westworld

• ekşi sözlüğe: "böyle saçma ve sikik bir dizi hayatımda görmedim ben" diye entry girdiyseniz, ihtimaller şunlar:
  
  1-bilim kurgu dizilerine/filmlerine hiç ilginiz yok.
  2-yapay zeka vs. konularına ilginiz yok.
  3-lineer olmayan şekilde ilerleyen hikayeleri takip etmeyi sevmiyorsunuz ya da zaten takip edemiyorsunuz.
  4-standart bir geri zekalı olduğunuz için diziyi anlamadınız.
  
  diziyi beğenmediyseniz emin olun ki bu 4 ihtimalden biri ya da birkaçına uyuyorsunuzdur...
  
  bu entry'yi okuyup: "beğenmeyene niye hakaret ediyorsun" gibi bir tepki verirseniz, okuduğunuzu da anlamıyorsunuz ve kendiniz için sadece 4.ihtimale bakabilirsiniz.
• sözlükte en hayran olduğum insan kitlesinin, yani düz adamların bu dizi hakkındaki yorumlarını keyifle okuyorum. bu adamları ergenlikle açıklayabileceğimizi düşünmüyorum. lüzumu da yok zaten. çünkü adam düz. cam yüzeyi gibi pürüzsüz ve dümdüz. bir bölüm izlemiş sonra buraya gelmiş ve meaaeeh robotlu mobotlu banal dizi işte yeaa diyor. hayatın sırrını vermez diyor. şimdi bu adamlara ne diyebilirsin ki? adam bir televizyon gösterisinden hayatın anlamını açıklamasını bekliyor. kaan sezyum'un cillop gibi ekrana lcd, cillop gibi kafaya lsd denir muhabbeti tam da bu işte. kafalar cillop, gözler ateş, beyinler zehir, yılan yılan. tıssss.
  
  şimdi müsadenizle fularımı boynuma takarak uzunca bir inceleme yazısı döşeyeceğim. daha doğrusu elimdeki bilgileri parçalar halinde bırakacağım diyelim biz ona. içeriğinde diziyle ilgili mutlaka bilinmesi gerekenlerden teorilere kadar her şey olacak. ilgili kısımları parçalara ayırdım. ilk bölümde en çok merak edilen soruların yanıtlarını verdim. diğer kısımlarda detaylarına girdim. dileyen dilediği kısmı okusun. durumumuz yoktu kardeş okuyamadık sululuğu yapmasın kalbine diz atarım. ameliyatlı yerine vururum.
  
  --- sık sorulan sorular spoilerı ---
  
  soru: silahlar neden insanlar üstünde çalışmıyor?
  cevap: silahlar doğrultulduğu yöndeki insan vücudunun ısısını veya diğer ayırt edici verileri algılayabiliyor. o yüzden insana karşı kullanıldığında etkisizleşiyor.
  
  soru: yöneticiler parktaki bütün robotları (yılanlar dahil) nasıl kontrol edebiliyor?
  cevap: sinekler hariç diğer tüm hayvanlar yapay. yılanından atına eşeğine kadar bütün hayvanlar robot. yönetici olarak tanımlanmış kişileri tanımlayabiliyorlar. retina, ses, parmak izi vs. bilumum bilimkurgu filminde görebileceğiniz çeşitli yöntemlerden birisiyle tanıyor ve komutlara itaat ediyorlar.
  
  soru: parktaki senaryo ne kadar sürüyor ve ne zaman yeniden başlatılıyor?
  cevap: filmde olduğu gibi 24 saatlik bir döngü söz konusu gibi gözüküyor. gelen konuklar ise istedikleri kadar kalabiliyor ve her gün farklı bir senaryoya dahil olabiliyorlar.
  
  soru: robotların özgür iradesi var mı?
  cevap: dizi zaten külliyen bu konu üzerine ilerliyor. hep birlikte izleyip göreceğiz.
  
  soru: öldürülen robotlar ne oluyor?
  cevap: aslında dizide çok net gösterilmesine rağmen neden sorulduğunu anlamadığım bir soru. robotlar öldürüldüklerinde toplanıp tekrar düzenlenerek ertesi güne hazır ediliyorlar. futureworld filminde olduğu gibi her modelin hazır dosyaları var. vücutlarından kurşun vs. çıkartıldıktan sonra dizide gördüğümüz tekerleklere bağlanarak jenerikteki 3d printer kılıklı aletle hasarlı kısımlar onarılıyor.
  
  bonu soru: 2. bölümde man in black'in kullandığı silah neydi öyle?
  cevap: silah bir altıpatlar çeşidi olan lemat revolver. az sayıda üretilmiş özel bir silahtır. en büyük serisi federasyon ordusunun rütbeli subayları için üretilmiştir. buradan mib'in sıkı bir tarih sever olduğunu da çıkarabiliriz. 72 yapımı olan filmde ise silahlarla ilgili komik bir detay anlatayım. filmde bir çok yerde türk filmi gibi revolver yani altıpatlar silahların tek seferde altıdan fazla ateş ettiğini görüyoruz. başrolde ilk kez westworld'e gelen mülayim avukat howecraft ile parka giderken arkadaşına silahları soruyor. hayatında hiç ateş etmediğini söyledikten sonra silahın horozuna seri şekilde basarak ateş etmenin nasıl adlandırıldığını soruyor. otuz saniye önce hiç silah kullamadım diyen adam sonra fişeklik ve silah kabzasının nereye konulursa daha efektif kullanılabileceğini anlatıyor. filmde ise başımıza usta silahşör kesiliyor. türk filminden çok hata barındırmasına rağmen onu da izleyin derim. dizi hakkında çok fikir veriyor. izlemezseniz aşağıda özetini geçtim oradan okuyabilirsiniz.
  
