zolf bar bad

• muhsin namcu'nun insanın iliklerine işleyen ve enteresan bir çekiciliği olan şarkısı. dinleyince ne demek istediğimi daha iyi anlayacağınızdan şüphem yok.
• dinleyince hüzünlere boğan,bıktırmayan,üzerine tüm albümü buldurtan-dinleten, kafa bozan enfes şarkı.
• hafız-ı şirazi'nin gazelinden bestelenmiş şarkının sözleri :
  
  zolf bar bad made ta nadahi bar badam
  naz bonyad makon ta nakani bonyadam
  shohreye shahr masho ta nanaham sar dar kooh
  shore shirin manama ta nakoni farhadam
  mey makhor ba hame kas ta nakhoram khone jegar
  sar makesh ta nakeshad sar be falak faryadam
  zolf ra halghe makoon ta nakoni dar bandam
  tore ra tab made ta nadahi bar badam
  rokh bar afroze ke faregh koni az barge golam
  ghad barafraz ke az sarv koni azadam
  yare bigane masho ta nabari az khisham
  ghame aghyar makhor ta nakoni nashadam
  zolf ra halghe makoon ta nakoni dar bandam
  tore ra tab made ta nadahi bar badam
  
  zolf bar bad made ta nadahi bar badam
  naz bonyad makon ta nakani bonyadam
  
  *****
  sözlerin birebir çevirisi için :http://birkatre.blogspot.com/…utasavvf-sairler.html
  
  bir türkçeleştirilme denemesi de burdan (çeviri şu versiyona dayanıyor):
  
  saçlarını rüzgarda savurma, beni berbad etme
  naz edip varlığımı kökünden sökme
  şehre şöhret olma, beni deli divane edip dağlara düşürme
  şirin işvelerini gösterme de beni ferhat etme
  ellerle mey içme, ciğerim delip meyden kızıl kanatma
  yüzün benden çevirme, feryadımı göklere yükseltme
  zülfün döküp beni mahvetme, lülelerine beni mahkum etme
  çehreni o kadar güzelleştirme de beni berbad etme
  güller açsın yanağında, vazgeçeyim gülden
  boyunu göster de geçeyim servinin seyrinden
  dostken el olup beni kendimden geçirme
  ağyarın gamıyla gamlanıp beni kederlendirme
  zülfün döküp beni mahvetme, lülelerine beni mahkum etme
  çehreni o kadar güzelleştirme de beni berbad etme
  
  saçlarını rüzgarda savurma, beni berbad etme
  naz edip varlığımı kökünden sökme
• büyük şair hafız'ın yani şirazi'nin yani hafız-ı şirazi'nin divanı'nda yer alan 316 numaralı gazeldir.*
  
  çok güzeldir çok. farsça'dan zerre anlamasanız da, okuduğunuzda gazelin kendi içindeki o tınısı, kelimelerin birbiriyle atışması, kafiyelerin güzelliği sizi sarıp sarmalayıverir hemencecik. tabi bunun için dinlemek yeterli. peki yazıya dökmeyi denesek? yani transkripsiyonunu yapsak? çünkü malum farsça, arap harfleriyle yazılan bir dil ve bu harfleri bilmeyenlerin anlayabilmesi için öncelikle latin harflerine dönüştürülmesi gerekiyor. başlayalım...
  
  gazelin orjinal hali şu: http://www.neyestan.com/fal/316.jpg yapacağımız iş, bu yazıyı türkçe'deki okunuşuna dönüştürmek. aslında son derece basit gibi duruyor ama değil. değil, çünkü burnumuzun dibindeki kültüre ancak ingilizce üzerinden vakıf olabiliyoruz. örneğin bu gazelin adının latin harflerine transkripsiyonu ingilizce'ye uygun olarak "zolf bar bad" olarak yapılmakta. tamam kabul, ingilizce'ye bu şekilde yapılabilir. ama binlerce farsça sözcüğün olduğu bir dile, türkçe'ye bu şekilde çevrilmez, çevrilemez. neden mi? gerekçesi çok açık: zolf bar bad bize, dili türkçe olanlara hiçbirşey ifade etmez. halbuki "zülf ber bad" desem? zülf yahu, hani neşet'in türküsünde geçen "zülüf". ber bad ise işte bildiğin berbat.
  
