yüz tanıma teknolojisi

• dandik dijital fotoğraf makinelerinden sosyal ağlara kadar her yerde kullanılan nasıl olduğunu hiç anlamadığım teknoloji. önceden yüzün kime ait olduğunu tespit edemiyordu bu aletler ama kadrajdaki insan suratlarını seçebiliyordu. en son facebook'a fotoğraf yüklerken sistem suratları hem seçti hem de tanımladı ve "bunların hepsi aynı insan, bir anda taglemek ister misin" diye sordu. ^*
  (bkz: minority report)
• yeni nesil kapı anahtarı. face ıd.
  
  10-15 bilemedin 20 cm mesafeden algılayıcı panele bakıyorsunuz.
  
  1-2 bilemedin 3 saniye içinde kapı açılıyor.
  
  saç-sakal uzatmak ya da kestirmek tanınmaya engel değil.
  
  tanıma sınırı kaşın biraz üstünden başlıyor.
  
  alt dudak hizasında sonlanıyor.
  
  tanıma sürecinde paneldeki küçük ekrandan kendinizi görebiliyorsunuz.
  (isviçreli bilim adamları canımız sıkılmasın diye yapmışlar)
  
  cihaz karşısında abartılı gülününce ya da ağzınızı açınca falan cihaz tanımıyor.
  (cihaz laubalilikten hoşlanmıyor)
  
  (bkz: azper)
• geleceğin kabuslarından biri. o sokaktan kim ne zaman geçmiş, hangi marketten ne almışsın hepsinin çetelesinin tutulabileceğini gösteren teknoloji.
• yüz tanıma uygulamaları çoğunlukla convolutional neural networks (cnn) ile gerçekleştirilmektedir.
  
  ancak yüz tanıma uygulamaları sıradan cnn uygulamaları gibi geliştirilmezler. sıradan bir cnn modeli ile yapılmak istenseydi elinizdeki her kişinin birden fazla fotoğrafı ile bir model geliştirirdiniz ve öğrenmesini beklerdiniz. ancak bu durumda topluluğa eklenecek yeni bir kişi modeli yeniden eğitmenizi gerektirecektir.
  
  bunun yerine yüz tanıma uygulamalarında one shot learning denilen bir yaklaşım uygulanmaktadır. cnn modeli her bir resmi özetlemekten sorumludur. örneğin yüz fotoğraflarınız 224x224x3 boyutundaysa cnn modelinin çıktısı daha düşük bir boyutta (örneğin 2622 boyutunda) olacaktır. diğer bir deyişle 150k boyutundaki bir girdiyi 2k boyutuna indirgemiş ya da özetlemiş olduk. özetlenen bu boyuta bazı kaynaklar embedding de demektedir.
  
  dolayısıyla yüz tanıma uygulamalarında cnn modeli yüz resimlerini özetlemekten sorumludur. peki elinizde 2 resim varsa, cnn modeli bu iki resmin aynı kişi olup olmadığına nasıl karar verecek? cnn modelinin özeti dediğimiz şey aslında bir vektörden ibarettir. örneğin vgg-face modelinin çıktısı 2622 boyutunda bir vektör olacaktır. iki resmin embedding vektörleri birbirine benziyorsa bu iki resim aynı kişiye aitken benzemiyorsa farklı kişiler yorumunu yapacağız.
  
  peki iki vektörün benzeyip benzemediğine nasıl karar vereceğiz? iki vektörün arasındaki açı ne kadar azsa o kadar benzerdir ya da vektörlerin uzaklıkları ne kadar azsa o kadar benzerdir yorumunu yapacağız.
  
  (bkz: euclidean distance)
  (bkz: cosine similarity)
  
  en başarılı uygulamalar oxford üniversitesi visual geometry group'un oluşturduğu vgg-face, google'ın facenet modeli, ve carnegie mellon üniversitesinin geliştirdiği openface modelidir. bunlardan vgg-face aynı zamanda imagenet yarışmasının galibi vgg modelinin yüz resimleri ile tekrar eğitilmiş halidir.
  
  (bkz: vgg-face)
  (bkz: facenet)
  (bkz: openface)
  
  işin aslında bir yüz tanıma uygulaması bir sinir ağı modeli ile tahmin işleminden ibaret olduğundan gerçek zamanlı bile uygulanabilmektedir.
  
  gerçek zamanlı yüz tanıma uygulaması
• (bkz: yüz yıkama teknolojisi) ^*
• balık çiftliğinde de kullanılacak olan teknoloji.
  
  avrupa’da bir tarım devi, milyonlarca atlantik somonu üretilen balık çiftliğinde yüz tanıma teknolojisinden faydalanmayı planlıyor. bu teknoloji balıkların göz çevresindeki küçük noktaların oluşturduğu desenleri inceleyerek onları birbirinden ayırıyor. yüz tanıma teknolojisini geliştiren cermaq group ürettiği somonların sağlık durumlarını kontrol edebilmek için bu yönteme başvurmuş.
• kendi geliştirdiğimiz sistemlerde (bkz: görüntü işleme) çeşitli algoritmalar var. ya beynimizde nasıl çalışıyor?
  
  belirli bir yüzü görünce hemen bildiğimiz biri olduğunu hatırlarız ama bazen adını çıkaramayız. üzerinden zaman geçtiyse veya farklı bir mekanda rastlarsak böyle olabilir. beynin yüz tanıma sistemi insanların yaptığı gibi görüntünün izometrik parametrelerini mevcut veritabanındakilerle kıyaslayarak yapılmaz. birçok hayvan da sahipleri ve sürekli gördüklerini hemen tanır. hayvanlar sadece kokudan tanımazlar (burnu tıkanmış hayvan ile deney yapılabilir). hayvanların tanıma sistemi ikili kombinezon sistemine dayanır.
  
  örnek:
  erkek/kadın
  yaşlı/genç
  saçı sarışın/kumral (kadınların saç rengi değişince bir anlık gecikme eklenir)
  burnu küçük/büyük
  üst dudağı dişlerini örtüyor/örtmüyor
  
  gibi birçok özellik sırayla endekslenir. kişi karşınıza çıkınca paralel olarak ikili elemeler başlar. sonunda doğru kişiye yaklaşılır ve devreye artık diğer işaretler gelir (sınıf arkadaşı, iş arkadaşı, akrabası gibi) sonra adı bulunur.
  
  bununla ilgili bir kutu oyunu vardı, kızımla oynardık. "bil bakalım kim". aratın, bakın nasıl bir doğal tanıma yöntemi.
• 3d yazıcı marifetiyle kandırılabilmesi muhtemel teknoloji.
  
  forbes muhabiri thomas brewster kendi kafasının üç boyutlu bir modelini yaparak android telefonların yüz tanıma sistemini kandırdı.
• (bkz: geldi yine tipini siktiğimin)
• france set to roll out nationwide facial recognition id program
  yakında “avrupa birliği'ne uyum süreci” bahane edilerek bize de dayatılmaya çalışılır bu teknolojiler. resmen mahremiyet diye bir şey kalmadı. “şeffaflık”, dijital verilerini korumaktan aciz ülkeleri hedefleyen hacker'ların oyuncağı olmaya başladı, vatandaşlara seçim şansı bırakmayan gözetim toplumu totalitarizmini saymıyorum bile.