan gazlar salıyor, peki kullanmaktan vazgeçiyor musun? tabi ki hayır.

    • bindiğin veya kullandığın araçlar, uzun yolculuklar yapmak için kullandığın uçaklar ve bunların kullandıkları fosil yakıtların doğaya verdikleri bunca zarara karşı sen bunları kullanmaktan vazgeçiyor musun? tabi ki hayır.

    • "aaa bitki özlü şampuan", aa bitki özlü parfüm" diyerekten ayıla bayıla kullandığın ürünlerin ham maddelerinin elde edilmesi için çok değer verdiğin hayvanların evleri talan ediliyor, peki sen bu ürünleri kullanmaktan vazgeçiyor musun? tabi ki hayır. imal süreçlerinden bahsetmiyorum bile. he dostum yeşil sabun... nasıl imal edildiklerini bir araştır istersen.

    ilk kural öldürmeyeceksin, direkt olarak öldürmeyip yukarıda saydığım şeyleri yaparak dolaylı yollardan öldürüp "ama ben veganım" deyip işin içinden sıyrılmak ne kadar ferahlatıcı öyle değil mi?
    sanayi gelişiminden sonra üretilen bu ürünleri kullanmaya başladığımızdan beri hepimiz artık "katiliz"
    hoşunuza gitmedi değil mi?

    sen et tüketmiyorsun (vegan yaşam tarzı) ama teknolojiyi sonuna kadar kullanıp, o kendince vermediğini düşündüğün zararı fazlasıyla veriyorsun zaten.
    akıl ve merhamet demişsin ya aklın ver merhametin şu yukarıda sayılanları yaparken mavi ekran mı veriyor? kullandığın elektronik aletleri de hayvansal ürünler gibi boykot etmediğin sürece anca kendini ve kendin gibileri kandırırsın.

    her şeyden öte her insan kendi dilediğince beslenmekte özgürdür, bu arkadaşların tek sorunu kendi tercihlerini kafalarında oluşturdukları birkaç kritere göre yüceltip herkesi bu beslenme biçimine geçmeye zorlamaları.
  • internetten bir iki video izleyerek kolayca manuple olabilen bir beyine sahip olmak. oysa veganligin tedavisi var diye biliyorum.
  • veganlari ikiyuzlulukle suclayan insanlar, sorunlari ortadan kaldirmak icin kendileri ne yapiyor acaba? "iyi bir sey icin cabalayan" veganlari suclamaktan baska?

    veganizm bilime dayanmaz ama bilim veganizmi destekler.
    devletlerin resmi raporlarindan da anlasilacagi gibi kuresel isinmanin en buyuk sebebi, butun motorlu tasit ve enerji kullanimindan daha fazla oranla hayvancilik sektorudur.

    kaynak: http://www.cowspiracy.com/facts/

    (da, gercekleri delilleriyle incelemeden atip tutmaya devam edeceklere ne desek bos...)
  • "bu arada ben veganım" demek için.
  • eksi sozluk o kadar nezih bir tartisma yeri ki, vegan konusunda bir suru baslik varken belgelere dayali bir de bu baslik neden acilmis bir turlu anlayamadim(!) okumadim, ondan mi acaba?

    oysa ki tek bir klinik arastirmaya istedigim acidan bakarak etik temellere dayanan veganizmi curuttugumu sanabiliyorum. oyle ki, akdeniz usulu beslenmenin en saglikli beslenmelerden biri olmasinin sebebini 'nadiren' yenen deniz hayvanlarina bagliyorum, sebze, meyve, tahildan zengin bir beslenme olmasina degil. neden? cunku omnivor. omnivorsan, hem bitki hem hayvansal temelli beslenebilirsin ama hayvansal temelli beslenirsen damar tikanikligina bagli kalp krizi gecirme riskin var, bitkisel temelli beslenirsen kalp krizi riskini sifirlarsin. http://www.pcrm.org/…ng-and-reversing-heart-disease oyleyse omnivor oldugunu ileri surmen, bilimsel acidan hayvan yemenin beslenmende sart oldugu anlamini tasimiyor. ustelik, hayvansal beslenmeden daha saglikli oldugun ortadayken. http://nutritionfacts.org/…opics/plant-based-diets/

    kolon kanseri denmis. liften ve antioksidanttan zengin beslenme kolon kanserinin en yaygin turlerini onlemeye yardimci olur. liften zengin besinler nelerdir? sebze, meyve, tahil, baklagil... yani butun bitkiler. lif icermeyen besinler? et, sut, yumurta, bal yani hayvansal butun gidalar ve islemden gecmis her sey... http://nutritionfacts.org/topics/colon-cancer/