  --- sık sorulan sorular spoilerı ---
  
  --- genel bilgiler ---
  
  bu dizi 1973 yapımı olan westworld, devam filmi olan futureworld ve 1980 yılında çıkmış olan ilk tv serisi beyond westworld yapımlarının totalini kaynak almıştır. yani sadece bir bilimkurgu-aksiyon olan ilk filmin temasını değil bütün yapımların en güzel kısımlarını günümüz fütüristik bakış açısıyla ele almaktadır.
  
  yapıma saygı duyulmasını gerektiren adamların başında bütün westworld serisinin her parçasını yazan adam michael crichton gelir. rahmetli maykıl abi aslında şahane bir roman yazarıdır. jurassic park serisi, sphere, er gibi filme dönüştürülmüş bir çok bilinen eseri vardır. westworld filminin yönetmeni de kendisidir. bilimkurgu konusunda bir asimov olmasa da yeri kolay doldurulabilecek bir yazar değildir.
  
  dizinin baş yazarı ve yapım ekibinin başı ise jonathan nolan. yazarlık konusunda kendisini fazlasıyla ıspat etmiş bir isim. ağabeyi christopher nolan bol bol övgü almasına rağmen şahane senaryoların arkasında bu küçük kardeş vardır. interstellar, person of interest, dark knight rising, prestige ve memento gibi beyin mıncıklayan işlerde parmağı vardır. michael crichton'un eserini yere düşmüş ekmek gibi alıp üç kere öpüp alnına götürdükten sonra oldukça yüksek bir yere koymuştur.
  
  --- genel bilgiler ---
  
  --- westworld ve futureworld ---
  
  yukarıya eski yapımların bir karması olduğunu yazmıştım. gelin kısaca bu yapımlara bir göz atalım. hatta karşılaştırmalı olsun ki eski yapımlalarla yeni dizi arasında ne gibi farklar var anlayalım.
  
  westworld
  
  ilk filmi kısaca özetlersek; westworld, büyüklere özel bir eğlence parkıdır. burada yer alan insan görünümlü robotlar zengin tatilcilere gerçek deneyimler yaşatmak için tasarlanmıştır. yalnız sadece vahşi batı teması olan bölgenin adı westworld'dür. filmde bir de ortaçağ ve roma dönemi temalı park vardır. westworld'de kovboyculuk oynanırken roma parkında spartaküs dizisi tadında bol mokarlı olaylar cereyan etmektedir. baş rollerde birisi daha önce parka gelmiş iki karakter vardır. bunlar döneme uygun kıyafetler giydirilerek parka salınır sonra ortamda türlü atraksiyona koşarlar. ertesi gün bütün her şey yeniden başlatılarak gösteri devam ettirilir. duruma göre senaryoya yeni aksiyonlar eklenir vs. vs. filmin giriş ve gelişme kısmı bundan ibarettir. hiç bir felsefi veya ahlaki mesaj kaygısı yoktur. bir noktada robotlar bilinmeyen bir sebepten ötürü kontrolden çıkarak tatilcilere saldırırlar. filmin finalinde başrol karakterimiz aklını yitirmiş robot silahşörle köşe kapmaca oynarken işin mutfağına iner. yolda karşılaştığı bir teknikerden aldığı bilgiyle önce robotu asitle yakar. daha sonra ayarları kaçan robotu meşale ile tutuşturarak alt eder ve film orada lap diye biter.
  
  düz bakarsak filmin senaryo ve mekanik kısımlarındaki bir çok unsur dizide olduğu gibi durmaktadır.
  
  film ve dizinin ortak yanları.
  
  - kasaba, robotlar, senaryolar ve hostlar olduğu gibi durmaktadır.
  - dizinin ikinci bölümünde kasabaya gelen ikili filmdeki ikiliyi temsil etmektedir.
  - silahların sadece robotlara işliyor olmasının sebebi ise silahların üzerinde ısı algılayan bir tür teknoloji olmasındandır. o nedenle gerçek insanlara doğrultuğunda ateş etmemektedir. muhtemelen dizide de böyle açıklanacaktır.
  - robotlar da insanları aynı ısı algılama sistemiyle ayırt etmektedirler. dizide muhtemelen yüz tanıma vs. gibi bir teknoloji var.
  - her iki yapımda da insanlar zarar görmesin diye bir çok önlem alınmış ve olası sorunlarda alternatif senaryolar hazırlanmıştır.
  - zarar gören robotlar gizlice merkeze götürülerek tamir edilmektedir.
  - robotlarda çıkan sorun en baştan bilinmesine rağmen parkı komple bakıma sokmak yerine kontrollü şekilde devam etme kararı filmde ve dizide aynıdır.
  - filmde robotları insanları elleri sayesinde ayırt etmektedirler. elleri bir şekilde yapay gözükmektedir.
  