  hadi, bu şekilde gazelin bütün sözlerini yazmayı deneyelim:
  
  zulf ber bad medih ta nedehi berbadem
  naz bünyad mekon ta nekeni bünyadem
  
  mey mehor ba hame kes ta nehorem huni ciger
  ser mekeş ta nekeşed ser be felek feryadem
  
  zulf ra haelkı mekon ta nekoni der bendem
  turera tab made ta nadehi ber badem
  yari bigane meşu ta niberi ez hişem
  gam agyar mehor ta nekoni naşadem
  ruh ber efruz ke farğ keni ez bergü golem
  
  gaed ber efruz ke ez serv koni azadem
  şem'i her cem meşu verne besuzi mara
  yad e her kavm mekon ta nerevi ez yadem
  
  şuhreyi şehr meşo ta nenehem ser de kuh
  şure şirin menoma ta nekoni ferhadem
  rahm kon ber meni meskin o be feryadem res
  ta be ha ke dare asf naresad feryadem
  hafez ez curi tu haşa ki begardaned ruy
  men ez an ruz ki der bend to em azadem
  
  okurken, gazelin kendi içindeki müziği duydunuz değil mi? duymamak mümkün değil ama her ihtimale karşı farsça olarak ve şiir formatında okunuşu dinleyin bir de.
  
  şimdi seviyeyi bir kat daha artıralım ve muhsin namcu'nun (mohsen namjoo değil) toranj adlı albümünde yer alan bu gazelin şarkı formatını dinleyelim: http://www.youtube.com/watch?v=d99mkpywnlu
  
  geldik gazelin türkçe çevirisine. abdülbaki gölpınarlı'nın çevirisi bayağı kötü.** oridikgubidik'in çevirisi kesinlikle çok daha iyi: #19700435
  
  belki ingilizce çevirisini merak eden olabilir diyerek, onu da verelim ama bu çeviride de kafiyeyi uyduracağız diye anlamın içine ettiklerini de belirtelim. tamam traduttore traditore'dir ama bu kadar da hainlik olmaz ki be bilader.
  
  *abdülbaki gölpınarlı aşağıda künyesi verilen eserde gazel'in numarasını roma rakamlarıyla 308 olarak belirtir. oysa gazel'in numarası 316'dır.
  ** gölpınarlı'yı bayağı bir yerdik ama haketti, haketti!
  abdülbaki gölpınarlı, hafız divanı - hafız-ı şirazi, cccviii. numaralı gazel, sf. 356-357, meb yayınları, 1992
• her live versiyonu başka güzeldir. bir örneği için;
  
  http://www.youtube.com/watch?v=khfsgamooiu
• bir kere dinlenmek için açılıp ,üzerine sürekli bir ekleyerek dinlenilen doğal sayılar kümesi şarkısıdır.
• vazgeçemediğim şarkıdır ve bu şarkının bir düet hali var ki -şans eseri buldum- dinlemeye doyamıyorum.raaz adlı bir sanatçının yorumu ile şarkı bambaşka bir hal almış.link veremiyorum bulamadım ama tavsiyemdir dinleyin dinletin.^*
  mohsen namjoo&raaz
  lairocse'nin katkısıyla: http://fizy.com/tr#s/1o70ii
• eğer bir klip çekebilseydim, çekmek isteseydim, bu şarkının klibi gibi çekmek isterdim. ne kadar güzel, ne kadar zarif.
• o nasıl bir melodi, o nasıl bir yakarı$.. sakin bir geceye yakı$an ender güzelliklerden..
• klibinde zahra amir ebrahimi ablanın oynadığı şarkıdır.