    denizleri copluk gibi kullandigimiz gunumuz dunyasinda en cok zararli atiklar deniz canlilarini yemekten vucudumuza giriyor ayrica damar tikanikligina sebep olan ve felc, kalp krizi gibi en buyuk olum sebeplerinin sebebi olan kolesterol deniz hayvanlarinin da bedenleri yemekten gelir. balik, saglik yiyecegi degildir.
    http://nutritionfacts.org/topics/fish/
    http://nutritionfacts.org/topics/seafood/

    not: linkleri verilen nutritionfacts.org sitesindeki yazilara ve videolara baktiginizda derlenen kaynaklarin orjinal calismalarina ulasabilirsiniz.
  • hayvanlarin cektigi aciyi sonlandirmak icin hicbir sey yapmadan oturanlarin,
    hayvanlarin cektigi aciyi sonlandirmak icin onlari kullanmaktan vazgecenleri
    "samimi olmamakla" elestirdigi basliktir.

    yav he, he. olaya bir hayvanlarin gozunden bakamadiniz gitti. varsa yoksa didisme. veganlar da bir zamanlar et yedi, sizin gibi yasadi. gercekleri ogrenince iyi bir sey icin degisti ve simdi sizlere bilgiyi aktarmak icin ugrasiyor. hic bunlari gormeyin, aman.
  • saygi duyulan ve belirli olcude beslenilmesi ile fayda saglayan bir tercih. isin garip tarafi, oldurmek ile kirban edilmek arasindaki ince cizgidir.

    aslina bakacak olursak ben de vegana karsi hareketle yeni bir akim baslatabilirim. peki gdo'lu urunleri savunmak ne kadar mantikli ? vegan beslenmesindeki hatiri sayilir orandaki soya icin ne soylenebilir ?

    bilimsel makalelerdeki yazilar 5 ila 10 sene araliklarla degismekte. bu arastirmadan ziyade algi degisikligi ve toplumun guven tercihini allak bullak etmek icindir.

    amerika'da saf tohum barindiramiyorsunuz (kacak yollarla belki) bunu da belirteyim. ozellikle de misir icin, onlarin istedikleri tohumu ekmeniz isteniyor.

    https://www.youtube.com/watch?v=2p1cj7iet0c

    misir ise kullandiginiz bitkisel yag,seker,bebek bezi, pil ... daha surucesine kadar ...

    https://www.youtube.com/watch?v=xthsnjb8miq

    bu yazida bir dusmanlik vs. sakin cikartmayin, tam tersine neyi savunacagimizi ve insanlarin tercihlerine saygi gostermemiz oldugunu bilmemiz lazim.

    hayatta insanlar,

    cinsiyet icin (kadin - erkek)

    gorusleri oldugu icin (sagci-solcu)

    bir akimi savundugu icin (dogmatizm - pragmatizm)

    ve tabi beslenme tercihi icin devamli bir kaos parcasinin icerisinde. bizi bir yere goturuyor mu?

    sonucta herkes kendi tercih ettigi hayati yasamakta ve sonuclarina katlanmakta. bu yuzden kavga derecesinde tartismak anlamsiz.

    vegan hicbir zaman etle karsilanan b12'yi anlamayacak. etobur (devamli ama) kimse ise hicbir zaman sebze ve tahillarin faydasini (demir emilimi,kanser koruyucu) anlamayacak. ta vucud bunun sinyallerini verene kadar. simdi sey diyenler olacak "ya ben o vitaminleri, mineralleri baska turlu de karsilayabiliyorum" vitamin, mineral vs. bunlar insan vucuduna complex yapida girmesi gerekmektedir.

    aslinda bir yandan da sistemin parcasi oldugumuz icin baska yapilara da hizmet veren canlilariz. nasil ?

    duzensiz bir beslenme (yemek secen bir birey) ergenlige kadar bazi sikintilar yasayacaktir. mesela kemik gelisimi yavas, gorme orani dusuk vb. bunun icin yapilacak belli, gida takviyesi. bu anlamda da vitamin-mineral haplari pazarini kalkindirmis olursunuz. aslinda kapitalist bir duzende oldugumuz icin hepimiz bir disli carkin donmesi icin gorevlendirilmis bulunuyoruz.

    edit: bazilari hirs yapmis, uzuldum.
  • insanlarin ikiyuzlulugunden, ahlaksizligindan bunalmis olmak, herseyi senden daha iyi bildiklerini iddia edip akillari sira kandirilmis, zayif karakterli diye tepene cikip ders vermeye kalkismalari da vegan olma sebeplerinin arasindadir.
  • veganlığı denemiş biri olarak yaşamanın gerçekten zor olduğunu söyleyebilirim, ancak bir gün kolestrol düşüklüğünden düşüp bayıldığınızda yaşama iç güdünüz daha ağır basıyor ve veganlığı bırakıyorsunuz
hesabın var mı? giriş yap