  futureworld
  
  bir devam filmi olarak oldukça başarısız olmasına rağmen westworld'e nazaran daha derin bir konusu vardır. diziyi ilginçleştiren de bu filmden alınan öğelerdir. ilk filmde robotların kontrolden çıkarak herkesi öldürmesinin üzerinden bir süre geçmesinin ardından park yönetimi kontrol sistemini geliştirip parkı yeniden açmaya karar verir. bu süreçte tracy ve chuck isimli iki muhabir açılacak olan futureworld isimli park hakkında gizemli şeyler keşfeden birinden mesaj alırlar. bu kişi bildiklerini birine anlatamadan öldürülür. tracy ve chuck adamın ne bildiğini öğrenmek için futureworld’ü ziyaret ederler. yeni parkta beş farklı tema oluşturulmuştur ve güvenlik önlemleri arttırılmıştır. örneğin artık parkı ve robotları kontrol eden merkez çalışanları da birer robottur. parkın baş mühendisi insan hatalarını engellemek adına böyle bir karar aldıklarını açıklar. aynı mühendis filmin başında eski robotların yenilenerek tekrar aktif edildiğini fakat eski hatıralarının sorun yarattığını da söyler. muhabirlerle birlikte parka dünyanın çeşitli ülkelerinden önemli iş adamları, ordu mensupları ve diplomatlarda gelir. parkın sahibi olan delos firması gelen önemli ziyaretçilerin klonlarını üreterek kendi lehine kullanmaktadır. konuk liderler uyurken hafızlarını ve fiziksel özelliklerini tarayarak klonlarını üretirler. yalnız buradaki fark bu klonlar parkta kullanılan mekanik aksamlı robotlardan değillerdir. kişilerin kendi kök hücrelerinden üretilen fakat programlanabilen organik canlılardır. yani robot değil yeni bir canlı türüdürler. filmin sonunda bu sırrı açığa çıkaran muhabir çiftimiz parktan bir şekilde kaçarak uzaklaşır. bu filmde tıpkı ilki gibi laps diye biter. muhtemelen devam edecek mesajı vermek istemişler fakat iki filmde öyle komik bitiyor ki o muallakta kalma tadından çok "bu ne lan?" dedirtiyor.
  
  film ve dizinin ortak yanları.
  
  - robotların hafızlarının silinmesine rağmen bu anıları hatırlamaları diziye bu filmden geçmiştir.
  - dizideki robotların organik vücutları olması bu filmin sonundaki teknolojiden alınmıştır.
  - arkaplanda çalışan ekibin içerisinde bir çok robot vardır.
  - zihin ve anıları insanlardan biyonik vücutlara kopyalama konusu yine buradan alıntıdır. ilerleyen bölümlerde bunu da göreceğiz.
  - şirketin kirli emellerine dair bir alt hikaye görebiliriz.
  - bilinç kazanan robotların tanrılarını arayışlarına şahit olacağız. varoluş üzerine bolca tirat izleyeceğiz.
  - gelecek sezonlarda bu parkın sadece westworld ile sınırlı kalmadığını farklı temalarda parklar olduğunu öğreneceğiz.
  - dizide robotların nemden hasar görmesine dair geçen muhabbet filme bir gönderme. filmde eski nesil robotların ıslandıklarında devrelerinin yandıkları anlatılıyor.
  
  dizinin filmden ayrılan kısımları.
  
  - dizide robotlar gerçek birer insan olduklarını zannediyorlar.
  - robotların gelen misafirlerin parasıyla eğlenceye katılmış gerçek insan olduklarından haberleri yok. o yüzden kasabaya yeni gelen yabancılar olarak algılıyorlar.
  - sistem hatası filmlerde altı doldurulmamış bir kısa devre olarak aktarılıyor. dizide ise asimov'un üç robot kuralının hatalı kullanımından ötürü olduğunu fark ediyoruz. canlılara zarar vermeme konusunda bir sıkıntı olduğu vakit arıza çıkıyor. burada robotların kendilerini insan zannetmelerinin etkisi büyük zira asimov'un robot kurallarında robotlar insanların yaratıcıları olduklarını biliyorlar.
  - her iki filmde de hiç bir robotun karakterine veya varoluş sorgusuna dair yazılmış sahne yok. dizi ise temelinde bu konuyu ele alıyor.
  - ikinci filmde bilinçli şekilde yalan söyleyen ve istediğinde insanlara zarar verebilen robotlar var fakat bu yine kendi istekleriyle değil programlanmayla ilgili bir konu.
  - güvenlik konusunda dizi bir çok açığı kapatacak gibi duruyor. filmde robotların ateşli silahlar haricinde insanları bir milyon farklı şekilde öldürebilecek olmalarına rağmen yapmamaları açıklanmamış. dizide ise ilerleyen bölümlerde alınan önlemler bir mantık çerçevesine oturtulacak.
  - ilk filmde robot bir yılan kontrolden çıkarak başrollerden birisini ısırıyor. filmin sonuna doğru yılanın soktuğu yerin westworld sınırı olduğunu öğreniyoruz. o sınırdan ötesi diğer parka açılıyor. dizide ise hopkins yılanların olduğu bölgede geziniyor. çocuğun o noktadan geri dönmesini istiyor. mib ise yılanlı bölgenin labirente açıldığını öğreniyor. büyük ihtimalle dizide de diğer parka giden sınır orası ve ford westworld'den sıkılmış olan mib gibi tipler için burayı daha zor bir levele çevirecek.
  
  --- westworld ve futureworld ---
  
  dizi hakkında kişisel yorum ve tahminler.
  
  bugün gelinen noktada post sinema bir devrimin eşiğinde duruyor. sinemada öncelik eskiden oyunculardayken zamanla yönetmenlere geçti. günümüzde ise senaristler ön planda. gelişen teknolojiyle birlikte sinema sadece görsel sanat olarak nitelemeyeceğimiz bir seviyeye erişti. sinemanın tek değil çok kişinin emeğiyle üretilmesi ve bir çok sanat dalını bünyesinde barındırması zaten yeterince kompleks iken neredeyse bütün duyularınıza birden hitap eden bir sanat dalına doğru evrilmesini hayretle takip ediyorum. yapımcıların maddi kaygıları dışında ele aldıkları yapımları üst seviyede sanata dönüştürebilecek bilince ulaşması da takdire şayan. örneğin westworld uzun metrajlı remake bir film olarak çekilseydi muhtemelen iyi gişe sağladığıyla kalacaktı. gel gelelim dizi olarak inebileceği derinliğin şu an için limiti yok. bu açıdan kim dizi olarak ele alınmasına karar verdiyse ellerinden gözlerinden öperim.
  
  kaliteli malzemeler eldeki imkanlarla doğru şekilde bir araya getirildiğinde geleceğin sinemasının neye benzeyeceğine dair bize fikir veriyor. westworld ve game of thrones bu açıdan çok önemli yapımlar. her ikisinde de dikkat ederseniz her bölümü farklı yönetmen ele almasına rağmen kalitede gözle görülür değişim olmuyor. öyle ki seyirciye neresini öveceğini şaşırtıyor. westworld de gücünü temelde senaryonun kalitesinden alıyor. on bölümlük ilk sezonunun sekiz farklı yönetmeni var. o nedenle burada herkesin başka bir öğeyi beğenmesine ve övmesine şaşırmıyorum.
  
  senaryo ve senaristin gücünü ise sadece karışık örgüsünden değil karakter tasarımlarından da anlıyoruz. bu yapımda karakterler o kadar sağlam ki bazen oyuncuların bile önüne geçebiliyorlar. birinci bölümde gözüme çarpan ilk ve en önemli unsur bu oldu. anthony hopkins ve peter abernathy (kızın babası) rolündeki louis herthum arasındaki sahneyi gözünüzün önüne getirin. louis herthum dediğin adam hayatı boyunca ikinci sınıf yapımlarda yan rollerde yer almış, pek parlayamamış bir aktör. gel gör ki bu yapımda bir sahneyle hayatının oyununu çıkardı. hatta hopkins'den rol çaldığını düşündürdü lakin bu sadece aktörle ilgili değil. karakter öyle bir yazılmış ki gerçek bir insandan daha kanlı canlı geldi hepimize.
  
  hem dizinin hemde filmlerin cortladığı nokta asimov'un üç robot yasası ayarında bir yapı geliştirmemiş olması. daha doğrusu bu yapının gelen güncelleme ile kısır döngüye uğrayarak kısa devre yaptırmasına sebep olduğunu öğreniyoruz fakat tam olarak yasa hiç anlatılmıyor. başka bir yapı varsa bile bizim haberimiz yok. ayrıca ateşli silahlar insanları ayırt edebiliyor fakat delici kesici aletlere dair bir açıklama yok. mermisi biten insana bıçakla dalarak çok güzel kesebilirler. çikolata renkli ablanın flashback sahnesinde ok atılması ve kafa derisi yüzülmesi ileriye yönelik bir fikir veriyor ama hemen sazanlamak istemiyorum. insanların diğer misafirler ve robotları nasıl ayırt ettiği de muamma. ilk filmde elinden ikincisinden gözünden anlaşılıyordu. dizide ise henüz bir açıklama olmadı. muhtemelen ilerleyen bölümlerde şaşırtıcı bir açıklama sunacaklar. yoksa robot diye kafasına sıktığın adam gerçek bir insan olabilir ve bu parkın güvenlik martavalını açığa çıkarır.
  
  teknoloji ile ilgili ise bir kaç tahminim var. mimikler ve karakterler gerçek insanlardan alınıyor. buna mukabil beyin fonksiyonu, hafıza vs. gibi konularında daha gerçekçi olması için gerçek insanlardan alınarak manipüle edildiğini düşünüyorum. bi nevi ghost in the shell tribi olabilir.
  
  baş mühendis bernard bey bir robot. hatta kadın yönetici ve anthony hopkins dışında gerçek insan olmayabilir.
  
  finalde bir ayaklanma ve ortamın kan gölüne dönmesi kaçınılmaz gibi gözüküyor fakat bu konuyu varoluşçu bir temelde çok katmanlı şekilde anlatmalarına engel değil. inanılmaz karakter çeşitliliği ve derinlik zaten ilk iki bölümde sağlanmış durumda. bırakın orijinal yapımın yolundan ilerlesin. senaryo ve karakterler bu kadar sağlam olduktan sonra aksiyonu nasıl sağlarlarsa sağlasınlar.
  
  bence dizide park ve yönetim sahneleri tam olarak paralel ilerlemiyor. örneğin ed harris'in olduğu bölümler günümüzde geçerken ikinci bölümde olaya dahil olan ikili flashback gibi geçmişteki olayları gösteriyor. robotlar yaşlanmadıkları için süreyi kestiremiyoruz. parkın ilk kurulduğu dönemde olabilir. hatta benimle aynı fikirde olan bir reddit kullanıcısı gördüm. ona göre ikinci bölümdeki beyaz şapkalı karakterimiz aslında ed harris'in oynadığı man in black'in geçmişteki haliymiş. bence gayet akla yatkın bir teori zira karakterin parka disneyland gibi bakmaması ve derinlik araması gibi ortak noktalar var. ilerleyen bölümlerde dahil olacak yeni karakterle birlikte lost gibi bir flashback bir flashforward derken alıcılarımızın ayarlarını bozabilirler. hem nolan hem de abraam olduğu için aslında kesin gibi bir şey.
  
  labirent olayı ise diğer tema parkların birbirine bulaşmasını engelleyen bir tür güvenlik bence. delos'un logosuna bakarsanız üç parçaya ayrıldığını göreceksiniz. üç farklı yöne bakan kısımlar yönetim binalarını renkler ise parkları simgeliyor. yan yana farklı temalarda parklar var. labirent ise konukların westworld sınırlarından çıkarak diğer parklara girmesini engellemek için konulmuş bir sistem. robotlarda bir parktan diğerine tekrar programlanarak aktarılabiliyor olabilirler.
  
  gelen ziyaretçilerin şiddet konusunda kendilerini serbest bırakmaları beni hiç rahatsız etmiyor. insandan ayırt edilemedikleri için hiç tanımadıkları insanları öldüren karakterler negatif duygular uyandırabilir fakat onlar aslında olayın bir oyundan ibaret olduğunu bilen insanlar. parasını verip satın aldığınız pc oyunlarından nasıl fütursuzca asıp kesebiliyorsanız onlarda westworld'e öyle bakıyorlar. gta oynarken sızlamayan yüreklerin burada parçalanması bana saçma geliyor.
  
  diziye dair çeşitli sitelerde dönen teoriler.
  
  - labirent ve harita. man in black üst level bir oyuncu. otuz yıldır bu oyunu oynuyor ve kendi taktikleriyle yeni kapıları açıyor. labirente girmek ve haritayla oradan çıkarak kimsenin aşamadığı eşiğe ulaşmak istiyor. bu teori yukarıda benim bahsettiğimle aynı. aklın yolu bir herkese aynı intibayı bıraktıysa bu yapımcıların bizi bilerek yönlendirdiğinin göstergesidir. biz buna takılıp kalırken çok farklı yerlerden vuracaklar. o yüzden en genel olandan başladım.
  
  - hopkins sadece bir sezon yer alacak. sezon sonunda bir şekilde ölecek ve kaos başlayacak çünkü kimin robot kimin insan olduğunu bilen tek kişi ortadan kalkmış olacak. şu an merkezde çalışan insanların büyük kısmınında robot olduklarını zaten biliyoruz. sistemdeki sorunu çıkaranda muhtemelen onlardan birisi. hopkins'in ölümüyle birlikte kim kimi koparıyo onun payının amına koyim ortamı duhul edecek. silahlar patlayacak. robotlar insanların arasına karşıcak ve yeni sezon bu konunun üzerine gidecek. diğer sezonlarda fargo'da olduğu gibi komple kadro değişecek. gelecek sezonda futureworld anlatılacak. sonrasında konu diğer parklara gelecek.
  
  - aslında bütün bu park olayı humanoidler ile insanların bir arada yaşayıp yaşayamayacaklarına dair bir araştırma. eğer insan kadar gerçek ve kontrol edilebilir oldukları ıspatlanırsa konu i robot'a dönecek. robotlar insanlarla eşit haklar talep edecek. the animatrix'deki gibi ikinci rönesans yaşanacak ve iki ırk arasında savaş başlayacak. sonrası post apokaliptik bir dünya'ya yelken açacak.
  
  - ziyaretçilerin hepsinin siyah ve beyaz şapka takmasının bir sebebi olduğunu iddia eden bir teori var. bunu oldukça saçma buluyorum fakat ummadık taş baş yarabilir.
  
  beyond westworld dizisini izlemedim. o yüzden onu sonraki bir zamana bırakıyorum. amerikan yapımlarının son yıllarda girdiği değişimden mutluyum. daha önce animelerden alışık olduğumuz kendine has dinamikleri ve evreni olan bir yapı oluşturmaları değişimin göstergesi. miyazaki yapımlarında olduğu gibi iyi ve kötünün net çizgilerle ayrılmadığı, süper kahramanların uzaklarda değil bizimle birlikte yaşadığı, bir nevi 100 numaralı adam olduğu bir noktaya geldik. farkına varıldı ki klişenin klişesi sahneler artık doygunluğa ulaşmış kitleyi etkisi altına alamıyor. daha fazla gerçeklik daha mantıklı senaryolar teknoloji ile birleşince dehşetül cengiz işler çıkıyor. çok da iyi oluyor.
• dizide anthony hopkins'ten sonraki en iyi oyuncu dolares'in konserve kutusu. her bölüm yuvarlanışına şapka çıkarıyorum.
  jenerikte isminin yazmaması büyük kayıp.
• mini dizi olarak tasarlanıp ilk sezonda bitseydi efsaneler arasında yer alacak olan bir diziydi.
  maalesef uzatıp saçmalamayı seçtiler ve sonuç olarak iptal edildi.
• --- spoiler 1x9 ---
  
  ford amca der ki: 'sana söyledim bernard, bize güvenme. bizler sadece insanız. eninde sonunda hayal kırıklığına uğratırız. hoşçakal dostum.'
  
  --- spoiler 1x9 ---
• --- spoiler ---
  
  kişiliğin ve bilincin acıyla oluştuğunu fark eden arnold'un maze'in anahtarı olarak yarattığı karakterin adının; latince dolor kökünden çoğul eki alan ve "acılar" anlamına gelen dolores olması da takdire şayandır.
  
  --- spoiler ---
• --- spoiler 7 ---
  
  what door ile çtonk diye zaten tahmin ettiğimiz gerçeği yüzümüze vurdular. ulan bir karakter hakkındaki anlatım ancak bu kadar zekice ve tutarlı olabilirdi. bundan önceki bölümde ford'un birden odada belirmesinin sebebi de buymuş. bernard kapıyı önceki bölümde de görmedi. müthiş bir coherent continuum var dizide. hiç bozmasın.
  
  bu bölümden sonra ben ford'a iman etmeye ve kendisinin maeve'den falan da haberi olduğuna ikna olmaya başladım. bence sikişken kurul üyesi kavruk abla da host. ve ford theresa'yı gizli lab'e indirip öldürmek için o cam oda içindeki gösteriyi yaptı. theresa zavallısı da tuzağa düştü. ve tahminim bu gizli lab'de yaratılan o andoroyid de theresa olacak (çünküsü aşağıda). ford bu işi yıllardır yapıyor gibi. işine çomak sokan insanları öldürüp yerine hostlarını koyuyor.
  
  lab'de üretilen andoroyid theressa olacak çünkü ilk bölümde bernard'ın theresa'yı detaylı incelemesini hatırlayın. adam resmen ford için theresa'nın vücut haritasını çıkarıyormuş uzun zamandır. ki ford exact replica üretebilsin. neticede adam tüm kontrole sahip.
  
  ayrıca bu demek oluyor ki bernard bir zamanlar insandı. olabilir yani. hikayeyi kes lan. ford cidden şeytan.
  
  bir yandan da dolores'in hikayesi aheste aheste ilerliyor. dizi öyle bir seyre girdi ki bir tarafta acayip olaylar olurken diğer taraftaki olay ağır ağır, soru işaretleriyle ilerliyor. bir yerde soruların cevapları verilirken diğer yerde yeni sorular sorduruyor. dolores o yeri nasıl çizdi? gibi.
  
  dizi değil başka bir şey bu.
  
  ayrıca hopkins: sen insan değilsin dayı. sen andoroyid de değilsin. sen bambaşka bir şeysin.
  --- spoiler ---
• s01e01'den öğrendiğimize göre parkta 2000 host, 1400 de misafir varmış.
  
  misafirlerin günlük $40.000 ödediklerini de bi yerlerde söylemişlerdi.
  
  -- hesaplayan adam mode on --
  
  40 bin çarpı 1400 = günde 56 milyon
  
  çarp 30'la... ayda 1 milyar 680 milyon dolares
  
  1,680 milyar bölü 2000 = 840 bin dolares.
  
  demek ki 1 host ayda 840 bin dolar getiriyor. bunun bakımı var, şarjı var, temizliği var, misafirlerin kafasına göre perte çıkarttığı hostların yeniden yapımı var. sonra o kocaman yerin elektriği, suyu, çöp vergisi, personel maaşları, ssk'sı derken ohoooo...
  
  o kadar parayı hostlara gömeceklerine plastik enjeksiyon makinası alsalar, parkı da mütayide verip avm yapsalar daha çok kar getirirmiş valla.
  
  bu kafayla batar bu delos şirketi yakında, söylemedi demeyin...
  
  -- hesaplayan adam mode off --
• 6. bölümde final bölümünde ne olacağı gösterilen dizi.
  
  https://s16.postimg.cc/vbkcghk5v/c9_sho_kx.png
• bugün sekizinci bölümü yayınlanacak olan dizi. malum insanlar bu westworld'e gidiyorlar ancak lunaparka gider gibi çat diye girmiyorlar içeri. bunun uyulması gereken kuralları, haliyle de bir "hizmet koşulları anlaşması" var. metnin orijinali başlıkta paylaşılmış zaten, westworld'un resmi sitesi olan buradan da erişilebilir^*. internette biraz bakındım da türkçesini bulamadım, ben de oturup kendim çevirdim. buyrun delos destinations hizmet koşulları^*:
  
  önemli! lütfen delos destinations yerleşkesi'ne ("servis") girmeden önce, servis'i kullanmanıza ilişkin yasal hak ve yükümlülüklerinizi belirleyen hizmet koşullarını dikkatle okuyun.
  
  1. koşulların kabulü: delos destinations giriş limanı'na girdiğiniz andan itibaren bu belgede yer alan hizmet koşullarını kabul etmiş sayılırsınız.
  
  2. sorumluluk sınırlamaları: servis'in kullanımı boyunca oynanışın sonucu olarak ortaya çıkan herhangi bir yaralanmadan delos inc. sorumlu değildir. delos destinations yerleşkesindeki eğlence aktiviteleri risk içermektedir ve misafirlerin güvenliğini sağlamak için mümkün olduğunca çaba gösterilecektir. ancak delos inc. size parkları uygun gördüğünüz gibi deneyimleme imkanı sunmaktadır ve bazı sakatlıklar gerçekleşebilir.
  
  (a) parçalanma, kemik kırılması, kalp rahatsızlığı, el ve ayak sayılarında veya kullanımında kayıp, şok, evlilikte veya ilişkide anlaşmazlık, çocuk tehlikesi, psikolojik travma, parkın gerçekçi doğasından kaynaklanan sanrılar ve/veya şiddetli park aktivitelerinden kaynaklanan başka herhangi fiziksel, duygusal ve psikolojik etkilerin ortaya koyabileceği finansal ve cezai sonuçlardan delos inc.'ı sorumlu tutamazsınız.
  
  (b) istatistiksel olarak konuşursak yıldırım çarpmasından ölme ihtimaliniz bir delos parkında ölme ihtimalinizden daha fazla. ancak delos destinations yerleşkesinde daha önce şu nedenlerle ölümler meydana gelmiştir: bizon izdihamı, kendi kendini yeme (self cannibalism), kazara asılma, boğulma, üçüncü derece yanıklar, otoerotik asfiksi, künt travma, yerel olmayan bitkilere karşı alerjik reaksiyon, yüksekten düşme, ortak adam öldürme, dikenli çalılar (tumbleweed). siz veya grubunuzdan herhangi biri servis'i kullanırken bedensel zarara maruz kalırsa delos inc.'ı suçlamayacağınızı ve delos inc.'e veya delos corporation altında çalışan daha küçük herhangi bir varlığa dava açmayacağınızı kabul etmektesiniz.
  
  (c) delos parklarında kullanılan bütün silahlar ve ekipmanlar delos inc'e aittir. silah cephaneliği, kurşun hızıyla ilgili tescilli koruyucular içermektedir. silahın güvenlik ayarlarını veya cephaneliği kurcalamak sorumluluğu otomatik olarak size aktarır bunun sonucunda gerçekleşebilecek herhangi bir yaralanma veya ölümden delos inc. sorumlu tutulamaz.
  
  (d) delos parklarında sinekler hariç bütün canlılar host'tur. parklarda insansı ve hayvan host'ların tamamı, anlatı onları misafirleri tehlikeye atmaya yönlendirse bile misafirleri güvenli tutmak için çalışırlar. lütfen aklınızda bulundurun, görünen tehlike ile gerçek tehlike aynı şey değildir ve bütün host'lar bedensel zararı önlemek için good samaritantm'den yararlanırlar. ancak:
  
  (e) delos inc. herhangi bir gecikme veya aksamadan dolayı, eğer bu gecikme veya aksama kontrolümüzü aşan bir neden yüzünden gerçekleştiyse, size karşı sorumlu değildir. bu nedenler herhangi bir mücbir sebep, fırtına, yangın, kaza, beklenmedik iş kesintisi, güç kesintisi, uydu arızası, grev, lokavt, iş anlaşmazlığı, toplumsal kargaşa, isyan, savaş, milli alarm, hükümet icraati, host arızası veya bizim makul kontrolümüzü aşabilecek başka bir durum olabilir.
  
  3. davranış kuralları: delos destinations yerleşkesindeki parklarda bütün misafir aktiviteleri serbesttir ve hiçbir şekilde kısıtlanmamıştır. ancak:
  
  (a) delos destinations yerleşkesine girdiğiniz andan itibaren üzerinizdeki bütün kameraları, hücresel cihazları ve park deneyiminizi kaydetmenize olanak sağlayacak sanal gerçeklik kayıt cihazları ve holografik rekreasyon cihazları da dahil olmak üzere bütün elektronik teknolojiyi gönüllü olarak geride bırakacağınızı kabul etmektesiniz. park içerisinde herhangi bir şekilde video kaydı, ses kaydı veya yazılı kayıt almak yasaktır. ancak park içerisindeki, anlatıları sizin delos onaylı fotoğraflar almanıza olanak sağlayan, fotoğrafçı host karakterlerden faydalanmanız serbesttir. bu fotoğraflar içinde bulunduğunuz parkın zaman dilimini ve yerini yansıtacaktır. bunlar dışında her türlü fotoğrafçılık yasaklanmıştır.
  
  (b) delos destinations yerleşkesinden daha önceden belirlenen ayrılış tarihinizde ayrılacağınızı ve bu tarihi geçirmek için park içerisinde saklanmaya çalışmayacağınızı kabul etmektesiniz. misafirler parktan ayrılmak için mesa gold bölgesine gelmeden önce park içerisinde en fazla 28 gün geçirebilirler. parkları herhangi bir yerel, federal veya uluslararası mahkemeden, hapis hükmünden, kovuşturmadan veya sivil mahkemeye yapılması gereken bir ödemeden kaçmak için kullanmak delos inc. tarafıdan kesinlikle desteklenmeyecektir.
  
  (c) lütfen mesa gold dinlenme tesisindeyken ve mesa bar'dan faydalanırken davranışlarınıza dikkat edin. lütfen diğer misafirlere, ailelere ve çocuklara karşı anlayışlı olun. lütfen mesa bar'ı kullanırken delos inc. çalışanlarıyla karşılaşabileceğinizi unutmayın, delos inc. çalışanlarının aklına gelen herhangi bir fikir otomatik olarak ebediyen delos inc.'e aittir. ayrıca bir delos inc. çalışanına yapılacak insana karşı suç itirafı delos inc.'e bildirilmelidir ve bölge yasalarının durumuna göre yerel otoritelere rapor edilmesi gerekebilir.
  
  4. telif hakları ve ticari markalar: servis ve içerdiği bütün bileşenler telif hakları, patentler, ticari sırlar veya bölge'nin ilgili kanunlarına göre diğer mülkiyet hakları ile korunmaktadır ve delos inc.'e aittir. bu bileşenler, bunlarla limitli olmamakla beraber, şunları içermektedir: bütün delos destinations parklarının fikri mülkiyetleri, host karakterleri, host'ların programlama kodları, park içerisindeki yerlerin isimleri, park içerisindeki anlatılar, parklarda ve mesa gold dinlenme tesisinde kullanılan tüm özel yiyecek ve içeceklerin tarifleri, yazılar, fotoğraflar, grafikler, video ve ses içerikleri.
  
  (a) bu nedenle servis'in herhangi bir parçasını kopyalamak, yeniden üretmek, yaymak, yayınlamak, bir veritabanına kaydetmek, sergilemek, gerçekleştirmek, değiştirmek, başkasına iletmek, bu parçadan benzeri işler yaratmak veya herhangi bir şekilde ticari fayda sağlamak yasaklanmıştır.
  
  (b) servis'i kullanmak bir ayrıcalıktır ve bu ayrıcalıktan faydalanarak delos destinations'a ait herhangi bir şeyi yerleşkeden çıkarmak için bir girişimde bulunmayacağınızı kabul etmektesiniz. herhangi bir yiyeceği veya içeceği, host'u, kıyafeti, silah veya ekipmanı, tabelayı veya bir host'un vücut parçasını yerleşkeden çıkaramazsınız. yerleşkeden çıkarabileceğiniz tek şey park içerisindeki host'lar tarafından çekilen fotoğraflardır, bunlar dışındaki her şey yasaklanmıştır.
  
  5. soruşturmalar / ihlaller: eğer delos inc. veya herhangi bir delos varlığı, kendi inisiyatifine bağlı olarak, bu koşulların ihlal edildiğini düşünürse bir bildirimde dahi bulunulmadan anakaradaki yerel otoritelerle iletişim kurmak dahil uygun görülen her türlü önlem alınabilir. delos destinations yerleşkesinde gerçekleşen bütün insana karşı suçlar ilk olarak delos inc. tarafından soruşturulacaktır, delos inc. var olduğu süre boyunca dışarıdaki mahkeme birimlerini içeren yasal süreçlerde kişisel veri sağlamaktan başarılı bir şekilde kaçınmıştır. ancak delos inc., yasal kolluk kuvvetleri istediğinde kişisel bilgileri paylaşma hakkını saklı tutar ve size herhangi bir açıklama yapma sorumluluğu da yoktur.
  
  6. gizlilik: bu dokümanda da açıklandığı gibi servis'i kullanırken gizliliğinizin mutlak bir şekilde korunacağı garanti edilmektedir ve servis kullanımına ilişkin bütün misafir aktiviteleri kesinlikle gizli ve mahremdir.
  
  (a) parkta bulunduğunuz sürede diğer misafirlerin mahremiyetine saygı duyacağınızı ve diğer misafirlerin yaptığı aktiviteleri paylaşma amacıyla kaydetmeye gayret göstermeyeceğinizi kabul etmektesiniz. hiçbir şekilde diğer misafirlerin oynayışına ait park aktivitelerini doğrudan veya doğrudan olmayarak ifşa etmeniz, yaymanız veya tekrarlamanız yasaktır.
  
  (b) delos destinations giriş limanı'na girerek aşağıda sıralanan şeylerin bütün haklarının kontrolünün delos inc.'e ait olduğunu ve bunların tek sahibinin sonsuza dek delos inc. olacağını onaylamış olmaktasınız: bütün deri hücreleri, vücut sıvıları, salgılar, dışkılar, saç örnekleri, salya, ter, kan ve burada listelenmeyen diğer bedensel atıklar. delos inc. bu varlıkları uygun gördüğü herhangi bir durumda, şekilde veya formda kullanma hakkını saklı tutar.
  
  7. diğer: bu koşullar hiçbir şekilde sözlü olarak iptal edilemez ya da değiştirilemezler. delos inc.'ın bu koşulların doğurduğu herhangi bir hakkı veya hükümü uygulamaması o hakkın veya hükmün geçersiz olduğu anlamına gelmez. yetkili bir delos inc. çalışanı tarafından yazılıp imzalanmadığı sürece delos inc.'in bu koşulların herhangi bir hükmünden feragat etmesinin herhangi bir etkisi olmayacaktır. delos inc. bu koşulların doğurduğu hak ve yükümlülüklerinin tamamını ya da bir kısmını herhangi bir bildirimde bulunmadan üçüncü bir tarafa devredebilir. delos inc. sizin veya bir başka kişinin servis'in tamamına ya da bir kısmına olan erişiminizi herhangi bir bildirimde bulunmadan veya neden göstermeden reddetme hakkını saklı tutar.